Tỉnh Ninh Thuận đang đẩy mạnh việc đào tạo nghề, tạo công ăn việc làm cho lao động nông thôn, nhất là phụ nữ và đồng bào dân tộc, cũng như phát triển các mô hình Hợp tác xã (HTX) để vừa đào tạo các nghề truyền thống vừa tạo sinh kế cho lao động địa phương.

Lo sinh kế cho dân tộc Raglai

Là một huyện miền núi của tỉnh Ninh Thuận, Bác Ái nhiều năm qua luôn chú trọng đào tạo nghề, dạy nghề truyền thống, tạo sinh kế cho đồng bào dân tộc Raglay, chiếm trên 87% dân số của huyện.
Thông qua phát triển các loại cây trồng như: Bưởi da xanh, sầu riêng, thanh long, chuối Nam Mỹ, dưa lưới... theo hướng nông nghiệp công nghệ cao và thu hút đầu tư các dự án năng lượng mặt trời, chế biến thức ăn gia súc…, huyện Bác Ái đã tạo công ăn việc làm ổn định cho nhiều đồng bào dân tộc, lao đông ở địa phương.

Điều này đã giúp nâng thu nhập bình quân đầu người lên 17,2 triệu đồng/người/năm, tăng 72% so với năm 2015. Qua đó, đưa tỷ lệ hộ nghèo của huyện giảm từ 52,13% năm 2016 xuống còn 29,25% vào năm 2020.

Hiện nay tỷ lệ lao động nông thôn qua đào tạo, giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động của huyện này năm sau đều tăng hơn so với năm trước. Một số HTX, Tổ hợp tác trong huyện cũng tham gia tích cực trong việc đào tạo nghề (đặc biệt là các nghề truyền thống) và thu hút nguồn lao động ở địa phương.

Điển hình như HTX Dịch vụ tổng hợp Phước Thắng với nghề dệt chiếu truyền thống tại xã Phước Thắng (Bác Ái).Tham gia vào HTX, nhiều phụ nữ dân tộc Raglai trên địa bàn xã được các nghệ nhân dệt chiếu tại địa phương hướng dẫn, đào tạo kỹ năng thao tác nghề. Điều này không chỉ nhằm khôi phục, lưu giữ nghề truyền thống lâu đời của dân tộc Raglai, mà qua đó HTX còn tạo việc làm cho lao động nhàn rỗi, góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống người dân.

Trong định hướng giảm nghèo nhanh và bền vững, huyện Bác Ái xác định ưu tiên cho các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao và đối tượng nông dân biết làm ăn, phụ nữ, thanh niên và những hộ thiếu đất sản xuất…

Họ sẽ được đào tạo các ngành nghề chủ yếu như: trồng trọt, chăn nuôi, thú y, may công nghiệp và các ngành nghề phi nông nghiệp khác theo nhu cầu của địa phương, nhằm tạo việc làm tại chỗ hoặc tham gia làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh Ninh Thuận và xuất khẩu lao động.

Để công tác đào tạo nghề có hiệu quả, huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách dạy nghề cho lao động nông thôn, chương trình xuất khẩu lao động để người dân nắm bắt, tham gia. Huyện cũng giao chỉ tiêu cụ thể cho từng xã, đồng thời chỉ đạo các xã đưa nội dung dạy nghề, giải quyết việc làm vào Nghị quyết Hội đồng nhân dân.

Cần giải pháp đồng bộ

Bên cạnh huyện Bác Ái, trong năm 2020, tỉnh Ninh Thuận cũng hỗ trợ đào tạo nghề cho 2.600 lao động nông thôn trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng ở một số địa phương khác. Sau đào tạo, ít nhất 82% số người học nghề có việc làm mới hoặc tiếp tục làm nghề cũ nhưng nâng cao hiệu quả lao động và có năng suất, thu nhập cao hơn.

Tỉnh Ninh Thuận xác định giải pháp về phát triển nguồn nhân lực là một trong những giải pháp quan trọng. Theo đó, mạng lưới cơ sở dạy nghề từng bước phát triển đã góp phần cung cấp nguồn nhân lực có kỹ thuật, có tay nghề cho sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hoá của tỉnh.

Tuy nhiên, do các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư nên công tác đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm gặp nhiều khó khăn.

Ninh Thuận cần phát triển các HTX để thu hút lao động nông thôn.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ít hiệu quả dẫn đến thu nhập thấp nên không thu hút được người lao động, từ đó khiến người lao động chưa quan tâm đến công tác học nghề.
Hiện nay Ninh Thuận có 19 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó 12 cơ sở công lập và bảy cơ sở dạy nghề ngoài công lập với số lượng qua đào tạo hơn 8.500 người/năm.

Đáp ứng yêu cầu xây dựng nông thôn mới, năm 2020, tỉnh Ninh Thuận tập trung thực hiện nhiều “giải pháp đồng bộ” đào tạo nghề cho lao động nông thôn, nhằm tăng năng suất, thu nhập của người lao động, từng bước góp phần giảm nghèo bền vững.

Nhất là khi mà việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào tỉnh còn khiêm tốn thì giới chuyên gia cho rằng tỉnh Ninh Thuận cần đẩy mạnh phát triển các mô hình HTX, Tổ hợp tác để vừa đào tạo các nghề truyền thống vừa tạo sinh kế cho lao động tại địa phương.

Bài và ảnh: Thanh Loan