Linh thiêng cổ tự Chùa Hưng Phúc
Theo Đại Đức Thích Thanh Phương trụ trì chùa Hưng Phúc Tự chia sẻ: Chùa có niên đại từ triều Lý, cách đây gần 1000 năm. Nhị vị Thánh tổ sáng lập Chùa Hưng Phúc là Bồ Tát Lý Từ Thục và Bồ Tát Lý Từ Huy. Tiền thân Nhị vị Bồ Tát là Công Chúa song sinh con Hoàng Hậu Thượng Dương và Vua Lý Thánh Tông (1054 – 1072).
Theo truyền thuyết dân làng kể lại, vào cuối thời Lý, Vua Lý Huệ Tông (1211 - 1224) mắc bệnh nặng mà chưa có con nối ngôi, đất nước loạn lạc, dân chúng cơ hàn. Có hai vị công chúa xin về đất làng Tự Khoát, lấy đỉnh Trúc Lĩnh (núi có nhiều cây trúc) của làng làm nơi nghỉ. Hai bà thấy dân chúng đói khổ, thiếu ruộng tốt để cày cấy, liền xuất hết tiền bạc của mình để mua thóc gạo cứu giúp những người nghèo rồi chiêu tập họ khai hoang để có ruộng cày cấy. Thấy làng có cả một núi trúc bạt ngàn, hai bà tổ chức cho dân làng đẵn trúc để đan lát các loại thúng mủng, nong nia để dùng và bán, từ đó dân làng có nghề đan lát. Hai bà còn cho dựng am Đông Phù để sớm hôm đèn nhang cầu mong cho dân làng được no đủ, hạnh phúc. Được hai năm, nhà Vua bắt hai bà về triều để gả cho quan lang ở biên giới, song hai bà nhất quyết không nghe lời. Không thuyết phục được, nhà vua cho đốt am Đông Phù nhằm triệt chỗ nương thân của hai bà. Song hai bà lại được dân làng Tự Khoát đón về, dựng lại am trên núi Trúc, rồi mở mang am thành chùa, nên gọi là chùa Tự Khoát, trở thành một ngôi chùa lớn trong vùng.
Gian thờ Nhị vị Công chúa Bồ Tát Từ Thục và Bồ Tát Từ Huy |
Trải qua mấy chục năm chuyên tâm thiền định hành Bồ Tát đạo cứu độ chúng sinh, hai Công Chúa đã cùng với hai cung nữ dựng am thất trong lòng đất bằng gỗ thông tại cánh đồng Liên Hoa thuộc làng Tề (nay thuộc làng Ninh Xá, Thường Tín, Hà Nội) và hóa tại đó vào ngày 15 tháng 3 năm Ất Hợi (1095). Sau này hai vị công chúa được suy tôn là Nhị vị Sư Tổ.
Để tưởng nhớ công đức Nhị vị Sư Tổ, nhân dân Tổng Nam Phù (có 9 xã 10 làng: Tự Khoát, Tương Chúc, Việt Yên, Mỹ Liệt, Đông Phù, Đông Trạch, Tranh Khúc, Đam Uyên, Mỹ Ả và làng Ninh Xá) tạc tượng Sư Tổ mang hình dáng công chúa và hai vị Ni sư đệ tử mang hình dáng cung nữ thờ tại hai chùa Hưng Phúc (Tự Khoát) và Hưng Long (Đông Phù), còn làng Ninh Xá được đúc tượng Sư Tổ bằng đồng thờ tại chùa Phổ Quang ; ấn tín ngày 15 tháng 3 âm lịch hàng năm tổ chức Lễ Húy Nhật (giỗ) tổ chức Lễ hội Tổng Nam Phù tri ân Nhị vị Thánh Tổ và Đệ nhị Nhị vị Sư Tổ.
Được biết chùa Tự Khoát đã trải qua nhiều lần trùng tu lớn nhỏ và gần đây nên dáng vẻ hoàn toàn mang phong cách nghệ thuật kiến trúc của cuối thời Nguyễn. Chùa Hưng Phúc quay mặt về hướng Nam, nhìn ra một đầm sen hình vuông. Từ đường làng có lối đi rộng rãi vào cổng ngách mới mở ở bên hữu tam quan.
Cổng tam quan được xây dựng năm 1939 với hai trụ biểu rồi đến 2 cửa phụ kiểu 2 tầng, 8 mái đắp giả ngói ống, phía trên cửa giữa có một ngọn tháp 4 tầng. Tháp này tuy cùng kiểu dáng nhưng kích thước và số tầng đều nhỏ hơn so với ngọn tháp ở chùa Ngọc Hồi gần đó. Sau cổng là sân rộng, bày vạc đá và đôi nghê đá phía trước hòn non bộ. Bên trái sân có giếng to rồi đến vườn mộ của các vị sư trụ trì đã quá cố. Bên phải sân có tháp chuông cao tầng do các nghệ nhân làng nghề nổi tiếng đúc chuông và xây dựng. Phía trước còn có các cây muỗm cổ thụ, vườn cau và một đàn tràng nhỏ xây cao.
Sau hòn non bộ là sân chùa chính, bên trái có nhà rộng 5 gian, thờ tượng 2 vị Công Chúa Bồ tát Từ Thục và Bồ Tát Từ Huy, thờ Vua Lý Thánh Tông và Hoàng Hậu Thượng Dương. Ngoài ra còn có gian thờ Mẫu, thờ Sư tổ Đàm Quỳnh Hoa và Sư Tổ Đàm Quế Hoa. Chùa chính thờ Phật được xây theo hình chữ “Công”, bao gồm tiền đường 5 gian, thiêu hương 2 gian và thượng điện 5 gian. Ngoài ra còn có nhà thờ Tổ,… nhà khách và khu vực dành cho sư tăng dựa lưng vào một cái hồ dài hình chữ nhật.
Một số hình ảnh tại Đại lễ kỷ niệm 929 năm ngày giỗ Bồ Tát Lý Từ Thục, Bồ Tát Lý Từ Huy và nhị vị Sư Tổ Đàm Quỳnh Hoa, Sư Tổ Đàm Quế Hoa để tưởng nhớ ân đức của Nhị vị Bồ Tát đã có công giúp nhân dân trong làng thoát cảnh cơ hàn khi đất nước loạn lạc. |
Nguyên liệu xây dựng chùa toàn bằng gỗ lim, trong chùa có những bức phù điêu chạm tứ linh (Long, Ly, Quy, Phượng) tinh xảo, sống động với những bức tranh tả cảnh sinh hoạt như: đua thuyền, đánh vật… rất có giá trị. Gạch xây chùa là gạch bát nung đóng dấu triện. Chính vì vậy trải qua nhiều năm tháng nhưng ngôi chùa vẫn giữ được nét cổ kính, ít rêu phong.
Hiện chùa còn có 17 đạo sắc phong và đang thờ 25 pho tượng rất cổ và đẹp.Các triều đại về sau đều phong Nhị vị Sư Tổ là: “Đại thánh bao phong, Đại Bồ Tát Hồng Liên Tọa Hạ”. Ngoài ra chùa còn có 2 con rồng đá trước cửa, 52 pho tượng tròn, 1 quả chuông, 3 tấm bia đá, nhiều hoành phi, câu đối, kiệu rước, long ngai, bát hương…. Trên các tầng của điện Phật tính từ trong ra có đặt các pho tượng Tam thế, A Di Đà tam tôn, Thích Ca đắc đạo, Di Lặc, Thích Ca sơ sinh (Cửu Long) với hai bên là Nam Tào, Bắc Đẩu. Ngoài tiền đường, sát tường hậu và ở hai bên bày các tượng Tuyết Sơn, Quan Âm tống tử, Khuyến Thiện, Trừng Ác. Hai bên gian sát tường hồi còn có tượng Giám Trai, Đức Ông và bàn thờ hậu. Nhà thiêu hương bày bộ tượng Thập điện Diêm Vương. Hầu hết hiện vật đều mang các nét đặc trưng của nghệ thuật thời Lê Trung hưng và thời Nguyễn.
Ngày 14,15,16/3/2024 (âm lịch) chùa Hưng Phúc Tự cùng nhân dân địa phương và các vùng lân cận đã tổ chức long trọng Đại lễ kỷ niệm 929 năm ngày giỗ Bồ Tát Lý Từ Thục, Bồ Tát Lý Từ Huy và nhị vị Sư Tổ Đàm Quỳnh Hoa, Sư Tổ Đàm Quế Hoa để tưởng nhớ ân đức của Nhị vị Bồ Tát đã có công giúp nhân dân trong làng thoát cảnh cơ hàn khi đất nước loạn lạc.
Tin liên quan
Tin mới hơn
Festival Nghề truyền thống Quảng Nam 2024
07:37 | 25/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Bình Định: Lễ hội Cầu ngư Vạn đầm Xương Lý được đề cử là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
15:21 | 19/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Bình Định: Tiếng vọng đồng đội từ lòng đất mẹ
09:53 | 19/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Bà giáo tâm huyết lưu giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Thái ở Nghệ An
09:52 | 19/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Đô thị cổ Hội An: Nhiều hoạt động kỷ niệm 25 năm được công nhận Di sản Thế giới
11:13 | 17/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Thanh niên xung phong là biểu tượng sáng ngời của thế hệ trẻ Việt Nam
14:23 | 16/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Học sinh Bình Định tham gia trải nghiệm nghệ thuật truyền thống
10:54 | 12/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Độc đáo Lễ hội Khô già già của người Hà Nhì ở Lào Cai
14:23 | 11/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Người mẹ có hai con là Nghệ sĩ Nhân dân
14:23 | 11/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Tinh hoa các sản phẩm quý từ sen
10:11 | 10/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Phụ nữ Vĩnh Phúc - Cử chỉ đẹp, sống nhân văn
09:31 | 09/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Hà Nội: Lễ hội hoa sen lần đầu tiên
09:10 | 05/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Một nhà báo tâm huyết với nghề
09:10 | 05/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Khúc hẹn hò cồn cào sóng sông Như Nguyệt
09:10 | 05/07/2024 Thơ làng nghề, thơ nghệ nhân
Quảng Ngãi: Phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn
15:05 | 03/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Thanh niên miền núi chung tay xây dựng đô thị văn minh
09:25 | 01/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Hội thi diễn xướng dân gian văn hoá các dân tộc tại Quảng Ngãi
09:59 | 25/06/2024 Văn hóa - Xã hội
Trường THCS Nguyễn Trãi A Tổng kết năm học 2023-2024
09:58 | 25/06/2024 Văn hóa - Xã hội
Sắp diễn ra lễ hội hoa sen lần đầu tiên được tổ chức tại Hà Nội
14:31 | 24/06/2024 OCOP
Trường Trung học Phổ thông Hậu Lộc I hướng tới kỷ niệm 60 năm thành lập
09:58 | 24/06/2024 Văn hóa - Xã hội
Cô giáo Mầm non ở vùng quê nghèo đam mê Thư pháp
09:26 | 24/06/2024 Văn hóa - Xã hội
TỔNG THUẬT: LỄ TRUY ĐIỆU VÀ LỄ AN TÁNG TỔNG BÍ THƯ NGUYỄN PHÚ TRỌNG
15:27 Tin tức
Huyện Bình Liêu (Quảng Ninh): Ứng dụng công nghệ số trong xây dựng Nông thôn mới
15:16 Nông thôn mới
Nghề đan võng ngô đồng đón nhận danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia
15:15 Tin tức
Quản lý và giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề
15:14 Nghiên cứu trao đổi
Khuyến công Hà Nam: Hỗ trợ cơ sở công nghiệp nông thôn thiết bị tiên tiến vào sản xuất
15:14 Khuyến công