Thứ năm, 27-10-2016 | 14:29GMT+7
Anh Long và chiếc bình vôi bằng sứ thời Lê.
Bởi dành tình yêu và đam mê cho cổ vật nên vợ chồng anh nhiều phen lục đục, “cơm không lành, canh không ngọt”. Chị Hương (vợ anh Long) tâm sự: “Thấy chồng suốt ngày bỏ nhà đi, thậm chí thế chấp sổ đỏ vay ngân hàng để đi tìm cổ vật tôi rất buồn. Tôi từng nói, anh chọn cổ vật hay chọn tôi. Nếu anh không bỏ cái thú chơi ngông đó thì tôi bỏ anh. Nhưng trước niềm đam mê mãnh liệt của anh ấy, dần dần tôi cũng đổi ý và giúp chồng. Có khi đi buôn bán xa, thấy có vật gì nói là cổ thì tôi mua về cho anh ấy.”
Chính niềm đam mê và tình yêu với cổ vật đã giúp anh Long vượt qua những gian nan thử thách để đi tìm cổ vật. Anh Long nói: “Mỗi người chỉ sống một lần, nếu lúc nào cũng chú trọng đến vật chất mà không làm gì để theo đuổi đam mê của mình thì thật là vô nghĩa.”.
“Bảo tàng” cổ vật trong xóm nhỏ
Đến nhà anh Long nằm khuất trong xóm nhỏ, chúng tôi thực sự “choáng” bởi một không gian cổ xưa như tự ngàn năm đang tồn tại nơi này. Từ cổng vào sân, nào chum vại, nào chóe sành, cối đá, bình gốm… có niên đại hàng trăm năm được bài trí xen dưới những cây cảnh bon sai có độ tuổi thuộc hàng “trưởng lão” trông thật độc đáo và ấn tượng. Trong nhà, những bộ tủ chè, tràng kỉ, những chiếc tủ kính trưng bày trên đó là những đồ sứ, đồ gốm, đồ gỗ, đồ đồng như: ấm, âu, ang, bát, bình, chân đèn, chân đế, chậu, chén, chum, đĩa, hộp, liễn, lọ, thạp, thống, tước, tượng các loại… Tất cả được xếp thành từng nhóm, từng niên đại khác nhau rất quy củ và khoa học trông như một bảo tàng tư nhân thực sự.
“Bảo tàng” của anh Long hiện nay có hàng ngàn cổ vật có giá trị, có niên đại hàng trăm năm đến hàng ngàn năm như đồ gốm, đồ đá thời Việt cổ, các cổ vật thời Lý, Trần, cổ vật thời Hán, Tống… Anh chỉ cho chúng tôi xem hàng trăm mẫu gốm với các niên đại khác nhau. Anh bảo: “Khi đã thực sự đam mê và dày công nghiên cứu cộng thêm với kinh nghiệm thì chỉ nhìn thôi cũng biết đồ gốm đó thuộc thời đại nào. Chẳng hạn thời Lý - Trần đồ gốm có màu nâu, họa tiết cánh sen. Đồ gốm Lý - Trần đã đạt một đỉnh cao trong tạo dáng và trang trí. Lối tạo dáng trau chuốt, tỉ mỉ, tinh tế đã làm cho mỗi đồ gốm là một tác phẩm nghệ thuật. Gốm nhà Hán có men màu nâu và xanh lá cây; gốm thời Đường có 3 màu gọi là tam sắc. Có thể nói, gốm sứ ba màu là đại diện đỉnh cao của nghề gốm Trung Hoa và cũng là hàng mỹ nghệ nổi tiếng trên thế giới trong thời đại bấy giờ”.
Cũng theo anh Long, để am hiểu, anh cũng phải tự học, đọc nhiều cuốn sách về khảo cổ, sách nghiên cứu về xã hội học, sách về lịch sử và sự hình thành - phát triển của gốm sứ… các nước.
Chúng tôi cũng không khỏi ngỡ ngàng và trầm trồ thán phục trước kiến thức về văn hóa các triều đại và kiến thức về đồ cổ của anh - một nông dân chính hiệu ở quê lúa Yên Thành. Nhiều tay chơi đồ cổ trong và ngoài nước đến gạ mua với giá cao nhưng anh Long không bán. Anh bảo: “Tôi chơi cổ vật là để thỏa mãn đam mê, để lưu giữ báu vật của thời gian, lưu giữ giá trị lịch sử chứ không kinh doanh”.
Anh Long cũng trăn trở, hiện nay vật cổ ở trong dân đang rất nhiều mà người hiểu được giá trị quý báu của chúng, say mê và ra sức sưu tầm, bảo quản chúng thì rất ít nên rất dễ bị trôi nổi, hư hỏng và “chảy máu đồ cổ” ra nước ngoài. Tôi mơ ước sẽ xây dựng nơi đây thành một bảo tàng trưng bày cổ vật để nhiều người cùng chiêm ngưỡng, góp phần gìn giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống truyền lại cho những đời sau.
Anh nông dân và tình yêu văn hóa cổ
TBV - Với tình yêu và niềm đam mê văn hóa cổ, anh nông dân Nguyễn Duy Long, ở xóm 9 ( Đồng Mượu) xã Văn Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An) đã bỏ nhiều thời gian, công sức để đi khắp nơi tìm kiếm. Hiện, “bảo tàng” của anh có hàng ngàn cổ vật có giá trị.
Duyên nợ và đam mê
Học xong phổ thông, anh Long (SN 1971) ở nhà lấy vợ và nối nghiệp nông gia. Ngoài mấy sào ruộng khoán, anh còn chăn nuôi gia súc gia cầm và đi buôn bán để kiếm thêm thu nhập. Do siêng năng, cần cù, tháo vát nên gia đình anh thuộc diện khấm khá trong xóm. Cuộc sống đang yên bình, bỗng nhiên anh Long “dở chứng” bỏ bê công việc để đi sưu tầm đồ cổ. Bao nhiêu vốn liếng tích góp anh đều “nướng” hết vào niềm đam mê này. Anh lôi về nhà nào đồ sứ, đồ gốm, đồ đồng, thậm chí có những cái đã vỡ làm đôi, làm tư. Vợ con và anh em làng xóm đều nghĩ anh mắc chứng “khùng” nên hết sức khuyên can.
Từ năm 2000, anh Long bắt đầu cuộc săn tìm cổ vật ở địa phương rồi dần dần, bàn chân anh đã đi khắp các tỉnh thành trên cả nước, đến cả những vùng đồng bào thiểu số xa xôi. Anh bảo: Chơi đồ cổ cũng lắm gian truân. Ban đầu bước vào nghề, anh bị “cò” lừa, mua phải đồ giả mất cả chục triệu đồng. Và trong chặng đường săn tìm đâu phải lúc nào cũng thành, có khi đi cả ngàn cây số, lặn lội qua nhiều suối sâu, vực thẳm, núi cao mới tới được nơi cần đến. Thế nhưng, nhiều khi đến nơi, nhìn trực tiếp món đồ không ưng ý, hay chủ nhà đột ngột đổi ý không bán thì mất công sức và tiền tàu xe đi về…
Học xong phổ thông, anh Long (SN 1971) ở nhà lấy vợ và nối nghiệp nông gia. Ngoài mấy sào ruộng khoán, anh còn chăn nuôi gia súc gia cầm và đi buôn bán để kiếm thêm thu nhập. Do siêng năng, cần cù, tháo vát nên gia đình anh thuộc diện khấm khá trong xóm. Cuộc sống đang yên bình, bỗng nhiên anh Long “dở chứng” bỏ bê công việc để đi sưu tầm đồ cổ. Bao nhiêu vốn liếng tích góp anh đều “nướng” hết vào niềm đam mê này. Anh lôi về nhà nào đồ sứ, đồ gốm, đồ đồng, thậm chí có những cái đã vỡ làm đôi, làm tư. Vợ con và anh em làng xóm đều nghĩ anh mắc chứng “khùng” nên hết sức khuyên can.
Từ năm 2000, anh Long bắt đầu cuộc săn tìm cổ vật ở địa phương rồi dần dần, bàn chân anh đã đi khắp các tỉnh thành trên cả nước, đến cả những vùng đồng bào thiểu số xa xôi. Anh bảo: Chơi đồ cổ cũng lắm gian truân. Ban đầu bước vào nghề, anh bị “cò” lừa, mua phải đồ giả mất cả chục triệu đồng. Và trong chặng đường săn tìm đâu phải lúc nào cũng thành, có khi đi cả ngàn cây số, lặn lội qua nhiều suối sâu, vực thẳm, núi cao mới tới được nơi cần đến. Thế nhưng, nhiều khi đến nơi, nhìn trực tiếp món đồ không ưng ý, hay chủ nhà đột ngột đổi ý không bán thì mất công sức và tiền tàu xe đi về…
Anh Long và chiếc bình vôi bằng sứ thời Lê.
Bởi dành tình yêu và đam mê cho cổ vật nên vợ chồng anh nhiều phen lục đục, “cơm không lành, canh không ngọt”. Chị Hương (vợ anh Long) tâm sự: “Thấy chồng suốt ngày bỏ nhà đi, thậm chí thế chấp sổ đỏ vay ngân hàng để đi tìm cổ vật tôi rất buồn. Tôi từng nói, anh chọn cổ vật hay chọn tôi. Nếu anh không bỏ cái thú chơi ngông đó thì tôi bỏ anh. Nhưng trước niềm đam mê mãnh liệt của anh ấy, dần dần tôi cũng đổi ý và giúp chồng. Có khi đi buôn bán xa, thấy có vật gì nói là cổ thì tôi mua về cho anh ấy.”
Chính niềm đam mê và tình yêu với cổ vật đã giúp anh Long vượt qua những gian nan thử thách để đi tìm cổ vật. Anh Long nói: “Mỗi người chỉ sống một lần, nếu lúc nào cũng chú trọng đến vật chất mà không làm gì để theo đuổi đam mê của mình thì thật là vô nghĩa.”.
“Bảo tàng” cổ vật trong xóm nhỏ
Đến nhà anh Long nằm khuất trong xóm nhỏ, chúng tôi thực sự “choáng” bởi một không gian cổ xưa như tự ngàn năm đang tồn tại nơi này. Từ cổng vào sân, nào chum vại, nào chóe sành, cối đá, bình gốm… có niên đại hàng trăm năm được bài trí xen dưới những cây cảnh bon sai có độ tuổi thuộc hàng “trưởng lão” trông thật độc đáo và ấn tượng. Trong nhà, những bộ tủ chè, tràng kỉ, những chiếc tủ kính trưng bày trên đó là những đồ sứ, đồ gốm, đồ gỗ, đồ đồng như: ấm, âu, ang, bát, bình, chân đèn, chân đế, chậu, chén, chum, đĩa, hộp, liễn, lọ, thạp, thống, tước, tượng các loại… Tất cả được xếp thành từng nhóm, từng niên đại khác nhau rất quy củ và khoa học trông như một bảo tàng tư nhân thực sự.
“Bảo tàng” của anh Long hiện nay có hàng ngàn cổ vật có giá trị, có niên đại hàng trăm năm đến hàng ngàn năm như đồ gốm, đồ đá thời Việt cổ, các cổ vật thời Lý, Trần, cổ vật thời Hán, Tống… Anh chỉ cho chúng tôi xem hàng trăm mẫu gốm với các niên đại khác nhau. Anh bảo: “Khi đã thực sự đam mê và dày công nghiên cứu cộng thêm với kinh nghiệm thì chỉ nhìn thôi cũng biết đồ gốm đó thuộc thời đại nào. Chẳng hạn thời Lý - Trần đồ gốm có màu nâu, họa tiết cánh sen. Đồ gốm Lý - Trần đã đạt một đỉnh cao trong tạo dáng và trang trí. Lối tạo dáng trau chuốt, tỉ mỉ, tinh tế đã làm cho mỗi đồ gốm là một tác phẩm nghệ thuật. Gốm nhà Hán có men màu nâu và xanh lá cây; gốm thời Đường có 3 màu gọi là tam sắc. Có thể nói, gốm sứ ba màu là đại diện đỉnh cao của nghề gốm Trung Hoa và cũng là hàng mỹ nghệ nổi tiếng trên thế giới trong thời đại bấy giờ”.
Cũng theo anh Long, để am hiểu, anh cũng phải tự học, đọc nhiều cuốn sách về khảo cổ, sách nghiên cứu về xã hội học, sách về lịch sử và sự hình thành - phát triển của gốm sứ… các nước.
Chúng tôi cũng không khỏi ngỡ ngàng và trầm trồ thán phục trước kiến thức về văn hóa các triều đại và kiến thức về đồ cổ của anh - một nông dân chính hiệu ở quê lúa Yên Thành. Nhiều tay chơi đồ cổ trong và ngoài nước đến gạ mua với giá cao nhưng anh Long không bán. Anh bảo: “Tôi chơi cổ vật là để thỏa mãn đam mê, để lưu giữ báu vật của thời gian, lưu giữ giá trị lịch sử chứ không kinh doanh”.
Anh Long cũng trăn trở, hiện nay vật cổ ở trong dân đang rất nhiều mà người hiểu được giá trị quý báu của chúng, say mê và ra sức sưu tầm, bảo quản chúng thì rất ít nên rất dễ bị trôi nổi, hư hỏng và “chảy máu đồ cổ” ra nước ngoài. Tôi mơ ước sẽ xây dựng nơi đây thành một bảo tàng trưng bày cổ vật để nhiều người cùng chiêm ngưỡng, góp phần gìn giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống truyền lại cho những đời sau.
Tiến Dũng
.jpg)
(1).jpg)