Hà Nội: 25°C Hà Nội
Đà Nẵng: 30°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 30°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 32°C Thừa Thiên Huế

Già làng Y Kông nghệ nhân mê làm du lịch

LNV - Chúng tôi rất ấn tượng khi đến tham quan “bảo tàng dân tộc Cơ Tu” nằm ven QL14G của già làng Y Kông (92 tuổi, trú thôn Tống Coói ở xã Ba, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam). Bởi không gian nơi đây trưng bày rất nhiều tượng gỗ, nhạc cụ, trang phục truyền thống…của người Cơ Tu trên dãy Trường Sơn hùng vĩ.

Căn nhà của già làng Y Kông nằm đối diện UBND xã Ba (thôn Tống Coói). Năm nay già Y Kông đã thôi giữ chức “già làng” nhưng nghe có khách du lịch lên thăm, già Y Kông râu tóc bạc phơ hăng hái bước ra niềm nở chào. Rót mời khách chén trà “Quyết Thắng” (đặc sản Đông Gaing) đặc quánh, thơm ngát, già chia sẻ rằng, mấy năm gần đây sức khỏe của ông ngày một giảm sút nhưng hầu như hàng tuần “cơ sở văn hóa du lịch” của ông cũng đều đặn đón từ 3-4 đoàn khách trong và ngoài nước.


Già Y Kông nghệ nhân tạc tượng gỗ Cơ Tu.

Già Y Kông vốn tên thật là Nguyễn Văn Dư. Năm 1954, tham gia hoạt động cách mạng tại Tây Nguyên, để dễ bề hoạt động, ông đổi tên thành Y Kông theo họ người Rắc Lây. Từ đó, cái tên Y Kông theo ông mãi đến giờ. Trong chiến tranh cũng như hòa bình, Y Kông từng giữ nhiều chức vụ như Chủ tịch UBND huyện Đông Giang (1962 – 1975), Chủ tịch UBND huyện Hiên (1975 - 1982); Khi thôi chức Chủ tịch UBND huyện ông quay về xã Ba tiếp tục làm cán bộ xã mãi đến năm 2002 thì về hưu và được người dân bầu làm già làng thôn.

Từ khi nghỉ hưu, già Y Kông chuyên chú sưu tầm, phục chế các loại nhạc cụ, tạc tượng gỗ của người Cơ Tu; Tuyên truyền vận động đồng bào bảo tồn các vật dụng truyền thống của dân tộc mình. Tự tìm hiểu mày mò đến nay trong nhà Y Kông đã có đầy đủ các loại nhạc cụ như bộ trống chiêng, sáo rahem, a luốt, abel …. Mỗi khi huyện, xã có lễ hội đều đến nhờ ông hướng dẫn hoặc mượn nhạc cụ về biểu diễn. Có thể nói, ông gần như là người Cơ Tu cuối cùng của huyện còn lưu giữ và chơi được các loại nhạc cụ của dân tộc mình.


Vợ chồng già Y Kông chơi đàn Abel

Đặc biệt, du khách chiêm ngưỡng chiếc quan tài độc đáo trưng bày trong gian phòng khách. Nói về quá trình làm quan tài cho mình, Già Y Kông cho hay, năm 2010, già bỏ cả tháng trời lên rừng kiếm cây gỗ dỗi đường kính 1,5 mét và xin phép cơ quan chức năng cho khai thác rồi nhờ người mang về đục rỗng ruột tự làm... quan tài cho mình theo hình dáng con thuyền cùng nhiều hình tượng chạm trổ xung quanh. Chiếc quan tài được già làng đặt tên là T’rang Ch’ríh (nghĩa là chiếc quan tài kỳ lạ), đúng như thiết kế độc đáo của hiện vật đặc biệt trong bảo tàng văn hóa Cơ Tu ở nhà già làng Y Kông này.

Già Y Kông cho biết: “Phía trước hòm ông chạm con trâu vì đây là con thú to nhất ở dưới đồng bằng, con voi chạm phía sau vì là con to nhất ở trên rừng, hai con vật này tượng trưng cho sức mạnh, sự to lớn... Quan tài có hình chiếc thuyền vì đời người như con thuyền trôi mãi không bao giờ dừng lại, khi chết thuyền sẽ đưa linh hồn đi sang miền thế giới khác”. Dưới mắt du khách, đây có thể xem là sản phẩm mỹ nghệ đặc biệt, “độc nhất vô nhị”.


Già Y Kông nghệ nhân đánh các loại trống trưng bày trong “bảo tàng” của mình.

Cũng năm 2010, già Y Kông bỏ tiền túi hơn 50 triệu đồng thuê người và huy động con cháu lên rừng hái lá, đốn gỗ về dựng Moong (gươl nhỏ) trước nhà. Bên trong nhà moong, già làng Y Kông trang trọng bài trí ảnh thờ Bác Hồ và lá cờ Tổ quốc chính giữa; Hai bên là các ché gỗ, tượng gỗ do chính tay ông chế tác. Từ khi nhà Moong được dựng nơi đây trở thành điểm đến thường xuyên của du khách khắp nơi; Ai cũng trầm trồ khen ngợi như được sống giữa một không gian văn hóa Cơ Tu với những giá trị tưởng chừng đã mai một.

Thể theo yêu cầu của khách du lịch lưu trú. Năm 2014, già bỏ ra 100 triệu đồng xây dựng một quán cà phê, giải khát khang trang. Nơi đây du khách vừa uống cà phê, giải khát vừa xem những hiện vật, hình ảnh trang trí văn hóa Cơ Tu rất sinh động.


Già Y Kông đứng trước “Kho bảo tàng văn hóa Cơ Tu” của mình.

Năm 2017, già Y Kông bị đau tim nằm viện và nghỉ dưỡng gần 1 năm với máy tạo nhịp đập tim trong người. Qua năm 2018, già Y Kông tuy sức khỏe yếu kém nhưng với niềm đam mê bảo tồn văn hóa người Cơ Tu, già bắt đầu chế tác các loại trống đánh trong các đám ma, đám cưới, lễ hội của người Cơ Tu. Già Y Kông cho hay, tất cả các loại trống này được làm từ thân cây đục rỗng theo lối thủ công nên mỗi tuần mới ra được một cái trống. Thân trống bằng gỗ bồ đề, bịt da bò ở hai đầu trống bằng dây mây. Trống có 3 loại có giá từ 2 triệu/cái đến 3 triệu đồng. Loại lớn (chơgớr cathu) có chiều cao 0,60 mét, đường kính 0,40 mét; loại trung (chơgớr cathu catưi) có chiều cao 0,30 mét, với đường kính 0,30 mét, loại nhỏ (chơgớr gioóh) cao 0,90 mét, đường kính 0,21 mét. Năm qua, già bán 7 cái trống với số tiền 16 triệu đồng. Ngoài ra, huyện Tây giang còn đặt Già làm thêm 30 cái nữa. Sau khi các khoản chi phí như gỗ, da, mây… còn lại tiền không được bao nhiêu nhưng Già vẫn làm để giữ gìn văn hóa Cơ Tu là chính…


Già Y Kông đang chế tác trống trong nhà Moong của mình.

Già Y Kông cho hay, du khách khắp nơi tìm đến Y Kông mỗi ngày một đông, có tuần ông phải đón 3-4 đoàn khách quốc tế. Họ đi theo nhóm vài ba người, có nhóm 5-7 người; Ai cũng muốn nghe ông hát lý và chơi các loại nhạc cụ truyền thống hoặc xem ông tạc tượng, kể chuyện văn hóa Cơ Tu, chuyện núi rừng. Nhiều đoàn ban đầu chỉ định ghé thăm chốc lát nhưng rồi ở qua đêm, đặt ông nấu cơm ăn ngủ luôn tại Moong hôm sau mới về. Mới đây, có một đoàn nước ngoài đặt làm cơm trưa, mỗi suất 120.000 đồng nấu theo truyền thống, du khách ăn rất ngon miệng, tấm tắc khen mãi. Nếu du khách yêu cầu thưởng thức các món ăn truyền thống của người Cơ Tu như rượu Cần, rượu Tàvak, rượu Tr’đin, Avị cuốt (bánh sừng trâu), Avị hoor (cơm lam), Z’ră (thịt ống thọc nhuyễn), Z’rúa (thịt ủ chua),… với hương vị rất đặc trưng thì cũng đáp ứng được. Những năm qua, có gần 200 đoàn khách từ 40 nước đến thăm quan tìm hiểu “bảo tàng văn hóa Cơ Tu” này.

Ông Phan Thanh Bình, Chủ tịch UBND xã Ba, không giấu niềm tự hào khi nói về già Y Kông: “Từ khi già Y Kông về công tác ở xã Ba và là một tuyên truyền viên mẫu mực về các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân một cách hiệu quả. Hơn 30 năm qua, bất kể mưa nắng, ngày hay đêm, mỗi khi địa phương có việc cần thì già Y Kông đều sẵn lòng đến từng hộ gia đình vận động, tuyên truyền… Không chỉ vậy, ông còn là “kho” lưu giữ văn hóa vật thể lẫn phi vật thể của người Cơ Tu…

Trước khi chúng tôi ra về, già Y Công tâm sự: “Điều quan trọng là chúng tôi khi thực hiện các hoạt động văn hóa- du lịch” này không cầu mong mang lại lợi lộc cho bản thân hay gia đình mà chỉ mong lấy thu bù chi để bảo tồn, quảng bá, giới thiệu văn hóa truyền thống của người Cơ Tu đến mọi miền đất nước và thế giới”.

Bài, ảnh: Tiên Sa

Tin liên quan

Tin mới hơn

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

LNV - Nếu phải xác định một điểm khởi đầu cho hành trình chuyển đổi số tại huyện Phú Xuyên, thì đó không phải là hạ tầng, công nghệ hay những con số đầu tư hàng chục tỷ đồng, mà chính là yếu tố con người - những người dám nghĩ, dám làm, dám tiên phong.
Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ

LNV - Giữa dòng chảy hiện đại hóa, những nghề truyền thống như dệt thổ cẩm và đan lát của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ (tỉnh Quảng Ngãi) vẫn được gìn giữ bền bỉ qua nhiều thế hệ. Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ cao, các sản phẩm thủ công còn là biểu tượng văn hóa độc đáo, gắn liền với đời sống núi rừng và tâm hồn người Hrê. Nhờ đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân, những nghề xưa không chỉ sống lại mà còn trở thành điểm nhấn trong phát triển du lịch cộng đồng địa phương.
Mùa sen ở hồ Tây

Mùa sen ở hồ Tây

LNV - Vào dịp tháng 6 này, trên khắp các ao, đầm trồng sen ở khu vực hồ Tây (quận Tây Hồ) rộn ràng không khí thu hoạch, chụp ảnh với hoa. Sen trồng ở đây là sen bách diệp với bông to có 100 cánh, mùi thơm đượm mang một nét đặc trưng riêng của hồ Tây mà không nơi nào có được.
Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh

LNV - Bắc Ninh là một tỉnh nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống, trong đó phải kể đến làng nghề đúc đồng Đại Bái, trước đây gọi là làng Văn Lãng (hay còn gọi là làng Bưởi Nồi), thuộc xã Đại Bái, huyện Gia Bình. Từ lâu, làng đã nổi danh với nghề đúc đồng, chuyên sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo.
Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu

LNV - Việc đưa các sản phẩm làng nghề lồng ghép trong các cuốn sách là cách thức hiệu quả để quảng bá thương hiệu, tăng cơ hội xuất khẩu.
Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội

LNV - Hà Nội là mảnh đất hội tụ tinh hoa văn hóa dân tộc, nơi lưu giữ hơn 1.350 làng nghề và làng có nghề truyền thống. Trong bối cảnh hội nhập và phát triển, việc bảo tồn và phát huy giá trị làng nghề đang đứng trước nhiều thách thức. Chương trình 'Mỗi xã một sản phẩm' (OCOP) được xác định là một trong những giải pháp chiến lược giúp Hà Nội bảo tồn văn hóa làng nghề một cách hiệu quả và bền vững.

Tin khác

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến

LNV - Theo UBND huyện Gia Lâm, UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 2738/QĐ-UBND, cho phép Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp xã Dương Xá sử dụng địa danh “Dương Xá” để đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tập thể “Nông sản chế biến Dương Xá”.
Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng

LNV - Trong số sáu cá nhân vừa được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân” vì những cống hiến đặc biệt trong gìn giữ và phát huy di sản nghề thủ công mỹ nghệ, tỉnh Quảng Nam vinh dự có hai đại diện: Ông Lê Đức Hạ (nghệ nhân gốm ở TX Điện Bàn) và ông Huỳnh Sướng (nghệ nhân mộc tại TP Hội An).
Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”

LNV - ’’Nơi tôi sinh: Làng Phùng Xá- Huyện Thạch Thất gần Chùa Thầy- một làng quê nghèo nhưng dân quê tôi thật thà lắm… “ Một câu nói cũng rất thật thà chân chất đến từ người đàn ông có ánh mắt kiên định, khuôn mặt sáng có chút lãng tử như một hoạ sĩ. Đó là anh Chu Văn Ân, nghệ nhân gỗ lũa Trai Vàng.
Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo

Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo

LNV - Nói đến "Bắc lan" hay "Bắc hồ câu", "Bất động sản Phương Bắc" ở Suối Hai thì người dân huyện Ba Vì (Hà Nội) và các địa phương lân cận ai cũng biết đó là tên thường gọi của doanh nhân Lê Đức Bắc. Anh Bắc không những thành đạt trong lĩnh vực vận tải, xây dựng, kinh doanh bất động sản mà còn là một nghệ nhân sinh vật cảnh và làm vườn (SVC & LV).
Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông

Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông

LNV - Xứ Thanh nổi tiếng là vùng đất của những làng nghề truyền thống lâu đời, nơi lưu giữ trọn vẹn giá trị văn hóa, tinh thần và bàn tay tài hoa của bao thế hệ. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, mỗi làng nghề không chỉ là kế sinh nhai của người dân mà còn là “bảo tàng sống” của tinh hoa văn hóa đất Việt, ngày càng được phát huy mạnh mẽ trong đời sống hiện đại.
Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng

Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng

LNV - Nằm ven dòng sông Hậu hiền hòa, làng nghề bánh tráng Thuận Hưng (xã Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ) là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời, nổi tiếng miền Tây Nam Bộ. Ngày nay, những người dân nơi đây vẫn miệt mài đỏ lửa, tráng bánh nhằm gìn giữ và phát triển làng nghề địa phương.
Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

LNV - Với đường bờ biển dài, điều kiện tự nhiên thuận lợi và nguồn lợi thủy sản phong phú, Việt Nam sở hữu lợi thế lớn về nghề nuôi biển. Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm tháo gỡ những nút thắt, phát huy tối đa tiềm năng, hướng tới mục tiêu phát triển nghề nuôi biển hiện đại, bền vững.
Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá

LNV - Lên Cao nguyên đá, nhiều du khách sẽ tìm đến với Làng nghề dệt vải lanh Lùng Tám, xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ. Nơi đây nổi tiếng với việc gìn giữ, phát huy hiệu quả nghề truyền thống của Hợp tác xã lanh Lùng Tám, với 100% thành viên là phụ nữ người Mông. Sự cần cù, sáng tạo từ những sợi lanh đã cho ra đời nhiều sản phẩm thủ công rất đẹp, mang đậm bản sắc truyền thống. Chính điều này đã giúp cho Làng nghề dệt vải lanh Lùng Tám trở thành một điểm du lịch trải nghiệm cực kỳ hấp dẫn và thu hút rất đông du khách.
Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ

Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ

LNV - Từ năm 2012 đến nay, nghệ nhân Đặng Văn Hậu (làng Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) đã lần lượt tái hiện lại hàng loạt con giống độc đáo: Lục súc tranh công, Tứ linh, Tam sư, Nghê hý châu, Ngũ hổ thần quan… Đặc biệt, các họa tiết truyền thống vân mây từ tranh Hàng Trống được đưa vào con giống bột, tạo nên sự giao thoa giữa mỹ thuật dân gian và hơi thở hiện đại.
Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025

Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025

LNV - UBND tỉnh Phú Yên vừa ban hành Quyết định công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025 cho các địa phương trên địa bàn tỉnh.
Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt

Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt

LNV - Sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã dẫn đến việc sử dụng máy móc thay cho lao động chân tay, máy thêu ra đời và công nghệ thêu cũng phát triển theo đó. Mặt khác, trước sự tác động của kinh tế thị trường trong những năm gần đây, nhiều nghề thủ công có nguy cơ mai một, trong đó có nghề tranh thêu tay truyền thống.
Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội

Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội

LNV - Trải qua biết bao nhiêu thăng trầm, biến cố, các làng nghề ở Hà Nội vẫn giữ được nét đẹp riêng, góp phần làm nên vẻ đẹp của mảnh đất ngàn năm văn hiến. Những làng nghề truyền thống ấy nổi tiếng là điểm đến thú vị cho bạn trong những chuyến đi cuối tuần khám phá Thủ đô.
Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc

LNV - Nhân kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, chiều 10/6, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt các nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc và lãnh đạo Hiệp hội Làng nghề Việt Nam.
Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế

Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế

LNV - Từ những làng nghề đan lát, dệt thổ cẩm, đến miến dong Phia Đén, rèn Phúc Sen hay ngói đất nung Lũng Rì, tỉnh Cao Bằng đang từng bước gìn giữ và phát huy giá trị của các làng nghề truyền thống. Không chỉ góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, các làng nghề còn mang lại sinh kế ổn định cho người dân, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, và trở thành điểm tựa quan trọng trong hành trình xây dựng nông thôn mới bền vững.
Xây dựng Cụm công nghiệp làng nghề nhìn từ huyện Phú Xuyên

Xây dựng Cụm công nghiệp làng nghề nhìn từ huyện Phú Xuyên

LNV - Phú Xuyên là vùng đất trăm nghề có lợi thế rất lớn để phát triển sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Đầu tư quy hoạch, xây dựng Cụm công nghiệp (CCN) làng nghề đang là hướng đi đúng tạo động lực phát triển kinh tế địa phương bền vững.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

LNV - Nếu phải xác định một điểm khởi đầu cho hành trình chuyển đổi số tại huyện Phú Xuyên, thì đó không phải là hạ tầng, công nghệ hay những con số đầu tư hàng chục tỷ đồng, mà chính là yếu tố con người - những người dám nghĩ, dám làm, dám tiên phong.
Đời sống mới ở xã Lê Lợi

Đời sống mới ở xã Lê Lợi

LNV - Sau khi đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2019, xã Lê Lợi (huyện Thường Tín) không ngừng nâng chất các tiêu chí nông thôn mới đã đạt và thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu nông thôn mới nâng cao.
Dự báo, giá xăng, dầu giảm mạnh 6,8 - 7,5% trong ngày 3-7

Dự báo, giá xăng, dầu giảm mạnh 6,8 - 7,5% trong ngày 3-7

LNV - Mô hình dự báo giá xăng, dầu của Viện Dầu khí Việt Nam (VPI) nhận định, tại kỳ điều hành ngày 3-7, giá xăng, dầu bán lẻ có thể giảm 6,8 - 7,5%.
Trí thức trẻ Lê Bảo Hưng đam mê với khát vọng làm giàu trên mảnh đất quê hương

Trí thức trẻ Lê Bảo Hưng đam mê với khát vọng làm giàu trên mảnh đất quê hương

LNV - Năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, anh Lê Bảo Hưng, sinh năm 1993, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp chăn nuôi Bảo Hưng (HTX), xã Trường Hà đã khởi nghiệp thành công từ mô hình chăn nuôi an toàn sinh học. Anh là gương điển hình cho lớp trí thức t
Hiệu quả từ sản xuất nông nghiệp công nghệ cao

Hiệu quả từ sản xuất nông nghiệp công nghệ cao

LNV - Bài viết về cách nông nghiệp công nghệ cao nâng cao chất lượng, tăng thu nhập và mở rộng thị trường cho nông dân miền núi phía Bắc Việt Nam.
Giao diện di động