Trong đó nhóm có nguy cơ nhất về mất An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) trong sản xuất chính là các làng nghề chế biến nông, lâm, sản, sản xuất đồ mộc. Về cơ bản, nhiều làng nghề thuộc nhóm này đều chưa đạt yêu cầu về điều kiện làm việc; bảo hộ lao động và ATVSLĐ. Việc tuyên truyền, phổ biến hoặc huấn luyện cho người lao động quy định, nội quy, quy trình về ATVSLĐ trong làng nghề chưa nhiều, thậm chí có làng nghề chưa có một lớp tập huấn nào về an toàn lao động được tổ chức. Chủ yếu người dân tự làm, tự truyền miệng các biện pháp về an toàn lao động mà chưa có các biện pháp phòng, chống yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc.

Làng nghề mộc Minh Đức, xã Thanh Uyên, huyện Tam Nông, Phú Thọ.

Đơn cử, nghề sản xuất đồ mộc dân dụng, mộc mỹ nghệ ở làng nghề Minh Đức với trên 211 hộ làm nghề, thu hút gần 450 lao động làm việc thường xuyên, nhiều hộ có 3-4 thế hệ cùng làm nghề. Tuy nhiên, nhiều năm nay vấn đề an toàn trong lao động sản xuất hầu như không được các hộ làm nghề quan tâm cho dù năm nào trong làng nghề cũng có tai nạn lao động xảy ra từ nặng đến nhẹ. Tại làng nghề chế biến lâm sản Trại Hái, xã Tiêu Sơn, huyện Đoan Hùng có khoảng 50 hộ tham gia làm nghề với tổng số lao động gần 200 người. Trong đó số hộ để ý đến công tác đảm bảo ATVSLĐ rất ít, còn trên 90% số hộ chưa quan tâm gì đến vấn đề này. Bản thân các hộ làm nghề cũng chưa được tham gia bất cứ lớp tập huấn nào về ATVSLĐ hay biện pháp sử dụng máy cưa, xẻ an toàn.

Thiết nghĩ, để tăng cường công tác ATVSLĐ và cải thiện môi trường khu vực làng nghề tại Phú Thọ, cần phải có các quy định chặt chẽ về điều kiện hoạt động sản xuất kinh doanh đối với các hộ làm nghề, các cơ sở sản xuất. Đặc biệt, cần mở các lớp tập huấn về ATVSLĐ cho các làng nghề, tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức của người lao động và chủ sử dụng lao động trong các làng nghề để họ tuân thủ các quy định về an toàn lao động, vệ sinh môi trường, tự bảo vệ sức khỏe của mình. Đồng thời tăng cường sự tham gia của các cấp chính quyền, người dân trong công tác xã hội hóa ATVSLĐ và bảo vệ môi trường... Có như vậy mới đáp ứng được mục tiêu phát triển bền vững về kinh tế, xã hội, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đảm bảo sức khỏe cho người lao động trong các làng nghề hiện nay.

Kim Hạnh