Ninh Bình: Mô hình trồng sen Nhật lấy củ cho hiệu quả kinh tế cao
LNV - Là mô hình trồng sen Nhật lấy củ đầu tiên của huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình, sen được trồng kết hợp với nuôi thả cá của ông Nguyễn Thế Anh, thôn Xanh, xã Quỳnh Lưu (huyện Nho Quan) trên diện tích 15 mẫu đất ruộng trũng chỉ cấy được một vụ, bước đầu cho hiệu quả gấp nhiều lần trồng lúa, mở ra hướng phát triển sản xuất nông nghiệp mới cho nhiều nông dân.
Ông Nguyễn Thế Anh cho biết: Những năm gần đây tôi nhận thấy nhiều diện tích đất ruộng trũng của xã thường được bà con cấy 1 vụ đông xuân, rồi vụ mùa bỏ không do đồng đất thấp trũng, cấy lúa không hiệu quả mà nuôi trồng thủy sản cũng không ổn định. Trong khi, tôi tìm hiểu trên mạng Internet nhận thấy, tại nhiều vùng đất của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Giang..., người nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tận dụng diện tích đất vùng thấp trũng trồng sen Nhật lấy củ, kết hợp thêm nuôi thả cá, cho hiệu quả kinh tế khá cao, trong khi cây trồng này không khó về kỹ thuật mà lại nhanh cho thu hoạch.
Bắt đầu từ đầu năm 2021, ông Thế Anh trồng thử nghiệm 5 sào sen nhật trên diện tích đất lúa của gia đình. Sau khi thấy sen có củ, hứa hẹn cho thu hoạch, ông báo cáo chính quyền địa phương, mượn thêm ruộng của các hộ dân bỏ không xung quanh, mở rộng diện tích trồng lên 15 mẫu.
Đặc biệt, ông Thế Anh đã đầu tư mua 2 máy bơm sục, thuê thêm nhân công lao động địa phương phụ giúp cho việc chăm sóc, thu hoạch củ sen. Rồi vừa học hỏi, vừa làm, vừa đúc rút kinh nghiệm, ông Thế Anh đã thu hoạch được những củ sen trắng, to, ngon và tìm kiếm được đầu ra cho sản phẩm, thời điểm hiện nay thường không đủ xuất bán.
Theo ông Nguyễn Thế Anh, kỹ thuật trồng loại sen Nhật lấy củ này không khó, cũng không cần cầu kỳ như nhiều loại cây trồng khác. Nhưng cần chú trọng đến giống sen, để sau thời gian chăm sóc, thu hoạch được những củ sen to, trắng, nạc, ăn giòn, bùi....
Sau khi chọn được giống sen tốt, trong quá trình chăm sóc, chú ý bón phân ở từng giai đoạn tăng trưởng khác nhau để lượng phân bón vừa đủ cho cây sinh trưởng và phát triển, không bị thiếu nhưng cũng không bị dư thừa dưỡng chất, ảnh hưởng đến chất lượng củ sen.
Sau khoảng 5-6 tháng trồng, sen sẽ cho thu hoạch củ. Nếu để thời gian dài hơn một chút, lượng củ sẽ nhiều và chất lượng ngon hơn. Từ tháng 7/2021 đến nay, ông Nguyễn Thế Anh ngày ngày thu hoạch củ sen trên diện tích hàng chục mẫu của gia đình và thuê mượn thêm của người dân. Mỗi ngày, ông thu hoạch được khoảng 400-500kg củ sen, bán cho thương lái với giá trung bình 25 nghìn đồng/kg.
Tính toán sơ bộ, năng suất trung bình từ trồng sen đạt khoảng 10 tấn củ/ha, cho thu nhập khoảng 250 triệu đồng/ha, trừ các chi phí còn lãi khoảng 1 nửa, cao gấp 5-6 lần so với trồng lúa.
Ngoài ra, ông Thế Anh còn thả thêm các loại cá trắm đen và cá chuối sộp trên diện tích trồng sen. Hiện thời gian thả cá chưa đủ thu hoạch, nhưng hứa hẹn doanh thu từ nuôi cá cũng sẽ đạt một nửa so với trồng sen lấy củ.
Chị Phạm Thị Hường, thôn Xuân Quế, xã Quỳnh Lưu cho biết: Qua tham quan, tìm hiểu cách trồng sen Nhật lấy củ của hộ gia đình ông Nguyễn Thế Anh, nhận thấy, loại cây trồng này không khó, lại cho hiệu quả kinh tế cao. Gia đình tôi cũng có dăm mẫu đất ruộng trũng chỉ cấy được một vụ lúa, dự định sẽ đưa vào trồng sen lấy củ như gia đình ông Thế Anh. Mong muốn của chúng tôi là được hỗ trợ về kỹ thuật, về giống vốn và đầu ra cho sản phẩm, để người nông dân yên tâm chuyển đổi cây trồng trong sản xuất nông nghiệp.
Đồng chí Đinh Ngọc Thu, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lưu (huyện Nho Quan) cho biết: Khắc phục tình trạng ruộng trũng vụ mùa người dân bỏ hoang không cấy lúa, bằng ý chí, nghị lực và tinh thần dám nghĩ, dám làm, ông Nguyễn Thế Anh đã đưa mô hình mới vào canh tác là trồng sen Nhật lấy củ. Mô hình lần đầu tiên được áp dụng vào sản xuất tại địa phương, được đánh giá bước đầu hiệu quả, tạo ra hướng đi mới trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại địa phương.
Hiện xã Quỳnh Lưu đã chọn mô hình trồng sen lấy củ kết hợp nuôi thả cá là mô hình điểm để theo dõi, đánh giá hiệu quả kinh tế. Nếu mô hình cho hiệu quả kinh tế cao, phát triển bền vững, về lâu dài, xã sẽ nhân rộng mô hình trên diện tích khoảng 30 ha ruộng trũng, thuộc các thôn Xanh và thôn Xuân Quế, hiện mới chỉ cấy được 1 vụ lúa.
Ngoài ra, xã cũng tạo điều kiện cho các hộ dân được vay vốn ưu đãi để phát triển mô hình, ký hợp đồng với các đơn vị thu mua, tìm kiếm đầu ra để tiêu thụ sản phẩm ổn định...
Bắt đầu từ đầu năm 2021, ông Thế Anh trồng thử nghiệm 5 sào sen nhật trên diện tích đất lúa của gia đình. Sau khi thấy sen có củ, hứa hẹn cho thu hoạch, ông báo cáo chính quyền địa phương, mượn thêm ruộng của các hộ dân bỏ không xung quanh, mở rộng diện tích trồng lên 15 mẫu.
Sen Nhật trồng lấy củ mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân.
Đặc biệt, ông Thế Anh đã đầu tư mua 2 máy bơm sục, thuê thêm nhân công lao động địa phương phụ giúp cho việc chăm sóc, thu hoạch củ sen. Rồi vừa học hỏi, vừa làm, vừa đúc rút kinh nghiệm, ông Thế Anh đã thu hoạch được những củ sen trắng, to, ngon và tìm kiếm được đầu ra cho sản phẩm, thời điểm hiện nay thường không đủ xuất bán.
Theo ông Nguyễn Thế Anh, kỹ thuật trồng loại sen Nhật lấy củ này không khó, cũng không cần cầu kỳ như nhiều loại cây trồng khác. Nhưng cần chú trọng đến giống sen, để sau thời gian chăm sóc, thu hoạch được những củ sen to, trắng, nạc, ăn giòn, bùi....
Sau khi chọn được giống sen tốt, trong quá trình chăm sóc, chú ý bón phân ở từng giai đoạn tăng trưởng khác nhau để lượng phân bón vừa đủ cho cây sinh trưởng và phát triển, không bị thiếu nhưng cũng không bị dư thừa dưỡng chất, ảnh hưởng đến chất lượng củ sen.
Sau khoảng 5-6 tháng trồng, sen sẽ cho thu hoạch củ. Nếu để thời gian dài hơn một chút, lượng củ sẽ nhiều và chất lượng ngon hơn. Từ tháng 7/2021 đến nay, ông Nguyễn Thế Anh ngày ngày thu hoạch củ sen trên diện tích hàng chục mẫu của gia đình và thuê mượn thêm của người dân. Mỗi ngày, ông thu hoạch được khoảng 400-500kg củ sen, bán cho thương lái với giá trung bình 25 nghìn đồng/kg.
Tính toán sơ bộ, năng suất trung bình từ trồng sen đạt khoảng 10 tấn củ/ha, cho thu nhập khoảng 250 triệu đồng/ha, trừ các chi phí còn lãi khoảng 1 nửa, cao gấp 5-6 lần so với trồng lúa.
Ngoài ra, ông Thế Anh còn thả thêm các loại cá trắm đen và cá chuối sộp trên diện tích trồng sen. Hiện thời gian thả cá chưa đủ thu hoạch, nhưng hứa hẹn doanh thu từ nuôi cá cũng sẽ đạt một nửa so với trồng sen lấy củ.
Củ sen thu hoạch có giá bán tại ruộng khá cao, 25 nghìn đồng/kg.
Chị Phạm Thị Hường, thôn Xuân Quế, xã Quỳnh Lưu cho biết: Qua tham quan, tìm hiểu cách trồng sen Nhật lấy củ của hộ gia đình ông Nguyễn Thế Anh, nhận thấy, loại cây trồng này không khó, lại cho hiệu quả kinh tế cao. Gia đình tôi cũng có dăm mẫu đất ruộng trũng chỉ cấy được một vụ lúa, dự định sẽ đưa vào trồng sen lấy củ như gia đình ông Thế Anh. Mong muốn của chúng tôi là được hỗ trợ về kỹ thuật, về giống vốn và đầu ra cho sản phẩm, để người nông dân yên tâm chuyển đổi cây trồng trong sản xuất nông nghiệp.
Đồng chí Đinh Ngọc Thu, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lưu (huyện Nho Quan) cho biết: Khắc phục tình trạng ruộng trũng vụ mùa người dân bỏ hoang không cấy lúa, bằng ý chí, nghị lực và tinh thần dám nghĩ, dám làm, ông Nguyễn Thế Anh đã đưa mô hình mới vào canh tác là trồng sen Nhật lấy củ. Mô hình lần đầu tiên được áp dụng vào sản xuất tại địa phương, được đánh giá bước đầu hiệu quả, tạo ra hướng đi mới trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại địa phương.
Hiện xã Quỳnh Lưu đã chọn mô hình trồng sen lấy củ kết hợp nuôi thả cá là mô hình điểm để theo dõi, đánh giá hiệu quả kinh tế. Nếu mô hình cho hiệu quả kinh tế cao, phát triển bền vững, về lâu dài, xã sẽ nhân rộng mô hình trên diện tích khoảng 30 ha ruộng trũng, thuộc các thôn Xanh và thôn Xuân Quế, hiện mới chỉ cấy được 1 vụ lúa.
Ngoài ra, xã cũng tạo điều kiện cho các hộ dân được vay vốn ưu đãi để phát triển mô hình, ký hợp đồng với các đơn vị thu mua, tìm kiếm đầu ra để tiêu thụ sản phẩm ổn định...
Bài, ảnh: Huy Hoàng
Tin liên quan
Tin mới hơn
Khới nghiệp từ lá dứa
09:28 | 23/04/2024 Khởi nghiệp
LNV - Từng là thuyền trưởng thu nhập vài chục triệu đồng/tháng, Nguyễn Văn Hạnh (sinh năm 1990) đã quyết định trở về quê hương Nghệ An, chuyển hướng sang lĩnh vực nông nghiệp với một sứ mệnh: Tạo ra nông sản sạch và bền vững. Không chỉ thành công trong việc xây dựng mô hình trồng dứa hiệu quả, anh Hạnh còn là người tiên phong trong việc tạo ra sợi dệt từ lá dứa, biến chúng thành các sản phẩm thân thiện với môi trường, có giá trị kinh tế cao.
Từ bỏ lương kỹ sư điện ở Thành phố, chàng trai về quê nuôi gà thảo dược
09:29 | 21/03/2024 Khởi nghiệp
LNV - Thanh Hóa - Hà Minh Nguyện, một kỹ sư điện trẻ tuổi, đã bỏ lại công việc với mức lương cao ở thành phố để về quê khởi nghiệp với mô hình nuôi gà bằng thảo dược. Sau nhiều nỗ lực và thất bại, mô hình của anh đã thành công và mang lại hiệu quả kinh tế cao, mở ra hướng đi mới cho ngành nông nghiệp địa phương.
Bến Tre: Khởi nghiệp từ mô hình trồng nấm bào ngư đem lại hiệu quả kinh tế cao
14:04 | 13/03/2024 Khởi nghiệp
LNV - Những năm qua, phong trào “Đồng khởi khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp” được Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Ba Tri phát động rộng rãi trong hội viên phụ nữ, nhiều chị tích cực tham gia khởi nghiệp, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp an toàn, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Chị Phan Thị Tâm ở ấp Tân Thành, xã Tân Mỹ là một điển hình với mô hình trồng nấm bào ngư sữa.
Vĩnh Phúc: Cùng đoàn viên thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp
14:56 | 06/03/2024 Khởi nghiệp
LNV - Chương trình “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp” được các cấp bộ Đoàn trong tỉnh Vĩnh Phúc triển khai với nhiều hoạt động thiết thực. Qua đó, thúc đẩy, khuyến khích, hỗ trợ, “tiếp lửa” cho đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) phát triển sản xuất, kinh doanh, làm giàu, ổn định cuộc sống.
Tuyên Quang - Khởi nghiệp từ sản phẩm OCOP
10:43 | 04/03/2024 Khởi nghiệp
LNV - Không chỉ nổi tiếng ở địa phương, sản phẩm OCOP dưa chuột An Hòa của Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp - kinh doanh hàng nông sản An Hòa, xã An Hòa, huyện Tam Dương còn phát triển mạnh, vươn tới nhiều tỉnh, thành lân cận. Từ “cây OCOP”, nông dân, tiểu thương được tạo việc làm, tăng thu nhập, còn người tiêu dùng được tiếp cận thực phẩm an toàn.
Người trẻ với hoài bão đem cà phê sạch tới người tiêu dùng
10:30 | 03/01/2024 Khởi nghiệp
LNV - Với mong muốn đem cà phê sạch đến với người tiêu dùng, tăng giá trị nông sản của nhà nông, nhiều năm qua chị Lưu Thị Thùy Trang (SN 1992, Giám đốc Pró Farm, huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng) đã vận động và liên kết với nhiều nông hộ trồng cà phê theo hướng hữu cơ.
Tin khác
Yên Bái: Chàng trai khởi nghiệp từ điêu khắc đá mỹ nghệ
14:19 | 15/11/2023 Khởi nghiệp
LNV - Là người con của vùng đất Ngọc Lục Yên, từ nhỏ, anh Hoàng Văn Khương ở thôn Bến Muỗm, xã Vĩnh Lạc, huyện Lục Yên đã có niềm đam mê với những sản phẩm đá quý. Bởi vậy, khi trưởng thành, đứng trước sự lựa chọn của rất nhiều ngành, nghề, những trăn trở về tương lai, anh đã quyết định chọn nghề mà mình yêu thích, đó là điêu khắc đá mỹ nghệ.
Hà Tĩnh: Hội phụ nữ khởi nghiệp cùng các mô hình OCOP
11:01 | 07/11/2023 Khởi nghiệp
OVN - Chủ động, sáng tạo trong triển khai các mô hình, việc làm, nhiều hội viên phụ nữ Hà Tĩnh tự tin, mạnh dạn phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu. Họ đã trở thành điển hình trong phát triển kinh tế và an sinh xã hội địa phương.
Hưng Yên: Làm giàu từ mô hình trồng rau sạch
16:14 | 31/10/2023 Khởi nghiệp
LNV - Sau thời gian tìm hiểu, tham quan nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp, năm 2021, anh Phạm Mạnh Cường, ở thôn Đông Chiểu, xã Liên Phương (thành phố Hưng Yên) quyết tâm làm giàu trên chính mảnh đất quê hương, bắt đầu khởi nghiệp với nông nghiệp sạch.
TP.HCM: Tái khởi động và khai trương khu phức hợp nghỉ dưỡng Wah Fu Palace
15:52 | 30/10/2023 Khởi nghiệp
LNV - Sáng ngày 22/10, buổi lễ khai trương trở lại khu phức hợp Wah Fu vừa được diễn ra tại Quận 5 (TP. HCM). Đây là công trình do Công ty TNHH Wah Fu Palace (Wah Fu) làm chủ đầu tư.
Hoà Bình: Tích cực hỗ trợ, giúp đỡ thanh niên khởi nghiệp
08:51 | 17/10/2023 Khởi nghiệp
LNV - Những năm qua, Đoàn xã Phú Nghĩa (Lạc Thủy) đã triển khai nhiều hoạt động đồng hành, hỗ trợ đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) trong phát triển kinh tế, tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, đầu tư xây dựng mô hình. Qua đó tạo điều kiện cho ĐVTN phát triển kinh tế, làm giàu cho bản thân, gia đình, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Cơ hội khởi nghiệp từ nông nghiệp sinh thái
11:07 | 15/09/2023 Khởi nghiệp
LNV - Nông nghiệp sinh thái là giải pháp giúp Việt Nam xây dựng nền nông nghiệp bền vững và thực hiện cam kết trở thành nước có phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Đồng thời, đó cũng là lĩnh vực tạo cơ hội khởi nghiệp cho giới trẻ ngày nay.
Hiện thực giấc mơ sen ở làng Sen
11:21 | 13/09/2023 Khởi nghiệp
LNV - Không chỉ tô thắm thêm cho bức tranh quê Bác thanh bình, yên ả; những bông sen ở làng Sen, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ An đã trở thành sản phẩm hàng hóa được chế biến sâu theo du khách về với muôn nơi.
Làm giàu từ nghề mộc truyền thống
10:33 | 12/09/2023 Khởi nghiệp
LNV - Năm 2001, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về quê nhà, anh Nguyễn Quốc Phương ở thôn Thụy Lân, xã Thanh Long (Yên Mỹ) quyết chí làm giàu bằng nghề mộc truyền thống của địa phương. Với đôi bàn tay khéo léo cùng quyết tâm theo nghề, nỗ lực của bản thân và đồng hành, hỗ trợ của chính quyền địa phương, anh Phương đã phát triển nghề mộc giúp cuộc sống gia đình ngày càng sung túc.
Quyết tâm thoát nghèo của chàng trai Khơ Mú
09:15 | 25/08/2023 Khởi nghiệp
LNV - Ở giữa vùng núi rộng lớn của huyện Kỳ Sơn, có một chàng trái tên là Moong Văn Sơn (29 tuổi) đang miệt mài lao động để vươn lên thoát nghèo.
Doanh nhân Hà Văn Nam và những hoạt động thiện nguyện đầy ý nghĩa
12:13 | 22/08/2023 Khởi nghiệp
LNV - Anh Hà Văn Nam – Giám đốc Công ty TNHH Ứng dụng Khoa học Công nghệ Quốc tế không chỉ là một doanh nhân giỏi trong hoạt động kinh doanh mà còn tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện như hiến máu nhân đạo, hỗ trợ người có hoàn cảnh khó khăn, bệnh nhân nghèo…
Thái Nguyên: Nhiều mô hình kinh tế hiệu quả với phong trào thanh niên lập nghiệp
08:52 | 18/08/2023 Khởi nghiệp
LNV - Thời gian qua, phong trào đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp với hơn 3.600 đoàn viên sinh hoạt tại 28 cơ sở đoàn luôn được Huyện đoàn Võ Nhai quan tâm triển khai. Qua phong trào, nhiều mô hình kinh tế do thanh niên làm chủ đã đem lại hiệu quả cao.
An Giang: Khởi nghiệp từ cua muối
08:52 | 16/08/2023 Khởi nghiệp
LNV - Từ con cua đồng gần gũi, thân thuộc với bà con vùng sông nước, qua sự sáng tạo, cùng với tinh thần cầu tiến của Lê Hữu Ý (khóm Xuân Phú, phường Tịnh Biên, TX. Tịnh Biên, tỉnh An Giang), chúng biến thành cua muối, được phản hồi tích cực từ thị trường.
Nuôi gà công nghệ cao mang lại thu nhập hàng tỉ đồng mỗi năm
09:43 | 14/08/2023 Khởi nghiệp
LNV - Mạnh dạn đầu tư nuôi gà đẻ lấy trứng với quy mô lớn và hiện đại, anh Nguyễn Quang Hạnh, thôn Tiên Phong, xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương đã trở thành tấm gương thanh niên điển hình làm kinh tế giỏi ở địa phương với doanh thu hằng năm lên đến hàng tỷ đồng.
Hội An: Phụ nữ khởi nghiệp với mô hình Workshop
15:58 | 04/08/2023 Khởi nghiệp
LNV - Ngày 1/8, Hội LHPN thành phố Hội An tổ chức diễn đàn “Phụ nữ Hội An khởi nghiệp sáng tạo với mô hình Workshop” năm 2023. Diễn đàn để hưởng ứng các hoạt động chào mừng Ngày hội Techfest lần thứ 4 của tỉnh diễn ra vào tháng 8 này.
Thanh niên tìm hướng phát triển kinh tế ngay tại quê hương
14:35 | 24/07/2023 Khởi nghiệp
LNV - Với tinh thần quyết tâm lập nghiệp, anh Lê Văn Lợi (30 tuổi, huyện Mỹ Đức, tỉnh Long An) đã mạnh dạn vay vốn đầu tư, tìm hiểu và xây dựng mô hình trồng ớt trái xen canh cây đu đủ.
Mới nhất
Đọc nhiều
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Dưới đôi bàn tay khéo léo, kỳ công và sáng tạo của các nghệ nhân ở làng nghề đan lát Đỗ Xuyên tre nứa đã trở thành những tác phẩm thủ công mỹ nghệ vô cùng độc đáo, đặc sắc gắn liền với miền quê Đất Tổ.
Tướng Hoàng Đan kể về buổi chiều 30/4/1975
09:55 Tin tức
LNV - Kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2024)
Đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam
09:54 Tin tức
LNV - Vừa qua, tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức Hội thảo khoa học chủ đề “Tổng Bí thư Trần Phú - Chiến sĩ cộng sản kiên trung, bất khuất, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam”. Nhân dịp kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Trần Phú (1/5/1904-1/5/2024).
Thanh Hóa: Tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng trong dịp Lễ 30/4, 01/5 và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ
09:53 Tin tức
LNV – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm vừa ký Công văn số 5653/UBND-CNTT về việc tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng trong dịp Lễ 30/4, 01/5 và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự phiên khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN
14:42 Tin tức
LNV - Sáng 23/4, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại phiên khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN với chủ đề "Xây dựng Cộng đồng ASEAN phát triển nhanh, bền vững, lấy người dân làm trung tâm".
