Làng nghề đan lưới Vân Trình Di sản văn hoá bền vững
Làng nghề đan lưới Vân Trình, thuộc xã Phong Bình, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế, không chỉ là một làng nghề thủ công truyền thống mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo và kiên cường của người dân vùng đất Thuận Hóa. Với hơn 500 năm lịch sử hình thành và phát triển, nghề đan lưới Vân Trình không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn là minh chứng cho sự bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc. Nghề đan lưới ở đây đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống người dân, góp phần nâng cao thu nhập và tạo dựng niềm tự hào cho cộng đồng.
![]() |
Nghề đan lưới tại làng Vân Trình có một lịch sử dài lâu, được người dân mang theo từ quê gốc khi di cư vào Nam mở cõi theo sự chỉ đạo của Chúa Nguyễn Hoàng. Với mong muốn tìm kiếm sinh kế và phục vụ cho việc đánh bắt thủy sản, những người thợ lành nghề đã truyền nghề qua nhiều thế hệ, gìn giữ và phát huy những giá trị tinh hoa của nghề đan lưới.
Với bề dày lịch sử hơn 500 năm, nghề đan lưới Vân Trình không chỉ là công việc sinh nhai mà còn là sự kết hợp giữa sự khéo léo của con người với thiên nhiên. Ban đầu, nghề này hoàn toàn thủ công, từ việc chọn nguyên liệu cho đến những công đoạn hoàn thiện sản phẩm. Sợi chỉ tơ tự nhiên, cây de, cây dành dành và các loài cây khác trong khu vực đã được người dân tận dụng để tạo ra những sản phẩm lưới vừa bền bỉ lại mang đậm bản sắc văn hóa địa phương.
Quy trình sản xuất lưới tại Vân Trình đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo của người thợ. Những sợi chỉ tơ tự nhiên được chọn lựa kỹ càng, rồi dùng các kim đan làm từ tre để đan thành các mắt lưới nhỏ, tạo thành một tấm lưới vững chắc. Phao làm từ cây de hay quả dành dành giúp giữ độ nổi cho lưới khi thả xuống nước, trong khi chì được gắn vào phần dưới của lưới để giúp lưới thẳng đứng và hiệu quả trong việc đánh bắt. Mỗi chiếc lưới hoàn thiện là kết quả của quá trình lao động vất vả và tình yêu nghề của người dân Vân Trình.
Nguyên liệu chính để làm lưới bao gồm sợi chỉ tơ tự nhiên, phao làm từ cây de và chì. Sợi chỉ phải mịn màng, bền và có khả năng chịu lực tốt, thường được nhuộm màu từ cây cỏ để tăng độ bền. Phao giúp lưới nổi trên mặt nước, trong khi chì được đính vào đáy lưới để giữ thăng bằng khi thả xuống nước.
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, người thợ bắt đầu công đoạn đan lưới, sử dụng kim đan làm từ tre để tỉ mỉ đan từng mắt lưới. Mỗi sợi chỉ được cuốn chặt, khéo léo tạo thành những mắt lưới đều đặn, chắc chắn, có thể chịu đựng được sự tác động mạnh mẽ từ cá hoặc các loài thủy sản. Từng mắt lưới không chỉ phải hoàn hảo về hình thức mà còn phải đạt độ bền cao, để đảm bảo rằng chúng sẽ không bị rách hay hư hỏng trong suốt quá trình sử dụng. Phao được đính vào phần trên của lưới, giúp giữ độ nổi, trong khi chì gắn vào đáy lưới giúp cân bằng, giữ lưới luôn thẳng đứng dưới mặt nước. Mọi công đoạn này đều yêu cầu sự chính xác tuyệt đối, bởi sự hài hòa giữa chì và phao sẽ quyết định hiệu quả của chiếc lưới trong việc bắt cá. Khi lưới hoàn thành, người thợ thả xuống nước để kiểm tra độ ổn định của phao và chì. Nếu mọi thứ hoạt động trơn tru, lưới sẽ được cắt bỏ phần thừa, làm sạch và chuẩn bị đóng gói, sẵn sàng đưa ra thị trường.
![]() |
Với sự phát triển mạnh mẽ của nghề, hiện nay, làng nghề đan lưới Vân Trình không chỉ tạo ra công ăn việc làm cho hơn 800 lao động trong làng và các vùng lân cận, mà còn mở rộng thị trường ra các tỉnh thành lớn, thậm chí xuất khẩu sản phẩm sang nước ngoài. Điều này không chỉ nâng cao giá trị của nghề mà còn làm rạng danh tên tuổi của làng Vân Trình trên bản đồ nghề thủ công truyền thống của Việt Nam.
Bà Trần Thị Lan chia sẻ, "Chúng tôi tự hào vì sản phẩm của làng mình không chỉ có mặt trong tỉnh mà còn được người dân ở nhiều nơi khác ưa chuộng. Điều này chứng tỏ nghề của chúng tôi không chỉ có giá trị kinh tế mà còn là một phần của văn hóa, được mọi người trân trọng."
"Máy móc có thể làm nhanh, nhưng không thể thay thế được sự cẩn thận, tinh tế của đôi tay người thợ. Chúng tôi không chỉ đan lưới, mà là đan những giá trị văn hóa của quê hương, để mai sau con cháu vẫn nhớ và tự hào.” Nguyễn Văn Thọ, một thợ lành nghề tiếp lời.
Lễ giỗ tổ nghề hàng năm vào ngày 12 tháng 2 âm lịch không chỉ là dịp để người dân trong làng tưởng nhớ tổ tiên mà còn là dịp để truyền lại ngọn lửa đam mê và sự kính trọng đối với nghề cho các thế hệ trẻ. Những nghi thức trang trọng, những hoạt động văn hóa phong phú trong lễ hội là minh chứng cho sự tôn vinh giá trị nghề nghiệp, đồng thời là lời nhắc nhở về trách nhiệm bảo vệ và phát huy di sản văn hóa quý báu này.
"Mỗi khi lễ hội đến, tôi lại cảm thấy như được tiếp thêm sức mạnh để giữ gìn nghề này cho thế hệ sau. Chúng tôi không chỉ làm lưới, mà là gìn giữ một phần linh hồn của làng mình."ông Nguyễn Văn Thọ, tự hào chia sẻ.
Được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế công nhận là nghề truyền thống vào ngày 31 tháng 7 năm 2016, nghề đan lưới Vân Trình tiếp tục phát triển mạnh mẽ, không chỉ đóng góp vào nền kinh tế địa phương mà còn là niềm tự hào của cộng đồng. Nghề đan lưới Vân Trình, với sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và hiện đại, chắc chắn sẽ còn vươn xa, mang lại thành công và phát triển bền vững cho người dân trong tương lai. Những người thợ trong làng, như bà Lan hay ông Thọ, với sự kiên trì và đam mê, sẽ tiếp tục là những người gìn giữ và phát triển nghề truyền thống này, giúp cho làng Vân Trình luôn được biết đến không chỉ qua sản phẩm mà còn qua những giá trị văn hóa mà nó mang lại.
Tin liên quan

Thừa Thiên Huế: Tập trung xây dựng bún Vân Cù thành sản phẩm OCOP chủ lực của địa phương
14:10 | 31/12/2024 OCOP

Ngành văn hóa Bình Định bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa
23:33 | 30/12/2024 Văn hóa - Xã hội

Thừa Thiên Huế: Phát huy tiềm năng du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới
11:21 | 30/12/2024 Tin tức
Tin mới hơn

Sắp diễn ra Festival Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người
10:54 | 17/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chiêm ngưỡng những tuyệt tác của làng nghề Hà Nội
10:48 | 17/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Việt Nam có 2 làng nghề đầu tiên thuộc Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo thế giới
22:00 | 14/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam gửi thư chúc mừng đến hai làng nghề tại Hà Nội
18:08 | 14/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đồng Tháp: Xã Láng Biển đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
08:41 | 14/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng bánh đa Dụ Đại - Giữ gìn di sản làng nghề truyền thống
08:40 | 14/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Nón lá Tây Hồ Dấu ấn văn hoá vùng đất Cố đô Huế
19:26 | 13/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khách quốc tế hào hứng dệt chiếu, đan thúng tại hội làng Kim Bồng
19:23 | 13/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Nghệ nhân Ưu tú Kim Chung trọn đời dành cho nghệ thuật hát bội
09:39 | 12/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên: Làng nghề sản xuất muối Tuyết Diêm điểm đến văn hóa độc đáo
09:37 | 12/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hai làng nghề đầu tiên gia nhập mạng lưới thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu
12:00 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Âm vang làng nghề đúc đồng Phước Kiều
09:55 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bát Tràng, Vạn Phúc gia nhập mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu
09:54 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lung linh sắc vàng tại Lễ hội Mai vàng An Nhơn lần thứ 2 năm 2025
09:53 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ
09:35 | 05/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Huyện Phú Xuyên từng bước khai thác tiềm năng du lịch làng nghề
15:37 | 04/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm muối Bạc Liêu Tinh hoa đến từ biển cả
08:29 | 26/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc Tài hoa của nghệ nhân
09:19 | 25/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bến Tre: Ý tưởng điêu khắc độc đáo từ cây, trái quê hương
09:18 | 25/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Mai khoe sắc vàng đón Tết
10:03 | 21/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đào Thanh Hảo góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
15:00 | 20/01/2025 OCOP

Sắp diễn ra Festival Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người
10:54 Làng nghề, nghệ nhân

Chiêm ngưỡng những tuyệt tác của làng nghề Hà Nội
10:48 Làng nghề, nghệ nhân

Đột phá xuất khẩu nông sản Hà Nội
10:39 Kinh tế

Ở vùng rau VietGAP Phú Long
10:29 Khuyến nông

Phát huy hơn nữa ngành nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
10:18 Khuyến nông









