Giai thoại năm Sửu
Ảnh minh họa
VẾ ĐỐI MỪNG NĂM SỬU
Những năm 60 thế kỷ trước, các nhà văn quân đội đa số sống ở khu tập thể. Vào dịp tết Tân Sửu (1961), những đơn vị quanh khu vực đua nhau mổ trâu mừng năm mới. Ăn bữa cơm Tất niên tiễn năm Canh Tý xong, mấy nhà văn ngồi quây quần bên cành đào, uống trà và tán gẫu, chờ phút giao thừa. Nhà văn Nguyễn Thi ngồi lặng thinh, thỉnh thoảng gật gù, có lẽ vì nỗi nhớ quê nhà ở miền Nam, nhưng phần khác cứ bị ám ảnh mãi về bữa thịt trâu thỏa thích hồi chiều. Nguyễn Thi chợt nảy ra vế đối liền đọc to:
-Tân là mới, sửu là trâu. Chén bữa thịt trâu mừng năm mới.
Nhà văn vừa đọc xong thì Xuân Thiều nghiêm trang bước vào cửa và đối lại:
-Canh là phòng, tý là chuột. Đuổi ngay lũ chuột rúc quanh phòng.
Đúng đến phiên đổi gác, Nguyễn Thi vội bước ra nhận khẩu súng từ tay bạn, miệng khen rối rít:
-Khá, khá lắm!
Vừa lúc đó thì pháo Giao thừa Hà Nội cũng bắt đầu nổ ran, báo hiệu năm Canh Tý đã hết, năm Tân Sửu đã bắt đầu.
TRÂU LẬP CÔNG
Trong trận Bạch Đằng (1288), Trần Hưng Đạo cỡi voi qua sông Hóa, không may voi bị sa lầy, ông đành phải xuống voi. Quân lính xúm lại ra sức đỡ voi lên mà không được. Con voi này từng đưa Trần Hưng Đạo xông pha trận mạc, sống chết có nhau. Nay chẳng may gặp nạn, không biết làm gì hơn, ông đành để voi ở lại.
Lúc đó, có một cậu bé chăn trâu chạy lại thưa:
- Bây giờ voi không đưa ngài qua sông được nữa. Xin Quốc công ngồi lên trâu của cháu, cháu sẽ dong trâu đưa ngài qua sông.
Hưng Đạo Vương nhìn cậu bé, mỉm cười gật đầu:
-Cháu giỏi lắm, thế thì cháu ngồi trước, ta ngồi sau.
Cậu bé nằng nặc xin ngồi sau, Trần Hưng Đạo bảo:
-Cháu phải ngồi trước mới cầm dây thừng dong trâu bơi được chứ.
Cậu bé lúc ấy mới chịu nghe lời. Trần Hưng Đạo quay lại nhìn con voi đang bị sa lầy lần cuối, Quốc công ứa nước mắt nói:
-Đến ngày thắng trận, ta sẽ dựng tượng voi và cả tượng con trâu bên bờ sông này.
GIỎI ỨNG BIẾN
Hợp tác xã Nông nghiệp mở Đại hội, chủ nhiệm phải làm đơn xin phép giết mổ trâu vì thời kỳ đó con trâu là công cụ làm việc đắc lực nên luôn được chăm sóc, bảo vệ chu đáo nên trâu khỏe phải viết thành trâu già, ốm yếu… Thế nhưng, vẫn không được cấp trên cho phép, với lời phê ở góc đơn: “Trâu cày không được thịt”.
Thế mà Hợp tác xã vẫn ngang nhiên mổ thịt một con trâu để liên hoan. Ủy ban huyện được tin liền cử cán bộ về kiểm tra. Xem lại đơn thì thấy dòng bút phê như sau: “Trâu cày không được, thịt”. Hóa ra dấu phẩy là do anh thư ký Hợp tác xã thêm vào để hợp pháp hóa việc giết mổ trâu. Thêm một dấu phẩy để thay đổi nội dung dòng bút phê như trên thật là giỏi ứng biến!
QUÂN TỬ CHĂN TRÂU
Tương truyền, Đào Duy Từ (1572 – 1634) vào Nam, những ngày đầu tứ cố vô thân ông phải đi chăn trâu cho một nhà giàu ở Quy Nhơn (Bình Định). Một hôm, ông dắt trâu về đúng lúc phú ông và các danh sỹ đang làm thơ ngâm vịnh. Đào Duy Từ liền buộc trâu đứng nghe. Phú ông cho gọi vào hỏi:
-Anh có biết chữ không?
-Thưa, tôi vừa được nghe các ngài bàn về Nho quân tử và Nho tiểu nhân rất thú vị ạ!
-Thế anh hiểu thế nào về Nho quân tử và Nho tiểu nhân?
Trước đông đủ danh sỹ tài ba, Đào Duy Từ điềm đạm trả lời:
-Thưa các ngài về Nho học tôi chưa được rõ. Tôi đi chăn trâu. Có kẻ chăn trâu quân tử, có kẻ chăn trâu tiểu nhân, cũng như các ngài nói về các nhà Nho vậy. Chăn trâu tiểu nhân là những kẻ dắt trâu ăn cỏ ngoài đồng đến tối thì về, không nghĩ ngợi lo lắng gì cả. Còn kẻ chăn trâu quân tử là người luôn ôn tài, luyện chí. Khi chưa gặp dịp thì tạm theo việc để sinh nhai đó thôi. Sử sách ngày xưa không hiếm người chăn trâu quân tử: Nịnh Thích làm tướng nước Tề, Bá Lý Hề làm tướng nước Tần, trước đây đều là kẻ chăn trâu cả đấy ạ!
Trong đám cử tọa có Khám Lý Trần Đức Hòa là thân thần của Chúa Nguyễn Phúc Nguyên, thấy Đào Duy Từ có kiến thức sâu rộng bèn rước về nhà làm gia sư và sau này báo với chúa Nguyễn, dùng lễ mời Đào Duy Từ ra giúp việc, tạo nên cơ nghiệp ở xứ Đàng trong.
Nguyễn Văn Hiếu
Tin liên quan
Tin mới hơn
Lai Châu: Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch
13:55 | 18/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Đắk Lắk – Công ty Thanh Hằng tổ chức đêm hội trăng rằm và quyên góp hơn 160 triệu đồng hỗ trợ đồng bào miền Bắc
10:06 | 18/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Phú Yên: Lẫm An Nghiệp - công trình kiến trúc cổ trên 100 năm
15:06 | 17/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Hàng trăm ha Đào Nhật Tân bị lụi tàn sau Cơn bão số 3 (Yagi)
09:39 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ra mắt Làng Nghệ thuật Việt Nam
11:04 | 11/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Tôn vinh tiếng việt trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài
19:20 | 08/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Thư của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gửi ngành giáo dục nhân dịp khai giảng
09:35 | 05/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Cây Thị nghìn tuổi thôn Ngoại Độ
07:09 | 01/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Lễ hội thành Tuyên: Điểm hẹn của du khách gần xa
07:07 | 01/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Cùng " Cô gái bằng lăng" về với tuổi học trò của Đinh Văn Bình
07:07 | 01/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông: Thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng
07:07 | 01/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Kỷ lục gia Bùi Văn Ngợi Người thích thể thao mạo hiểm
07:06 | 01/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Ước mơ Đại học không bị giới hạn học phí tại Trường Đại học Trưng Vương
08:57 | 31/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Bắc Kạn xây dựng làng nghề nông lâm nghiệp
11:01 | 29/08/2024 Tin tức
Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội Trung Thu năm 2024 tại Ninh Bình
10:16 | 27/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Kiều bào tham gia nhiều trải nghiệm ấn tượng
14:08 | 26/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Quảng bá Bình Định qua “Du lịch, Điện ảnh và Thể thao - Tự hào bản sắc Việt”
12:12 | 23/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Nhiều hoạt động đặc sắc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp nghỉ lễ 2/9
11:02 | 23/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Miền trầm tích nghìn năm
10:39 | 21/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Quảng Ngãi Hội thảo khoa học văn hóa, văn nghệ dân gian các dân tộc miền núi
10:06 | 19/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Rằm Tháng 7- Lễ Vu lan báo hiếu
08:45 | 19/08/2024 Văn hóa - Xã hội
Lai Châu: Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch
13:55 Văn hóa - Xã hội
Thanh Hoá: Hiệu quả mô hình HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
13:55 Kinh tế
Phát huy tiềm năng làng nghề gắn với OCOP
13:54 Nông thôn mới
Hải Dương: Làng nghề tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn
13:54 Làng nghề, nghệ nhân
Tạp chí Làng nghề Việt Nam ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do bão số 3
13:54 Tin tức