Kỷ niệm 45 Năm ngày Giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước (30/4/4975 – 30/4/2020): Người đồng đội hy sinh
Liệt sĩ Lê Quang Đạo.
Trung đoàn 48 phải đưa thê đội hai gồm Tiểu đoàn 2 và 8 xe tăng vượt qua cửa mở của Tiểu đoàn 1 vào tham gia tiến công. Hướng tây nam lúc này, tiểu đoàn địch từ xóm Mới cơ động lên, bất ngờ từ vườn cao su tiến vào áp sát phía sau Trung đoàn 9. Tiểu đoàn 16 cùng Tiểu đoàn 5 được lệnh phản kích. Cán bộ, chiến sĩ của tiểu đoàn bộ đã dùng AK, phóng lựu và lựu đạn chiến đấu với địch. Đồng chí Lê Quang Đạo, Trợ lý tham mưu tiểu đoàn (quê ở Dục Tú, Đông Anh, Hà Nội) chỉ huy một bộ phận gồm các chiến sĩ phục vụ xuất kích đánh địch bảo vệ sở chỉ huy. Anh xông xáo vừa chỉ huy chiến đấu, vừa bình tĩnh điểm xạ từng loạt tiểu liên chính xác về phía địch. Nhưng trước làn đạn dày đặc của địch, anh và một số chiến sĩ đã anh dũng hy sinh. Đến 10 giờ 30 phút, ta hoàn toàn làm chủ căn cứ Đồng Dù, mở thông cánh cửa phía tây bắc cho mũi đột kích của quân đoàn lần lượt tiến công làm chủ sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng tham mưu ngụy... Sau trận đánh, thi hài đồng chí Lê Quang Đạo được đưa về mai táng ở vườn cao su phía nam căn cứ. Anh nằm bên 20 đồng đội của tiểu đoàn cùng hơn một trăm đồng chí của các đơn vị trong sư đoàn. Với những thành tích trong chiến đấu, Chuẩn úy Lê Quang Đạo được truy tặng Huân chương Chiến công giải phóng hạng Ba...
Ngay đêm ấy, tôi viết thư gửi chị Lập. Trước tiên, tôi chuyển lời chia buồn của chỉ huy đơn vị đến chị và gia đình. Rồi thông báo về ngày, giờ, nơi anh Đạo hy sinh và địa điểm mai táng. Tôi lựa lời động viên chị và gia đình, đồng thời thông báo để chị và gia đình biết, đơn vị đã hoàn chỉnh hồ sơ để thủ trưởng trung đoàn ký giấy báo tử gửi về địa phương và gia đình. Gần một tháng sau, tôi nhận được thư chị gửi vào. Lời lẽ trong thư đượm một nỗi buồn đau đớn về sự mất mát không gì bù đắp được...
Tháng 5/2020, trong không khí nhộn nhịp của sắc đỏ cờ hoa kỷ niệm 45 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, tôi nao nao nhớ về những năm tháng đánh Mỹ gian khổ ác liệt, nhớ những đồng đội đã hy sinh ở các chiến trường, trong đó có những đồng đội đã hy sinh ở cửa ngõ Sài Gòn trước giờ toàn thắng. Bất giác, tôi nhớ lại hình ảnh hy sinh anh dũng của đồng chí Lê Quang Đạo và những lần trao đổi qua thư từ với vợ anh-chị Đào Thị Lập, 45 năm trước. Và tôi rất muốn được biết những năm qua gia đình anh Đạo và chị Lập ra sao. Qua tổng đài 1080, tôi nhanh chóng liên lạc được với anh Lê Quang Vận, em trai của liệt sĩ Lê Quang Đạo và được anh Vận cho biết: “Bố mẹ em đều đã qua đời. Các anh chị em trong gia đình đều có cuộc sống ổn định. Năm 1987, trước lúc lâm chung, mẹ em dặn chúng em phải đi tìm đưa anh Đạo về với bố mẹ. Nhưng do điều kiện đi lại lúc đó khó khăn nên mãi đến năm 1996 chúng em mới đưa được hài cốt anh Đạo về quê.
Riêng về chị Lập, vài năm sau ngày báo tử anh Đạo, có người yêu thương, chị xin phép gia đình em cho tái giá hiện đang ở Hà Nội”. Dừng một lát, anh Vận hỏi: “Anh có biết anh Hòa, anh Hồ không?”. “Anh Hòa (Hà Bắc), anh Hồ (Hà Tây) phải không?”. “Đúng rồi!” Anh Vận cười vui. Câu chuyện đang sôi nổi thì anh Vận có khách nên chúng tôi phải tạm dừng. Chưa đầy 10 phút sau, điện thoại của tôi lại reo vang, tôi bật máy thì vang lên tiếng nói quen thuộc: “Anh là Ngô Xuân Hòa, Đại đội 3, quê ở Vọng Nguyệt, Tam Giang, huyện Yên Phong, Bắc Ninh đây. Có phải Tấn, Đại đội 1, quê Hưng Yên, bổ sung vào tiểu đoàn ở Nam Lào không? Anh vừa được Vận báo tin nên gọi cho em ngay. Anh với Đạo tuy khác quê nhưng chỉ cách nhau 12 cây số, lại cùng nhập ngũ, có thời gian ở cùng tiểu đội, thân nhau như anh em ruột nên từ ngày ra quân đến giờ anh thường đến thăm, động viên gia đình Đạo. Hơn 10 năm trước, anh đã đưa Vận vào Củ Chi đưa hài cốt Đạo về quê đấy…”.
Với giọng xúc động, anh Vận nói với tôi: “Hồi mẹ em còn sống, cụ chỉ thương anh Đạo không sinh cho cụ đứa cháu nào. Anh Đạo hy sinh là một mất mát lớn của gia đình em. Nhưng sự hy sinh của anh đã góp phần cho đất nước hòa bình, thống nhất. Đó là sự an ủi và cũng là niềm vinh dự, tự hào lớn nhất của gia đình và quê hương!”.
Bài và ảnh Nguyễn Hùng Tấn
Tin liên quan
Tin mới hơn

TP. HCM: Chính thức sáp nhập đơn vị hành chính và công bố nhân sự mới
19:21 | 30/06/2025 Tin tức

Lễ công bố thành lập tỉnh Gia Lai mới, một khởi nguyên lịch sử, một sứ mệnh thiêng liêng
15:42 | 30/06/2025 Tin tức

TP. HCM: Khai mạc trưng bày chuyên đề và công bố quyết định công nhận Bảo vật Quốc gia
13:36 | 30/06/2025 Tin tức

Lễ công bố sắp xếp đơn vị hành chính tại Hà Nội
09:42 | 30/06/2025 Tin tức

Thanh Hóa: Thành lập 26 trung tâm dịch vụ nông nghiệp mới
22:07 | 29/06/2025 Tin tức

Quốc hội họp phiên bế mạc Kỳ họp thứ 9
22:07 | 29/06/2025 Tin tức
Tin khác

Huyện Thường Tín (Hà Nội): Đón nhận Quyết định đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao
22:06 | 29/06/2025 Tin tức

Thanh Hóa: Công bố huyện Ngọc Lặc đạt chuẩn nông thôn mới
09:54 | 28/06/2025 Tin tức

Vương quốc Anh kêu gọi hợp tác với Việt Nam trong Chiến lược Công nghiệp Hiện đại
10:26 | 27/06/2025 Tin tức

Vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền hai cấp tỉnh Gia Lai mới thông suốt
10:29 | 26/06/2025 Tin tức

Hướng dẫn sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế từ ngày 1-7-2025
10:04 | 26/06/2025 Tin tức

Thủ tướng Chính phủ công nhận tỉnh Tiền Giang hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2024
09:48 | 25/06/2025 Tin tức

Phái đoàn Thương mại Năng lượng Việt Nam tìm kiếm cơ hội hợp tác cho ngành điện gió ngoài khơi tại Anh
11:01 | 24/06/2025 Tin tức

Lễ khởi công xây dựng đình làng Đốc Tín
10:54 | 24/06/2025 Tin tức

Thành phố Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới 2024
19:09 | 23/06/2025 Tin tức

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Lễ Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam
09:34 | 23/06/2025 Tin tức

Tổng kết chương trình nông thôn mới, giảm nghèo: Hướng tới phát triển bền vững, bao trùm
21:00 | 22/06/2025 Nông thôn mới

Đại hội Đại biểu Hội Kỷ lục gia Việt Nam nhiệm kỳ III (2025–2030): Đoàn kết - Sáng tạo - Thống nhất hành động
18:46 | 22/06/2025 Tin tức

Hà Nội quảng bá sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh Nam Bộ
16:15 | 21/06/2025 Tin tức

Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam
16:13 | 21/06/2025 Tin tức

Kỷ niệm trọng thể 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam
16:05 | 21/06/2025 Tin tức

TP. HCM: Chính thức sáp nhập đơn vị hành chính và công bố nhân sự mới
19:21 Tin tức

Lễ công bố thành lập tỉnh Gia Lai mới, một khởi nguyên lịch sử, một sứ mệnh thiêng liêng
15:42 Tin tức

Du lịch nông nghiệp công nghệ cao: Mô hình tiềm năng tại Nghệ An
13:37 Khuyến nông

TP. HCM: Khai mạc trưng bày chuyên đề và công bố quyết định công nhận Bảo vật Quốc gia
13:36 Tin tức

Phát triển sản phẩm OCOP từ tài nguyên bản địa
10:31 OCOP