Huyện Trảng Bàng (Tây Ninh): Làng rèn thủ công truyền thống Lộc Trác khó khăn trong việc phát triển
Từ thị xã Tây Ninh đi xuống Trảng Bàng, lác đác những quầy bán dao, rựa, cuốc, xẻng… ven quốc lộ 22B, được biết những sản phẩm này có xuất xứ từ làng rèn Lộc Trác. Hình thành từ hàng trăm năm trước, làng nghề lò rèn Lộc Trác đã xuất hiện những lò rèn bản địa được truyền từ đời cha ông, đến đời con đời cháu thay nhau duy trì nếp cũ.
Đi men theo con đường làng thô sơ, mộc mạc, đặt chân đến làng Lộc Trác (thuộc ấp Tân Lộc, xã Gia Lộc, huyện Trảng Bàng) đã thấy những ngôi nhà san sát nhau với mái ngói đỏ đã bị phủ bởi một lớp rêu xanh, thi thoảng xuất hiện một vài bếp lò đang rực lửa. Mặc dù nghề rèn là một công việc mang tính chất nặng nhọc, nhưng những người phụ nữ, đàn bà con gái xóm rèn Lộc Trác đã chiếm tới 1/3 số thợ chính tại đây.
Làng rèn thủ công truyền thống Lộc Trác có nguy cơ bị mai một.
Các lò rèn truyền thống ở Lộc Trác phân chia sản xuất sản phẩm chuyên biệt, một số lò chuyên làm cuốc, lò chuyên làm liềm, làm dao, lưỡi cày, xẻng, rựa,… phục vu cho người dân tham gia lao động sản xuất. Để hoàn thành một sản phẩm hoàn chỉnh, đòi hỏi người thợ phải đủ sức khỏe nện búa liên tục, bắt buộc phải có sự tham gia của ít nhất hai thành viên thay phiên nhau. Trước đây, người Lộc Trác nung lò truyền thống dùng hai ống thổi bằng tre, có các bộ phận giống pít-tông, thiết kế như hai ống bơm nhằm tạo áp lực. Sau này họ cải tiến thành dạng ống lớn hình tròn, có bánh răng và tay cầm để quay, thuận lợi cho hoạt động nghề.
Theo một người thợ cao niên chủ một lò rèn chia sẻ, người dân ở đây thường hay nói “lửa củi bỏng tay, còng lưng quai lúa” để miêu tả nghề rèn cam cực, vất vả. Cả đời làm rèn, cái nghề “thổi lửa nướng sắt” nhưng cũng chẳng dư giả là bao, chỉ đủ để trang trải chi phí học hành cho con, cho cháu. Trước đây, khi nông nghiệp còn thô sơ, lạc hậu nghề rèn phải triển mạnh mẽ, có trên 400 hộ gia đình trong làng tham gia làm nghề. Những sản phẩm như lưỡi liềm, lưỡi cưa, rựa, dao, cuốc, xẻng… hiện hữu trong mọi sinh hoạt của gia đình, được đem bán đi các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, một số tỉnh miền Tây và còn bán sang cả Campuchia.
Nguy cơ mai làng nghề
Trong 10 năm trở lại, ít ai còn nghe thấy tiếng búa, đe vang đập chan chát liên tục như xưa. Nếu trước đây, mỗi lò rèn bình quân làm ra được 10 lưỡi cày, 15 rựa, 50 con dao trong một ngày thì hiện nay chỉ tính con số ấy theo tháng. Khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm trên thị trường, sự cạnh tranh đến từ sản phẩm làm bằng máy móc công nghiệp, chi phí mua nguyên vật liệu khiến sản phẩm dần vắng người mua, tiếng búa Lộc Trác ngày càng thưa thớt dần. Nghệ nhân rèn nơi đây lâm vào cảnh thiếu việc làm, nhiều chủ lò đã chuyển nghề mưu sinh.
Nghề rèn thủ công cha truyền con nối ở Lộc Trác dần bị mai một, chỉ còn khoảng 30 hộ làm nghề rèn, đa phần đều là những người thợ tuổi trung niên trở lên cố gắng bám nghề, duy trì nghề của cha ông để lại. Người dân xã Gia Lộc cho biết, sản xuất nông nghiệp ngày càng được đầu tư cơ giới hóa nên sản phẩm công cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp từ nghề thủ công như nghề rèn Lộc Trác rơi vào
tình trạng “ế”.
Để phát triển nghề rèn Lộc Trác, nhà nước và các chính quyền địa phương đã đầu tư phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, có chính sách cho vay vốn để người dân dễ dàng tiếp cận trang bị máy móc hiện đại. Người làm nghề rèn cũng tích cực đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm để duy trì làng nghề thủ công, giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của người dân địa phương. Hy vọng rằng, chính quyền địa phương có thêm phương hướng quy hoạch phát triển làng nghề du lịch giúp quảng bá nét đẹp văn hóa truyền thống từ lâu đời.
Bài và ảnh Hàn Dung
Tin liên quan
Tin mới hơn
Festival nghề muối Việt Nam
09:51 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Giữ lửa nghề tò he Xuân La
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Đại Bái - Di sản vàng son của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng Ngãi: Nghề “bánh quê” rộn ràng vụ Tết
14:56 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ An: Nghề thủ công truyền thống nhiều thăng trầm
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng xôi Phú Thượng
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây vào vụ Tết
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương
21:04 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ nhân làng nghề Việt Nam Đào Thanh Hảo: Góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
21:03 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
18 điểm du lịch gắn với làng nghề và làng nghề truyền thống
14:07 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng chiếu Định Yên rộn ràng vào Tết
11:03 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng bá, trình diễn nghề thủ công tại Văn miếu - Quốc Tử Giám
09:16 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Lễ giỗ tổ nghề may làng Trạch Xá: Tôn vinh nghề truyền thống và gìn giữ bản sắc tinh hoa
08:54 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Lễ công bố quyết định và giấy chứng nhận "Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gốm sứ Giang Cao, xã Bát Tràng."
21:18 | 10/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Làng nghề Bún – Bánh An Thái tất bật vào Tết
09:58 | 10/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Nghề Nhôm Đúc Hải Vân – Nét Tinh Hoa Nghề Thủ Công Truyền Thống
13:59 | 09/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Gốm đỏ Mang Thít - Hồn gốm miền sông nước
10:21 | 09/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Hoa đào Nhật Tân sắp bung nở sắc hồng đón Tết
10:20 | 09/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Khô Cá Cơm Sông Đốc: Hương Vị Đậm Đà Từ Biển Cả
09:17 | 09/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Lượng tiêu thụ tăng vọt, người trồng rau hối hả vào vụ Tết
14:41 | 07/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
“Lụa nàng sen” và câu chuyện nghề dệt lụa tơ sen ở Mỹ Đức
08:57 | 07/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Thuận: Nước mắm OCOP 4 sao và con đường xuất ngoại
10:12 OCOP
Sóc Trăng: Thêm 3 huyện đạt chuẩn nông thôn mới
09:54 Tin tức
Bao lì xì Tết: Nghệ thuật từ những đôi tay đặc biệt hóa thành sắc màu mùa xuân
09:51 Văn hóa - Xã hội
Festival nông sản, sản phẩm làng nghề Hà Nội chào Xuân 2025
09:51 Tin tức
Festival nghề muối Việt Nam
09:51 Làng nghề, nghệ nhân