Làng nghề Mã Châu thuộc thôn Châu Hiệp, thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, nổi tiếng với nghề trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ dệt lụa và được nhiều người biết đến nhiều nhất từ thế kỷ XVI trên đất Quảng Nam. Trước đó, vào thế kỷ XV, làng dệt lụa Mã Châu có nhiệm vụ cung cấp lụa dệt cho giới quý tộc quan lại trong triều đình. Đến cuối thế kỷ XIX, ngôi làng này có thêm nghề trồng bông và dệt vải. Người dân đã biết áp dụng máy móc công nghiệp và sản xuất để tăng năng suất sản phẩm.

Làng nghề dệt lụa Mã Châu (Ảnh: ST)

Để tạo ra một sản phẩm lụa tơ tằm chất lượng và thẩm mỹ, người thợ phải sản xuất, làm việc hết 100% tâm trí trong các công đoạn: nuôi tằm - ươm tơ - dệt lụa - tẩy nhuộm màu để mang đến cho người tiêu dùng những sản phẩm hoàn mỹ nhất. Nhờ thế, lụa tơ tằm truyền thống Mã Châu sẽ có những đặc tính mà các vải lụa công nghiệp không thể có được, đó là: thoát nhiệt, thoát ẩm, chống hôi, chống độc tố.

Năm 2019, lụa Mã Châu trở thành sản phẩm OCOP cấp tỉnh, tạo cơ hội thuận lợi trong sản xuất, kinh doanh và tiếp cận thị trường. Ngày nay, để phát triển nghề dệt lụa của cha ông, những người con xứ lụa Mã Châu đã hoàn thiện về mẫu mã, chất lượng, đưa sản phẩm lụa Mã Châu truyền thống đạt chuẩn 4 sao OCOP, khẳng định thương hiệu, uy tín sản phẩm lụa xứ Quảng.

Du khách tham quan làng nghề dệt lụa Mã Châu (Ảnh: ST)

Lụa Mã Châu được nhiều người biết đến khi tham gia xúc tiến thương mại, hội chợ trưng bày, triển lãm, quảng bá qua mạng xã hội…Đến nay, Mã Châu vinh dự là một trong 18 làng nghề, trở thành điểm du lịch trong lễ hội “Hành trình di sản” hàng năm của tỉnh Quảng Nam, một làng quê nên đến trong chuyến du lịch Hội An.

Được sự hỗ trợ của chính quyền, ban ngành các cấp, hiện nay làng nghề lụa Mã Châu đã từng bước phát triển mô hình du lịch cộng đồng gắn với làng nghề và tiêu thụ sản phẩm, từ đó nâng cao hơn nữa vị thế của nghề dệt tơ lụa cũng như nâng cao đời sống của người dân địa phương. Những tấm lụa, satin được đánh bóng, mềm mại, đẹp và bền không chỉ thu hút khách du lịch trong nước mà còn hấp dẫn cả những khách nước ngoài. Nhằm đảm bảo đủ nguồn nguyên liệu, hiện nay, huyện Duy Xuyên đã quy hoạch hơn 200 ha chuyên canh trồng dâu nuôi tằm phục vụ nguồn nguyên liệu chất lượng cho làng nghề duy trì sản xuất, phát triển.

Trải qua những thăng trầm của thời gian, làng Mã Châu luôn cố gắng giữ gìn, bảo tồn và lưu truyền nghề dệt lụa từ thế hệ này sang thế hệ khác. Chình nhờ lòng yêu nghề của những người dân và sự quan tâm đúng mực của chính quyền nơi đây đã giúp cho Mã Châu vượt qua cơn khủng hoảng để ngày càng phát triển, mở rộng.

Thảo Nguyên