Nên có ngày truyền thống Làng nghề Việt Nam

Những con số biết nói:

Một lần tiếp chuyện tôi tại tòa soạn Tạp chí Làng nghề Việt Nam đặt tại số 46 phố Tăng Bạt Hổ (Hà Nội). Nhà báo Nguyễn Văn Vũ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí, rất hào hứng nói với tôi rằng: Hiện nay, cả nước đang có trên 5.000 làng nghề, trong đó có 2.000 nghề truyền thống với hơn 50 nhóm nghề rải rác trên tất cả các tỉnh, thành của đất nước. Ông cũng nói rằng ông từng gặp Bác Đỗ Mười khi Bác còn sống từng làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng rồi làm Tổng bí thư. Bác Mười nhận xét rằng, trước đây nghề thủ công là nghề phụ, làm lúc rỗi rãi, nông nhàn, theo nghề nghiệp của ông cha để lại còn bây giờ thì tình hình đã thay đổi, nghề thủ công có thể làm giàu, làm hàng xuất khẩu sang các nước và học nghề từ các nước. Qua đó còn giới thiệu được đất nước mình với bè bạn năm châu, giữ gìn được bản sắc văn hóa dân tộc. Bác đã chi đạo sứ quán ta ở các nước phải tìm cách học nghề của các nước mang về, càng nhiều, càng tốt, có thế mới giàu được… Phải đoàn kết, giúp nhau phát triển nghề nghiệp.

Nói đến truyền thống là nói đến lịch sử ông cha:

Nói đến sự lựa chọn để phát huy cái tốt hạn chế cái xấu, có truyền thống dân tộc, ví dụ dân tộc ta có tuyền thống đoàn kết chống ngoại xâm, có truyền thống hiếu học… Bên cạnh truyền thống dân tộc là truyền thống của từng vùng, miền, truyền thống giòng họ, gia đình…Đó luôn luôn là động lực để đoàn kết mọi người thành một khối.

Buôn có bạn, bán có phường cũng là một truyền thống tốt. Ông cha có câu “Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một dàn” cũng là truyền thống tốt đẹp vì theo đó mọi người sẽ hỗ trợ nhau trong sản xuất, kinh doanh và các họat động khác khi làm ăn gặp khó khăn, trắc trở.

Một đề xuất hợp lý và cần thiết:

Xây dựng truyền thống cho các làng nghề Việt Nam là cần thiết trước măt cũng như lâu dài, nhất là trong một thế giới đang đầy biến động như hiện nay. Ông cha ta có câu “Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một dàn” cũng là truyền thống tốt đẹp cần phải được phát huy. Để xây dựng truyền thống người làm nghề thủ công cần có một một cái đích chung và hướng niềm tin của mình tới. Đó chính là ngày truyền thống của các làng nghề mà trong buổi làm việc với Đảng ủy, UBND xã Bát Tràng, Nhà báo Nguyễn Văn Vũ, Phó Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Việt Nam, đã đề xuất và được Đảng ủy, UBND xã Bát Tràng ủng hộ ghi vào Nghị Quyết để phấn đấu. Về một ngày cụ thể, Đảng ủy và UBND xã Bát Tràng đều nhất trí lấy ngày Bác Hồ về thăm làng gốm Bát Tràng là hợp lý. Nhằm ghi nhận một sự quan tâm riêng của Bác đối với nghề truyền thống của làng và cũng là để khuyến khích cho nghề đó ngày càng phát triển hơn. Tôi nghĩ đó là một đề nghị hợp lý, hợp tình. Tôi hiện là Ủy viên thường vụ Trung ương Hội Văn thư – Lưu trữ Việt Nam, liên hệ với ngày Lưu trữ Việt Nam đã được Nhà nước phê duyệt trước đây, tôi thấy ngày lưu trữ Việt Nam (3 tháng 1 hàng năm) cùng xuất phát từ một ngày mà Bác Hồ đã ký bản Thông đạt số 1-VP/CV, trong đó Bác ghi nhận: “Tài liệu lưu trữ có giá trị đặc biệt về phương diện kiến thiết Quốc gia”. Ngành Lưu trữ đã lấy câu đó làm châm ngôn cho hoạt động của ngành mình trong nhiều năm qua, kể cả trong thời chống Mỹ cứu nước.

Mở rộng thêm, liên hệ với Ngày thày thuốc Việt Nam chúng ta sẽ thấy ngày này là ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều:

- Trước hết là phải thật thà đoàn kết - Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta. Đoàn kết thì vượt được mọi khó khăn, giành được nhiều thành tích.

Đoàn kết giữa cán bộ cũ và cán bộ mới. Đoàn kết giữa tất cả những người trong ngành y tế, từ các bộ trưởng, thứ trưởng, bác sỹ, dược sỹ cho đến các anh chị em giúp việc. Bởi vì công việc và địa vị tuy có khác nhau, nhưng người nào cũng là một bộ phận cần thiết trong ngành y tế, trong việc phục vụ nhân dân.

-Thương yêu người bệnh - Người bệnh phó thác tính mạng của họ nơi các cô các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ gìn sức khoẻ cho đồng bào. Đó là nhiệm vụ rất vẻ vang. (Theo lịch sử ngày thầy thuốc Việt Nam).

Vậy là các mốc lịch sử của một ngành có dấu ấn của Bác Hồ với tư cách là lãnh tụ của cách mạng, của dân tộc thường lấy ngày đó làm ngày truyền thống của ngành mình. Theo cách suy nghĩ như vậy, tôi cho rằng đề xuất của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam lấy ngày Bác Hồ về thăm Làng gốm Bát Tràng làm ngày truyền thống của các làng nghề Việt Nam là rất hợp lý, hợp tình. Tôi mong rằng các cơ quan chức năng có thẩm quyền của Nhà nước sớm phê chuẩn đề nghị của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, để Hiệp hội sớm có ngày truyền thống của mình, góp phần đoàn kết các thành viên trong các hoạt động sôi nổi thời hội nhập và theo cơ chế thị trường định hướng XHCN.

NGND. GS. TSKH. Nguyễn Văn Thâm