Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hữu Kiêm và những cánh diều

LNV - Ở tuổi 76 nhưng Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm ở Cụm 04 xã Hồng Hà, Đan Phượng (Hà Nội) vẫn sôi nổi, nhanh nhẹn. Mặc dù đang bận làm nhà, nhưng ông Kiêm và vợ là bà Nguyễn Thị Thuận, một nhà giáo lão thành nghỉ hưu, vẫn niềm nở dành thời gian đón tiếp chúng tôi. Câu chuyện ngày càng vui vẻ, sôi động khi chúng tôi nói về những cánh diều, cách làm diều, làm sáo diều và các cuộc thi thả diều trong nước và quốc tế mà ông Kiêm và các nghệ nhân, hội viên CLB diều làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, Đan Phượng đã từng tham gia.
Ông Kiêm cho biết, làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, Đan Phượng quê ông có truyền thống làm diều, chơi diều, thả diều đã bao đời nay. Cụ Nguyễn Hữu Ngọ thân sinh ra ông Kiêm là một người nổi tiếng xa gần về kỹ thuật làm sáo diều hay, làm diều đẹp và nghệ thuật thả diều. Ông Kiêm được thụ hưởng từ bố những kinh nghiệm hay về làm diều, thả diều và làm sáo diều, rồi ông lại tiếp tục truyền lại cho con cháu trong gia đình. Tính đến nay gia đình ông chơi diều đã là 5 -6 đời. Thú chơi diều và những kinh nghiệm quý học được từ bố và những nghệ nhân chơi diều cùng thời đã theo đuổi ông từ tuổi ấu thơ đến khi trưởng thành. Ông công tác ở ngành điện lực Việt Nam nên có may mắn được đi nhiều địa phương trong cả nước, gặp gỡ các cụ cao niên tại các vùng quê có truyền thống chơi diều để tìm hiểu, học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm quý. Người ta thấy ông Kiêm mỗi dịp về nghỉ tại quê lại miệt mài say sưa với những cánh diều, ông đã nghiên cứu, tính toán một cách khoa học tìm ra được công thức chuẩn để đơn giản hóa các công đoạn làm diều, để diều bay cao hơn, tiếng sáo hay và vang xa hơn.


Truyền thuyết về nghề làm diều và thú chơi diều, lễ hội thả diều ở nước ta rất hay. Chuyện kể rằng ngày xưa trời và đất giao hoà, vạn vật sống trong cảnh thanh bình, yên vui hạnh phúc, bỗng một ngày trời long đất lở, muôn loài lâm vào cảnh điêu tàn, tối tăm, cảnh vật, con người cực khổ, bi ai.Trời thì cứ cao dần lên cách xa mặt đất, gây bao nỗi nhớ thương giữa những người ở hạ giới và bầy tiên trên trời, thế là những cánh diều xuất hiện, là cầu nối giữa bầu trời và mặt đất. Con người đã gắn những ống tre để gió thổi vào tạo ra những âm thanh trầm, bổng như lời mời gọi thiết tha những bầy tiên trên trời mau trở về mặt đất.

Theo các nhà nghiên cứu, thả diều không đơn thuần là thú vui giải trí của người dân mà còn là nghi lễ cầu tạnh của cư dân nông nghiệp, đó là mối quan hệ giữa khí tiết trời đất với công việc mùa màng của nhà nông. Thực tế thì muốn thả diều bay lên cần có thời tiết tốt, đó là cái đích mà người nông dân cần để sản xuất nông nghiệp phát triển. Bởi vậy diều được coi là phương tiện thăm dò thời tiết của người làm nông nghiệp cổ.


Còn câu chuyện về sự xuất hiện của cánh diều ở làng Bá Dương Nội còn lưu truyền đến nay gắn với sự tích về Thành hoàng làng và miếu thờ thần Châu thổ, đại ý từ xa xưa đám trẻ chăn trâu nhiều lần ngắm nhìn những đàn chim bay lượn trên trời, bỗng nảy sinh trò chơi lấy nan tre uốn thành hình con chim rồi dán giấy, buộc dây chờ gió, tung lên không trung và gắn những ống tre rỗng tạo ra những âm thanh sáo diều vi vu khắp cánh đồng bãi ven sông Hồng. Để biết được cánh diều nào bay cao , bọn trẻ bàn nhau đưa diều về khu đất trống cao ở đầu bãi để thi, rồi bàn nhau lấy cây que dựng một ngôi miếu nhỏ, trước khi thả diều chúng vào làm lễ, cầu mong thần linh bản thổ phù hộ để diều bay cao nhất, không ngờ tâm nguyện ấy đã được thần linh phù trợ, từ hôm có miếu, cứ mỗi lần bọn trẻ thả diều là có cơn gió nhẹ thổi lên nâng những cánh diều bay lượn trên bầu trời. Cứ như vậy năm nào có gió cả, diều lên cao là năm ấy mưa thuận gió hòa, người dân làng Bá Dương Nội nhất tâm xây cất một ngôi miếu thờ thần linh bản thổ to đẹp hơn, ngôi miếu ấy hoàn thành vào 15/3 âm lịch được đặt tên là Miếu Diều, hiện còn tồn tại đến bây giờ. Từ đó cứ tới 15/3 âm lịch hàng năm dân làng lại cúng tế thần linh và mở hội thi diều, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, đó cũng là khát vọng của người xưa về một cuộc sống ấm no hạnh phúc. Trải qua nhiều đời, hội diều truyền thống của làng Bá Dương Nội vẫn còn mãi với thời gian, minh chứng cho sức sống trường tồn của những giá trị văn hóa dân gian quý báu. Câu lạc bộ thả diều truyền thống xã Hồng Hà, Đan Phượng ra đời hàng chục năm qua, do ông Nguyễn Hữu Kiêm làm chủ nhiệm, đã thu hút đông đảo những người tâm huyết với diều, góp phần gìn giữ di sản văn hóa cha ông. Năm 2005 Ông Nguyễn Hữu Kiêm vinh dự được Hội văn nghệ dân gian Việt Nam công nhận danh hiệu Nghệ nhân dân gian. Năm 2015 ông được Chủ tịch nước công nhận danh hiệu Nghệ nhân ưu tú và là một trong những nghệ nhân tiêu biểu nhất của CLB thả diều truyền thống làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng. Nhiều năm liền, ông được Ban tổ chức liên hoan diều quốc tế mời đích danh tham gia các cuộc thi thả diều, đưa những cánh diều độc đáo, tiếng sáo diều độc nhất vô nhị của Việt Nam cùng lá cờ đỏ sao vàng của nước ta tung bay, gây tiếng vang trên bầu trời quốc tế.

Hiện nay, làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng đã vinh dự là một trong những địa chỉ văn hóa của Hội văn nghệ dân gian Việt Nam, một địa chỉ đẹp thu hút sự quan tâm của những người yêu quý môn nghệ thuật dân gian truyền thống này. CLB diều làng Bá Dương Nội đã góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân, đóng góp tích cực trong phong trào xây dựng nông thôn mới đô thị văn minh của xã Hồng Hà huyện Đan Phượng hiện nay.

Bài, ảnh: Trường Sơn

Tin liên quan

Tin mới hơn

Đặc sắc nghề làm muối ớt Tây Ninh - di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia

Đặc sắc nghề làm muối ớt Tây Ninh - di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia

LNV - Bên cạnh bánh tráng phơi sương Trảng Bàng, muối ớt là loại đặc sản có tiếng của tỉnh Tây Ninh. Nghề làm muối ớt tại tỉnh Tây Ninh đã được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia theo quyết định số 230/QĐ-BVHTTDL ngày 14/2/2023 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Hương quê trong chiếc bánh in

Hương quê trong chiếc bánh in

Trải qua bao thăng trầm của thời gian, nghề làm bánh in đậu xanh truyền thống vẫn được gìn giữ nơi làng quê yên bình ở xã Sơn Tịnh. Hương thơm ngọt bùi của những chiếc bánh nhỏ nhắn, mộc mạc, len lỏi trong đời sống, kết nối những ký ức của một thời gian khó với cuộc sống ngày nay.
Người Trạch Xá đưa áo dài Việt vươn xa

Người Trạch Xá đưa áo dài Việt vươn xa

LNV - Làng Trạch Xá, xã Ứng Hòa (Hà Nội) nổi tiếng với truyền thống may áo dài lâu đời, nơi quy tụ những nghệ nhân, những người thợ tài hoa, khéo léo, gắn bó với nghề bằng cả tâm huyết và kỹ năng tinh xảo.
Cao Bằng: Phát triển HTX bệ phóng vững chắc cho làng nghề cất cánh

Cao Bằng: Phát triển HTX bệ phóng vững chắc cho làng nghề cất cánh

LNV - Theo thống kê, toàn tỉnh Cao Bằng hiện có 21 làng nghề truyền thống, trong đó 8 làng nghề đã được UBND tỉnh công nhận. Làng nghề không chỉ giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn tạo ra hàng nghìn cơ hội việc làm, thu hút cả người trong độ tuổi lao động, người già, người khuyết tật và trẻ em tham gia quá trình sản xuất. Điều này góp phần tăng thu nhập và rút ngắn khoảng cách giàu nghèo tại khu vực nông thôn, đồng thời sử dụng hiệu quả các tài nguyên sẵn có tại địa phương.
Giữ nghề xưa nơi làng quê Vĩnh Thuận

Giữ nghề xưa nơi làng quê Vĩnh Thuận

LNV - Giữa nhịp sống ồn ào, tấp nập, ở xã Vĩnh Thuận (tỉnh An Giang) vẫn còn những người kiên trì 'giữ lửa' nghề truyền thống. Với họ, nghề ông bà để lại không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, là cách để giữ hồn quê giữa thời cuộc nhiều đổi thay.
Sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Hà Nội “Nâng tầm sáng tạo, lan tỏa tinh hoa, vươn mình Hội nhập”

Sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Hà Nội “Nâng tầm sáng tạo, lan tỏa tinh hoa, vươn mình Hội nhập”

LNV - Đây là chủ đề của của cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội năm 2025 sắp được diễn ra vào tháng 10 tại Hà Nội.

Tin khác

Chiếu cói làng Vũ Hạ và khát vọng nghĩa tình

Chiếu cói làng Vũ Hạ và khát vọng nghĩa tình

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống của dân tộc, mà còn gửi gắm những thông điệp nghĩa tình, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng hạnh phúc bình dị của người Việt Nam.
Phú Xuyên - Đất làng nghề, tri ân đáp nghĩa

Phú Xuyên - Đất làng nghề, tri ân đáp nghĩa

LNV - Giữa những ngày tháng bảy một nhóm nhà thơ, nhà văn chúng tôi kết hợp cùng đoàn Cựu chiến binh tỉnh Bắc Ninh (trong đó có những người bị địch bắt tù đầy nơi Côn Đảo) đã hành hương về Phú Xuyên – Hà Nội thăm Bảo tàng chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đầy, một địa chỉ đỏ nơi vùng quê chiêm trũng.
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh gìn giữ và phát triển nghề thủ công mỹ nghệ

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh gìn giữ và phát triển nghề thủ công mỹ nghệ

LNV - Chúng tôi đến thăm làng nghề thủ công mỹ nghệ Sơn Đồng, Hà Nội ngay sau khi cả nước vận hành hoạt động bộ máy chính quyền địa phương hai cấp. Không khí tưng bừng cờ hoa khẩu hiệu, thi đua chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025- 2030 trên các trục đường giao thông, nơi trụ sở làm việc của xã mới càng làm cho khung cảnh làng nghề nơi đây thêm tươi đẹp, sinh động.
Một ngày ghé thăm làng bánh đa Dụ Đại

Một ngày ghé thăm làng bánh đa Dụ Đại

LNV - Nằm ở xã Quỳnh An, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã Đông Hải, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình), làng Dụ Đại được biết đến là một trong những địa phương duy trì nghề làm bánh đa truyền thống hàng chục năm qua.
Rạng danh phường đúc đồng

Rạng danh phường đúc đồng

LNV - Đời nối đời, tiền nhân truyền lại cho hậu thế hơn 400 năm những giọt đồng đỏ au trong lửa rực, để rồi lớp hậu nhân không chỉ giữ được cơ nghiệp trăm năm, mà còn làm rạng danh cho xứ sở.
Nghề dệt lanh của người Mông trên Cao nguyên đá

Nghề dệt lanh của người Mông trên Cao nguyên đá

LNV - Người Mông trên Cao nguyên đá Đồng Văn có đời sống văn hóa đặc sắc, lâu đời với nhiều nghề truyền thống được gìn giữ qua hàng trăm năm. Nếu như cây khèn là biểu tượng cho sự tài hoa, bản lĩnh của đàn ông người Mông, thì kỹ năng se lanh, dệt vải thể hiện sự khéo léo của người phụ nữ.
Giữ lửa làng nghề đúc đồng Lộng Thượng

Giữ lửa làng nghề đúc đồng Lộng Thượng

LNV - Làng Lộng Thượng, xã Đại Đồng (làng Rồng) nổi tiếng là cái nôi của nghề đúc đồng ở tỉnh Hưng Yên. Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, làng nghề vẫn bền bỉ tồn tại, chắt chiu tinh hoa từ bàn tay người thợ thổi hồn vào từng sản phẩm thủ công mỹ nghệ, góp phần khẳng định thương hiệu đồ đồng Lộng Thượng trên bản đồ làng nghề Việt.
Làng Gốm Chăm Bình Đức: Nơi Lưu Giữ Hồn Cốt Văn Hóa Chăm

Làng Gốm Chăm Bình Đức: Nơi Lưu Giữ Hồn Cốt Văn Hóa Chăm

LNV - Nằm lặng lẽ ở vùng đất Bình Đức, tỉnh Bình Thuận, làng gốm Chăm Bình Đức – hay còn gọi thân thuộc là gốm Gọ – không chỉ là một làng nghề truyền thống, mà còn là nơi lắng đọng linh hồn văn hóa của cộng đồng người Chăm qua hàng trăm năm. Đây là nơi những đôi bàn tay khéo léo, đầy kiên nhẫn của các nghệ nhân đã và đang gìn giữ một di sản sống động, vừa là kế sinh nhai, vừa là biểu hiện của bản sắc dân tộc Chăm bền bỉ trước thời gian.
Chùa gốm sứ độc đáo bậc nhất Việt Nam bên làng nghề nghìn năm tuổi: Vừa đẹp lạ, vừa linh thiêng kỳ bí

Chùa gốm sứ độc đáo bậc nhất Việt Nam bên làng nghề nghìn năm tuổi: Vừa đẹp lạ, vừa linh thiêng kỳ bí

LNV - Chùa gốm sứ độc đáo bậc nhất Việt Nam, nằm bên làng nghề nghìn năm tuổi, vừa đẹp lạ, vừa linh thiêng kỳ bí, thu hút du khách khám phá văn hóa cổ xưa.
Rực rỡ sắc màu thổ cẩm truyền thống của phụ nữ Thái ở Nghệ An

Rực rỡ sắc màu thổ cẩm truyền thống của phụ nữ Thái ở Nghệ An

LNV - Ở bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, Nghệ An), cộng đồng người Thái đang cùng nhau phát triển nghề dệt thổ cẩm đã có lịch sử lâu đời. Bằng tình yêu nghề và đôi bàn tay khéo léo, họ âm thầm đánh thức khung cửi, giữ màu cho nghề dệt truyền thống của người Thái trên mảnh đất này.
Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

LNV - Các làng nghề nước mắm truyền thống ở Hà Tĩnh hút khách du lịch nhờ hương vị đậm đà, quy trình chế biến thủ công và trải nghiệm văn hóa độc đáo ven biển.
Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Chả cá Lã Vọng -  đặc sản đất Hà thành

Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành

LNV - Chả cá Lã Vọng - một món ẩm thực đặc trưng của Hà Nội. Miếng chả cá vàng ruộm, thơm lừng ăn kèm húng láng, thìa là, rau mùi cùng ớt tươi và mắm tôm - những thứ gia vị độc đáo chỉ có ở món này.
Nghề làm bún Đa Mai

Nghề làm bún Đa Mai

LNV - Trong khi nhiều làng nghề thủ công truyền thống đang phải đối mặt với nguy cơ mai một bởi khó khăn về đầu ra sản phẩm thì nghề làm bún tại phường Đa Mai, Bắc Giang (nay là Bắc Ninh) lại ngày càng phát triển, tạo thu nhập ổn định và đem lại cuộc sống khấm khá cho nhiều hộ dân.
Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

LNV - Làng nghề bánh phồng Phú Mỹ nằm tại xã Phú Tân, tỉnh An Giang (mới), có lịch sử hàng trăm năm. Trải qua nhiều thế hệ lưu giữ và kế thừa, nghề làm bánh phồng không chỉ là sinh kế của người dân địa phương mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc trưng, góp phần giữ gìn bản sắc làng nghề xưa.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Đại hội Đại biểu Đảng bộ xã Vân Đình lần thứ I diễn ra thành công tốt đẹp

Đại hội Đại biểu Đảng bộ xã Vân Đình lần thứ I diễn ra thành công tốt đẹp

LNV - Trong các ngày 28 và 29 tháng 7/2025, Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Vân Đình lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030) được tổ chức thành công tốt đẹp, mở ra thời kỳ mới, đưa Vân Đình phát triển nhanh, bền vững. Đại hội với sự tham dự của 195 đại biểu tiêu biể
Hương trầm Cao Thôn: Bí quyết gia truyền và tầm quan trọng của nghề truyền thống

Hương trầm Cao Thôn: Bí quyết gia truyền và tầm quan trọng của nghề truyền thống

LNV - Từ một nghề truyền thống được truyền dạy qua nhiều thế hệ, hương trầm Cao Thôn đã trở thành sản phẩm nổi tiếng với hương thơm đặc biệt, làm ấm lòng mỗi người sử dụng. Mỗi nén hương mang trong mình sự kết hợp hoàn hảo của thảo mộc tự nhiên và bí quyết gia truyền, không chỉ góp phần làm đẹp không gian mà còn tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng trăm lao động địa phương.
Lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025: Người lao động được nghỉ mấy ngày, có được nghỉ liền mạch?

Lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025: Người lao động được nghỉ mấy ngày, có được nghỉ liền mạch?

LNV - Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 hằng năm luôn là dịp để người lao động tạm gác công việc, dành thời gian nghỉ ngơi, sum họp bên gia đình. Trong năm 2025, ngày 2/9 rơi vào thứ Ba – điều này đặt ra câu hỏi liệu người lao động có được nghỉ bù, nghỉ kèm thứ H
Tuyên Quang: Hiệu quả từ Dự án 8 - Khi phụ nữ tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0

Tuyên Quang: Hiệu quả từ Dự án 8 - Khi phụ nữ tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0

LNV - Triển khai Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em”, các cấp Hội Phụ nữ tỉnh Tuyên Quang đã lựa chọn những hoạt động phù hợp với từng nhóm đối tượng để triển khai hiệu quả. Trong đó, việc hỗ trợ thành lập tổ nhóm sinh kế, tổ hợp tác, hợp tác xã do phụ nữ làm chủ hoặc đồng làm chủ, ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, đã mang lại nhiều kết quả tích cực.
Đại hội Đảng bộ Công an xã Hương Sơn lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030): “Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Sáng tạo”

Đại hội Đảng bộ Công an xã Hương Sơn lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030): “Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Sáng tạo”

LNV - Chiều ngày 28/7/2025, được sự đồng ý của Đảng ủy xã Hương Sơn, Đảng bộ Công an xã Hương Sơn long trọng tổ chức Đại hội Đảng bộ Công an xã Hương Sơn lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030) thành công và tốt đẹp.
Giao diện di động