Thời gian qua, các địa phương trong tỉnh đều chủ động đổi mới các giải pháp hỗ trợ, đồng hành cùng người dân vùng nông thôn thực hiện giảm nghèo bền vững. Từ cấp huyện chỉ đạo tới cấp xã để có giải pháp phù hợp, bám sát nhu cầu của người dân và thế mạnh của địa phương mình; trọng tâm là phát triển sản xuất để ổn định tạo thêm thu nhập cho bà con. Đồng thời, tranh thủ nguồn vốn hỗ trợ từ các chương trình phi chính phủ đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Người dân xã Quảng Minh (huyện Hải Hà) xây dựng mô hình vườn mẫu trồng cây ăn quả từ nguồn vốn vay ưu đãi của Hội Nông dân.

Tìm hiểu tại huyện Tiên Yên được biết, Phòng LĐ-TB&XH huyện là đơn vị chủ trì công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo theo tiêu chí nghèo đa chiều, phân tích nguyên nhân nghèo để phân loại đối tượng và có hướng hỗ trợ phù hợp... Cụ thể như phối hợp cùng các đoàn thể tổ chức các lớp đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm sau đào tạo; kết hợp với Ngân hàng Chính sách Xã hội cho các hộ nghèo vay vốn sản xuất, giải quyết việc làm...

Trong đó việc hoàn thành và nâng chất tiêu chí thu nhập, hộ nghèo thời gian qua gắn chặt với việc hỗ trợ, khuyến khích người dân tăng gia sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi như trồng màu, nuôi trồng thủy sản; chuyển dần từ sản xuất tự phát sang liên kết sản xuất có kế hoạch; tổ chức sản xuất hàng hóa chất lượng cao gắn với nhu cầu thị trường.

Nông dân xã Đại Dực (huyện Tiên Yên) phát triển mô hình nuôi gà đồi.

Cùng với đó, chương trình hỗ trợ xây, sửa nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo gặp khó khăn về nhà ở cũng được chú trọng với sự vào cuộc của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội huyện. “An cư” đã trở thành 1 điều kiện quan trọng để người dân thêm động lực vươn lên trong cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất hiệu quả để nâng cao thu nhập.

Những năm qua, nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích người dân vùng nông thôn, miền núi giảm nghèo đã được áp dụng, như: Huy động vốn phục vụ phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội khu vực nông thôn; đa dạng hóa các dịch vụ ngân hàng, sản phẩm tín dụng để người dân thuận tiện tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi; công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn; liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất...

Riêng về chính sách hỗ trợ vay vốn phát triển kinh tế gia đình cũng rất đa dạng, như: Chương trình cho vay hộ mới thoát nghèo; cho vay giải quyết việc làm; cho vay hộ cận nghèo; cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; cho vay hộ gia đình sản xuất kinh doanh tại vùng khó... Tính đến cuối năm 2019, tổng dư nợ các chương trình tín dụng mà Ngân hàng CSXH đang triển khai đạt trên 3.000 tỷ đồng.

Từ năm 2016 đến nay, nguồn vốn tín dụng chính sách đã giúp hơn 16.700 hộ thoát nghèo; tạo việc làm cho hơn 25.000 lao động; giúp gần 2.500 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn trang trải chi phí học tập.

Người dân xã Vô Ngại (huyện Bình Liêu) được hỗ trợ téc nước sinh hoạt và xây nhà tiêu hợp vệ sinh, từng bước đáp ứng tiêu chí giảm nghèo đa chiều.

Thông tin của Ban xây dựng NTM tỉnh, toàn tỉnh có 81/98 xã đạt chuẩn xây dựng NTM. Điều này có nghĩa là 81 xã đều đã đạt tiêu chí về hộ nghèo (xã khu vực I là ≤ 2%, xã khu vực II, III là ≤ 12%) và tiêu chí về thu nhập (thu nhập bình quân xã khu vực I là ≥ 50 triệu đồng/người, xã khu vực II, III là ≥ 36 triệu đồng/người).

Nhưng để mang lại hiệu quả bền vững, thực chất thì yếu tố quan trọng nhất là khơi dậy ý thức chủ động, chủ thể của mỗi người dân. Đó không chỉ là câu chuyện trao “cần câu” hay “con cá”, mà còn phải tuyên truyền, vận động sao cho người dân có ý thức chủ động muốn vươn lên, muốn thoát nghèo, không còn ỷ lại vào nguồn chính sách hỗ trợ trực tiếp.

Bài và ảnh: Hoàng Giang