Hà Nội: 26°C Hà Nội
Đà Nẵng: 28°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 33°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 32°C Thừa Thiên Huế

Xuân về tản mạn nhớ chợ quê

LNV - Việt Nam với nền văn minh lúa nước đã có từ ngàn đời nay, chính nền văn minh ấy là cái nôi sản sinh ra văn hóa chợ quê. Người ta thường nói rằng, muốn biết đời sống ở một vùng quê nào đó ra sao thì hãy ra ngắm chợ. Bởi lẽ, chợ là trung tâm văn hóa cộng đồng, là hồn của làng quê. Cái hồn Việt ấy trải dài từ Bắc chí Nam, dù ở đâu thì chợ quê vẫn mang bóng dáng như nhau, chứa đựng vẻ đẹp tinh túy của một nền văn hóa dân tộc lâu đời.
Cứ mỗi dịp Xuân về, trong lòng chúng ta hẳn sẽ nhớ về những ngày Tết xưa, nhớ khi được theo mẹ đi chợ quê sắm Tết. Khung cảnh buôn bán nhộn nhịp, tất bật người qua kẻ lại, cùng sắc màu rực rỡ của cây hoa mai, hoa đào và đủ thứ nhu yếu phẩm phục vụ cho ngày Tết. Khoảnh khắc đó thật bình dị, giản đơn nhưng vẫn đọng lại trong sâu thẳm tiềm thức mỗi người. Ngày nay, khi cuộc sống ngày càng hiện đại thì hình ảnh chợ quê cũng phai nhạt dần. Thế nhưng trong dòng chảy của nền văn hóa đất nước, chợ quê vẫn giữ một vị trí quan trọng cho dù có bị lớp bụi thời gian phủ mờ.

Chợ quê đi vào tiềm thức mỗi chúng ta bởi nó đơn giản không cầu kỳ, chỉ cần một bãi đất trống, một bến sông hay một ngôi đình… thì ở đó vẫn hình thành chợ. Tuỳ vào mỗi vùng sẽ có chợ mở cố định theo phiên vào những ngày âm lịch, hoặc những chợ mở hàng ngày. Văn hóa chợ quê ra đời từ rất lâu, bắt đầu khi những con người trong cộng đồng người Việt đang sinh sống có nhu cầu trao đổi hàng hóa, vì hình thức giao thương sơ khai nhất trong lịch sử thương mại là “vật đổi vật”. Nói cách khác, chợ quê là điển hình của một nền kinh tế tự cung tự cấp của vùng nông thôn thuở xa xưa.


Dù không hoành tráng cũng chẳng xa hoa nhưng chợ quê vẫn náo nhiệt bởi ở đó có những tiếng cười rôm rả, vẫn lời qua tiếng lại trả giá của người mua kẻ bán chứ không khô khốc, cứng nhắc như những trung tâm mua bán ngày nay với giá được niêm yết trên mỗi sản phẩm. Hàng hóa đem ra bán ở chợ quê cũng không có gì đặc biệt mà chủ yếu là các sản phẩm mang tính cây nhà lá vườn của từng vùng quê, chỉ cần vài con cua, con cá bắt được ở ngoài đồng, vài nải chuối, mấy mớ rau, vài con gà, một ít gạo nếp hay gạo tẻ người ta vẫn mang ra chợ bán hay đổi với các sản phẩm khác. Bên cạnh đó, ta thấy được một sự chân thành, gần gũi ở những con người vùng quê qua từng phiên chợ, nó như một sợi dây vô hình thắt chặt thêm tình cảm giữa người với người, bởi có khi đem mặt hàng gì đó ra chợ lại chẳng bán mà gặp người thân thì san sẻ hoặc gửi về cho một thân nào khác không đi phiên chợ hôm nay.

Có thể nói, chợ đã đi vào tâm thức người Việt Nam, hòa vào dòng chảy văn hóa ngàn đời của cư dân Việt với những nét truyền thống khó phai mờ. Nó đơn sơ, mộc mạc nhưng đã gắn bó với chúng ta qua nhiều thế hệ và đi vào lòng mỗi người bằng chính những điều chân thật, giản đơn. Từ một nét chấm phá tiêu biểu trở thành một nét văn hoá thiêng liêng đậm đà bản sắc dân tộc.


Không những thế, chợ quê còn là nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều thế hệ thi nhân Việt Nam. Các thi nhân đã để lại cho nền văn học dân tộc những câu thơ, bài thơ hay và nhiều cảm xúc. Những câu thơ đó đi vào lòng người đọc bằng những hình ảnh khác nhau, tất cả đều góp phần tạo nên một không gian chợ quê đa chiều.

Bà Huyện Thanh Quan khi bước tới Đèo Ngang đã có cái nhìn rất tinh tế trước một không gian trầm mặc nhưng bà vẫn cảm nhận được một điểm nhấn từ xa xa:
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà…

Nguyễn Bính nổi tiếng là nhà thơ tình với những câu thơ mượt mà. Thế nhưng, ông cũng có những lúc miệt mài trên bước đường giang hồ lưu lạc. Và những lúc lang thang đó ông đã bộc bạch với bản thân mình:

Ta đi nhưng biết về đâu chứ
Đã dấy phong yên lộng bốn trời
Thà cứ ở đây ngồi giữa chợ
Uống say mà gọi thế nhân ơi!

Mỗi mùa xuân đến, ký ức về không gian chợ quê xưa lại ùa về với những hình ảnh về khung cảnh rộn ràng chuẩn bị cho ngày Tết. Bởi ngày nay, các trung tâm mua sắm mọc lên càng nhiều, bản thân chúng ta dần thay đổi cách mua sắm theo hướng hiện đại, phù hợp với cuộc sống. Có đôi lúc, ta thấy chạnh lòng vì những ngôi chợ quê cứ dần dần biến mất, thoảng trong đầu là những ý nghĩ miên man, một nỗi buồn khó nói ra được bằng lời. Thế mới thấy rõ sự thiêng liêng trong văn hoá chợ quê này, và nếu muốn nét đẹp này luôn tồn tại thì rất cần thiết phải có một phương hướng hợp lý. Ngược lại, nếu vẫn tiếp tục như hiện tại, đến một ngày nào đó ở các làng xã cứ đua nhau mọc lên các chợ lớn theo hướng hiện đại, và khi ấy không biết có còn không gian nào cho câu ca dao mộc mạc, tình tứ, quê mùa:

Chàng buông vạt áo em ra
Để em đi chợ kẻo mà chợ trưa…

Bài, ảnh: Trọng Phúc

Tin liên quan

Tin mới hơn

Lai Châu: Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch

Lai Châu: Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch

LNV - Những năm qua, công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc gắn với phát triển du lịch luôn được cấp ủy chính quyền, nhân dân xã San Thàng (thành phố Lai Châu) quan tâm, phát triển. Từ đó, góp phần giữ gìn bản sắc, quảng bá các nét đẹp văn hóa, thu hút du khách đến tham quan, tìm hiểu.
Đắk Lắk – Công ty Thanh Hằng tổ chức đêm hội trăng rằm và quyên góp hơn 160 triệu đồng hỗ trợ đồng bào miền Bắc

Đắk Lắk – Công ty Thanh Hằng tổ chức đêm hội trăng rằm và quyên góp hơn 160 triệu đồng hỗ trợ đồng bào miền Bắc

LNV - Vào ngày 17 tháng 08 vừa qua, Công ty Thanh Hằng đã tổ chức một buổi lễ ý nghĩa tại thành phố Buôn Ma Thuột nhằm chung tay hỗ trợ đồng bào miền Bắc đang chịu thiệt hại nặng nề do cơn bão Yagi vừa qua hoành hành. Sự kiện có sự tham gia đông đảo của các mạnh thường quân, doanh nghiệp, cùng các đại diện chính quyền địa phương.
Phú Yên: Lẫm An Nghiệp - công trình kiến trúc cổ trên 100 năm

Phú Yên: Lẫm An Nghiệp - công trình kiến trúc cổ trên 100 năm

LNV - Lẫm An Nghiệp tại khu phố Định Thắng 1, thị trấn Phú Hòa, huyện Phú Hòa, là một công trình kiến trúc cổ có niên đại trên 100 năm, đến nay vẫn giữ được nét cổ kính của một di tích văn hóa lâu đời, trải qua bao thăng trầm của thời cuộc.
Hàng trăm ha Đào Nhật Tân bị lụi tàn sau Cơn bão số 3 (Yagi)

Hàng trăm ha Đào Nhật Tân bị lụi tàn sau Cơn bão số 3 (Yagi)

LNV - Những ngày qua, do ảnh hưởng của Cơn bão lịch sử (Bão Yagi), mưa lớn xảy ra trên diện rộng ở các tỉnh miền Bắc, nước lũ sông Hồng dâng cao khiến hàng chục ha trồng đào, quất tại làng Nhật Tân, quận Tây Hồ, Hà Nội bị hư hỏng do úng nước
Ra mắt Làng Nghệ thuật Việt Nam

Ra mắt Làng Nghệ thuật Việt Nam

LNV - Ngày 30/8, Hội Mỹ thuật Việt Nam và CTCP khoáng nóng Thanh Thủy phối hợp tổ chức họp báo ra mắt Làng Nghệ thuật Việt Nam và Trung tâm trưng bày triển lãm quốc tế. Sự kiện diễn ra tại Khách sạn khoáng nóng Wyndham Lynn Times Thanh Thủy (Phú Thọ).
Tôn vinh tiếng việt trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài

Tôn vinh tiếng việt trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài

Ngày 6/9, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (UBNNVNVONN) đã tổ chức họp báo về sự kiện Lễ Tổng kết Kế hoạch Ngày Tôn vinh tiếng Việt 2024 và Gala Tiếng Việt thân thương. Đây là chuỗi sự kiện nhằm tôn vinh Tiếng Việt với nhiều hình thức đa dạng, nội dung phong phú, nhằm gìn giữ tiếng mẹ đẻ trong cộng đồng kiều bào.

Tin khác

Thư của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gửi ngành giáo dục nhân dịp khai giảng

Thư của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gửi ngành giáo dục nhân dịp khai giảng

LNV - Nhân dịp khai giảng năm học mới 2024-2025, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có thư gửi ngành Giáo dục nhân dịp khai giảng năm học 2024-2025. Tạp chí Làng nghề Việt Nam trân trọng gửi tới độc giả toàn văn bức thư của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước.
Cây Thị nghìn tuổi thôn Ngoại Độ

Cây Thị nghìn tuổi thôn Ngoại Độ

LNV - Thôn Ngoại Độ (xã Đội Bình, huyện Ứng Hòa, Thành phố Hà Nội) là một làng quê yên bình có bề dày lịch sử và truyền thống văn hóa, cây cối xanh tốt, những ngả đường nông thôn mới đẹp xinh. Thiên nhiên và con người gắn bó và hòa quyện, phát triển đi lên, qua bao thăng trầm của thời gian với những giá trị truyền thống quý báu, mang những nét đặc trưng của vùng quê Bắc Bộ.
Lễ hội thành Tuyên: Điểm hẹn của du khách gần xa

Lễ hội thành Tuyên: Điểm hẹn của du khách gần xa

LNV - Tuyên Quang là tỉnh miền núi phía Đông Bắc, được ví là hình ảnh thu nhỏ của vùng văn hoá Việt Bắc, có nguồn tài nguyên thiên nhiên đa dạng, phong phú. Trong cách mạng Tháng Tám, Tuyên Quang vinh dự là Thủ đô Khu giải phóng, được Trung ương Đảng và Bác Hồ chọn làm trung tâm của cách mạng cả nước. Tại đây cũng đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử gắn liền với vận mệnh dân tộc: Hội nghị toàn quốc của Đảng quyết định chủ trương lãnh đạo toàn dân Tổng khởi nghĩa giành chính quyền và cử ra Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc; Quốc dân Đại hội họp tại đình Tân Trào thành lập Uỷ ban dân tộc giải phóng tức Chính phủ lâm thời do Bác Hồ làm Chủ tịch.
Cùng " Cô gái bằng lăng" về với tuổi học trò của Đinh Văn Bình

Cùng " Cô gái bằng lăng" về với tuổi học trò của Đinh Văn Bình

LNV - Tôi gặp nhạc sĩ, nhà báo Đinh Văn Bình trong một sự kiện tại Hội trường Bảo tàng Văn học Việt Nam. Khi đó, ống kính phóng viên của anh chộp được một bức ảnh rất tự nhiên mà vô tình tôi cũng có mặt. Hai chị em quen nhau từ đó.
Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông: Thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng

Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông: Thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng

LNV - Những năm qua, Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa luôn chủ động tốt công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng, các ngành đảm bảo nâng cao hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch được giao.
Kỷ lục gia Bùi Văn Ngợi Người thích thể thao mạo hiểm

Kỷ lục gia Bùi Văn Ngợi Người thích thể thao mạo hiểm

LNV - Tròn 16 năm kể từ ngày Kỷ lục gia Bùi Văn Ngợi cắm lá cờ Tổ quốc linh thiêng trên đỉnh Everest – nóc nhà thế giới, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trên đấu trường leo núi và thể thao mạo hiểm quốc tế. Lần đầu tiên người Việt Nam đã đứng hiên ngang trên đỉnh Hymalaya hùng vĩ và huyền thoại.
Ước mơ Đại học không bị giới hạn học phí tại Trường Đại học Trưng Vương

Ước mơ Đại học không bị giới hạn học phí tại Trường Đại học Trưng Vương

LNV - Trúng tuyển đại học là niềm mơ ước của nhiều bạn trẻ, nhưng nỗi lo học phí lại khiến không ít bạn trẻ chùn bước. Năm 2024, học phí tại các trường đại học công lập và tư thục ở Việt Nam đều có xu hướng tăng.
Bắc Kạn xây dựng làng nghề nông lâm nghiệp

Bắc Kạn xây dựng làng nghề nông lâm nghiệp

LNV - Từ khi thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách, cơ chế về phát triển nông nghiệp hàng hóa, Bắc Kạn đã hình thành nhiều vùng sản xuất, chế biến có quy mô. Đây là cơ sở để địa phương tiến thêm một bước, đưa các vùng sản xuất tập trung thành làng nghề nhằm “định vị” thương hiệu chế biến nông sản gắn với phát triển du lịch.
Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội Trung Thu năm 2024 tại Ninh Bình

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội Trung Thu năm 2024 tại Ninh Bình

LNV - Theo Ban tổ chức, “Lễ hội Trung Thu năm 2024” là hoạt động thường niên, nhằm tạo sân chơi bổ ích cho các cháu thiếu niên, nhi đồng nhân dịp Tết Trung Thu cổ truyền của dân tộc.
Kiều bào tham gia nhiều trải nghiệm ấn tượng

Kiều bào tham gia nhiều trải nghiệm ấn tượng

Ngày 23/8, từ hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ, đoàn đại biểu kiều bào về dự Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài toàn thế giới lần thứ 4 và Diễn đàn Trí thức và Chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài đã thăm quan Khu công nghệ cao Hòa Lạc và tham quan Tòa nhà Quốc hội. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện do Bộ Ngoại giao chủ trì và phối hợp tổ chức nhằm vun đắp tình yêu quê hương trong kiều bào, từ đó chung tay vào cho sự phát triển của quê hương đất nước.
Quảng bá Bình Định qua “Du lịch, Điện ảnh và Thể thao - Tự hào bản sắc Việt”

Quảng bá Bình Định qua “Du lịch, Điện ảnh và Thể thao - Tự hào bản sắc Việt”

LNV - Chiều 22/8, Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Bình Định tổ chức họp báo Chương trình “Du lịch, Điện ảnh và Thể thao - Tự hào bản sắc Việt”. Chủ trì họp báo có Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch Tạ Quang Đông.
Nhiều hoạt động đặc sắc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp nghỉ lễ 2/9

Nhiều hoạt động đặc sắc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp nghỉ lễ 2/9

LNV - Nhân kỷ niệm Ngày Quốc khánh 2/9, từ ngày 31/8 - 3/9, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam sẽ diễn ra nhiều hoạt động hấp dẫn, giới thiệu tới công chúng trong và ngoài nước những nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc Việt Nam.
Miền trầm tích nghìn năm

Miền trầm tích nghìn năm

LNV - Bằng câu chuyện về một miền quê xứ Quảng chứa đựng trầm tích của cả nghìn năm. Đà Nẵng và Hội An nằm ở vĩ độ chính giữa của Việt Nam, gắn liền với nhau cả địa lý và lịch sử, là bảo tàng quá khứ và hiện tại. Hai đô thị chỉ cách nhau quãng đường chừng 30km. từ dấu vết những kinh đô vương quốc Chămpa đến hai Ô châu - Lý thời Trần, để rồi là dinh trấn và thương cảng quan trọng những thế kỷ tiếp nối.
Quảng Ngãi Hội thảo khoa học văn hóa, văn nghệ dân gian các dân tộc miền núi

Quảng Ngãi Hội thảo khoa học văn hóa, văn nghệ dân gian các dân tộc miền núi

LNV - UBND tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam vừa tổ chức Hội thảo khoa học Văn hóa, văn nghệ dân gian các dân tộc miền núi tỉnh Quảng Ngãi và Nam Trung bộ trong tình hình mới.
Rằm Tháng 7- Lễ Vu lan báo hiếu

Rằm Tháng 7- Lễ Vu lan báo hiếu

LNV - Rằm tháng 7 âm lịch hằng năm là dịp lễ quan trọng đối với người Việt, vừa là lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ, vừa là lễ mở cửa ngục theo quan niệm của Phật giáo, để cho những người đã khuất trở về sau những mất mát, chia ly.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Phú Yên tập trung thực hiện xây dựng nông thôn mới đến năm 2025

Phú Yên tập trung thực hiện xây dựng nông thôn mới đến năm 2025

LNV - Để đẩy mạnh triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới đến năm 2025, UBND tỉnh Phú Yên yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo triển khai nhiệm vụ này đảm bảo kế hoạch, chỉ tiêu của Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh
Khoác áo mới có sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Bình Định

Khoác áo mới có sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Bình Định

LNV - Thời gian vừa qua tại Bình Định, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất có sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu đồng loạt thay đổi mẫu mã, bao bì nhằm đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm và tiếp cận khách hàng thuận lợi hơn.
Xây dựng vùng chè hơn 500ha theo hướng VietGAP ở huyện Kỳ Anh

Xây dựng vùng chè hơn 500ha theo hướng VietGAP ở huyện Kỳ Anh

LNV - Không chỉ mở rộng diện tích vùng trồng, người dân ở vùng thượng của huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) còn định hướng sản xuất chè theo hướng VietGAP nhằm giúp cây chè sinh trưởng tốt, nâng cao năng suất, đảm bảo chất lượng, cho cây trồng chủ lực của huyện.
Triển vọng phát triển kinh tế từ nghề nuôi rắn ở Đồng Hỷ

Triển vọng phát triển kinh tế từ nghề nuôi rắn ở Đồng Hỷ

LNV – Nhắc đến loài rắn chắc hẳn ai cũng đều ái ngại vì độ nguy hiểm của loại động vật này, tuy vậy, anh Dương Văn Chung (xã Tân Lợi, huyện Đồng Hỷ, Thái Vẫn) vẫn thành công trong việc phát triển mô hình nuôi rắn.
Vệ sinh giếng nước, bể chứa, xử lý môi trường sau lũ lụt theo hướng dẫn của Bộ Y tế

Vệ sinh giếng nước, bể chứa, xử lý môi trường sau lũ lụt theo hướng dẫn của Bộ Y tế

LNV - Bể chứa nước, giếng nước bị ảnh hưởng bởi bão và lũ lụt có khả năng chứa các vi sinh vật có hại, cần phải xử lý mới bảo đảm vệ sinh để sử dụng.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động