Câu chuyện về bánh tẻ Phú Nhi - Thương hiệu OCOP nổi tiếng
Người xứ Đoài có nhiều món ngon dân dã, được chế biến bởi các nguyên liệu từ đồng quê. Bánh tẻ là thứ bánh mà những con người hồn hậu nơi đây thường dùng vào mỗi dịp cúng lễ, đãi khách hay thậm chí chỉ ăn chơi. Sơn Tây vốn có nhiều làng làm bánh này nhưng chỉ có làng Phú Nhi với nghề làm bánh tẻ được công nhận danh hiệu làng nghề truyền thống và đã đăng kí thương hiệu.
![]() |
Chiếc bánh tẻ ra đời từ truyền thuyết chàng Phú – nàng Nhi. |
Câu chuyện sản phẩm bánh tẻ Phú Nhi
Sự tích bánh tẻ Phú Nhi bắt đầu từ chuyện tình của chàng Nguyễn Phú và nàng Hoàng Nhi. Làng Phú Nhi xưa có nghề nấu bánh đúc, còn gọi là làng Bần Nhi, nay là phường Phú Thịnh, thị xã Sơn Tây, Hà Nội.
Nguyễn Phú ở Giáp Ðoài, thông minh, sáng sủa, con bà Trọng làm nghề bán dầu vỏ, bố là người nông dân hiền lành chất phác. Hoàng Nhi là con bà Hương làm nghề nấu bánh đúc.
Phú và Nhi biết nhau qua những buổi chợ hằng ngày, vì Nhi phải đem hàng cho mẹ. Cuộc tình cứ thế lớn dần theo ngày tháng. Nguyễn Phú đánh bạo sang nhà nàng chơi - đúng lúc Nhi đang khuấy nồi bánh đúc. Vì vội ra mở cổng mời chàng Phú vào nhà mà nàng quên bẵng việc cho vôi vào nồi bột. Rồi mải trò chuyện, tâm tình họ quên mất nồi bánh đúc đang nấu dở trên bếp lửa. Khi biết thì lửa đã tắt, nồi bánh đúc thành nửa sống, nửa chín không dùng được nữa.
Bố Hoàng Nhi là người rất nghiêm khắc, phong kiến biết chuyện bực lắm, bèn đuổi chàng Phú về và cấm hai người gặp nhau khiến Hoàng Nhi vì chuyện này mà buồn bã, ốm nặng rồi qua đời.
Chàng Phú thì đem chỗ bánh đúc hỏng về, nghĩ bỏ đi thì tiếc nên ra vườn lấy lá dong, lá chuối khô, làm nhân mộc nhĩ, thịt nạc gói lại thành bánh đem luộc lại. Khi có mùi thơm bốc lên, Phú dỡ bánh ra, thấy ăn cả lúc nóng và khi nguội đều ngon hơn bánh đúc.
Từ đó, Phú đã mày mò cách nấu loại bánh mới này cho mẹ đem ra chợ bán và nhanh chóng được ưa chuộng, bán rất chạy và nhà Phú trở nên giàu có hơn. Chiếc bánh tẻ Phú Nhi ra đời theo truyền thuyết đó.
Kết thúc chuyện tình chàng Phú – nàng Nhi là những ngày giỗ nàng chàng tự tay làm những chiếc bánh thật ngon gửi sang nhà nàng cúng và tưởng nhớ người yêu xưa. Chàng không lấy vợ, chỉ chuyên tâm cho nghề. Thứ bánh ngon tâm huyết chàng cũng không để làm của riêng, mà dạy lại cho dân làng để món bánh tẻ được lưu truyền mãi mãi – và tâm nguyện của Phú đã thành hiện thực.
![]() |
Bánh tẻ Phú Nhi được công nhận danh hiệu làng nghề truyền thống |
Bánh tẻ Phú Nhi giờ vẫn nổi tiếng ngon, có mặt trong các đám tiệc, đám cỗ, giỗ. Ai đi qua Phú Nhi, khi ra về cũng tự tay chọn những chiếc bánh thơm lừng làm quà biếu.
Nổi danh sản phẩm OCOP 4 sao
Không khó để thưởng thức bánh tẻ Phú Nhi khi dừng chân tham quan các di tích ở Đường Lâm nhưng để tìm hiểu các công đoạn làm bánh thì du khách hãy bộ hành chừng 1km đến làng Phú Nhi để ghé thăm các cơ sở sản xuất bánh tẻ. Nghề làm bánh tẻ của làng Phú Nhi đã có hơn trăm năm tuổi. Đến nay có khoảng 40 hộ gia đình vẫn còn theo nghề truyền thống. Đặc biệt có những cơ sở sản xuất ngày đêm với 3 thế hệ cùng quây quần đảm nhiệm từng công đoạn làm bánh.
![]() |
Nhờ có bánh tẻ nhiều người dân có thu nhập ổn định |
Cụ ông Nguyễn Văn Được, 89 tuổi ở cơ sở sản xuất bánh Hùng Vân vừa khéo léo gói bánh, buộc dây lạt vừa giải đáp những câu hỏi của du khách. Cụ Được cho biết dịp cao điểm của làng Phú Nhi là trước và sau Tết Nguyên đán khi mùa lễ hội diễn ra. Có ngày nhà ông làm đến 2.000 cái bánh và thường người mua phải đặt trước.
Cái tên bánh tẻ chính là cách gọi nôm na chỉ nguyên liệu làm bánh từ bột gạo tẻ. Bóc hai lớp lá dong bên trong và lá chuối khô bên ngoài, thực khách dễ dàng nhìn thấy chiếc bánh trắng có nhân làm từ thịt và mộc nhĩ. Thứ bánh giản dị với nguyên liệu đơn giản là thế những cũng có những bí quyết riêng.
Người Phú Nhi chia sẻ để làm bánh ngon cần lựa chọn nguyên liệu kỹ càng. Quan trọng nhất là kén gạo tẻ làm bột bánh. Sơn Tây là vùng thuần nông nên đây cũng là quê hương của nhiều giống lúa dẻo thơm. Những hạt gạo tinh túy của đồng quê được ngâm, xay theo kiểu cách truyền thống rồi nấu lên, sau đó mới được dùng để gói cùng nhân bánh.
![]() |
![]() |
Công đoạn làm bánh cần sự khéo léo, tỉ mỉ. |
Nhân bánh cũng được chọn làm từ những miếng thịt lợn tươi ngon được thái nhỏ, sau đó xào cùng mộc nhĩ thái chỉ và hành khô, gia giảm thêm hạt tiêu, nước mắm... thơm phức.
Gói bánh cũng cần sự khéo léo để nhân bánh nằm gọn ở giữa, áo bánh dàn đều xung quanh và hình dạng thuôn dài. Từng lượt bánh gói xong được xếp ngay ngắn và đều tăm tắp “trăm cái như một”. Cuối cùng, bánh sẽ được hấp cách thủy khoảng 30 phút để ra thành phẩm. Thú vị nhất có lẽ là được thưởng thức những chiếc bánh mới ra lò nóng hổi.
Lá dong xanh mướt được rửa, lau khô cẩn thận. Bột bánh và nhân bánh được sơ chế đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Thực khách nao nức muốn ăn ngay chiếc bánh thơm hương nóng ấm trên tay. Từng miếng bánh nhỏ trắng ngần mướt mát mà đậm vị hồn quê sẽ là dư vị khó quên trong lần về thăm xứ Đoài.
![]() |
Bánh tẻ của làng Phú Nhi được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao |
Từ khi bánh tẻ của làng Phú Nhi được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, sản lượng tiêu thụ ở cơ sở tăng lên đáng kể, điều này góp phần thúc đẩy kinh tế của làng nghề bánh tẻ Phú Nhi, nâng cao đời sống cho nhân dân địa phương.
Bánh tẻ không phải ở Phú Nhi mới có, nhưng xét về hương vị thì thức quà quê xứ Đoài vẫn mang một nét riêng mà không đâu lẫn được. Điểm đặc biệt nhất cần nói đến đó là cách thái thịt làm nhân. Đối với bánh tẻ nơi khác, thịt sẽ được xay nhỏ rồi trộn với mộc nhĩ, hành khô; nhưng với bánh tẻ Phú Nhi, thịt được thái chứ không xay, thực khách khi ăn thấy được miếng thịt con chì trong nhân, hòa quện, bùi bùi.
![]() |
Bà Phạm Thị Bình - Chủ cơ sở sản xuất bánh tẻ Thanh Bình. |
Bà Phạm Thị Bình (Chủ cơ sở sản xuất bánh tẻ Thanh Bình) tâm sự: “Hiện sản phẩm bánh tẻ thường được bán ở các chợ quê với giá thành bình dân khoảng 7.000đ/ chiếc. Đặc biệt, để mở rộng thị trường, bánh tẻ còn được bán online cho khách hàng khắp nơi, trở thành thức quà không thể thiếu tại các điểm du lịch của Đường Lâm. Được sự quan tâm của các cấp chính quyền, bánh tẻ Phú Nhi luôn đỏ lửa mỗi ngày, phục vụ nhu cầu của bà con mỗi khi dừng chân ghé lại xứ Đoài”.
![]() |
Bà Đỗ Thị Phương - Chủ tịch Hội nông dân phường Phú Thịnh. |
Bà Đỗ Thị Phương - Chủ tịch Hội nông dân phường Phú Thịnh cho biết: “Trước đây, làng nghề bánh tẻ Phú Nhi đã rất nổi tiếng và được thực khách ưa chuộng, bánh tẻ của gia đình bà Bình cũng đón không ít du khách tới tham quan, thưởng thức. Có thể nói, từ khi được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, sản lượng tiêu thụ ở cơ sở tăng lên đáng kể, điều này góp phần thúc đẩy kinh tế của làng nghề bánh tẻ Phú Nhi, nâng cao đời sống cho nhân dân địa phương, góp phần xây dựng nông thôn mới và lưu giữ, phát triển tinh hoa văn hóa của dân tộc.”
Đưa món bánh mộc mạc đến tay từng thực khách gần xa, người dân làng Phú Nhi mong muốn quảng bá nét đẹp ẩm thực độc đáo của một vùng quê ven đô. Dù ít người biết đến chuyện tình buồn của chàng Phú và nàng Nhi, nhưng hương vị bánh tẻ xa xưa thì ngày càng gần gũi, khiến những ai đã một lần thưởng thức sẽ nhớ mãi không quên.
Trang thông tin có sự phối hợp với Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội
Tin liên quan
Tin mới hơn

Hà Nội: Giám sát chất lượng thực phẩm OCOP, hàng đông lạnh
09:37 | 09/05/2025 OCOP

TP. Hồ Chí Minh: Hội thảo giải pháp phát triển sản phẩm OCOP
09:35 | 09/05/2025 OCOP

Hà Nội đưa hơn 3.000 sản phẩm OCOP vào hệ thống phân phối hiện đại
12:21 | 05/05/2025 OCOP

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
11:03 | 30/04/2025 OCOP

Thêm sức cạnh tranh cho sản phẩm OCOP
14:33 | 24/04/2025 OCOP

100 hợp tác xã được trao giải thưởng “Ngôi sao hợp tác xã - Coops Award năm 2025"
17:36 | 17/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Nhãn hiệu chứng nhận "xoài cát chu Cầu Kè"
13:36 | 16/04/2025 OCOP

Nam Định hướng tới phát triển OCOP bền vững, hội nhập
14:49 | 09/04/2025 OCOP

Hậu Giang: Khẳng định vị thế trên bản đồ sản phẩm quốc gia
11:38 | 09/04/2025 OCOP

Quảng Ninh "Tăng Tốc" OCOP
11:33 | 09/04/2025 OCOP

Nghệ An có thêm 14 sản phẩm đạt OCOP 4 sao
20:36 | 28/03/2025 OCOP

Sản phẩm OCOP 5 sao vươn ra thế giới
08:31 | 24/03/2025 OCOP

Hội chợ OCOP – Cơ hội phát triển sản phẩm OCOP Bình Phước
00:00 | 24/03/2025 Tin tức

Các làng nghề truyền thống nhộn nhịp thu gom nguyên liệu sản xuất
10:23 | 20/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hải Phòng: Nỗ lực xây dựng sản phẩm OCOP 5 sao
13:43 | 10/03/2025 OCOP

Bình Phước: Thêm 33 sản phẩm OCOP 4 sao
14:02 | 07/03/2025 OCOP

Vĩnh Long: Đẩy mạnh hỗ trợ các sản phẩm OCOP
13:42 | 07/03/2025 OCOP

Kiệu Hương Hòa Nhơn: Từ hương vị quê nhà đến chuẩn OCOP 4 sao
09:51 | 07/03/2025 OCOP

Chè Shan Tuyết Tà Xùa: Hương vị cao nguyên tinh túy
11:02 | 05/03/2025 OCOP

Bắc Ninh thưởng cho sản phẩm OCOP được công nhận năm 2024
11:33 | 01/03/2025 Tin tức

Quảng Nam: Lần đầu tiên có 2 sản phẩm OCOP 5 sao
11:33 | 01/03/2025 OCOP

Ba Vì (Hà Nội): Chi hội cựu Công an xã Phú Đông góp phần xây dựng nông thôn mới
09:59 Nông thôn mới

Diễu hành xe đạp làng nghề
09:41 Tin tức

Hà Nội: Thành lập 2 cụm công nghiệp làng nghề vốn gần 370 tỷ đồng
09:40 Nghiên cứu trao đổi

Thành phố biển Quy Nhơn rực rỡ sắc vàng hoa lim xẹt
09:39 Du lịch làng nghề

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 Làng nghề, nghệ nhân