Kỷ niệm 45 Năm ngày Giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước (30/4/4975 – 30/4/2020): Người đồng đội hy sinh
Liệt sĩ Lê Quang Đạo.
Trung đoàn 48 phải đưa thê đội hai gồm Tiểu đoàn 2 và 8 xe tăng vượt qua cửa mở của Tiểu đoàn 1 vào tham gia tiến công. Hướng tây nam lúc này, tiểu đoàn địch từ xóm Mới cơ động lên, bất ngờ từ vườn cao su tiến vào áp sát phía sau Trung đoàn 9. Tiểu đoàn 16 cùng Tiểu đoàn 5 được lệnh phản kích. Cán bộ, chiến sĩ của tiểu đoàn bộ đã dùng AK, phóng lựu và lựu đạn chiến đấu với địch. Đồng chí Lê Quang Đạo, Trợ lý tham mưu tiểu đoàn (quê ở Dục Tú, Đông Anh, Hà Nội) chỉ huy một bộ phận gồm các chiến sĩ phục vụ xuất kích đánh địch bảo vệ sở chỉ huy. Anh xông xáo vừa chỉ huy chiến đấu, vừa bình tĩnh điểm xạ từng loạt tiểu liên chính xác về phía địch. Nhưng trước làn đạn dày đặc của địch, anh và một số chiến sĩ đã anh dũng hy sinh. Đến 10 giờ 30 phút, ta hoàn toàn làm chủ căn cứ Đồng Dù, mở thông cánh cửa phía tây bắc cho mũi đột kích của quân đoàn lần lượt tiến công làm chủ sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng tham mưu ngụy... Sau trận đánh, thi hài đồng chí Lê Quang Đạo được đưa về mai táng ở vườn cao su phía nam căn cứ. Anh nằm bên 20 đồng đội của tiểu đoàn cùng hơn một trăm đồng chí của các đơn vị trong sư đoàn. Với những thành tích trong chiến đấu, Chuẩn úy Lê Quang Đạo được truy tặng Huân chương Chiến công giải phóng hạng Ba...
Ngay đêm ấy, tôi viết thư gửi chị Lập. Trước tiên, tôi chuyển lời chia buồn của chỉ huy đơn vị đến chị và gia đình. Rồi thông báo về ngày, giờ, nơi anh Đạo hy sinh và địa điểm mai táng. Tôi lựa lời động viên chị và gia đình, đồng thời thông báo để chị và gia đình biết, đơn vị đã hoàn chỉnh hồ sơ để thủ trưởng trung đoàn ký giấy báo tử gửi về địa phương và gia đình. Gần một tháng sau, tôi nhận được thư chị gửi vào. Lời lẽ trong thư đượm một nỗi buồn đau đớn về sự mất mát không gì bù đắp được...
Tháng 5/2020, trong không khí nhộn nhịp của sắc đỏ cờ hoa kỷ niệm 45 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, tôi nao nao nhớ về những năm tháng đánh Mỹ gian khổ ác liệt, nhớ những đồng đội đã hy sinh ở các chiến trường, trong đó có những đồng đội đã hy sinh ở cửa ngõ Sài Gòn trước giờ toàn thắng. Bất giác, tôi nhớ lại hình ảnh hy sinh anh dũng của đồng chí Lê Quang Đạo và những lần trao đổi qua thư từ với vợ anh-chị Đào Thị Lập, 45 năm trước. Và tôi rất muốn được biết những năm qua gia đình anh Đạo và chị Lập ra sao. Qua tổng đài 1080, tôi nhanh chóng liên lạc được với anh Lê Quang Vận, em trai của liệt sĩ Lê Quang Đạo và được anh Vận cho biết: “Bố mẹ em đều đã qua đời. Các anh chị em trong gia đình đều có cuộc sống ổn định. Năm 1987, trước lúc lâm chung, mẹ em dặn chúng em phải đi tìm đưa anh Đạo về với bố mẹ. Nhưng do điều kiện đi lại lúc đó khó khăn nên mãi đến năm 1996 chúng em mới đưa được hài cốt anh Đạo về quê.
Riêng về chị Lập, vài năm sau ngày báo tử anh Đạo, có người yêu thương, chị xin phép gia đình em cho tái giá hiện đang ở Hà Nội”. Dừng một lát, anh Vận hỏi: “Anh có biết anh Hòa, anh Hồ không?”. “Anh Hòa (Hà Bắc), anh Hồ (Hà Tây) phải không?”. “Đúng rồi!” Anh Vận cười vui. Câu chuyện đang sôi nổi thì anh Vận có khách nên chúng tôi phải tạm dừng. Chưa đầy 10 phút sau, điện thoại của tôi lại reo vang, tôi bật máy thì vang lên tiếng nói quen thuộc: “Anh là Ngô Xuân Hòa, Đại đội 3, quê ở Vọng Nguyệt, Tam Giang, huyện Yên Phong, Bắc Ninh đây. Có phải Tấn, Đại đội 1, quê Hưng Yên, bổ sung vào tiểu đoàn ở Nam Lào không? Anh vừa được Vận báo tin nên gọi cho em ngay. Anh với Đạo tuy khác quê nhưng chỉ cách nhau 12 cây số, lại cùng nhập ngũ, có thời gian ở cùng tiểu đội, thân nhau như anh em ruột nên từ ngày ra quân đến giờ anh thường đến thăm, động viên gia đình Đạo. Hơn 10 năm trước, anh đã đưa Vận vào Củ Chi đưa hài cốt Đạo về quê đấy…”.
Với giọng xúc động, anh Vận nói với tôi: “Hồi mẹ em còn sống, cụ chỉ thương anh Đạo không sinh cho cụ đứa cháu nào. Anh Đạo hy sinh là một mất mát lớn của gia đình em. Nhưng sự hy sinh của anh đã góp phần cho đất nước hòa bình, thống nhất. Đó là sự an ủi và cũng là niềm vinh dự, tự hào lớn nhất của gia đình và quê hương!”.
Bài và ảnh Nguyễn Hùng Tấn
Tin liên quan
Tin mới hơn

Bình Định vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bước đệm cho tỉnh Gia Lai mới hoạt động
09:00 | 19/06/2025 Tin tức

Báo chí cách mạng Việt Nam giai đoạn 1925-1945: Lực lượng chủ lực, tiên phong, vũ khí sắc bén trong công tác tư tưởng - văn hóa của Đảng
11:01 | 18/06/2025 Tin tức

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương
10:56 | 18/06/2025 Tin tức

Khai mạc Triển lãm Chuyên đề các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, ngành Gốm sứ - Sơn son thếp vàng năm 2025
09:55 | 18/06/2025 Tin tức

Hải Phòng ra mắt Tour đêm công nghệ số “Dấu thiêng Hàng Kênh” lần đầu tiên.
15:04 | 17/06/2025 Tin tức

Thành phố Hải Phòng kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam
15:02 | 17/06/2025 Tin tức
Tin khác

Điện Biên: Giữ lửa nghề truyền thống giữa nhịp sống hiện đại
09:49 | 17/06/2025 Tin tức

Phú Yên – Đắk Lắk thống nhất bố trí người làm việc tại cơ sở 2 tại Phú Yên
15:44 | 13/06/2025 Tin tức

Lời toà soạn
15:44 | 13/06/2025 Tin tức

100 năm báo chí cách mạng Việt Nam: Từ những trang sử vẻ vang đến bước chuyển mình cùng công nghệ số
15:43 | 13/06/2025 Tin tức

Tổng Bí thư Tô Lâm nói về ‘bộ tứ trụ cột’
15:42 | 13/06/2025 Tin tức

Xây dựng nông thôn mới hiện đại, đậm đà bản sắc: Đã đến lúc đổi cách tiếp cận
14:00 | 13/06/2025 Nông thôn mới

Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới
14:06 | 12/06/2025 Tin tức

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc
13:19 | 12/06/2025 Tin tức

Chủ tịch nước: Sự sáng tạo tạo nên giá trị bền vững cho sản phẩm truyền thống
09:18 | 12/06/2025 Tin tức

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt các nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc
14:45 | 11/06/2025 Tin tức

Lãnh đạo tỉnh Bình Định gặp mặt Hoa hậu và Nam vương siêu mẫu thể hình Thế giới 2025
15:20 | 10/06/2025 Tin tức

Tuần văn hóa, du lịch gốm và làng nghề truyền thống tại Bắc Ninh
09:40 | 09/06/2025 Tin tức

Trải nghiệm Hà Nội từ thực tế ảo đến ẩm thực, làng nghề
09:40 | 09/06/2025 Tin tức

Hà Nội khai mạc sự kiện quảng bá sản phẩm OCOP và bản sắc văn hóa miền Trung, Tây Nguyên
10:27 | 06/06/2025 Tin tức

Bí thư Tỉnh ủy Bình Định: Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm
09:18 | 06/06/2025 Tin tức

Bình Định thu hút đại dự án nước ngoài tạo động lực phát triển xanh bền vững
10:00 Kinh tế

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá
09:01 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bước đệm cho tỉnh Gia Lai mới hoạt động
09:00 Tin tức

Đồng Yên nâng tầm nông sản địa phương qua sản phẩm OCOP
09:00 OCOP

Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ
11:09 Làng nghề, nghệ nhân