Tỉ mỉ từng mũi khâu ở làng đàn ông may áo dài
Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 60km, làng nghề truyền thống Trạch Xá, huyện Ứng Hòa nổi tiếng với nghề may áo dài. Áo dài Trạch Xá không chỉ được khách hàng tại các thành phố lớn ưa chuộng mà còn xuất khẩu sang các thị trường Úc, Mỹ, Thái Lan, Thụy Điển.
Làng nghề may áo dài truyền thống Trạch Xá
Trong căn nhà nhỏ phủ kín bởi những thớ vải lụa đủ màu sắc, ông Đỗ Minh Tám (nghệ nhân) đang ngồi tỉ mẩn may từng lớp vải. Dù có khó khăn chút ít lúc xâu chỉ dưới ánh điện mờ, bàn tay ông vẫn thoăn thoắt may từng đường nét của lớp áo dài. Ông Tám là một trong những nghệ nhân may áo dài có tiếng ở làng Trạch Xá, đến nay còn gìn giữ nghề may cổ phục áo ngũ thân.
Dù đã ở tuổi “xế chiều” song nghệ nhân Đỗ Minh Tám vẫn rất nhanh nhẹn khi thực hiện các thao tác đo cắt vải
Theo ông Tám, cổ phục áo ngũ thân không giống với áo dài cách tân hiện đại. Điểm khác biệt đầu tiên dễ nhận ra nhất là áo có phần thân áo rất rộng, không chiết eo và thân áo càng lượn xuống thì càng rộng. Khi trải chiếc áo ngũ thân ra, tà áo tạo ra một đường cong (sa tà).
Nghệ nhân Đỗ Minh Tám tỉ mỉ với từng đường kim mũi chỉ
Về cổ phục, mỗi miền lại mang một nét khác nhau bởi đặc trưng khí hậu của từng vùng. Cách ăn mặc của miền Bắc rất khác với các vùng miền khác. Chất liệu và màu sắc trên áo ngũ thân được phân biệt dựa theo tầng lớp trong xã hội. Đối với tầng lớp bình dân, chất liệu may áo chủ yếu là đũi, màu sắc đi theo tông trầm như nâu, đen. Ngược lại, với tầng lớp cao trong xã hội như quý tộc, quan lại, tông thất,… Chất liệu được sử dụng là các loại vải cao cấp như gấm, sa, đoạn, lụa với các họa tiết thêu, dệt tinh tế, màu sắc đa dạng thay đổi theo địa vị, kèm các phụ kiện như kim bài, kim khánh.
Nghệ nhân Đỗ Minh Tám chia sẻ câu chuyện về áo dài
Bảo vệ cổ phục Việt
“Nếu nói về cổ phục, đó là tinh hoa từ ngàn đời truyền lại, mãi mãi không bao giờ thay đổi”, nghệ nhân Đỗ Minh Tám nhận định. Hiện nay, tuy trong làng Trạch Xá có rất nhiều gia đình làm nghề may áo dài nhưng may cổ phục thì chỉ một phần rất nhỏ.
Dù rất tâm huyết với chiếc áo cổ phục nhưng khi kinh tế thị trường phát triển, trào lưu áo dài cách tân chiếm lĩnh thị trường đã ít nhiều làm phai nhạt hình ảnh áo dài truyền thống. Tà áo dài truyền thống có lúc trở nên xa vắng, không còn được ưa thích nên số lượng người đặt may gần như không có. Gánh nặng lo toan cuộc sống khiến cho nhiều người làm nghề may áo dài ở Trạch Xá buộc phải chuyển hướng sang may áo dài cách tân.
Không phải ngẫu nhiên mà áo dài Trạch Xá lại nổi tiếng đến vậy. Theo lời ông Tám, mũi khâu của dân làng Trạch Xá rất đặc biệt, chỉ người ở đây mới có thể may được áo dài đặc biệt như thế. Với kiểu cầm kim tay dọc, người Trạch Xá khi khâu áo không hề nhìn thấy kim. Sản phẩm sau khi hoàn thiện, mép trong áo không lộ đường chỉ mà phẳng như dán hồ, còn mặt ngoài vải, có các mũi chỉ thẳng hàng, đều tăm tắp như phô trứng rận. “Trong dán hồ, ngoài phố trứng rận”, theo đó trở thành một tiêu chuẩn của người thợ may Trạch Xá.
Để may được một chiếc áo dài đẹp đòi hỏi thợ may phải rất kỹ lưỡng từ việc lựa chọn kiểu dáng, màu sắc, chất liệu vải đến họa tiết trang trí.
Gần 40 năm gắn với chiếc áo dài, điều giữ ông Tám cho đến nay vẫn trọn vẹn với nghề đó là tâm huyết của người con Trạch Xá và niềm tin vào thế hệ trẻ. Bởi là giá trị trăm năm của làng nên với người nghệ nhân, phải giữ cho được cái nghề này, phải để người trẻ hiểu và yêu trang phục của dân tộc mình.
Bài, ảnh: Nguyễn Hưng - Đỗ Thu Trang
Tin liên quan
Tin mới hơn
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo "may nóng" ở phố cổ Hội An
14:42 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc triển lãm “Chuyện Đình trong Phố” với câu chuyện nghề làm da giầy truyền thống
09:16 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thanh Hoá: Đau đáu hồi sinh làng nghề nuôi tằm, ươm tơ dệt nhiễu
16:34 | 10/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Kạn: Phấn đấu 06 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
09:28 Nông thôn mới
Khới nghiệp từ lá dứa
09:28 Khởi nghiệp
Đà nẵng: Hoà Vang tạo nên những làng quê tươi đẹp
09:27 Nông thôn mới