Thị xã Từ Sơn (Bắc Ninh): Vóc dáng thành phố trẻ
Khi nhắc tới “tam cổ” nổi tiếng trong lịch sử, người xưa có câu: “Thứ nhất Cổ Bi, thứ nhì Cổ Loa, thứ ba Cổ Pháp”. Đất Cổ Pháp, chính là châu Cổ Pháp, lộ Bắc Giang xưa (đến thời Tây Sơn đổi thành trấn Kinh Bắc), nay là phần nam của thị xã Từ Sơn (bao gồm các phường Đình Bảng, Tân Hồng và xã Phù Chẩn).
Từ Sơn có được tiếng thơm là bởi được “ôm” những danh hương trong mình. Đó là làng Đình Bảng (phường Đình Bảng), quê hương của vua Lý Thái Tổ, người lập ra nhà Lý - vương triều mở ra kỷ nguyên Đại Việt rực rỡ trong lịch sử Việt Nam. Vua Lý Thái Tổ cũng là người đã chuyển kinh đô của Hoa Lư về Thăng Long (Hà Nội ngày nay).
Đình Bảng còn có những di tích lịch sử gắn liền với nhà Lý. Đó là đền Lý Bát Đế (hay còn gọi là Đền Đô), nơi thờ 8 vị vua nhà Lý, chùa Xuân Đài - hay còn gọi là Kim Đài (nơi Lý Công Uẩn từng đi tu), Thọ Lăng Thiên Đức (nơi chôn cất các vị vua nhà Lý), Đền Rồng thờ Lý Chiêu Hoàng - vị vua thứ chín của thời Lý.
Nếu Đình Bảng nổi tiếng thấm đẫm văn hóa xứ Kinh Bắc thì làng Đồng Kỵ (phường Đồng Kỵ) lại vang danh với nghề gỗ mỹ nghệ với thu nhập hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm. Từ lâu, nhắc tới sản phẩm gỗ mỹ nghệ, người ta đều nói “hàng Đồng Kỵ”.
Song, nếu người Đồng Kỵ giỏi buôn bán thì các nghệ nhân tài hoa của làng nghề Phù Khê (xã Phù Khê), Hương Mạc (xã Hương Mạc), Tam Sơn (xã Tam Sơn) mới là những người tạo nên cốt cách của đồ gỗ mỹ nghệ đất Từ Sơn, mang thương hiệu Đồng Kỵ. Ở vùng đất kinh kỳ xưa có câu ca “Hà Nội thêu quạt, thêu cờ / Phù Khê chạm trổ ngai thờ nhà vua”, cho thấy đỉnh cao nghệ thuật chạm khắc gỗ của làng nghề Phù Khê.
Ở xã Tương Giang, có làng nghề dệt vải khổ hẹp Hồi Quan, chuyên đũi, khăn mặt… Người làng nghề luôn tất bật từ sáng đến tối, màn đêm buông xuống cả nhà mới ngưng tay, chả thế mà có câu ca: “Hồi Quan là đất cửi canh/ Đến xâm xẩm tối sắp sanh chơi bời”. Hồi Quan tự hào có dòng sông Tiêu Tương thơ mộng chảy qua một thời, tuy nhiên ngày nay dòng sông xưa đã thành ruộng, thành đường, người dân vẫn nghe văng vẳng tiếng sáo Trương Chi trong hoài niệm gợi lại mối tình giữa chàng với nàng Mỵ Nương qua câu ai oán: “Nợ tình chưa trả cho ai/ Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan”.
Tại phường Châu Khê, làng nghề sắt thép Đa Hội đã có lịch sử hơn 400 năm, kể từ khi Quận công Trần Đức Huệ truyền nghề vào năm 1599. Trải qua bao biến động của lịch sử, từ chỗ chỉ có vài hộ làm nghề rèn dao kéo, cày cuốc, liềm hái, cho đến khi chuyển sang nghề đúc rồi cán kéo thép xây dựng, hiện nay Đa Hội đã có cả một khu công nghiệp với vài trăm hộ sản xuất thép xây dựng. Từ một làng nghề thủ công, Đa Hội trở thành một trung tâm sản xuất sắt thép có công suất 350.000 tấn mỗi năm, tương đương với công xuất của cả khu gang thép Thái Nguyên.
… Đến đô thị trọng tâm của Bắc Ninh
Xác định vai trò cửa ngõ và là một trong hai trung tâm kinh tế - văn hóa - giáo dục của tỉnh Bắc Ninh, là đô thị vệ tinh của Thủ đô Hà Nội, Từ Sơn mạnh dạn chuyển hướng phát triển theo hướng công nghiệp hóa. Đến nay, thị xã có 3 khu công nghiệp lớn: Tiên Sơn, VSIP (Việt Nam - Singapore), Hanaka Đình Bảng, các cụm công nghiệp: Đồng Kỵ, Đình Bảng, Tân Hồng, Châu Khê, Phù Khê, Tam Sơn và 9 khu thương mại, dịch vụ làng nghề.
Một Từ Sơn thấm đẫm văn hóa Kinh Bắc xưa, nay chuyển mình thành một đô thị, với vóc dáng của một thành phố trẻ. 12 năm sau ngày được nâng lên thị xã, trải qua bao bộn bề, khó khăn, nền kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, TTCN, cơ sở hạ tầng lạc hậu thiếu thốn, đời sống gặp nhiều khó khăn, Từ Sơn đã đạt được những thành tựu quan trọng trên nhiều lĩnh vực.
Theo báo cáo chính trị được trình bày tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thị xã Từ Sơn lần thứ XVIII (nhiệm kỳ 2020 - 2025), sản xuất công nghiệp - TTCN và sản xuất tại các làng nghề truyền thống năm 2015 đạt 98.245 tỷ đồng và năm 2020 ước đat 95.832 tỷ đồng; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2015 đạt 9.440 tỷ đồng , dự kiến năm 2020 đạt 16.200 tỷ đồng; Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản năm 2015 đạt 532,5 tỷ đồng, năm 2020 ước đạt 580 tỷ đồng. Thu ngân sách thị xã hàng năm tăng vượt bậc, từ 610 tỷ đồng (kể cả thuế đất) năm 2015 lên 2.207,2 tỷ đồng vào năm 2019 và dự kiến năm 2020 là 2.223,3 tỷ đồng.
Bộ mặt của thị xã cũng thay đổi với sự hiện diện của các khu đô thị hiện đại: Khu đô thị cao cấp BelHomes, Vsip (Vietnam - Singapore); Khu đô thị Nam Từ Sơn (xã Phù Chẩn); Khu đô thị Dabaco, Khu đô thị Đền Đô, Khu đô thị Đình Bảng (phường Đỉnh Bảng); Khu đô thị Đồng Nguyên (phường Đồng Nguyên); Khu đô thị Tân Hồng - Đông Ngàn (phường Tân Hồng và phường Đông Ngàn); Khu biệt thự liền kề Đồng Kỵ (phường Đồng Kỵ); Khu đô thị cao cấp SingLand - Khu đô thị Centa city, VSIP Phù Chẩn. Hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông tại Từ Sơn đều được quy hoạch, triển khai xây dựng, nâng cấp đường bộ, mang đến diện mạo hiện đại cho thị xã này.
Từ Sơn cũng rất chú trọng trong phát triển nông nghiệp khu vực nông thôn. Đặc biệt, lãnh đạo thị xã luôn chỉ đạo quyết liệt trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Năm 2016, Từ Sơn được là đơn vị đầu tiên của tỉnh Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới, vượt chỉ tiêu Đại hội đại biểu Đảng bộ Thị xã Từ Sơn lần thứ XVII (nhiệm kỳ 2015 - 2020) đề ra.
Bên cạnh việc tập trung phát triển kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa, thị xã Từ Sơn còn đặc biệt quan tâm đầu tư cho công tác văn hóa xã hội nhằm nâng cao đời sống văn hoá, tinh thần của nhân dân, từng bước tạo nếp sống văn minh đô thị phù hợp với thời kỳ đổi mới. Xây dựng và hình thành các sản phẩm du lịch văn hóa, lễ hội, gắn phát triển du lịch với bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn. Chăm sóc sức khoẻ nhân dân được thực hiện tốt, an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.
Để phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội của thị xã cũng như tỉnh Bắc Ninh, UBND tỉnh Bắc Ninh đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị xã Từ Sơn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Đô thị Từ Sơn sẽ cùng với thành phố Bắc Ninh, đô thị Tiên Du hướng đến đô thị lõi, hình thành các yếu tố đô thị văn hóa - sinh thái - trí thức - thông minh.
Theo dự kiến, nếu năm 2022, tỉnh Bắc Ninh lên thành phố trực thuộc Trung ương, thị xã Từ Sơn sẽ đổi thành quận hoặc nếu giữ nguyên hiện trạng như hiện nay, thị xã Từ Sơn sẽ được đề xuất lên thành phố trực thuộc tỉnh Bắc Ninh. Dù có thế nào, Từ Sơn cũng đang mang trong mình vóc dáng của một thành phố trẻ.
Bài và ảnh Đặng Huy
Thị xã Từ Sơn có diện tích tự nhiên 61,09km2. Dân số toàn đô thị là 189.266 người, trong đó, dân số khu vực nội thị 112.191 người, ngoại thị 77.075 người. Mật độ dân số khu vực nội thị là 6.907 người/km2. Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp toàn đô thị đạt 90,02%. Thị xã có 12 đơn vị hành chính, bao gồm 7 phường và 5 xã.
Tin liên quan
Tin mới hơn

Nam Đàn đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao năm 2024
09:17 | 07/07/2025 Nông thôn mới

Xã Hồng Sơn: Những thông tin chi tiết sau sắp xếp
10:59 | 04/07/2025 Nông thôn mới

Đời sống mới ở xã Lê Lợi
09:30 | 03/07/2025 Nông thôn mới

Sơn La: Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân trong xây dựng nông thôn mới
14:08 | 02/07/2025 Nông thôn mới

Điện Biên: Ánh sáng từ Nghị quyết 02
14:07 | 02/07/2025 Nông thôn mới

Hoà Bình: Lan tỏa phong trào nông dân chung tay vì nông thôn mới bền vững
14:01 | 01/07/2025 Nông thôn mới
Tin khác

Thanh Hoá: Phát huy vai trò của chi bộ trong xây dựng nông thôn mới
14:01 | 01/07/2025 Nông thôn mới

Mô hình vườn mẫu: Đưa nông sản địa phương vươn tới hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững
10:30 | 30/06/2025 Nông thôn mới

Xã Đan Phượng mới rực rỡ cờ hoa chào đón “thời khắc lịch sử”
09:41 | 30/06/2025 Nông thôn mới

Bình Định: Giấc mơ “qua sông” thành hiện thực, niềm vui vỡ òa trước thời khắc chia tay cấp huyện Tuy Phước
22:09 | 29/06/2025 Nông thôn mới

Huyện Thường Tín (Hà Nội): Đón nhận Quyết định đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao
22:06 | 29/06/2025 Tin tức

Huyện Ba Vì (TP.Hà Nội) : Gặp mặt cán bộ, lãnh đạo, công chức, viên chức, người lao động triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn huyện Ba Vì.
17:16 | 28/06/2025 Nông thôn mới

Chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới tại Bắc Kạn: Tăng cường tiếp cận khách du lịch
15:29 | 25/06/2025 Nông thôn mới

Một thập kỷ nông thôn mới Bắc Kạn Từ gian khó đến diện mạo khởi sắc
15:28 | 25/06/2025 Nông thôn mới

Bắc Kạn xây dựng nông thôn mới ở vùng đất khó
15:28 | 25/06/2025 Nông thôn mới

Thủ tướng Chính phủ công nhận Thành phố Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới
10:36 | 23/06/2025 Nông thôn mới

Hiệu quả từ cải tạo, xây dựng hồ điều hòa ở Đông Anh
10:06 | 23/06/2025 Nông thôn mới

Tổng kết chương trình nông thôn mới, giảm nghèo: Hướng tới phát triển bền vững, bao trùm
21:00 | 22/06/2025 Nông thôn mới

Hà Nội: Huyện Thường Tín đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
16:15 | 21/06/2025 Nông thôn mới

Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện Thường Tín đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
11:00 | 18/06/2025 Nông thôn mới

Bình Định: Chặng đường 5 năm thực hiện giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới
09:39 | 18/06/2025 Nông thôn mới

Hai làng nghề được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
09:19 Tin tức

Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp năm 2025 từ ngày 1/7
09:18 Tin tức

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng
09:18 Làng nghề, nghệ nhân

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước
09:18 Làng nghề, nghệ nhân

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề
09:18 Làng nghề, nghệ nhân