Giá dầu giảm kỷ lục: Việt Nam có thể mua dự trữ?

Trong phiên giao dịch ngày 20/4, giá dầu ngọt nhẹ của Mỹ giảm xuống dưới 0 USD/thùng lần đầu tiên trong lịch sử và chốt phiên ở mức - 37,63 USD/thùng. Ngay sau thông tin giá dầu thế giới giảm sốc, nhiều câu hỏi về khả năng Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) sẽ nhập dự trữ đã được đặt ra.

PVN cho biết, với tình hình giá dầu thấp như hiện nay, việc mua dầu thô để tích trữ là hướng đi đúng đắn và hợp lý, mang lại nhiều cơ hội cho đất nước. Tuy nhiên thực tế có nhiều điều khiến kế hoạch này khó thực thi. Đó là hiện chưa có cơ chế chính sách về rủi ro (khi mua bắt đáy dẫn đến thua lỗ).

Hạ tầng lưu chứa còn hạn chế, không có kho dự trữ quốc gia, hiện nay chỉ có 2 kho chứa dầu thô của 2 nhà máy lọc dầu (Dung Quất, Nghi Sơn) phục vụ cho sản xuất của nhà máy là chính.
 
Việc thuê tàu trữ dầu không khả thi vào thời điểm này do tiềm lực tài chính còn khó khăn đặc biệt trong giai đoạn này.

PVN kiến nghị Chính phủ cần có giải pháp hỗ trợ tập đoàn và các đơn vị thành viên được vay vốn giá rẻ; thực hiện giãn các khoản nợ vay tại các dự án, doanh nghiệp khó khăn; cho phép PVN và các đơn vị thành viên được sử dụng khoản tiền gửi tại Ocean Bank hoặc được sử dụng khoản tiền này để thanh toán các nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước.

Điều tiết thị trường bán lẻ xăng dầu, xem xét tạm dừng nhập khẩu xăng dầu, cân đối cung cầu giữa sản xuất trong nước và nhập khẩu, điều hành giá xăng dầu ở mức hợp lý để duy trì hoạt động cho chuỗi sản xuất kinh doanh từ khai thác đến chế biến, cung ứng sản phẩm để cứu nền kinh tế đất nước, duy trì việc làm cho người lao động.

Cũng theo PVN, công thức giá bán dầu Việt Nam dựa trên trung bình giá tháng giao dầu của dầu Dated Brent do Platts định giá. Vì vậy, doanh thu của PVN cũng ảnh hưởng bởi dao động của giá dầu Brent do tâm lý chung của thị trường khi giá dầu ngọt nhẹ của Mỹ (WTI) giảm sâu kỷ lục.

Giá dầu cứ giảm 1 USD/thùng thì doanh thu sẽ giảm khoảng 2.200 tỷ đồng/năm. Với giá dầu ở mức 30 USD/thùng thì doanh thu sẽ giảm khoảng 55.000 tỷ đồng/năm (so với giá dầu kế hoạch là 60 USD/thùng).

Hoạt động sản xuất và kinh doanh xăng dầu cũng chịu tác động tiêu cực từ dịch bệnh COVID-19 và giá dầu xuống thấp khi nhu cầu vận tải, lưu thông sụt giảm. Các nhà máy lọc dầu bị lỗ do tồn trữ, chênh lệch giá sản phẩm thấp (có lúc giá xăng thấp hơn giá dầu), nguy cơ dừng hoạt động do tồn kho cao.

PVN cho biết, giá dầu thô kế hoạch được Quốc hội thông qua cho năm 2020 là 60 USD/thùng. Vậy với diễn biến giá dầu như hiện nay thì nộp ngân sách nhà nước của PVN dự kiến sẽ giảm khoảng 18,6 nghìn tỷ đồng/năm.

Nhận định về diễn biến của giá dầu thế giới sau phiên giảm kỷ lục, PVN dự báo trong tháng 4 giá dầu có thể giảm chút ít, tháng 5 sẽ dừng giảm với dao động biên độ nhỏ.

Về trung hạn, cầu tăng dần từ sau tháng 5 khi các nước trên thế giới gỡ dần phong tỏa, đặc biệt các nước tiêu thụ dầu lớn như Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, châu Âu kết hợp với cung giảm dần theo thỏa thuận OPEC+ và một số công ty khai thác Mỹ phá sản hoặc buộc phải giảm sản xuất vì giá bán thấp hơn chi phí khai thác sẽ làm cân bằng cung-cầu cải thiện và giá dầu sẽ tăng dần. Dự kiến cuối năm 2020, đạt khoảng 40 USD/thùng, cuối 2021 có thể đạt lại mức khoảng 60 USD/thùng.

Việc hồi phục thị trường phụ thuộc nhiều vào kết quả khống chế dịch Covid-19, giá dầu sẽ tăng khi nền kinh tế thế giới phục hồi./.