Mật ong được coi là an toàn khi dùng bằng đường uống với liều lượng được khuyến nghị. Tuy nhiên, tuyệt đối không được cho trẻ dưới 12 tháng tuổi dùng mật ong vì mật ong nguyên chất là nguồn tiềm ẩn của bào tử gây ngộ độc.

Mật ong là thực phẩm tinh khiết nhất của tự nhiên với nhiều năng lượng quý

TS. Lương y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho biết, mật ong là một trong những thực phẩm tinh khiết nhất của tự nhiên. Giá trị dinh dưỡng của mật ong nguyên chất rất ấn tượng. Mật ong nguyên chất chứa 22 axit amin, 27 khoáng chất và 5.000 enzym. Khoáng chất bao gồm sắt, kẽm, kali, calci, phospho, magie và selen. Các vitamin được tìm thấy trong mật ong bao gồm vitamin B6, thiamin, riboflavin, axit pantothenic và niacin. Ngoài ra, các chất dinh dưỡng có trong mật ong giúp trung hòa hoạt động gây hại của các gốc tự do.

Một muỗng canh mật ong chứa 64 calo, nhưng nó tải lượng đường huyết lành mạnh (GI=10), ít hơn một chút so với chuối. Mật ong nguyên chất không gây tăng đột biến lượng đường như đường trắng.

Mặc dù mật ong là một loại thực phẩm có giá cả phải chăng, nhưng những con ong dành hàng nghìn giờ để thu thập phấn hoa từ khoảng 2 triệu bông hoa để tạo ra gần 500g mật ong nguyên chất. Mật ong thường có khoảng 18% nước, nhưng hàm lượng nước càng thấp thì chất lượng mật ong càng tốt. Đặc biệt, mật ong không cần bảo quản bằng cách làm lạnh hoặc sử dụng hóa chất.

Mật ong có nhiều tác dụng như kiểm soát cân nặng lành mạnh. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ mật ong với việc giảm cân. Việc thay thế đường bằng mật ong thực sự có thể giúp ngăn ngừa tình trạng tăng cân và cũng làm giảm lượng đường trong máu. Đồng thời, mật ong thô có thể kích hoạt các hormone ngăn chặn sự thèm ăn.

Mật ong nguyên chất có chứa phấn ong, được biết là có tác dụng ngăn ngừa nhiễm trùng, giúp giảm dị ứng tự nhiên và tăng cường khả năng miễn dịch tổng thể. Khả năng ngăn ngừa dị ứng của mật ong dựa trên một khái niệm gọi là liệu pháp miễn dịch.

Việc sử dụng mật ong nguyên chất sau một thời gian, người bị dị ứng có thể trở nên ít nhạy cảm hơn với các loại phấn hoa đã từng gây dị ứng và ít gặp phải các triệu chứng dị ứng theo mùa hơn. Uống mật ong hàng ngày thực sự có thể hoạt động giống như một liều thuốc chữa dị ứng. Tuy nhiên, đó phải là mật ong nguyên chất mới có tác dụng này.

Trong mật ong chứa nguồn năng lượng tự nhiên: đường tự nhiên (80%), nước (18%) và khoáng chất, vitamin, phấn hoa, protein (2%). Nguồn năng lượng này dễ hấp thụ dưới dạng glycogen gan, lý tưởng cho buổi sáng tràn đầy năng lượng và là nguồn năng lượng trước và sau khi tập thể dục.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng mật ong nguyên chất hàng ngày làm tăng mức độ chất chống oxy hóa và tăng cường sức khỏe. Chất chống oxy hóa giúp ngăn chặn các gốc tự do trong cơ thể, cường hệ thống miễn dịch, hoạt động như một biện pháp phòng chống bệnh tật. Mật ong có chứa polyphenol, là chất chống oxy hóa mạnh đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư.

Ngoài ra, mật ong nguyên chất thúc cải thiện giấc ngủ theo hai cách. Sử dụng mật ong trước khi đi ngủ sẽ giúp khôi phục lại nguồn cung cấp glycogen dự trữ ở gan và ngăn não bộ kích hoạt quá trình tìm kiếm nhiên liệu có thể khiến chúng ta tỉnh giấc.



Thứ hai, ăn mật ong giúp thúc đẩy quá trình giải phóng melatonin trong não bằng cách tạo ra một mức tăng đột biến nhỏ về mức insulin, giúp kích thích giải phóng tryptophan trong não. Tryptophan chuyển đổi thành serotonin, sau đó được chuyển thành melatonin. Melatonin cũng tăng cường khả năng miễn dịch và giúp xây dựng, sửa chữa lại mô trong thời gian nghỉ ngơi.

Bên cạnh đó, mật ong là một chất kháng khuẩn tự nhiên với tác dụng chữa lành vết thương. Mật ong phản ứng với chất lỏng của cơ thể để tạo ra hydrogen peroxide, tạo ra một môi trường không thuận lợi cho vi khuẩn. Nồng độ hydrogen peroxide được tạo ra rất thấp so với nồng độ thường được bôi lên vết thương, do đó, tác hại gây độc tế bào bởi hydrogen peroxide là rất thấp.

Để điều trị bỏng và vết thương, mật ong thường được bôi trực tiếp lên vùng da có vấn đề hoặc thay băng sau 24 giờ.

Theo Lương y Phùng Tuấn Giang, việc tiêu thụ mật ong nguyên chất có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường và giúp hỗ trợ thuốc điều trị bệnh tiểu đường. Sự kết hợp của mật ong và quế giúp kiểm soát lượng đường huyết một cách lành mạnh.

Đồng thời, mật ong nguyên chất đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc điều trị ho. Ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy rằng mật ong có thể làm giảm tiết đờm và giảm ho.

Tuy nhiên, mọi người không nên sử dụng quá liều khuyến nghị

Tuy nhiên, mật ong được coi là an toàn khi dùng bằng đường uống với liều lượng được khuyến nghị (2-3 muỗng canh/ngày). Tuyệt đối không được cho trẻ dưới 12 tháng tuổi dùng mật ong vì mật ong nguyên chất là nguồn tiềm ẩn của bào tử gây ngộ độc. Mật ong nguyên chất không gây nguy hiểm cho trẻ lớn hoặc người lớn, có thể ăn mật ong miễn là họ không bị dị ứng.

Nếu ai bị dị ứng hoặc nhạy cảm với cần tây, phấn hoa hoặc bị các bệnh dị ứng khác liên quan đến ong, thì không nên sử dụng mật ong nguyên chất với lượng nhiều. Mật ong từ thực vật trong chi Đỗ quyên (Rhododendron) cũng có thể gây ra các phản ứng dị ứng do độc tính.

Mặc dù mật ong là một trong những chất ngọt lành mạnh nhất, nhưng vẫn nên được sử dụng ở mức độ vừa phải. Các tác dụng phụ khi say mật ong có thể bao gồm: Mệt mỏi, chóng mặt, nôn mửa, đổ mồ hôi. Các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn của việc tiêu thụ mật ong sẽ khó xảy ra trừ khi chúng ta tiêu thụ quá nhiều.

Cùng đó, khi đun ở nhiệt độ cao, mật ong đã được chứng minh là tạo ra hydroxymethyl furfuraldehyde (HMF). HMF có thể gây ra các tác động có hại và được coi là chất gây ung thư.

Không nên dùng dùng mật ong được thu hoạch vào mùa thu, vì dùng mật ong có thể chứa độc. Độc tố trong mật ong chủ yếu là thành phần có độc từ nhụy hoa. Thời kỳ nở hoa của thực vật không độc vào mùa xuân, nhưng mùa thu thì ngược lại. Lúc này, nếu ong hút mật từ những loại hoa mùa thu có thể sẽ lẫn chất độc vào mật.

Để có được những lợi ích của mật ong cũng như tránh được những tác dụng không mong muốn, chúng ta nên lựa chọn mật ong nguyên chất đa dòng (nhiều loại hoa) tự nhiên được thu hoạch vào mùa xuân hoặc mật ong đơn dòng được nuôi và kiểm soát chất lượng như mật ong hoa nhãn, mật ong hoa bạc hà, mật ong hoa cà phê, mật ong hoa sâm Ngọc Linh… Cẩn thận với những loại mật ong được đun nấu tinh luyện, mật giả pha chế từ đường và hóa chất. Ngoài ra, mật ong cần phải được sử dụng với liều lượng phù hợp.

Bài, ảnh: Vân Hà