Cao Phong, vùng cam nổi tiếng của tỉnh Hòa Bình
Chúng tôi đến huyện Cao Phong vào một ngày cuối thu đầu đông. Thời tiết hôm nay đẹp quá, nắng vàng thảm dài trên đường đi, mọi làng bản, đồi núi, vườn cây một màu xanh bát ngát, những hàng cây, ngọn cỏ lấp lánh ánh vàng của nắng thật lung linh đang vẫy chào chúng tôi. Hình như bầu trời hôm nay trong xanh hơn, cao vời vợi, khí hậu dịu nhẹ, se lạnh của những ngày giao mùa mà tôi thích nhất, trong tôi khi thời tiết giao mùa là mùa chim làm tổ, tâm trạng con người nhẹ nhàng hơn, tĩnh tâm hơn và hình như an toàn hơn. Cung đường mà chúng tôi đi hết Đại lộ Thăng Long kéo dài qua thành phố Hoà Bình vượt dốc Cun là đến thị trấn Cao Phong, rất thuận tiện, dễ đi với chiều dài 90 km. Đến điểm hẹn, tôi gọi điện thoại cho ông: Alo, bác Tường à, tôi đã đến; Các anh chờ tôi khoảng 5 đến 10 phút nhé. Gặp chúng tôi, ông bà niềm nở, tươi cười và đưa chúng tôi đến vườn cam, xe chúng tôi đi trên con đường đất chỉ vừa lọt một xe 7 chỗ, xe mà tôi hay cầm lái đi "Phượt", rất may cũng không xa. Để xe bên cạnh suối, chúng tôi phải lội qua một con suối tương đối rộng, dòng nước trong xanh mát rượi, chảy hiền hoà, sâu đến đầu gối, có chỗ còn sâu hơn. Cùng đoàn chúng tôi có ông Hưng, ông nguyên là Tổng Cục phó, Tổng Cục địa chất, người đã cống hiến cả cuộc đời cho địa chất Việt Nam, dấu chân ông ở đâu cũng có để đi tìm khoáng sản quý hiếm cho nước nhà. Việc lội suối trèo đèo là thường xuyên nên rất bình thường với ông, có lúc tôi thấy ông ngồi im lặng, trầm ngâm, tôi biết ông đang nhớ một thời oanh liệt của tuổi thanh xuân khi có đến gần 10 năm học bên Liên bang Xô viết đem kiến thức về phục vụ Tổ quốc, bước chân ông trên mọi nẻo đường, rừng núi. Qua suối, ông lội sang bờ bên kia rồi lội lại bờ bên này để đưa các bà qua suối. Còn tôi "Dân cày đường phố" dù đã có ông chủ vườn với thân hình vạm vỡ, bàn tay to và rắn chắc dìu tôi, nhưng bàn chân cứ đau nhói khi dẫm phải hòn sỏi nhỏ đau điếng cứ ngã dúi dụi, quần ướt sũng, nghĩ thấy ngượng. Thật tình, ba gia đình chúng tôi cùng phường là hàng xóm tốt với nhau nên cũng thân thiết. Ông Hưng ít nói, luôn cười tủm quả là ga lăng, "Sếp" bà thật thà và chân tình. Ông Quảng thì luôn miệng khen với ánh mắt luôn muốn giúp đỡ người khác. Vượt qua con suối đi thêm một đoạn, bất ngờ vườn cam rộng hơn một HECTA hiện ra trước mặt. Đón chúng tôi là một chú chó, lông màu vàng, vẫy đuôi, quấn quýt mừng rỡ, các cụ xưa thường nói "Chủ nào thì vật ấy".
Chủ hiền lành phúc hậu thì nuôi con vật nó cũng "hiền" không hung dữ. Nếu chủ dữ thì con vật đó nó cũng rất dữ... Bà Hoan nói: Con chó nhà em yêu lắm các bác ạ, nó là "Cảnh vệ" có hiệu quả nhất cho vườn cam rộng lớn này đấy. Tôi thì hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, ngay cổng ra vào là một cây chanh đào, cao vút đầu người, dễ đến hơn 2 m. Chao ơi, hàng ngàn quả vàng ươm trên cành, sai trĩu quả, quả chín rụng đầy gốc. Rồi càng đi sâu vào vườn thì từ ngạc nhiên đến sửng sốt vì hàng ngàn cây cam, cây nào cũng cho những quả cam to và tròn đều tăm tắp, treo mình trên những cành sum xuê chờ đến ngày thu hoạch dâng cho đời. Tiếng gọi nhau, tiếng cười nói của các bà mời nhau chụp vài kiểu ảnh để làm kỷ niệm. Ông Tường hồ hởi nói với chúng tôi: Vườn gia đình chúng tôi trồng đủ loại đấy các anh ạ, nào là: Cam lòng vàng, mọng nước không hạt, nhưng tháng 10 âm lịch mới chín; cam V2 là cam Malai (nhập khẩu từ nước Malaisia) ra tết mới chín. Chúng tôi trồng cả cam Canh, quýt, chanh đào, và xen kẽ ở hàng rào là những khóm chuối "tiễn Vua". Đặc biệt là cam V2, là loại cam thơm ngon, nổi tiếng. Vùng này là vựa cam lớn nhất Miền Bắc, giống cam quý hiếm tuyệt vời được trồng trên mảnh đất đồi thoai thoải dốc, nơi có phong cảnh hữu tình thơ mộng.
Chiêm ngưỡng vườn cam trĩu quả, chúng tôi ùa vào khu vườn, nắng lọc qua lá, nắng xanh như ngọc, nắng thảm vàng cả vườn cây. Quả nhiều ơi là nhiều bám chặt trên những cành lá đung đưa theo gió như vẫy chào chúng tôi. Mặt người nào cũng rạng rỡ, tíu tít cười nói, tiếng cười của các bà như tô điểm thêm cho vẻ đẹp bắt mắt của vườn cam, mãn nhãn lắm. Hình như mọi người có cảm giác trẻ lại, nhí nhảnh hơn, muốn khám phá, chiêm ngưỡng đến từng gốc cây cho đến từng quả. Muốn thưởng thức, hít hà mùi thơm và vị ngọt của từng loại quả mà trời đất kết tinh. Chúng tôi, từng người phải cúi khom lại để đi từ cây này sang cây khác, tránh va chạm vào những cành cam sum xuê trái, khám phá khu vườn rộng của nhà ông bà Hoan. Cây cam cao đến 2,5m, tán lá rộng và nhiều cành tỏa ra xung quanh, đây là giống cam có nguồn GEN quý, không bị hòa trộn vào các giống cam khác. Ông Tường tâm sự, để trồng được giống cam Cao Phong lòng vàng, không hạt này, phải kể đến bàn tay, khối óc lai tạo, cắt ghép kỳ công của những kỹ sư nông nghiệp, sự chăm sóc, chăm chỉ của những người nông dân như chúng tôi, được kỹ sư nông nghiệp hướng dẫn ghép cành và chiết cành, chăm bón đúng kỹ thuật nên cây nào cũng cho ra quả to, đặc biệt quả rất đồng đều. Cam Cao Phong là loại trái cây sạch, an toàn và chất lượng, có khả năng chống lão hoá, dưỡng chất cho cơ thể, tránh được các bệnh nhiệt, nóng trong người, tăng sức đề kháng cho cơ thể. Đặc biệt, nó còn giúp phá vỡ và ức chế các tế bào ung thư nữa. Đấy các anh xem, ăn cam mà da vợ chồng tôi tuy đen vì nhà nông mà, nhưng da mịn màng không nếp nhăn, ăn ngon ngủ say đỡ phải mất tiền mua thuốc chữa bệnh và mất nhiều tiền như các bác gái ở Hà Nội đi thẩm mĩ viện. Bất chợt tôi ngắm nhìn ông bà quả đúng là như vậy. Bà Hoan vợ ông nhanh nhẩu, các bác biết không, vườn cam nhà em được trồng và chăm sóc theo hướng dẫn của VietGAP đấy.
Tôi hỏi ông: Tôi ngửi thấy mùi gì khó chịu lắm, ông nói: Mùi này hơi khó chịu nhưng đó là mùi của quả đỗ tương và hạt ngô, 500 kg đỗ tương và 200 kg hạt ngô xay nhỏ ủ kỹ trong vòng 3 tháng rồi chế nước tưới vào gốc cây làm thức ăn dinh dưỡng cho cây đấy. Thế diệt sâu bọ côn trùng thì dùng loại gì hả ông? À chúng tôi không dùng hoá chất đâu mà lấy: Ớt, tỏi, thuốc lào ngâm với rượu 3 tháng cho ngấu, rồi fun vào cây diệt sâu bọ theo tỷ lệ. Cam của chúng tôi được dán tem chất lượng VietGAP đấy. Tôi tò mò hỏi về bản thân ông, được biết ông năm nay 61 tuổi, sinh ra và lớn lên tại đây, năm 1979 ông tham gia quân ngũ, hoàn thành nghĩa vụ, ông về đây làm vườn trồng nông sản cây ăn trái, đặc biệt là cây cam. Tuy nhiều tuổi, nhưng Ông còn khoẻ mạnh, nước da sạm nắng, phong trần, ông rất phúc hậu và luôn nở nụ cười. Đặc biệt là mến khách. Bà Hoan vợ ông hiền từ, tôi cảm nhận bà là mẫu người chất chân quê, phụ nữ đảm đang, lành hiền, chịu thương, chịu khó. Bà cầm theo kéo chuyên dùng đi hái chanh đào, cam để tặng chúng tôi. Bà bổ cam mời chúng tôi thưởng thức, tuy còn chưa chín lắm nhưng múi cam mọng nước và thơm ngọt. Bà Hoan nói sang tháng các anh chị lên đây thì cam bắt đầu chín, thơm ngon, ngọt tha hồ mà hái, chứ bây giờ còn xanh lắm nên chua chưa ăn được, những quả mà các bác ăn thấy ngọt là em chọn những quả đang chuyển màu vàng ở cuống đấy. Hàng trăm quả chanh mọng nước, một rổ cam quả nào cũng tròn căng, to đều như nhau, bà nói: Cam nhà em ngon lắm đấy các bác ạ, trăm quả giống nhau, cứ nhắm mắt lại là nhặt thôi, không phải chọn. Bà tặng chúng tôi và chỉ cầm 100 ngàn đồng gọi là ngày "mở cửa vườn" để lấy may. Khi chúng tôi ra về, bà còn cố chặt tặng chúng tôi một buồng chuối "Tiễn Vua" nữa. Thật là quý hoá quá. Đến Cao Phong là đến huyện một trong những vựa cam lớn nhất miền Bắc. Năm 2019 - 2020, huyện có gần 3.016 ha cây ăn quả có múi, sản lượng trên 40.000 tấn. Trong đó, có hơn 1.018 ha trồng cam được cấp chứng nhận VietGAP với sự tham gia của 759 hộ, trong đó có hộ nhà ông. Từ nhiều năm nay, cam Cao Phong đã trở thành một thương hiệu nông sản chủ lực của tỉnh Hòa Bình. Tháng 11/2014, cam Cao Phong đã trở thành một trong 39 sản phẩm được cấp chỉ dẫn địa lý của Việt Nam được bảo hộ tại Liên minh châu Âu. Với quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, là đặc sản của tỉnh Hòa Bình với chất lượng thơm ngon và an toàn.
Giật mình đã gần 12 giờ, lúc này những tia nắng dọi thẳng vào vườn cam, tiếp thêm ánh sáng để những trái cam chuyển hoá như Quy luật: "lượng đổi thành chất đổi" và ngược lại. chúng tôi chào ông bà chủ trang trại để ra về, chủ, khách rất lưu luyến, bịn rịn. ông bà đưa chúng tôi qua con suối, dòng suối vẫn hiền hoà chảy, tiếng gió, tiếng dòng nước chảy róc rách, những cành cây, ngọn cỏ đung đưa và tiếng chim hót hoà quyện vào nhau như bản hoà tấu ca đủ điệu như níu kéo chúng tôi lại. Chú chó vàng cũng theo sau chúng tôi, cái đuôi ve vẩy và dụi má vào chân tôi như nhắc nhở: Nhớ nhé, tháng sau lên đây thưởng thức cam chín. Lội suối, thật là tuyệt diệu được nhiếp ảnh gia không chuyên Trần Tâm chụp được những hình ảnh mà chúng tôi, những người đàn ông có đôi chút ga lăng cõng trên lưng mình hoặc nắm chặt tay nhau với người bạn đời đều trên U60 để vượt qua con suối. Lần này, tôi lội cả giày cõng "Sếp" một đoạn để chứng minh một điều rằng: Người như tôi mà vẫn còn có lúc toả sáng khi tuổi đã cao, huống chi là lớp thanh niên trẻ. Nhưng thua xa hai ông bạn tôi, đó là ông Hưng. Và ông Quảng. Các "Sếp" của chúng tôi đều luôn nở nụ cười hiền hậu. Lội suối cũng là một trải nghiệm thú vị tuyệt vời cho chuyến đi "phượt" của chúng tôi. Tạm biệt Cao Phong, chúng tôi sẽ đến nhà ông bà một lần nữa vào đúng mùa cam chín, tháng 10 âm lịch nhé.
Địa chỉ: ông bà Tường Hoan, Xóm Bản, xã Tây Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hoà Bình số điện thoại: 097 1873730./.
Một số hình ảnh tại vùng cam Cao Phong:
Bài và ảnh: Hà Kế Vinh
Tin liên quan
Tin mới hơn

Hướng dẫn thí sinh xác nhận nhập học vào lớp 10 năm học 2025 - 2026
08:44 | 08/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Vào hạ
09:17 | 07/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi Đạo giáo trở thành điểm tựa tinh thần trong biến động lịch sử Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Dấu ấn văn hóa đặc sắc trong dòng chảy tín ngưỡng Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Quán Đạo giáo - Di sản tôn giáo độc đáo cần được bảo tồn đúng giá trị
11:13 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi vũ điệu Chăm làm 'sống' lại không gian tháp cổ
14:07 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội
Tin khác

Kỳ họp thứ nhất HĐND tỉnh Gia Lai mới, dấu mốc khởi đầu hành trình mới với một niềm tin lớn
11:01 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

“Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” - Lịch sử gần gũi từ những câu chuyện dân gian
09:18 | 01/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhà báo, nhạc sĩ, nhà thơ Đinh Văn Bình: “Không có giới hạn nào giữa báo chí, thơ ca và âm nhạc”
09:54 | 28/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hơn 8.000 tình nguyện viên Thủ đô tiếp sức kỳ thi tốt nghiệp THPT
10:19 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhiệm kỳ 2021–2026, HĐND tỉnh Bình Định hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vì dân
09:14 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Kỳ họp cuối của HĐND tỉnh Bình Định, khép lại một giai đoạn, mở ra thời cơ mới
09:15 | 25/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025: Chủ động thích ứng với những điểm mới
10:03 | 23/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Bình Định ngày đầu vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền 2 cấp thuận lợi
16:15 | 21/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Trường THCS Nguyễn Trường Tộ liên tục đạt thành tích xuất sắc
10:07 | 18/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Lễ tổng kết và trao giải Cuộc vận động sáng tác văn học nghệ thuật về Nghề báo - Người làm báo Thủ đô và cả nước 2025
10:35 | 17/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Ấn tượng đêm chung kết Hoa hậu và Nam vương siêu mẫu thể hình thế giới 2025
23:09 | 15/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hội Nhà văn Hà Nội: Bàn về sáng tác văn học viết cho trẻ em
15:45 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bình Định cầu nối những tấm lòng nhân ái
15:45 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhà báo, Nhà văn Hồ Quang Lợi ra mắt sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút”
15:43 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Gia Lai: Huyện Ia Pa vận động gần 2 tỷ đồng ủng hộ xóa nhà tạm, nhà dột nát
15:43 | 13/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Cổng làng trong lòng phố
08:55 Làng nghề, nghệ nhân

Xã Bát Tràng thu ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 39 tỷ đồng
08:53 Kinh tế

Tổng Bí thư Tô Lâm: Kịp thời phát hiện, xử lý các sai phạm liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy
08:50 Tin tức

Hà Nội nắng nóng diện rộng, nhiệt độ cao nhất 35-36 độ C
08:48 Môi trường

Phê duyệt Đề án tổ chức Triển lãm thành tựu đất nước nhân 80 năm Ngày Quốc khánh
08:47 Tin tức