Hồi sinh làng đúc đồng Phước Kiều
Nghệ nhân Phước Kiều làm nguội sản phẩm chuông đồng
Sản phẩm chủ yếu của làng đúc Phước Kiều là các loại nhạc cụ cồng chiêng dùng trong sinh hoạt, lễ nghi mang đậm bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số. Và cũng nhờ vào loại sản phẩm đặc thù này, các nghệ nhân nhiều thế hệ của làng đã tạo được thương hiệu, cùng sánh vai với các làng nghề thủ công trong cả nước. Ngoài lượng cồng chiêng làng Phước Kiều cung cấp phục vụ cho những sinh hoạt lễ nghi của người Kinh, tính riêng khu vực Trường Sơn – Tây Nguyên (hay còn gọi là Vùng văn hóa cồng chiêng), suốt hơn 200 năm qua ước trên 35.000 bộ các loại (tương đương trên 200.000 chiếc) chiếm khoảng 3/4 số lượng cồng chiêng trong toàn khu vực. Điều đó có thể nói rằng làng Phước Kiều đã chế tác nên một phần vật thể không nhỏ trong kho tàng di sản phi vật thể của nhân loại: “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”. Và cũng nhờ mối quan hệ hữu cơ của nghề đúc cồng chiêng Phước Kiều với giá trị di sản phi vật thể đại diện của nhân loại, nên thương hiệu Phước Kiều đã vang xa, không những trong nước mà còn lan tỏa khắp vùng Đông Nam Á (Lào, Campuchia…) và trên thế giới. Những sản phẩm cồng, chiêng chất lượng của làng đúc Phước Kiều không chỉ đòi hỏi bí quyết đúc đồng gia truyền từ người thợ lành nghề mà còn cần một đôi tai tinh nhạy và bàn tay khéo léo, tỉ mỉ từng chi tiết của người nghệ nhân. Đây cũng chính là yếu tố làm nên thương hiệu cho các sản phẩm của làng nghề đúc đồng Phước Kiều Quảng Nam.
Thế nhưng có một giai đoạn, làng đúc đồng Phước Kiều đã gần như bị quên lãng khi mà lượng khách ghé mua thưa thớt, sản phẩm không bán được trên thị trường, số lượng nghệ nhân lành nghề ngày càng ít đi. Trải qua bao thăng trầm, lòng nhiệt huyết với nghề truyền thống của những bậc tiền nhân cũng như được sự hỗ trợ nhiệt tình của chính quyền thị xã Điện Bàn và tỉnh Quảng Nam, các nghệ nhân đã bắt tay vào công cuộc gìn giữ nét đẹp văn hóa, “giữ lửa” và truyền nghề cho đời sau và đã hồi sinh mạnh mẽ làng nghề đúc đồng Phước Kiều.
Nhà truyền thống làng đúc đồng Phước Kiều
Khi Hội An và Mỹ Sơn được công nhận di sản và Quảng Nam trở thành tỉnh Du lịch thì sản phẩm đồng của làng nghề được chuyển biến từ đúc hàng mỹ nghệ lưu niệm nhỏ đến hàng trang trí nội thất lớn cho các công trình nhà hàng, khách sạn như trống đồng, tượng, chữ đồng, phù điêu, gia huy và độc lư lớn... Đặc biệt, những sản phẩm của làng nghề làm ra hoàn toàn bằng phương pháp thủ công. Trong những sản phẩm của làng nghề thì Chiêng và Thanh la là hai thứ “đặc sản” với độ ngân vang xa nhất và những thang âm chuẩn mực. Nhờ kỹ thuật pha kim và trình độ thẩm âm bậc thầy của các lão nghệ nhân trong vùng, hai loại nhạc khí này ở đây được khách hàng khắp nơi đánh giá không đâu sánh bằng... Nhắc đến làng nghề truyền thống này, không thể không kể đến công trình Đại Hồng Chung đặt tại nghĩa trang liệt sĩ thị xã Điện Bàn do hơn 40 nghệ nhân lành nghề, tài giỏi rèn đúc. Chiếc chuông này có đường kính 1,3 m và nặng tới hơn 2 tấn. Đây là hợp kim đồng có kích thước lớn nhất, mang dấu ấn của làng nghề và mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc của con người xứ Quảng.
Để giữ cho làng nghề luôn “đỏ lửa”, UBND tỉnh Quảng Nam cũng đã hỗ trợ kinh phí cho dự án “Phát triển làng nghề truyền thống đúc đồng Phước Kiều” theo hướng kết hợp làng nghề truyền thống và du lịch sạch. Bên cạnh việc giữ gìn uy tín và thương hiệu làng nghề, còn gắn với hướng du lịch văn hóa làng nghề, vừa bán sản phẩm làm ra, vừa trình diễn sản xuất để thu hút khách tham quan.
Hằng năm, mỗi dịp Tết đến Xuân về, sau những ngày vui xuân đón Tết, các nghệ nhân làng đúc Phước Kiều lại tưng bừng, rộn rã tổ chức Lễ giỗ tổ làng đúc đồng Phước Kiều vào ngày 12 tháng Giêng âm lịch. Đây là lễ giỗ tổ Không Lộ Giác Hải thiền sư - một nghi lễ cung kính của người dân làng đúc đồng Phước Kiều hàng trăm năm nay. Lễ giỗ tổ diễn ra tại khuôn viên của Nhà thờ tổ làng đúc Phước Kiều nơi thờ tự Không Lộ Giác Hải thiền sư, ông tổ của nghề đúc đồng ở làng đúc Phước Kiều.
Trải qua những biến động, làng nghề truyền thống đúc đồng Phước Kiều có lúc thịnh, lúc suy, như với quyết tâm bảo tồn bản sắc văn hóa của mình, người dân Điện Phương vẫn “giữ lửa” bám nghề và giữ gìn những nét truyền thống trong cách đúc đồng của một làng nghề cổ lâu đời. Bên cạnh đó, cùng với sự quan tâm, hổ trợ của nhà nước và sự nhạy bén với nhu cầu của thị trường, làng nghề đúc đồng Phước Kiều đang từng bước được hồi sinh, phát triển từng ngày và trở thành niềm tự hào của người dân Quảng Nam.
Bài, ảnh: Lâm Đăng Khoa
Tin liên quan
Tin mới hơn

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 | 01/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến
10:24 | 26/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng
11:03 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông
10:49 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng
10:21 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt
10:08 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá
09:01 | 19/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ
11:09 | 18/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025
15:44 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt
15:42 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội
15:41 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc
13:19 | 12/06/2025 Tin tức

Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế
09:17 | 12/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Xây dựng Cụm công nghiệp làng nghề nhìn từ huyện Phú Xuyên
14:48 | 11/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khám phá nghề chằm áo tơi Yên Lạc – Nét đẹp văn hóa truyền thống Hà Tĩnh
15:19 | 10/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa công nghệ số phát triển ngành ong Việt
15:19 | 10/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển nghề nuôi ong ở Nghĩa Đồng
09:42 | 09/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ công bố Nghị quyết, quyết định của Trung ương và địa phương về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh cấp xã
14:33 Tin tức

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 Làng nghề, nghệ nhân

Hoà Bình: Lan tỏa phong trào nông dân chung tay vì nông thôn mới bền vững
14:01 Nông thôn mới

Thanh Hoá: Phát huy vai trò của chi bộ trong xây dựng nông thôn mới
14:01 Nông thôn mới

Bà Rịa - Vũng Tàu: Thêm 2 làng nghề được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
14:00 Tin tức