Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Kiêm và những cánh diều

LNV - Ở tuổi 76 nhưng Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm ở Cụm 04 xã Hồng Hà, Đan Phượng (Hà Nội) vẫn sôi nổi, nhanh nhẹn. Mặc dù đang bận làm nhà, nhưng ông Kiêm và vợ là bà Nguyễn Thị Thuận, một nhà giáo lão thành nghỉ hưu, vẫn niềm nở dành thời gian đón tiếp chúng tôi. Câu chuyện ngày càng vui vẻ, sôi động khi chúng tôi nói về những cánh diều, cách làm diều, làm sáo diều và các cuộc thi thả diều trong nước và quốc tế mà ông Kiêm và các nghệ nhân, hội viên CLB diều làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, Đan Phượng đã từng tham gia.
Ông Kiêm cho biết, làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, Đan Phượng quê ông có truyền thống làm diều, chơi diều, thả diều đã bao đời nay. Cụ Nguyễn Hữu Ngọ thân sinh ra ông Kiêm là một người nổi tiếng xa gần về kỹ thuật làm sáo diều hay, làm diều đẹp và nghệ thuật thả diều. Ông Kiêm được thụ hưởng từ bố những kinh nghiệm hay về làm diều, thả diều và làm sáo diều, rồi ông lại tiếp tục truyền lại cho con cháu trong gia đình. Tính đến nay gia đình ông chơi diều đã là 5 -6 đời. Thú chơi diều và những kinh nghiệm quý học được từ bố và những nghệ nhân chơi diều cùng thời đã theo đuổi ông từ tuổi ấu thơ đến khi trưởng thành. Ông công tác ở ngành điện lực Việt Nam nên có may mắn được đi nhiều địa phương trong cả nước, gặp gỡ các cụ cao niên tại các vùng quê có truyền thống chơi diều để tìm hiểu, học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm quý. Người ta thấy ông Kiêm mỗi dịp về nghỉ tại quê lại miệt mài say sưa với những cánh diều, ông đã nghiên cứu, tính toán một cách khoa học tìm ra được công thức chuẩn để đơn giản hóa các công đoạn làm diều, để diều bay cao hơn, tiếng sáo hay và vang xa hơn.


Truyền thuyết về nghề làm diều và thú chơi diều, lễ hội thả diều ở nước ta rất hay. Chuyện kể rằng ngày xưa trời và đất giao hoà, vạn vật sống trong cảnh thanh bình, yên vui hạnh phúc, bỗng một ngày trời long đất lở, muôn loài lâm vào cảnh điêu tàn, tối tăm, cảnh vật, con người cực khổ, bi ai.Trời thì cứ cao dần lên cách xa mặt đất, gây bao nỗi nhớ thương giữa những người ở hạ giới và bầy tiên trên trời, thế là những cánh diều xuất hiện, là cầu nối giữa bầu trời và mặt đất. Con người đã gắn những ống tre để gió thổi vào tạo ra những âm thanh trầm, bổng như lời mời gọi thiết tha những bầy tiên trên trời mau trở về mặt đất.

Theo các nhà nghiên cứu, thả diều không đơn thuần là thú vui giải trí của người dân mà còn là nghi lễ cầu tạnh của cư dân nông nghiệp, đó là mối quan hệ giữa khí tiết trời đất với công việc mùa màng của nhà nông. Thực tế thì muốn thả diều bay lên cần có thời tiết tốt, đó là cái đích mà người nông dân cần để sản xuất nông nghiệp phát triển. Bởi vậy diều được coi là phương tiện thăm dò thời tiết của người làm nông nghiệp cổ.


Còn câu chuyện về sự xuất hiện của cánh diều ở làng Bá Dương Nội còn lưu truyền đến nay gắn với sự tích về Thành hoàng làng và miếu thờ thần Châu thổ, đại ý từ xa xưa đám trẻ chăn trâu nhiều lần ngắm nhìn những đàn chim bay lượn trên trời, bỗng nảy sinh trò chơi lấy nan tre uốn thành hình con chim rồi dán giấy, buộc dây chờ gió, tung lên không trung và gắn những ống tre rỗng tạo ra những âm thanh sáo diều vi vu khắp cánh đồng bãi ven sông Hồng. Để biết được cánh diều nào bay cao , bọn trẻ bàn nhau đưa diều về khu đất trống cao ở đầu bãi để thi, rồi bàn nhau lấy cây que dựng một ngôi miếu nhỏ, trước khi thả diều chúng vào làm lễ, cầu mong thần linh bản thổ phù hộ để diều bay cao nhất, không ngờ tâm nguyện ấy đã được thần linh phù trợ, từ hôm có miếu, cứ mỗi lần bọn trẻ thả diều là có cơn gió nhẹ thổi lên nâng những cánh diều bay lượn trên bầu trời. Cứ như vậy năm nào có gió cả, diều lên cao là năm ấy mưa thuận gió hòa, người dân làng Bá Dương Nội nhất tâm xây cất một ngôi miếu thờ thần linh bản thổ to đẹp hơn, ngôi miếu ấy hoàn thành vào 15/3 âm lịch được đặt tên là Miếu Diều, hiện còn tồn tại đến bây giờ. Từ đó cứ tới 15/3 âm lịch hàng năm dân làng lại cúng tế thần linh và mở hội thi diều, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, đó cũng là khát vọng của người xưa về một cuộc sống ấm no hạnh phúc. Trải qua nhiều đời, hội diều truyền thống của làng Bá Dương Nội vẫn còn mãi với thời gian, minh chứng cho sức sống trường tồn của những giá trị văn hóa dân gian quý báu. Câu lạc bộ thả diều truyền thống xã Hồng Hà, Đan Phượng ra đời hàng chục năm qua, do ông Nguyễn Hữu Kiêm làm chủ nhiệm, đã thu hút đông đảo những người tâm huyết với diều, góp phần gìn giữ di sản văn hóa cha ông. Năm 2005 Ông Nguyễn Hữu Kiêm vinh dự được Hội văn nghệ dân gian Việt Nam công nhận danh hiệu Nghệ nhân dân gian. Năm 2015 ông được Chủ tịch nước công nhận danh hiệu Nghệ nhân ưu tú và là một trong những nghệ nhân tiêu biểu nhất của CLB thả diều truyền thống làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng. Nhiều năm liền, ông được Ban tổ chức liên hoan diều quốc tế mời đích danh tham gia các cuộc thi thả diều, đưa những cánh diều độc đáo, tiếng sáo diều độc nhất vô nhị của Việt Nam cùng lá cờ đỏ sao vàng của nước ta tung bay, gây tiếng vang trên bầu trời quốc tế.

Hiện nay, làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng đã vinh dự là một trong những địa chỉ văn hóa của Hội văn nghệ dân gian Việt Nam, một địa chỉ đẹp thu hút sự quan tâm của những người yêu quý môn nghệ thuật dân gian truyền thống này. CLB diều làng Bá Dương Nội đã góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân, đóng góp tích cực trong phong trào xây dựng nông thôn mới đô thị văn minh của xã Hồng Hà huyện Đan Phượng hiện nay.

Bài, ảnh: Trường Sơn

Tin liên quan

Tin mới hơn

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

LNV - Làng nghề bánh phồng Phú Mỹ nằm tại xã Phú Tân, tỉnh An Giang (mới), có lịch sử hàng trăm năm. Trải qua nhiều thế hệ lưu giữ và kế thừa, nghề làm bánh phồng không chỉ là sinh kế của người dân địa phương mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc trưng, góp phần giữ gìn bản sắc làng nghề xưa.
Đặc sắc gốm Gia Thuỷ

Đặc sắc gốm Gia Thuỷ

LNV - Làng nghề gốm Gia Thuỷ được hình thành và phát triển đến nay hơn 60 năm, trong suốt ngần ấy thời gian, gốm Gia Thuỷ đã cho ra đời nhiều tác phẩm nghệ thuật thủ công đặc sắc được hình thành từ đất.
Xã Tân Hưng – “Kho báu” nhãn đặc sản của Hưng Yên

Xã Tân Hưng – “Kho báu” nhãn đặc sản của Hưng Yên

LNV - Vừa là vùng trồng nhãn lớn nhất tỉnh, vừa lưu giữ nhiều giống nhãn cổ quý, xã Tân Hưng đang trở thành điểm sáng trong phát triển nông nghiệp đặc sản.
Hà Nội nâng tầm giá trị cây sen

Hà Nội nâng tầm giá trị cây sen

LNV - Chiều 11-7, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại kiểm tra mô hình "Sản xuất hoa sen gắn với xây dựng nhãn hiệu và phát triển du lịch tại một số tỉnh Đồng bằng sông Hồng" tại xã Chuyên Mỹ (Hà Nội).
Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống của dân tộc, mà còn gửi gắm những thông điệp nghĩa tình, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng hạnh phúc bình dị của người Việt Nam.
Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

LNV - Hà Nội từ lâu được biết đến là vùng đất giàu truyền thống thủ công với mạng lưới làng nghề lớn và đa dạng bậc nhất cả nước. Trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 334 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được công nhận chính thức. Không chỉ góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa lâu đời, những làng nghề này còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương, với tổng giá trị sản xuất hàng năm vượt 24.000 tỷ đồng.

Tin khác

Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

LNV - Hình thành cách đây khoảng 20 năm, nghề hấp cá xuất khẩu ở xã Cửa Việt mang lại thu nhập khá cao cho các cơ sở chế biến và tạo sinh kế ổn định cho hàng trăm lao động địa phương. Dù vậy, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, các cơ sở hấp cá nằm rải rác trong khu dân cư không còn phù hợp vì ảnh hưởng đến môi trường. Mong muốn của chính quyền địa phương và các hộ dân là sớm đưa các cơ sở vào khu làng nghề tập trung để hoạt động ổn định. Song nguyện vọng đó đến nay vẫn chưa thành hiện thực.
Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

LNV - Làng Giá nằm ở xã Yên Đỗ, Hoài Đức, Hà Nội. Nơi này có một thứ bánh nức tiếng gần xa, đó là bánh gai làng Giá đến nỗi có câu ca dao về bánh gai ở đây đã ra đời: “Bánh gai làng Giá thơm ngon. Con gái làng Giá tươi giòn sắc xuân”.
Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

LNV - Trong làn sóng phát triển nông nghiệp gắn với văn hóa bản địa và thương mại hóa sản phẩm truyền thống, bánh tráng làng Tày Đam Rông đang dần khẳng định vị thế như một sản phẩm đặc trưng tiêu biểu của vùng cao phía Bắc tỉnh Lâm Đồng. Việc xác lập nhãn hiệu chứng nhận không chỉ bảo hộ sở hữu trí tuệ mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững.
Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

LNV - Vào một dịp cuối xuân, tôi đến thăm gia đình Nghệ nhân Đỗ Phi Thường. Nhà anh ở thôn 4, xã Chàng Sơn, huỵện Thạch Thất, Hà Nội (nay là xã Tây Phương, Hà Nội), địa danh này trước gọi là xóm Mã Lão, một xóm đã sinh ra nhiều người thợ mộc giỏi giang, nổi tiếng như cụ Cả Bỉnh, cụ Hai Thuyết, cụ Văn Kính, cụ Hai Xuân, Cụ cả Luân... góp phần làm đẹp và để lại cho đời nhiều tác phẩm nhà gỗ, đình, đền, chùa và những bức tranh, tượng tuyệt tác tồn tại đến ngày nay.
Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

LNV - Nghề dệt lụa ở làng Đốc Tín, xã Đốc Tín, huyện Mỹ Đức, Hà Nội (nay là xã Hương Sơn, Hà Nội) đã có một thời gian phát triển mạnh mẽ.
Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội và Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị chuẩn bị cho Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025.
Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

LNV - Làng hoa giấy Thanh Tiên - cái nôi của nghệ thuật làm hoa giấy truyền thống - một nghề không chỉ tạo ra những đóa hoa rực rỡ mà còn chắt lọc tinh hoa của văn hóa tâm linh, của bàn tay khéo léo và tình yêu dành cho di sản dân tộc.
Giữ hồn quê qua từng mối đan

Giữ hồn quê qua từng mối đan

LNV - Giữa vùng núi rừng xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai (xã Phan Rang, Lục Yên , Yên Bái cũ), thôn Rầu Chang vẫn rộn ràng tiếng chẻ tre, vót nan – âm thanh thân quen của nghề đan rọ tôm. Nghề thủ công tưởng chừng chỉ gắn với miền sông nước nay đã bén rễ, lớn lên từ chính bàn tay cần mẫn của người vùng cao. Trải qua bao đổi thay, nghề không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, là nhịp sống không thể thiếu của người dân nơi đây.
Cổng làng trong lòng phố

Cổng làng trong lòng phố

LNV - Giữa nhịp sống hối hả của Hà Nội hôm nay, nơi những dòng xe cuồn cuộn lao đi như chẳng kịp níu giữ thời gian, đôi khi ta bắt gặp một khoảnh khắc chùng lại: một cổng làng cũ kỹ, rêu phong, âm thầm nép mình bên góc phố. Cổng làng - như dấu lặng giữa bản nhạ
Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

LNV - Các sản phẩm của làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng (Lào Cai) mang nét riêng khó trộn lẫn: Họa tiết tinh xảo, màu sắc rực rỡ, vừa truyền thống vừa hiện đại, là món quà lưu niệm hấp dẫn du khách.
Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

LNV - Được thiên nhiên ưu đãi chất đất đỏ độc đáo, Vĩnh Long từ lâu đã nổi tiếng là thủ phủ gốm của miền Tây Nam bộ. Giữa biến động thời cuộc và sự mai một của làng nghề truyền thống, nơi đây hiện đang thắp lại ngọn lửa nghề bằng sự kết hợp giữa di sản và đổi mới, với vai trò tiên phong của những người nghệ nhân giàu tâm huyết.
Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề

LNV - Nằm cách TP. Huế khoảng 7km về hướng Tây Nam, làng hương Thủy Xuân (TP Huế) ẩn mình dưới chân đồi Vọng Cảnh, bên dòng sông Hương thơ mộng. Nơi đây, từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm hương trầm thơm trên đất thần kinh của người dân đã nức tiếng xa gần. Trong những năm trở lại đây, làng hương này còn trở thành địa điểm tham quan đặc sắc của du khách trong và ngoài nước.
Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên

Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên

LNV - Với định hướng và mong muốn phát triển dài hạn tại Việt Nam, thương hiệu trà sữa CHAGEE xem việc đồng hành giúp bà con nông dân xây dựng mô hình vùng nguyên liệu thí điểm là hành động cần thiết để góp phần thúc đẩy nông nghiệp bền vững, minh bạch và gắn kết với cộng đồng địa phương.
Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị về việc tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025. Đồng chí Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội và đồng chí Võ Văn Hưng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì hội nghị.
"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

LNV - Nếu phải xác định một điểm khởi đầu cho hành trình chuyển đổi số tại huyện Phú Xuyên, thì đó không phải là hạ tầng, công nghệ hay những con số đầu tư hàng chục tỷ đồng, mà chính là yếu tố con người - những người dám nghĩ, dám làm, dám tiên phong.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Chủ tịch nước Lương Cường dự và khai mạc kỳ họp lần thứ 3/2025 của hội đồng tư vấn kinh doanh APEC (ABAC lll)

Chủ tịch nước Lương Cường dự và khai mạc kỳ họp lần thứ 3/2025 của hội đồng tư vấn kinh doanh APEC (ABAC lll)

LNV - Sáng ngày 16/7/2025 tại thành phố Hải Phòng Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường Tham dự và phát biểu khai mạc kỳ họp lần thứ ba năm 2025 của hội đồng tư vấn kinh doanh APEC. Ông Lê Tiến Châu, Bí thư Thành uỷ Hải Phòng cùng t
Thủ tướng Chính phủ ký Chỉ thị 20/CT-TTg: Quyết liệt giải quyết ô nhiễm môi trường

Thủ tướng Chính phủ ký Chỉ thị 20/CT-TTg: Quyết liệt giải quyết ô nhiễm môi trường

LNV - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 20/CT-TTg, yêu cầu các bộ, ngành và địa phương triển khai các biện pháp cấp bách và quyết liệt nhằm giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đặc biệt tại các đô thị lớn và khu vực làng nghề. Chỉ thị này đề ra các giải pháp cụ thể, từ việc hoàn thiện thể chế đến tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm môi trường.
Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

LNV - Làng nghề bánh phồng Phú Mỹ nằm tại xã Phú Tân, tỉnh An Giang (mới), có lịch sử hàng trăm năm. Trải qua nhiều thế hệ lưu giữ và kế thừa, nghề làm bánh phồng không chỉ là sinh kế của người dân địa phương mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc trưng, góp phần giữ gìn bản sắc làng nghề xưa.
Phụ nữ Nghệ An: nòng cốt trong xây dựng nông thôn mới bền vững

Phụ nữ Nghệ An: nòng cốt trong xây dựng nông thôn mới bền vững

LNV - Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Nghệ An đã đóng vai trò nòng cốt trong việc tuyên truyền và vận động hội viên tham gia tích cực vào Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM). Một trong những hoạt động nổi bật là cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch,” giúp nâng cao chất lượng sống cho người dân nông thôn và góp phần vào việc hoàn thành các tiêu chí của chương trình NTM.
Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới

Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới

LNV - Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc, trải dài trên địa bàn ba địa phương Quảng Ninh, Bắc Ninh và Hải Phòng, đã chính thức được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa thế giới tại kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới diễn ra ngày 12/7. Đây là di sản thế giới thứ 9 của Việt Nam, đồng thời là di sản liên tỉnh thứ hai sau vịnh Hạ Long – quần đảo Cát Bà, và cũng là di sản dạng chuỗi đầu tiên được công nhận.
Giao diện di động