Du khách đến thăm quan trải nghiệm tại làng hoa Tích Giang.

Đây là đề tài mô hình “làng hoa du lịch” nông nghiệp hiện đại do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hoa, Cây cảnh thuộc Viện Nghiên cứu Rau quả chủ trì; PGS.TS. Đặng Văn Đông làm chủ nhiệm (triển khai giai đoạn 2023 -2025) đã mở ra cách tiếp cận mới để phát huy giá trị kinh tế, văn hóa và cảnh quan của các làng nghề hoa, cây cảnh ngoại thành Hà Nội.

Chăm sóc hoa chất lượng cao ở Tích Giang

Trên cơ sở khảo sát thực tế và kinh nghiệm quốc tế, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba mẫu mô hình “làng hoa du lịch”: tham quan, trải nghiệm và nghỉ dưỡng, với quy mô từ 20 đến 60 hec-ta. Trong đó, điểm nhấn là mô hình thí điểm tại làng nghề hoa, cây cảnh Tích Giang (xã Phúc Thọ, Hà Nội) trên diện tích 20 đến 30 hec-ta, gồm khu sản xuất áp dụng công nghệ nhà kính, tưới nhỏ giọt; khu cảnh quan sắp đặt vườn hoa theo mùa, tuyến tham quan và check-in; cùng khu dịch vụ homestay, ẩm thực và sản phẩm OCOP.

Cây hoa được tưới bằng hệ thống nhỏ giọt tại Tích Giang

Ngay khi đưa vào vận hành thử, mô hình đã đón trên 1.000 lượt khách tham quan, kỳ vọng đạt 10.000 đến 20.000 lượt/năm trong giai đoạn ổn định. Hiệu quả kinh tế thể hiện rõ khi thu nhập hộ dân tham gia tăng 20-35% chỉ sau một vụ sản xuất; giá trị tổng thể từ dịch vụ du lịch giúp hộ gia đình đạt mức cao gấp 1,5 đến 2 lần so với sản xuất thuần nông. Đồng thời, mô hình tạo thêm khoảng 40 việc làm thời vụ, góp phần ổn định sinh kế tại chỗ.

Đề tài cũng ứng dụng mạnh mẽ tiến bộ khoa học - công nghệ: kỹ thuật nhân giống hoa cúc, lily, hồng, trà, đỗ quyên; xử lý ra hoa trái vụ; công nghệ số với QR, blockchain, VR/AR phục vụ truy xuất, quảng bá và trải nghiệm du lịch. Nhờ vậy, sản xuất tiết kiệm được 30-40% nước tưới, năng suất tăng 1,5 đến 2 lần, cây giống đạt tỷ lệ sống trên 80%.

Tuyến xe điện đưa du khách đi thăm quan trải nghiệm làng hoa Tích Giang.

Không chỉ dừng ở hiệu quả kinh tế, đề tài còn góp phần gìn giữ cảnh quan, bản sắc làng nghề và nâng cao hình ảnh du lịch Hà Nội. Kết quả nghiên cứu khẳng định tính khả thi để nhân rộng mô hình tại nhiều vùng ven đô như Mê Linh, Tây Tựu, Nhật Tân, Tàm Xá.... Đây cũng là cơ sở khoa học quan trọng để UBND thành phố Hà Nội ban hành chính sách hỗ trợ phát triển du lịch nông nghiệp gắn với hoa - cây cảnh, phù hợp định hướng phát triển bền vững của Thủ đô.

Từ một đề tài khoa học, mô hình “làng hoa, cây cảnh gắn với du lịch” đã bước ra đời sống, trở thành điểm đến mới, nơi du khách không chỉ ngắm hoa, chụp hình, mà còn được hòa mình vào trải nghiệm sản xuất, văn hóa và nhịp sống làng quê Hà Nội./.