Những năm gần đây, để có thêm lao động cho cơ sở sản xuất của mình đồng thời giúp giải quyết nhu cầu việc làm của người dân, ông Lê Phước Hậu, chủ cơ sở đan giỏ Phát Hậu (huyện Cần Đước, tỉnh Long An) đã cộng tác với nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn huyện để dạy nghề đan giỏ nhựa cho lao động địa phương. Ngoài ra, ông còn mở rộng sang giảng dạy tại các huyện Đức Huệ, Tân Thạnh, Tân Hưng (Long An) với tổng số trên 40 lớp.

Chỉ tính từ năm 2010 đến nay, ông Hậu dạy nghề, tạo việc cho khoảng 100 lao động nông thôn mỗi năm. Sau mỗi khóa học kết thúc, ông Hậu hỗ trợ việc làm cho học viên ngay tại cơ sở của mình hoặc nhiều cơ sở đối tác. Sản phẩm giỏ đan từ bàn tay của những người lao động nông thôn này được nhiều thị trường ở Đồng bằng sông Cửu Long ưa chuộng. Không những vậy, cơ sở còn lấn sân sang Lào và Campuchia.

Lao động nông thôn và nghề đan lục bình ở Đồng Tháp.

Trung bình mỗi tháng ông đưa ra thị trường khoảng 25.000 giỏ nhựa các loại, tạo việc làm ổn định cho hơn 500 lao động nông thôn, thu nhập 80.000 - 100.000 đồng/ngày.
Ông Lê Phước Hậu cho biết, “Không phải mình dạy nghề rồi là xong, mà mình có thể tạo việc làm cho họ luôn. Cơ sở có nhân công, còn người lao động có việc làm”.

Giỏ đan của cơ sở ông Hậu là một trong nhiều sản phẩm từ mô hình đào tạo nghề cho lao động nông thôn đang chứng tỏ hiệu quả.

Theo ông Nguyễn Đại Tánh - Phó Gám đốc Sở LĐ-TB&XH Long An, trong 11 năm đào tạo nghề cho lao động nông thôn, tỉnh có nhiều sản phẩm tiểu thủ công nghiệp được thị trường ưa chuộng như thảm, đệm lục bình, kết cườm, thêu tay nghệ thuật, đan nhựa, sản xuất túi xách tự hủy.

“Các sản phẩm đa dạng này giúp lao động nông thôn sau học nghề có việc làm, thu nhập ổn định, góp phần giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới” - ông Tánh nói.

Không chỉ ở tỉnh Long An mà tỉnh Kiên Giang cũng đang xây dựng nhiều mô hình dạy nghề mang lại hiệu quả kinh tế cao. Có thể kể đến như mô hình nuôi cá bống tượng, cá bống mú, rùa, rắn, kỳ đà ở huyện An Minh, tạo các sản phẩm thương hiệu riêng và cho người lao động nông thôn thu nhập nhàn rỗi. Mô hình cá lồng bè ở các huyện Kiên Hải và Kiên Lương đến nay nhân rộng trên 800 lồng, đem về thu nhập bình quân 23-25 triệu đồng một bè mỗi vụ.

Các mô hình khác như nuôi tôm sú, trồng tiêu, trồng lúa chất lượng cao, trồng nấm bào ngư, trồng rau mầm ở huyện Kiên Lương cũng tạo ra những sản phẩm đặc trưng. Qua đó, mô hình tạo thu nhập cho người lao động nông thôn 3-5 triệu đồng mỗi tháng.

Ông Võ Văn Hiền - trưởng phòng lao động việc làm và giáo dục nghề nghiệp Sở LĐ-TB&XH tỉnh Kiên Giang cho biết, qua những mô hình này, kỹ năng nghề của nông dân đã được cải thiện, chất lượng cây trồng, năng suất lao động, thu nhập tăng lên. Nông dân còn được cung cấp những kỹ năng về hội nhập kinh tế, về các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm và bước đầu được trang bị những kiến thức về khởi nghiệp.

Tỉnh Bình Dương cũng đã đẩy mạnh đào tạo các ngành nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn. Đó là các nghề như: tạo dáng và chăm sóc cây cảnh, kỹ thuật chăn nuôi thú y, trồng bưởi theo công nghệ VietGAP, trồng và nhân giống nấm, trồng và chăm sóc cây măng cụt, trồng rau an toàn. Những sản phẩm này đều có giá trị với thị trường trong nước và có tiềm năng xuất khẩu cao.

Theo ông Võ Đông Duy - trưởng phòng dạy nghề Sở LĐ-TB&XH Bình Dương, giai đoạn 2010-2019 tổng số lao động nông thôn được học nghề cả tỉnh là 16.400 người. Trong số đó, nhóm học nghề nông nghiệp là 7.900 người, nhóm phi nông nghiệp có 10.400 người. Trong 9 tháng đầu năm 2020, tỉnh tuyển sinh được 70 lớp với tổng số lao động nông thôn được học nghề là 1.700 người.

Để công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn phát huy hiệu quả, công tác đào tạo nghề cần gắn với những ngành nghề phù hợp với người lao động và thực tế từng địa phương, những ngành nghề có cơ hôi việc làm cao…

Ông Từ Hoàng Ân - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Cà Mau - cho biết dựa vào tình hình phát triển kinh tế - xã hội và kết quả khảo sát nhu cầu học nghề ở từng nơi, Sở có hướng dẫn cho các cơ sở đào tạo nghề đào tạo những nghề phù hợp.

Và thực tế, các địa phương của tỉnh Cà Mau đã triển khai các mô hình dạy nghề cho người lao động nông thôn những ngành nghề phù hợp với nhu cầu thực tế và có cơ hội việc làm cao, có các sản phẩm được bao tiêu đầu ra. Với lĩnh vực nông nghiệp, một số nghề đang được nhân rộng, bao gồm: Nuôi tôm quảng canh cải tiến, nuôi tôm hai giai đoạn, nuôi cua biển, nuôi tôm tích, nuôi tôm càng xanh trên ruộng lúa... Ngoài ra, mô hình nuôi cá bống tượng, cá sặc rằn, cá trê vàng, rắn ri tượng, trồng nấm linh chi, sản xuất rau màu... cũng đang phát huy hiệu quả, cho ra những sản phẩm được thị
trường ưa chuộng.

Bài và ảnh: Trọng Nhân