1. Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo truyền thống gồm những gì?

Theo quan niệm của người Việt, ông Công ông Táo không chỉ cai quản mọi hoạt động của gia chủ và còn ngăn sự xâm nhập của ma quỷ, giữ cho cuộc sống gia đình họ yên bình. Tục thờ cúng ông Công ông Táo mang ý nghĩa cầu mong cho sự ấm no, đầy đủ, sau đó mới đến ý nghĩa thờ "thần Bếp" chuyên cai quản việc bếp núc.

Trước đây, mâm cỗ cúng ông Táo gồm rất nhiều món ăn truyền thống giống các món người dân ăn Tết. Một mâm cỗ mặn đầy đủ thường có: Gà luộc hoặc có thể dùng thịt vai luộc, giò, nem rán, xào thập cẩm, canh (canh bóng, canh măng khô, canh mọc hoặc rau củ hầm…), xôi gấc (hoặc xôi đỗ xanh…), chè kho, hoa quả, một quả bưởi.

Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo thường có những món như trong ngày Tết.

Hiện nay, do công việc bận rộn nên việc bày biện, sửa soạn mâm cơm cúng ông Công ông Táo cũng đơn giản hơn, tùy điều kiện của mỗi gia đình. Các bà nội trợ có thể đổi một số món để khi làm mâm cỗ không mất quá nhiều thời gian.

Cùng với mâm cơm cúng ông Công ông Táo, các bà nội trợ thường chuẩn bị thêm cá chép (khoảng 3 con) thả trong nước. Sau khi cúng, người dân sẽ đem thả phóng sinh ở sông, hồ. Việc chuẩn bị cá chép mang ý nghĩa chuẩn bị phương tiện để ông Táo về chầu trời.

2. Cách chế biến một số món đơn giản trên mâm cơm cúng ông Công ông Táo

2.1 Xôi

Có thể chuẩn bị xôi gấc, xôi đậu xanh hoặc xôi trắng. Để có món xôi ngon, nên ngâm nếp 6-8 tiếng, vớt ra đãi lại rồi để ráo và xóc một chút muối. Sau đó cho nước vào xửng hấp, lượng nước bằng 1/2 khoảng cách từ đáy nồi đến xửng, nấu sôi nước rồi hạ lửa xuống sôi liu riu rồi mới cho nếp vào để đồ xôi. Nên đồ xôi thành 2 lần, lần đồ xôi thứ 2, trước khi đồ cho thêm một chút dầu ăn để tạo độ bóng cho xôi.

Xôi gấc, món không thể thiếu trên mâm cỗ.

2.2 Gà luộc

Gà luộc là món ăn dường như không thể thiếu trong một mâm cúng mặn của người Việt. Để luộc gà ngon, hãy đun sôi nước cùng với vài lát gừng sau đó cho gà đã làm sạch vào để da gà được giòn. Khi cho gà vào, nên hạ nhỏ lửa xuống để gà không bị rách da.

Tùy vào gà già hay gà non mà có thời gian luộc phù hợp. Tuy nhiên trung bình thời gian luộc gà chín ở lửa nhỏ vừa vào khoảng 20 -25 phút. Gà sau khi luộc nên để ủ trong nồi thêm 5-10 phút rồi hãy vớt ra.

2.3 Canh bóng

Đối với người miền Bắc, canh bóng là món canh quen thuộc trên mâm cỗ ngày Tết.

Hoặc có thể thay thế bằng canh măng, canh củ quả, canh khoai tây cà rốt ninh với sườn, canh bí xanh với sườn, canh mướp đắng nhồi thịt (canh khổ qua)...

2.4 Nem rán

Nem rán hay còn gọi là chả giò, là món ăn quen thuộc đối với người Việt. Món ăn này hấp dẫn người ăn bởi sự giòn rụm của vỏ nem trong khi nhân đậm đà và vẫn giữ được độ mềm ẩm.

Nhân nem là sự việc kết hợp rau củ quả như cà rốt, giá đỗ, hành tây, nấm hương mộc nhĩ, miến với trứng gà và thịt lợn xay nhỏ là món ăn cung cấp đủ dinh dưỡng. Nem rán nên chiên thành 2 lần, nem sẽ giòn lâu và không bị ỉu.

2.5 Củ quả xào thập cẩm

Bên cạnh các món ngon từ thịt, mâm cúng ông Táo nên có thêm 1 đĩa rau. Đó có thể là rau luộc, củ quả luộc hoặc củ quả xào thập cẩm.

Về nguyên liệu, có thể kết hợp nhiều loại củ quả khác nhau để xào cùng, ví dụ như cà rốt, su hào, củ cải, hành tây, súp lơ trắng, súp lơ xanh...

Bên cạnh món rau củ luộc hoặc xào, có thể thay đổi một chút khi làm salad rau, vừa đẹp mắt, ăn lại thanh mát, tốt cho sức khỏe.

3. Lựa chọn thực phẩm an toàn

Để chuẩn bị thực phẩm cho mâm cơm cúng ngày 23 tháng Chạp nhanh và tiết kiệm thời gian, nhiều món ăn được rút bớt và hoặc có thể mua thực phẩm chế biến sẵn về sắp cỗ. Nhưng dù lựa chọn thực phẩm tươi sống hay đông lạnh, các bà nội trợ vẫn nên chú ý đến cách bảo quản, lựa chọn thực phẩm an toàn:

Lựa chọn thực phẩm ở những cửa hàng, siêu thị có uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Thực phẩm có nhãn mác, có hướng dẫn sử dụng. Trên bao bì có in ngày sản xuất và hạn dùng của thực phẩm.

Hãy lựa chọn các thực phẩm tươi, không có vết nếu là rau củ, hoa quả. Không mua các loại đồ hộp đã bị phồng rộp, móp méo, mất nắp.

Khi mua các loại rau quả và thịt cá, hãy đựng mỗi loại trong một túi riêng biệt. Nếu là đồ đông lạnh thì nên bảo quản trong hộp nhựa và để ngăn đá.
Rửa rau quả dưới vòi nước chảy liên tục là cách rửa hiệu quả, an toàn nhất.

Để có một mâm cỗ an toàn và đảm bảo vệ sinh, phải đảm bảo là các thức ăn phải được nấu chín hoàn toàn, nếu là thịt thì không còn màu đỏ của thịt sống.

SK&ĐS