Nước mắm Cà Ná - di sản ẩm thực với trăm năm lịch sử.

1. Nhãn hiệu chứng nhận - Nền tảng bảo vệ danh tiếng Nước mắm Cà Nà

Với nhiều người tiêu dùng, nhắc đến Cà Nà là nhắc đến vị mặn mòi của biển, hương vị đặc trưng của cá cơm chín tự nhiên quyện vào những hạt muối tinh chất lượng nhất vùng Đông Nam Á tạo nên những chum mắm hương vị đậm đà, màu cánh gián với độ đạm cao. Danh tiếng ấy đã được bồi đắp qua trăm năm gắn bó giữa con người Cà Nà với biển cả. Chính vì vậy, việc bảo vệ thương hiệu và giá trị của nước mắm Cà Nà không chỉ là câu chuyện thương mại, mà còn là câu chuyện gìn giữ một di sản nghề truyền thống của cha ông xưa.

Một dấu mốc quan trọng trong hành trình, ngày 26/7/2017 Nước mắm Since 1940 Cà Ná - Fish Sauce Thơm Ngon - Tinh Khiết chính thức được cấp văn bằng bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận. Đây không chỉ là sự ghi nhận về mặt pháp lý, mà còn là bước khẳng định cho giá trị và uy tín của nước mắm Cà Nà trên thị trường, sau nhiều năm đối mặt với nguy cơ bị lẫn lộn, giả mạo nguồn gốc.

Sản phẩm Nước mắm Cà Ná đã được bảo hộ Nhãn hiệu chứng nhận năm 2017.

Khác với nhãn hiệu thông thường, nhãn hiệu chứng nhận đóng vai trò như một “cam kết công khai” về chất lượng và xuất xứ sản phẩm. Nhãn hiệu chứng nhận “Nước mắm Cà Nà” được xây dựng trên hệ thống tiêu chí rõ ràng: từ nguồn nguyên liệu cá cơm đánh bắt tại vùng biển địa phương, quy trình ủ chượp truyền thống, đến các chỉ tiêu cảm quan và chất lượng. Chỉ những cơ sở đáp ứng đầy đủ các điều kiện này mới được quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận trên sản phẩm.

Việc được bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận đã tạo ra một cơ sở pháp lý để kiểm soát chất lượng sản phẩm cần thiết, giúp phân biệt nước mắm Cà Nà chính gốc với các sản phẩm sử dụng tên gọi tương tự nhưng không đáp ứng tiêu chuẩn. Trong bối cảnh thị trường nước mắm ngày càng đa dạng và phức tạp về thông tin, nhãn hiệu chứng nhận trở thành dấu hiệu nhận diện quan trọng, giúp người tiêu dùng dễ dàng lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng được kiểm soát.

Không chỉ dừng lại ở khía cạnh bảo vệ người tiêu dùng, nhãn hiệu chứng nhận còn góp phần bảo vệ trực tiếp cộng đồng làm nghề tại Cà Nà. Khi danh tiếng sản phẩm được bảo hộ, giá trị lao động của người sản xuất được ghi nhận đúng mức, hạn chế tình trạng lợi dụng danh tiếng thương hiệu làm ảnh hưởng đến uy tín chung. Đây cũng là nền tảng để địa phương từng bước chuẩn hóa hoạt động sản xuất, hướng tới phát triển bền vững làng nghề nước mắm truyền thống.

2. Khai thác, quản lý và quảng bá nhãn hiệu chứng nhận “Nước mắm Cà Ná” gắn với tiêu thụ sản phẩm

Việc được bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận là bước đi quan trọng trong quá trình bảo vệ danh tiếng Nước mắm Cà Nà. Tuy nhiên, trên thực tế, nếu nhãn hiệu chỉ dừng lại ở việc được cấp văn bằng mà không được khai thác hiệu quả, giá trị mang lại cho người sản xuất và thị trường sẽ rất hạn chế. Bảo hộ vì vậy cần được đặt trong một chuỗi giải pháp tổng thể, bao gồm quản lý chặt chẽ, khai thác đúng hướng, quảng bá bài bản và liên kết tiêu thụ bền vững.

Trước hết, công tác quản lý nhãn hiệu chứng nhận giữ vai trò then chốt. Việc ban hành và thực thi nghiêm túc quy chế sử dụng nhãn hiệu giúp bảo đảm chỉ những cơ sở đáp ứng đầy đủ tiêu chí về nguồn gốc, quy trình và chất lượng mới được quyền sử dụng nhãn hiệu. Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là điều kiện để duy trì sự đồng nhất về chất lượng, yếu tố cốt lõi quyết định uy tín lâu dài của Nước mắm Cà Nà trên thị trường. Khi công tác quản lý được thực hiện chặt chẽ, nhãn hiệu chứng nhận mới thực sự trở thành dấu hiệu bảo đảm chất lượng đối với người tiêu dùng.

Song song với quản lý, việc khai thác nhãn hiệu chứng nhận trong hoạt động sản xuất - kinh doanh cần được chú trọng hơn. Nhãn hiệu không chỉ là biểu trưng in trên bao bì, mà phải được tích hợp vào chiến lược phát triển sản phẩm, từ cải tiến mẫu mã, nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc đến định vị phân khúc thị trường phù hợp. Thực tế cho thấy, những sản phẩm nước mắm truyền thống gắn với nhãn hiệu chứng nhận, có câu chuyện rõ ràng về nguồn gốc và quy trình sản xuất thường tạo được lợi thế cạnh tranh và được thị trường đánh giá cao hơn.

Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực cho các tổ chức, cá nhân liên quan đến nhãn hiệu chứng nhận “Nước mắm Cà Ná”

Bên cạnh đó, quảng bá nhãn hiệu chứng nhận cần được thực hiện một cách đồng bộ và có chiều sâu. Thay vì truyền thông rời rạc, mang tính thời điểm, Nước mắm Cà Nà cần được giới thiệu như một sản phẩm đặc trưng của vùng biển Ninh Thuận, gắn với lịch sử làng nghề, con người và giá trị văn hóa địa phương. Việc đưa hình ảnh nhãn hiệu chứng nhận vào các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ đặc sản, tuần lễ quảng bá sản phẩm không chỉ giúp tăng mức độ nhận diện, mà còn góp phần xây dựng niềm tin đối với người tiêu dùng.

Nước mắm Cà Ná được quảng bá tại Hội chợ Đặc sản vùng miền Việt Nam 2025.

Quan trọng hơn, để nhãn hiệu chứng nhận thực sự phát huy giá trị, cần đẩy mạnh liên kết tiêu thụ sản phẩm. Nhãn hiệu chứng nhận phải trở thành “điểm cộng” trong quá trình kết nối với hệ thống phân phối, từ chợ đầu mối, cửa hàng đặc sản, siêu thị đến các nền tảng thương mại điện tử. Khi có sự liên kết chặt chẽ giữa nhà sản xuất, đơn vị quản lý nhãn hiệu và doanh nghiệp phân phối, Nước mắm Cà Nà mới có thể mở rộng thị trường, nâng cao sản lượng tiêu thụ và giá trị gia tăng.

Từ thực tiễn phát triển các sản phẩm đặc sản địa phương cho thấy, chỉ khi nhãn hiệu chứng nhận được quản lý tốt, khai thác đúng hướng và gắn với thị trường cụ thể, giá trị của bảo hộ sở hữu trí tuệ mới được hiện thực hóa. Với Nước mắm Cà Nà, chuyển dịch từ “có nhãn hiệu” sang “khai thác nhãn hiệu” chính là bước đi quan trọng để đưa sản phẩm truyền thống phát triển bền vững trong giai đoạn mới.