Làng gốm sứ Thanh Hà (Quảng Nam): Vươn mình trong thời hội nhập
Năm 1516, nghề gốm hình thành ở làng Thanh Chiêm, sau đó dời lên Nam Diêu (phường Thanh Hà ngày nay). Khi nhà Nguyễn chọn Phú Xuân làm kinh đô, nhiều nghệ nhân làng gốm Thanh Hà được gọi ra Huế, sung vào đội thợ lành nghề xây dựng cố cung. Có những người được phong hàm Chánh Ca, Bát Luyện.
Sản phẩm làng gốm sứ Thanh Hà, TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam.
Thời thịnh nhất phải kể đến những năm thế kỷ 17-18, cùng nhịp với sự phát triển của cảng thị Hội An. Bấy giờ, nhà nhà dùng đồ gốm. Người làng nghề gốm Thanh Hà gánh gồng, trung chuyển từ vùng quê này ra tới Thừa Thiên, đi khắp hang cùng ngõ hẻm đất Quảng - Đà. Nồi, ấm, khạp, chum vại... là những vật dụng quen thuộc từ vạt đất sét cuối sông Thu mà nên, vừa nhẹ lại vừa bền. Người làng còn làm ra ngói cong, gạch đỏ cung cấp cho các ngôi nhà cổ ở Hội An và khu vực lân cận. Tiếng tăm làng gốm Thanh Hà cứ thế mà vang xa!
Về sau, trải qua nhiều biến thiên của thời cuộc, làng gốm Thanh Hà có lúc tưởng chừng rơi vào quên lãng. Thế nhưng, với tâm huyết của một số nghệ nhân gắn bó cả cuộc đời với đất và lửa, gốm Thanh Hà dần được phục hồi. Đặc biệt, từ khi UNESCO công nhận đô thị cổ Hội An là “Di sản văn hóa thế giới”, làng gốm Thanh Hà đã trở thành điểm đến thu hút du khách trong và ngoài nước, gốm cũng chuyển mình thêm các sản phẩm mỹ nghệ đẹp mắt.
Theo nghệ nhân lâu năm ở làng gốm Thanh Hà, từ khâu làm đất, lên bàn chuốt, qua đôi bàn tay nhào nặn trên chiếc bàn xoay, đến khi ra sản phẩm gốm Thanh Hà, đều tỉ mẩn, công phu. Nguyên liệu đất sét phải qua quá trình ủ để giữ độ ẩm, sau đó nhồi, đánh cho đất chín rồi mới bắt đầu tạo hình. Có những sản phẩm gốm cầu kỳ, đòi hỏi đất mịn thì phải qua thêm công đoạn lọc đất 2 - 3 lần để loại sạch tạp chất... Gốm thành hình thì đem phơi nắng một ngày rồi làm nguội để tạo những hoa văn tự nhiên, hoặc trang trí họa tiết theo yêu cầu. Cuối cùng mới đưa vào lò nung, canh củi lửa cho vừa, chỉ sơ suất một lúc cũng khiến cả mẻ thành gốm vụn.
Như thế cho đến nay, làng gốm Thanh Hà vẫn sản xuất thủ công với phương tiện và kỹ thuật truyền thống, trở thành một bảo tàng sống, một nguồn tư liệu quý giá về nghề gốm cổ truyền của Hội An nói riêng và của Việt Nam nói chung.
Đến tham quan làng gốm Thanh Hà, là dịp để du khách hiểu hơn về nghề truyền thống lâu đời, quan sát các công đoạn sản xuất gốm qua đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân trong làng, và còn có thể tự tay sáng tác các sản phẩm theo trí tưởng tượng của mình, cũng như mua được những sản phẩm gốm ưa thích tận gốc.
Đặc biệt từ năm 2015, Công viên Đất nung Thanh Hà (còn gọi là Công viên gốm Thanh Hà hay Bảo tàng gốm Thanh Hà) chính thức đi vào hoạt động với diện tích hơn 6.000m2, cấu thành bởi gạch và đất nung, được đánh giá là lớn nhất và “độc” nhất cả nước hiện nay, thường xuyên tổ chức các chương trình triển lãm đặc sắc.
Ngoài ra, hằng năm cứ đến ngày mồng 10 tháng 7 âm lịch, người dân làng gốm Thanh Hà lại trang trọng tổ chức lễ Giỗ Tổ nghề tại khu miếu Nam Diêu, nhằm tri ân công đức tổ tiên đã gầy dựng, truyền nghề cho con cháu. Phần lễ với rước kiệu Tổ nghề gốm, được bảo tồn hàng trăm năm qua. Phần hội với các trò chơi dân gian như thi chuốt gốm, tạo mẫu, nặn tò he, nấu cơm niêu, đập nồi, kéo co... thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia.
Mạnh Hải
Tin liên quan
Tin mới hơn
Huyện Gia Lâm phát triển du lịch xanh gắn với làng nghề
11:01 | 26/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Về làng “May mặc đệ nhất Hà thành”
11:00 | 26/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thu hút 120.000 nghệ nhân, chuyên gia và 3.000 nhà khoa học vào trường nghề
11:00 | 26/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ngọt ngào mùa nhãn quê tôi
10:59 | 26/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”
14:13 | 24/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Kẹo dừa Bến Tre - Đặc sản truyền thống
14:19 | 21/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Làng nghề gốm Gia Thuỷ hơn 60 năm đỏ lửa
14:19 | 21/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hành trình từ bản đến thế giới của hợp tác xã Hoa Tiến
14:18 | 21/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029
09:23 | 18/11/2024 Tin tức
Xây dựng hồ sơ đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “Hành tím Duyên Hải – Trà Vinh”
10:41 | 15/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ
16:04 | 14/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch
09:01 | 14/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phụ nữ Nghệ An bảo tồn và phát huy nghề truyền thống
15:53 | 12/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề gốm Gia Thuỷ - Nơi ngọn lửa nung rực cháy suốt 5 thập kỷ
09:40 | 11/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nam Định: Làng nghề nước mắm truyền thống Sa Châu tập trung sản xuất hàng Tết
09:56 | 08/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề chiếu Định Yên bảo tồn nét đẹp thủ công giữa thời đại mới
09:52 | 08/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Trên 1000 sản phẩm có mặt tại Hội chợ sản phẩm làng nghề và nông sản thực phẩm an toàn Hà Nội
23:00 | 06/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề làm đá Bửu Long hàng trăm năm tuổi
14:17 | 06/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nồng nàn hương vị rượu Quán Đế Phú Yên
10:22 | 04/11/2024 OCOP
Chiếc mâm mây được ví như linh hồn của dân tộc Hà Nhì
08:50 | 04/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tranh gốm Kim Lan - Di sản văn hoá
08:49 | 04/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Huyện Ba Vì (Hà Nội): Trường THCS Phú Sơn duy trì danh hiệu Tập thể lao động xuất sắc cấp Thành phố
13:46 Tin tức
Tôn vinh sản phẩm nông nghiệp sáng tạo, làng nghề của Phụ nữ Thủ đô và Vùng Đồng bằng sông Hồng
11:01 Tin tức
Huyện Gia Lâm phát triển du lịch xanh gắn với làng nghề
11:01 Làng nghề, nghệ nhân
Khen thưởng nghệ nhân, thợ lành nghề có nhiều đóng góp trùng tu điện Thái Hòa
11:01 Tin tức
Cần sự gắn kết giữa nhà sản xuất, nhà thiết kế mẫu mã sản phẩm, mẫu bao bì và xây dựng thương hiệu sản phẩm thủ công mỹ nghệ
11:00 Nghiên cứu trao đổi