Hà Nội: 30°C Hà Nội
Đà Nẵng: 32°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 31°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 33°C Thừa Thiên Huế

Mèn mén - Món ăn nuôi nấng người Mông bao đời

LNV - Hẳn ai về với Cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang) đều dễ dàng nhận thấy, ngô là loại cây chủ đạo, được phủ kín khắp các nương đồi. Ngay cả những đồi toàn đá tai mèo, người dân vẫn tận dụng từng hốc đá để thả vào đó những cây ngô xanh mướt. Cũng chính sự nhọc nhằn để có được những bắp ngô vàng ươm đó, người Mông đã nâng niu, trân trọng từng hạt ngô và chế biến ra món mèn mén, món ăn chính nuôi nấng người Mông bao đời.


Em bé theo mẹ học cách cuốc đất trồng ngô ở hẻm Tu Sản hùng vĩ

Món ăn nuôi nấng người Mông bao đời

Còn nhớ cái nắng oi ả 12 giờ trưa giữa tháng 4/2022, tại đỉnh đèo Mã Pí Lèng hùng vĩ, tôi và anh bạn đồng nghiệp xúc động, khi chứng kiến một em bé nhỏ xíu, chừng hơn 4 tuổi học theo bố mẹ cuốc đất trồng ngô. Đất thì toàn đá, cây cuốc thì to mà người em lại nhỏ. Thế mới thấy rằng, để có món mèn mén là những giọt mồ hôi, bao công sức vất vả của cả một gia đình.

Bữa ăn trưa đi làm nương của gia đình cũng thật đơn giản, gồm mèn mén, canh dưa chua đổ trộn vào nhau, thêm gia vị là tương ớt (ớt khô xay nhuyễn). Theo lời người dân kể thì ở nhà họ cũng ăn như vậy.

Nói về món mèn mén của người Mông, ông Nguyễn Minh Thuận - Trưởng Phòng Dân tộc huyện Mèo Vạc bày tỏ, từ bao đời nay, đồng bào người Mông tại huyện cao nguyên đá Mèo Vạc chủ yếu trồng ngô, rất ít ruộng có thể cấy lúa. Vì thế mà, mèn mén là món ăn chính, là “cơm” hàng ngày của người Mông từ xưa đến nay.

Đặc sản vùng cao

Khi gõ từ khóa “mèn mén” lên công cụ tìm kiếm Google, sẽ có hàng nghìn kết quả được hiển thị, nhiều nhất là các trang Website quảng cáo du lịch. Tất cả các bài viết đều cho rằng, mèn mén là món độc, lạ, là món “đặc sản”, nên thử ít nhất 1 lần khi đến với Hà Giang.

Thật vậy, hiện nay tại hầu hết các điểm du lịch, nhất là các điểm du lịch cộng đồng, mèn mén được người dân, các nhà hàng chế biến tinh tế để phục vụ khách du lịch. Đặc biệt, trong mỗi bữa cơm đãi khách phương xa đến địa phương tham quan, làm việc, các địa phương tại Hà Giang cũng thường lấy món mèn mén để đón khách.


Ông Đinh Xuân Thắng (Áo phông đen ngồi giữa), Phó Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền (Ủy ban Dân tộc) và Đoàn công tác Trung ương Đoàn được người dân Mèo Vạc đón tiếp bữa trưa và thưởng thức món mèn mén


Trưởng Phòng Dân tộc huyện Mèo Vạc cho biết, quá trình làm món mèn mén là cả một nghệ thuật với nhiều công đoạn cầu kỳ. Món mèn mén mà du khách được thưởng thức trong các nhà hàng, khách sạn đã được cách tân, thêm những gia vị và nguyên liệu để dễ ăn hơn so với mèn mén mà người Mông ăn hằng ngày.

Chị Hoàng Thu Thảo - hướng dẫn viên chuyên tuyến Đông Bắc cho biết, mèn mén là món ăn ngon, bổ dưỡng, no lâu và “lạ” nên chị thường cho khách trải nghiệm. Đây cũng là món ăn tạo nên điểm nhấn, để du khách hiểu hơn về văn hóa ẩm thực người Mông khi đến với Hà Giang.

Sợi dây gắn kết những người Mông xa quê

Ngày nay, cuộc sống của người Mông đã đủ đầy hơn, nhưng món mèn mén vẫn giữ vai trò chủ đạo trong bữa ăn hằng ngày, cho dù nhiều gia đình có điều kiện. Bởi, dù là món ăn nhưng mèn mén đã ngấm vào máu thịt, nuôi dưỡng bao thế hệ đồng bào Mông. Là món ăn không thể thiếu được trong các ngày lễ, ngày tết.

Đặc biệt, đối với những người con xa quê, hương vị mèn mén như là sợi dây gắn kết để những người con đồng bào Mông dù đi đâu, ở đâu cũng nhớ về cuội nguồn, nhớ về quê hương, nơi chôn rau cắt rốn, nơi có chính bột ngô làm thành mèn mén đã nuôi họ khôn lớn.


Bà Vừ Thị Chợ (thôn Ea Uôl, xã Cư Pui, huyện Krông Bông) làm món mèn mén (Ảnh TL)


Chị Sùng Thị Mai hiện công tác tại Ủy ban Dân tộc, quê ở xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn, Hà Giang chia sẻ, dù chị đã thoát ly công tác hơn 20 năm, nhưng trong nhà chị lúc nào cũng sẵn bột ngô (được gửi từ Đồng Văn xuống) để khi bạn bè có nhu cầu thưởng thức, hoặc các dịp lễ tết, cúng tổ tiên ông bà thì chị sẵn sàng chế biến. Chị bảo, có những nghệ sĩ như: Nghệ sĩ nhân dân Tự Long, Nghệ sĩ ưu tú Xuân Hải và các nghệ sĩ nhà hát tuồng, chèo Việt Nam cũng đã nhiều lần được thưởng thức món mèn mén do chính tay chị làm.
"Mèn mén mang linh hồn, văn hóa đậm đặc bản sắc, gắn bó với sinh hoạt hàng ngày của dân tộc Mông. Đến lúc chết, người Mông cũng phải mang hạt ngô trên người để khi được đầu thai có giống để trồng, có mèn mén để ăn…", chị Mai nói,

Tương tự, nhiều gia đình người Mông từ Hà Giang di cư vào các địa phương vùng Tây Nguyên sinh sống, dù cuộc sống đã đầy đủ hơn, mèn mén không còn là món ăn chính trong bữa ăn hằng ngày, thế nhưng mỗi dịp lễ, tết, trong mâm cỗ cúng ông bà, tổ tiên, mèn mén là món ăn không thể thiếu được.

Bà Vừ Thị Chợ (thôn Ea Uôl, xã Cư Pui, huyện Krông Bông) chia sẻ, gia đình bà từ Hà Giang vào sinh sống tại Đắk Lắk đã gần 20 năm nay. Xa quê hương đã lâu nên nhiều món ăn đặc trưng của dân tộc Mông bà đã ít nấu dần. Duy chỉ có món mèn mén là bà vẫn thường nấu mỗi dịp lễ, tết hay khi nhà có khách quý đến thăm.


Mâm cơm đãi khách của người Mông không thể thiếu được món mèn mén


Nhìn nhận về món mèn món, ông Đinh Xuân Thắng - Phó Vụ trưởng Vụ tuyên truyền (Ủy ban Dân tộc) chia sẻ, ngô chính là 1 trong 4 thứ trong túi người Mông khi di cư, sự tồn vong của đồng bào cũng nhờ 4 thứ đó. Do đó, ngô và món mèn mén đã trở thành thứ gắn bó lâu đời trong đời sống đồng bào người Mông.

"Sinh sống ở 4 huyện cao nguyên đá Hà Giang, chính là "sống trên đá chết vùi trong đá" hoặc "vắt đá tai mèo thành mật ngọt" nên không có cây lương thực nào thay thế cây ngô ở nơi đây. Vì thế, mèn mén chính là món ăn khẳng định sự khắc phục khó khăn, vươn lên của người Mông. Mỗi khi đến với Hà Giang, tôi thường thưởng thức món mèn mén này", ông Thắng bộc bạch.


Ngô là cây trồng chính của người Mông ở Cao nguyên đá Đồng Văn


Có thể thấy, mèn mén là món ăn chính để nuôi sống cả một tộc người. Món ăn này không chỉ có giá trị về dinh dưỡng, mà còn mang giá trị văn hóa đậm đà bản sắc của đồng bào Mông
Sự việc bà Hoàng Thị Hường, hay còn gọi là Hoàng Hường, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Hoàng Hường vừa qua, đã gọi món ăn mèn mén của người Mông là "cám lợn" khiến cho đồng bào dân tộc Mông, cộng đồng mạng, cũng như nhiều chuyên gia văn hóa, ẩm thực cảm thấy phẫn nộ, bất bình, đánh giá về cách hành xử này là thiếu văn hóa, thiếu hiểu biết về ẩm thực. Hy vọng, kể từ nay, những sự việc đáng buồn này sẽ không còn nữa!

Văn Hoa/Báo dân tộc




Tin liên quan

Tin mới hơn

Nhà hàng Minh Công - Niềm tin của người tiêu dùng

Nhà hàng Minh Công - Niềm tin của người tiêu dùng

LNV - Đến xã miền núi Đào Xá Thanh Thủy, Phú Thọ nói tới "Nhà hàng Minh Công cơm lẩu 4 mùa" hầu như người dân địa phương ai cũng biết, cánh lái xe thì bảo nhau tra địa chỉ Google là tới.
Tháng 7 chi ân

Tháng 7 chi ân

LNV - Tạp chí Làng nghề Việt Nam xin gửi đến độc giả tác phẩm Tháng bảy chi ân
Nét đặc sắc của ẩm thực Huế

Nét đặc sắc của ẩm thực Huế

LNV - Triết lý ẩm thực của người Huế phản ánh lễ nghĩa đạo đức sống mà họ noi theo ở đời. Đó là sự dung hoà tinh tế giữa tính khuôn phép, lễ nghi của Nho giáo, sự khoan hoà, thanh giản của Phật giáo và tính tuần tự, thuận theo tự nhiên của Đạo giáo.
Trung thu nét đẹp truyền thống của người Việt

Trung thu nét đẹp truyền thống của người Việt

LNV - Theo thời gian, Tết Trung thu đã đi vào trong đời sống tinh thần của nhân dân ta như máu thịt, in đậm dấu ấn tâm hồn người Việt. Góp phần thể hiện nét bản sắc văn hoá, điệu hồn dân tộc Việt chung đúc qua hàng ngàn năm.
Triển lãm tranh mỹ thuật mang tên “Chơi”

Triển lãm tranh mỹ thuật mang tên “Chơi”

LNV - Sau 7 lần tổ chức triển lãm về Trung thu thành công. Năm nay, đến hẹn lại lên, 13 họa sĩ nhóm họa sĩ G39 trở lại với triển lãm tranh mỹ thuật mang tên “Chơi”.
Lễ hội Thành Tuyên chính thức diễn ra từ ngày hôm ngay 20/9/2023 đến hết ngày 27/9/2023

Lễ hội Thành Tuyên chính thức diễn ra từ ngày hôm ngay 20/9/2023 đến hết ngày 27/9/2023

LNV - Là một trong các sự kiện quan trọng của tỉnh, hiện nay, Lễ hội Thành Tuyên không chỉ là một sự kiện văn hóa đặc sắc, mà nó còn trở thành sản phẩm du lịch riêng có của người dân Tuyên Quang.

Tin khác

Bộ Y tế đề xuất nới phạm vi chi trả bảo hiểm y tế với thuốc hiếm

Bộ Y tế đề xuất nới phạm vi chi trả bảo hiểm y tế với thuốc hiếm

LNV - Trong bối cảnh điều trị bệnh hiếm ngày càng tốn kém, Bộ Y tế đang nghiên cứu đề xuất đa dạng nguồn kinh phí bảo hiểm y tế, kể cả xã hội, nhằm cố gắng mở rộng tối đa quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế.
Quê hương đổi mới

Quê hương đổi mới

LNV - Tạp chí LNVN xin giới thiệu tới độc giả bài thơ Quê hương đổi mới của tác giả Đỗ Thị Kim dung
Nhiều hoạt động hấp dẫn tại lễ hội Trung thu 2023

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại lễ hội Trung thu 2023

LNV - Ngày 11-9, Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam thông tin, Lễ hội Trung thu 2023 sẽ diễn ra từ ngày 27 đến 29-9 (tức 13 đến 15-8 âm lịch), nhằm mang đến một không gian vui Trung thu cổ truyền đầy ý nghĩa.
Nhớ mùa trung thu năm ấy

Nhớ mùa trung thu năm ấy

LNV - Trong hồi ức của tôi, còn đọng nét đặc biệt của một đêm Trung thu đáng nhớ, xảy ra trong một làng quê xa xôi ở miền núi thuộc huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam. Kỷ niệm kia đưa tôi quay trở về đêm hội Trung thu ấm áp, tràn ngập sắc màu và cảm xúc, tại ngôi làng nơi người bạn học của tôi cùng gia đình bạn hòa mình vào một đêm hội Trung thu tuyệt vời xứ núi.
“Gió thổi mùa thu hương cốm mới”

“Gió thổi mùa thu hương cốm mới”

LNV - Cứ mỗi độ gió heo may về giăng ngập tràn trên lối phố thì cũng là thời khắc báo hiệu một mùa Thu bắt đầu tới! Mùa Thu ở mỗi vùng miền lại mang đến cho con người ở đó những khoảng khắc, nét thi vị riêng biệt mà khi đi xa người ta thường không dễ gì quên được.
Khai mạc Ngày hội văn hoá các dân tộc miền trung

Khai mạc Ngày hội văn hoá các dân tộc miền trung

LNV - Theo Ban Tổ chức, “Ngày hội Văn hóa các dân tộc miền Trung” lần thứ IV tại Bình Định, năm 2023 trong khuôn khổ Đề án “Tổ chức định kỳ ngày hội, giao lưu, liên hoan văn hóa, thể thao và du lịch vùng đồng bào các dân tộc thiểu số theo khu vực và toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030” được phê duyệt tại Quyết định số 3666/QĐ-BVHTTDL ngày 7.12.2020 của Bộ trưởng Bộ VHTTDL.
Bánh cuốn ngọt miền Tây

Bánh cuốn ngọt miền Tây

LNV - Về miền Tây, ta sẽ bắt gặp những thúng bánh cuốn ngọt được rao bán khắp nơi chợ huyện, bến phà. Bánh cuốn là loại bánh được làm từ bột gạo tráng mỏng. Về căn bản cách làm bánh cuốn tuy giống nhau nhưng ở mỗi vùng miền lại có một kỹ thuật chế biến riêng để làm ra tấm bánh có kích thước lớn nhỏ và độ dày mỏng khác nhau, cùng với cách ăn phong phú tạo nên sự đa dạng cho món ăn vốn rất nổi tiếng này.
Người trẻ nặng lòng với truyền thống lịch sử dân tộc

Người trẻ nặng lòng với truyền thống lịch sử dân tộc

LNV - Hiện nay, làm thế nào để khơi dậy sự quan tâm, tò mò về lịch sử, truyền thống và văn hóa luôn là trăn trở chung của nhiều người. Trong đó, không thể không nhắc đến “Đại Việt Kỳ Nhân” - Dự án lịch sử quy tụ những thanh niên trẻ có đam mê và nặng lòng với truyền thống dân tộc.
Xôi cốm - món quà thanh tao của người Hà Nội

Xôi cốm - món quà thanh tao của người Hà Nội

LNV - Mùa thu là một trong những mùa đẹp nhất trong năm ở Hà Nội. Nói đến mùa thu Hà Nội, người ta lại nhớ về mùi hoa sữa nồng nàn hay mùi hương cốm mới - những điều làm nên đặc trưng của Thủ đô. Cốm Hà Nội là thức quà thơm thảo từ đồng ruộng, truyền qua bao đời, nay trở thành món đặc sản hấp dẫn. Có rất nhiều món ngon được làm từ cốm. Trong đó, xôi cốm được xem là món ăn dân dã, tuy mộc mạc, bình dị nhưng đủ sức làm người dân Thủ đô và thực khách tứ phương mê mẩn.
Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc xã Hoà Lâm

Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc xã Hoà Lâm

LNV - Sáng ngày 11/8, Ban chỉ đạo 138 xã Hoà Lâm, huyện Ứng Hoà (Thành phố Hà Nội) long trọng tổ chức “Ngày hội toàn dân bảo vệ ANTQ” trên địa bàn xã năm 2023, nhằm giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và xây dựng lực lượng công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Huyện Lý Nhân (Hà Nam) :  Thôn Cát Vinh, xã Công Lý khánh thành Nhà Văn hóa chào mừng kỷ niệm 78 năm ngày Quốc khánh 2/9.

Huyện Lý Nhân (Hà Nam) : Thôn Cát Vinh, xã Công Lý khánh thành Nhà Văn hóa chào mừng kỷ niệm 78 năm ngày Quốc khánh 2/9.

LNV - Được sự đồng ý của Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ xã Công Lý, sáng 02/09/2023 Thôn Cát Vinh xã Công Lý đã tổ chức trọng thể lễ cắt băng khánh thành công trình Nhà Văn hóa thôn trị giá trên 800 triệu đồng chủ yếu từ nguồn kinh phí xã hội hóa.
Cần Thơ: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Quốc khánh, thu hút du khách

Cần Thơ: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Quốc khánh, thu hút du khách

LNV - Nhằm kỷ niệm 78 năm Ngày Cách mạng Tháng Tám thành công, Quốc khánh 2/9 và 20 năm là thành phố trực thuộc Trung ương, TP. Cần Thơ dự kiến tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể thao mang tầm cỡ quốc gia, tạo điều kiện thu hút du khách.
“Tiến quân ca”- Tài sản vô giá sống mãi với thời gian

“Tiến quân ca”- Tài sản vô giá sống mãi với thời gian

LNV - Nhạc sĩ Văn Cao sinh ngày 15.11.1923 tại Hải Phòng. Ông được trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng nhất, Huân chương Độc lập hạng nhất, Huân chương Hồ Chí Minh, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt 1 (năm 1996). Ông qua đời ngày 10.7.1995, lúc ông 72 tuổi. Và trước đó 50 năm, bài hát Tiến quân ca do ông sáng tác đã chính thức trở thành quốc ca của một nước Việt Nam mới, nước Việt Nam độc lập. Ra đời và đồng hành suốt chiều dài lịch sử cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân cũng như sự nghiệp bảo vệ, xây dựng, phát triển đất nước, Quốc ca - “Tiến quân ca” đã trở thành biểu tượng cho ý chí, khát vọng và niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.
Thơ

Thơ

Sắc màu quê hương
Món quà mùa thu

Món quà mùa thu

LNV - Trong thời tiết se lạnh của mùa thu, không gì tuyệt vời hơn việc thưởng thức những món ăn thơm ngon, chuẩn vị và hợp thời tiết. Trên thực tế, có nhiều món ăn mùa thu thơm ngon rất dễ nấu, nguyên liệu không cầu kì hoàn toàn có thể thực hiện tại nhà.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
qc-trang-trai-sinh-thai-vinamilk-green-farm
Mới nhất Đọc nhiều
Chú trọng HTX làm OCOP để tạo sức bật xây dựng nông thôn mới

Chú trọng HTX làm OCOP để tạo sức bật xây dựng nông thôn mới

OVN - Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đang được nhiều HTX thực hiện khá tốt, nhiều sản phẩm được công nhận đạt từ 3, 4 và cả 5 sao. Tuy nhiên, nhiều HTX luôn đau đáu với việc làm sao để phát triển bền vững, có thể đưa sản phẩm OCOP vào các hệ thống phân phối hiện đại nhiều hơn.
Phục dựng các mẫu đèn Trung thu cổ đã bị thất truyền

Phục dựng các mẫu đèn Trung thu cổ đã bị thất truyền

LNV - Trong dịp lễ Tết Trung thu năm nay, tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, du khách sẽ được tham quan không gian trưng bày các loại đèn trung thu cổ truyền dưới hình thức là các gian hàng trên phố cổ xưa.
Hà Nội tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường tại các làng nghề

Hà Nội tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường tại các làng nghề

LNV - Thành phố Hà Nội thực hiện kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ môi trường tại các doanh nghiệp, cơ sở hoạt động sản xuất, làng nghề nhằm hạn chế tối đa nguy cơ xảy ra sự cố đặc biệt gây ô nhiễm môi trường.
Quy định xét công nhận nghề truyền thống, làng nghề và làng nghề truyền thống

Quy định xét công nhận nghề truyền thống, làng nghề và làng nghề truyền thống

LNV - Trong Nghị định 52/2018/NĐ-CP của Chính phủ ban hành về các quy định về phát triển ngành nghề nông thôn, trong đó đã nêu rõ về tiêu chí, hồ sơ, trình tự để được xét công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống.
Đắk Lắk: Kết nối giao thương, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông sản

Đắk Lắk: Kết nối giao thương, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông sản

LNV - Ngày 8/9, Sở Công Thương tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị kết nối giao thương giữa nhà cung cấp các sản phẩm nông sản với doanh nghiệp phân phối, tiêu thụ xuất khẩu năm 2023.
qc-fruit-love
qc-viglacera
qc-ao-dai
qc-brg-hapro
qc-vinfast
qc-vietmake
qc-vfresh
qc-bidv
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
qc-cse
qc-vinfast-thue-pin
Giao diện di động