Huyện Trảng Bàng (Tây Ninh): Làng rèn thủ công truyền thống Lộc Trác khó khăn trong việc phát triển
Từ thị xã Tây Ninh đi xuống Trảng Bàng, lác đác những quầy bán dao, rựa, cuốc, xẻng… ven quốc lộ 22B, được biết những sản phẩm này có xuất xứ từ làng rèn Lộc Trác. Hình thành từ hàng trăm năm trước, làng nghề lò rèn Lộc Trác đã xuất hiện những lò rèn bản địa được truyền từ đời cha ông, đến đời con đời cháu thay nhau duy trì nếp cũ.
Đi men theo con đường làng thô sơ, mộc mạc, đặt chân đến làng Lộc Trác (thuộc ấp Tân Lộc, xã Gia Lộc, huyện Trảng Bàng) đã thấy những ngôi nhà san sát nhau với mái ngói đỏ đã bị phủ bởi một lớp rêu xanh, thi thoảng xuất hiện một vài bếp lò đang rực lửa. Mặc dù nghề rèn là một công việc mang tính chất nặng nhọc, nhưng những người phụ nữ, đàn bà con gái xóm rèn Lộc Trác đã chiếm tới 1/3 số thợ chính tại đây.
Làng rèn thủ công truyền thống Lộc Trác có nguy cơ bị mai một.
Các lò rèn truyền thống ở Lộc Trác phân chia sản xuất sản phẩm chuyên biệt, một số lò chuyên làm cuốc, lò chuyên làm liềm, làm dao, lưỡi cày, xẻng, rựa,… phục vu cho người dân tham gia lao động sản xuất. Để hoàn thành một sản phẩm hoàn chỉnh, đòi hỏi người thợ phải đủ sức khỏe nện búa liên tục, bắt buộc phải có sự tham gia của ít nhất hai thành viên thay phiên nhau. Trước đây, người Lộc Trác nung lò truyền thống dùng hai ống thổi bằng tre, có các bộ phận giống pít-tông, thiết kế như hai ống bơm nhằm tạo áp lực. Sau này họ cải tiến thành dạng ống lớn hình tròn, có bánh răng và tay cầm để quay, thuận lợi cho hoạt động nghề.
Theo một người thợ cao niên chủ một lò rèn chia sẻ, người dân ở đây thường hay nói “lửa củi bỏng tay, còng lưng quai lúa” để miêu tả nghề rèn cam cực, vất vả. Cả đời làm rèn, cái nghề “thổi lửa nướng sắt” nhưng cũng chẳng dư giả là bao, chỉ đủ để trang trải chi phí học hành cho con, cho cháu. Trước đây, khi nông nghiệp còn thô sơ, lạc hậu nghề rèn phải triển mạnh mẽ, có trên 400 hộ gia đình trong làng tham gia làm nghề. Những sản phẩm như lưỡi liềm, lưỡi cưa, rựa, dao, cuốc, xẻng… hiện hữu trong mọi sinh hoạt của gia đình, được đem bán đi các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, một số tỉnh miền Tây và còn bán sang cả Campuchia.
Nguy cơ mai làng nghề
Trong 10 năm trở lại, ít ai còn nghe thấy tiếng búa, đe vang đập chan chát liên tục như xưa. Nếu trước đây, mỗi lò rèn bình quân làm ra được 10 lưỡi cày, 15 rựa, 50 con dao trong một ngày thì hiện nay chỉ tính con số ấy theo tháng. Khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm trên thị trường, sự cạnh tranh đến từ sản phẩm làm bằng máy móc công nghiệp, chi phí mua nguyên vật liệu khiến sản phẩm dần vắng người mua, tiếng búa Lộc Trác ngày càng thưa thớt dần. Nghệ nhân rèn nơi đây lâm vào cảnh thiếu việc làm, nhiều chủ lò đã chuyển nghề mưu sinh.
Nghề rèn thủ công cha truyền con nối ở Lộc Trác dần bị mai một, chỉ còn khoảng 30 hộ làm nghề rèn, đa phần đều là những người thợ tuổi trung niên trở lên cố gắng bám nghề, duy trì nghề của cha ông để lại. Người dân xã Gia Lộc cho biết, sản xuất nông nghiệp ngày càng được đầu tư cơ giới hóa nên sản phẩm công cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp từ nghề thủ công như nghề rèn Lộc Trác rơi vào
tình trạng “ế”.
Để phát triển nghề rèn Lộc Trác, nhà nước và các chính quyền địa phương đã đầu tư phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, có chính sách cho vay vốn để người dân dễ dàng tiếp cận trang bị máy móc hiện đại. Người làm nghề rèn cũng tích cực đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm để duy trì làng nghề thủ công, giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của người dân địa phương. Hy vọng rằng, chính quyền địa phương có thêm phương hướng quy hoạch phát triển làng nghề du lịch giúp quảng bá nét đẹp văn hóa truyền thống từ lâu đời.
Bài và ảnh Hàn Dung
Tin liên quan
Tin mới hơn
Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xưởng mộc Minh Mít làm nhà thờ gỗ sơn son thiếp vàng
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống hoa, cây cảnh Triệu Đề
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Tự Lập: Khai thác, sản xuất, kinh doanh đá ốp lát - Đem lại những sản phẩm và chất lượng dịch vụ tốt nhất đến khách hàng
09:55 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cụ ông 75 tuổi tự tay làm hơn 100 chiếc đèn Trung thu truyền thống
10:35 | 12/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thừa Thiên Huế: Nghề làm đầu lân tất bật mùa trung thu
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Giữ gìn tinh hoa nghệ thuật khảm trai ở làng nghề Chuôn Ngọ
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ngày hội mắm Châu Đốc Tôn vinh ẩm thực kết nối kinh tế vùng miền
11:20 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ông “vua dép lốp” trở thành Nghệ nhân làng nghề
11:19 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm thuốc nam cổ truyền của dân tộc Dao Đỏ ở tỉnh Cao Bằng
10:31 | 09/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Kéo cắt cây cảnh của Làng nghề rèn Trung Lương
10:31 | 09/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những ông “vua dép lốp” xứng tầm Nghệ nhân làng nghề
09:00 | 06/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lào Cai: Phát triển nghề thủ công truyền thống gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa
15:14 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Một xưởng mộc ở Hà Tĩnh làm hàng trăm nhà thờ gỗ sơn son thếp vàng
09:00 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Phát triển Làng nghề truyền thống sản xuất bánh tráng, bún số 8
11:42 | 04/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Triển lãm “Mạch di sản” tôn vinh nghệ thuật sơn mài truyền thống
10:27 | 30/08/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nữ Nghệ nhân tâm huyết với nghề thêu ren, đan móc truyền thống
10:26 | 30/08/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Kạn xây dựng làng nghề nông lâm nghiệp
11:01 | 29/08/2024 Tin tức
Làng gốm truyền thống khu vực miền Trung: Phát triển bền vững làng nghề gốm gắn với du lịch
17:27 Nghiên cứu trao đổi
Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống
17:27 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng
17:27 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền
17:26 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội
17:26 Làng nghề, nghệ nhân