Nghề làm đường phên ở thị trấn Phục Hòa
Phục Hòa là một trong những huyện có diện tích trồng mía lớn nhất tỉnh Cao Bằng. Từ cây mía, người dân địa phương đã sáng tạo ra một loại đặc sản, đó là đường phên. Hàng năm vào thời điểm tháng 11 người dân nơi đây sau mỗi vụ mùa thu hoạch lại tiến hành làm những mẻ đường phên ngọt lành mang tinh túy của những cây mía tươi tốt. Song, đường phên do người dân xã Pờ Tó làm ra luôn có màu vàng óng, hương vị thơm, ngọt đậm mà không địa phương nào có được.
Ông Lê Văn Ráy, một người dân địa phương chia sẻ: “Xóm Bó Tờ có 150 hộ, với 355 nhân khẩu, trong đó có 85 hộ sản xuất đường phên với 38 lò nấu đường, năng suất đạt 255 tấn, giải quyết việc làm tại chỗ cho gần 400 lao động. Thu nhập bình quân của một hộ đạt 80 - 100 triệu đồng/năm. Để có được miếng đường phên có màu vàng ươm, đặc mịn, khi ăn ngọt và thơm thì phải trải qua rất nhiều công đoạn. Cụ thể, sau khi chặt mía về phải dóc lá, chặt ngọn và ép ngay lấy nước. Trước kia khâu ép nước mía là bằng khung trụ ép gỗ và sức trâu kéo, nhưng nay đã thay bằng máy ép mía chạy bằng điện. Các công đoạn còn lại vẫn hoàn toàn thủ công theo truyền thống. Nước mía được cho vào chảo gang lớn và đun trên bếp khoảng 4 - 5 giờ, trong quá trình đun phải thường xuyên vớt bọt. Lưu ý, nguyên liệu để nấu mật phải là bã mía, không dùng lửa than củi”.
Theo những cụ cao niên địa phương, trong quá trình đun phải điều chỉnh lửa phù hợp, khi nước mía bắt đầu sánh và đặc lại thì phải điều chỉnh lửa để đường không bị cháy khét và đắng. Sau khi đường đã đặc sánh, có màu sắc vàng ươm thì thử để biết độ ngọt và hương vị. Sau đó bắc chảo đường nóng xuống để khoảng 40 phút, tay đảo đều để đều màu, không bị chỗ vàng đậm, vàng nhạt và nhanh nguội rồi đổ ra khuôn. Sau khi đổ ra khuôn khoảng 2 giờ thì cắt đường thành từng miếng. Làm đường phên không quá khó, nhưng khâu quan trọng nhất là phải biết “lấy” đường vừa tầm. Nếu “lấy” quá non, đường sẽ bị chảy nước, không để được lâu. Còn “lấy” quá già, đường sẽ bị đắng.
Được biết, 1 tạ mía sẽ làm được 10 kg đường phên thành phẩm; Giá 20 - 25 nghìn đồng/kg; Mỗi gia đình có thể làm 3- 4 mẻ đường/ngày, mỗi mẻ được khoảng 50 - 60 kg đường phên. Từ làm đường phên, các hộ dân ở Bó Tờ đã có nguồn thu nhập ổn định, kinh tế gia đình phát triển, nhiều hộ thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm. Nghề làm đường phên không chỉ mang lại thu nhập cho gia đình mà với người dân Bó Tờ còn là niềm tự hào nên mỗi miếng đường chứa đựng tâm huyết, tình cảm, niềm đam mê của nhiều thế hệ dày công gìn giữ và phát triển nghề truyền thống để tăng thu nhập, thoát nghèo bền vững.
Được biết, ngày 28/8/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng ra Quyết định số 1404/QĐ-UBND công nhận làng nghề đường phên xóm Bó Tờ là làng nghề truyền thống. Đây là niềm tự hào của Đảng bộ và người dân địa phương. Rất mong các cơ quan chức năng tạo điều kiện hỗ trợ về pháp lý và kinh phí xây dựng thương hiệu đường phên Bó Tờ và sớm trở thành một sản phẩm du lịch đặc trưng của huyện Phục Hòa nói riêng và tỉnh Cao Bằng nói chung.
Bài, ảnh: Nhật Minh
Tin liên quan
Tin mới hơn

Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá
10:11 | 14/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận
11:56 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng
11:56 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời
11:55 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025
13:58 | 09/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên
09:47 | 09/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Giữ hồn quê qua từng mối đan
14:36 | 08/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Cổng làng trong lòng phố
08:55 | 08/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên
11:01 | 04/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
12:15 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên
09:31 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ
14:07 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mùa sen ở hồ Tây
11:48 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 | 01/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến
10:24 | 26/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng
11:03 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lai: Từ đại ngàn hùng vĩ đến thiên đường biển xanh
20:20 Du lịch làng nghề

Gia Lai: Hợp tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo
20:20 Đào tạo nghề

“Mạch nghề” - Lan tỏa hình ảnh làng nghề trong thời đại số
20:17 Tin tức

Thuận An triển khai hiệu quả nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp
10:32 Khuyến nông

6 tháng, xuất khẩu nông lâm thủy sản ước tăng trên 14%
10:30 Kinh tế