Ngày Chè thế giới 21/5: Ngành chè ở Việt Nam đang đứng ở đâu?
Ngành sản xuất chè ở Việt Nam
![]() |
Khoảnh khắc đồi chè Long Cốc (Phú Thọ) mờ ảo trong buổi sớm mai. Ảnh: Nguyen Phuc Thanh. |
Theo thống kê của Hiệp hội Chè Việt Nam (VITAS), Việt Nam đứng thứ 5 trên thế giới về xuất khẩu chè, đứng thứ 7 về sản xuất chè toàn cầu, xuất sang 74 quốc gia và vùng lãnh thổ. Về cơ bản, chúng ta vẫn chủ yếu xuất khẩu thô. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, thương hiệu chè Việt đang được từng bước quan tâm, phát triển và bước đầu được quốc tế đánh giá cao về chất lượng. Các tiến bộ khoa học công nghệ, sản xuất theo tiêu chuẩn thế giới, sản xuất hữu cơ cũng như tăng cường liên kết sản xuất - chế biến khép kín hơn đã và đang từng bước góp phần nâng cao giá trị chè Việt, khẳng định thương hiệu chè Việt trên trường quốc tế.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích trồng chè cả nước là 123.000ha, sản lượng trên 1 triệu tấn chè búp tươi. Cây chè đã trở thành cây công nghiệp phát triển ổn định, mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo việc làm và thu nhập cho nhiều lao động. Cây chè được phát triển chủ yếu ở khu vực Trung du và miền núi phía Bắc với khoảng 70% diện tích trồng chè cả nước; kế đến là vùng Tây Nguyên với khoảng 19%; vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung có diện tích chè chiếm 7,0% và khu vực đồng bằng Bắc bộ 4,0%.
![]() |
Người dân hái chè theo phương pháp thủ công giúp chọn lọc những búp chè chất lượng nhất. Ảnh TL. |
Hiện nay, Việt Nam có trên 170 giống chè các loại đảm bảo chất lượng và cho năng suất cao, với các hương vị đặc biệt được thế giới ưa chuộng, như: Chè shan, PH1, LDP1, LDP2, PT14… và các giống chè nhập nội như PT95, Kim Tuyên, Bát Tiên, Tứ Quý Xuân... Trong đó, chè shan là giống chè quý, được phát triển lâu đời tại một số địa phương khu vực phía Bắc như: Hà Giang, Yên Bái, Sơn La, Điện Biên… Với khoảng trên 24% tổng diện tích trồng chè cả nước. Chè shan bao gồm các giống: Chè shan công nghiệp, shan vùng cao và shan đầu dòng. Hiện những rừng chè shan cổ thụ với nhiều cây hàng trăm năm tuổi của Việt Nam đang cho sản phẩm có nhiều đặc tính quý và là nguyên liệu không thể thiếu để sản xuất chè sạch, chè đặc sản, cũng như các sản phẩm chè chế biến có giá trị gia tăng cao.
Nhắc đến chè không thể không nói đến Thái Nguyên, đây là tỉnh có diện tích trồng chè lớn nhất Việt Nam với 23.000 ha. Từ nhiều năm nay, trà Thái Nguyên được đánh giá ngon nhất Việt Nam, tiêu biểu là 4 vùng chè nổi tiếng, được gọi là tứ đại danh trà gồm Tân Cương-Thái Nguyên; La Bằng - Đại Từ, Trại Cài - Đồng Hỷ và Tức Tranh - Phú Lương.
Nhưng nói về “nôi” của ngành chè thì phải nhắc đến tỉnh Phú Thọ. Chính cây chè của Tân Cương, Thái Nguyên cũng có nguồn gốc từ Phú Thọ. Cách đây 100 năm, ông Đội Năm, người được tôn vinh là ông Tổ nghề chè Tân Cương, đã đem giống chè từ Đoan Hùng, Phú Thọ về lập làng Tân Cương ở Thái Nguyên. Thương hiệu chè mạn Bạch Hạc-Thái Nguyên nổi tiếng đến bây giờ cũng có nguồn gốc của tên ngã ba sông Bạch Hạc, Phú Thọ.
Hiện, Phú Thọ xếp thứ hai về diện tích trồng chè với hơn 16.000 ha. Chè của Phú Thọ được trồng tại các vùng đồi trung du rộng lớn ở Thanh Ba, Cẩm Khê, Tân Sơn,… Đặc biệt, vùng đồi chè Long Cốc với hàng trăm ha đồi chè xanh mướt mắt, trải dài nhấp nhô trùng điệp còn được coi là một kỳ quan, một điểm đến du lịch hấp dẫn. Lịch sử đã ghi nhận, tại Phú Thọ, người Pháp đã lập một trong hai đồn điền chè đầu tiên ở Đông Dương. Đó là đồn điền chè 250 ha tại Phú Thượng, Hòa Vang (Quảng Nam) năm 1884 và đồn điền chè 60 ha tại Tình Cương, Cẩm Khê (Phú Thọ), vào năm 1890.
Vị thế của ngành chè trong xuất khẩu
![]() |
Mô hình sản xuất chè hữu cơ của HTX Chè Thịnh An ở huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên. Ảnh TV. |
Sản phẩm chè của Việt Nam đã xuất khẩu tới 74 quốc gia và vùng lãnh thổ, nhưng chủ yếu vẫn là xuất khẩu đến các thị trường ngoài nước dễ tính như Pakistan, Trung Quốc, Nga, Indonesia... Với các thị trường khó tính như Mỹ, EU... thì ngành chè Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận bởi chè Việt Nam phần lớn chưa đạt được những yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Trước hết, quy mô sản xuất chè còn nhỏ lẻ, ước tính bình quân khoảng 0,2 ha/hộ nên rất khó khăn trong việc tiếp cận với các thiết bị kỹ thuật mới, hiện đại và chứng nhận chè an toàn. Việc đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất chè Việt Nam còn hạn chế, chè có tưới mới chỉ chiếm lượng nhỏ khoảng 7% diện tích đất trồng chè cả nước cho nên chưa phát huy được tiềm năng của các giống chè mới (chiếm đến 54% diện tích cả nước).
Chất lượng chè Việt Nam và vệ sinh an toàn thực phẩm chưa đạt tiêu chuẩn (dư lượng thuốc bảo vệ thực vật) của ngành chè dẫn đến chưa đáp ứng được các yêu cầu của nhiều thị trường xuất khẩu của các nước phát triển trong khi các quy định về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong chè (MRL) tại thị trường EU, Mỹ và Nga thì càng ngày càng nghiêm ngặt hơn.
![]() |
Cây chè đang mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo việc làm và thu nhập cho nhiều lao động. Ảnh TL. |
Theo đánh giá của Hiệp hội chè Việt Nam, những năm gần đây, năng suất và sản lượng chè của Việt Nam liên tục tăng nhờ sự chuyển biến tích cực về giống, kỹ thuật canh tác và tổ chức sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều cơ chế, chính sách đã được các cấp từ Trung ương đến địa phương ban hành nhằm phát triển sản xuất và tiêu thụ chè. Đặc biệt đã có nhiều giải pháp đồng bộ được áp dụng trong vấn đề bảo đảm an toàn thực phẩm trên sản phẩm chè đã cho những kết quả khả quan.
Vì vậy, để nâng cao chất lượng sản phẩm, phát triển bền vững, thời gian tới ngành chè cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trọng tâm. Trước hết, cần tập trung nâng cao năng suất, chất lượng chè Việt Nam thông qua chuyển đổi các giống chè cũ sang các giống chè mới. Đầu tư có trọng điểm vào công tác chế biến sâu, đặc biệt là các sản phẩm chè sau chế biến có chất lượng cao, mang lại giá trị kinh tế lớn để hình thành ngành công nghiệp chế biến chè tiên tiến tại Việt Nam; Đa dạng hóa sản phẩm chè chế biến bằng công nghệ tiên tiến./.
Tin liên quan

Xây dựng vùng chè hơn 500ha theo hướng VietGAP ở huyện Kỳ Anh
09:57 | 19/09/2024 Khuyến nông
Tin mới hơn

Việt Nam có 2 làng nghề đầu tiên thuộc Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo thế giới
22:00 | 14/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam gửi thư chúc mừng đến hai làng nghề tại Hà Nội
18:08 | 14/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội: Các làng nghề truyền thống tổ chức sản xuất đầu Xuân
08:41 | 14/02/2025 Tin tức

Nhiều sự kiện nổi bật tại Festival muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025
19:29 | 13/02/2025 Tin tức

Mega World: Giải pháp truyền thông toàn diện
19:22 | 13/02/2025 Tin tức

TRỰC TIẾP: Khai mạc Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV
09:37 | 12/02/2025 Tin tức
Tin khác

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng thăm, làm việc với cộng đồng người Việt tại Malaysia.
09:36 | 12/02/2025 Tin tức

Chùa Bối Khê đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt
10:27 | 11/02/2025 Tin tức

Nông thôn mới qua từng trang viết: Sự đóng góp thầm lặng nhưng ý nghĩa
10:26 | 11/02/2025 Tin tức

TP. HCM: Khánh thành biểu tượng Cột mốc chủ quyền đảo Trường Sa tại TP. Thủ Đức
13:50 | 10/02/2025 Tin tức

TP. HCM: Thông tin về tình hình du lịch trong dịp Tết và mục tiêu năm 2025
13:49 | 10/02/2025 Tin tức

Bình Định thành lập Đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh và Đảng bộ UBND tỉnh
09:56 | 10/02/2025 Tin tức

Hội hoa Xuân và các sản phẩm OCOP vùng miền Xuân Ất Tỵ - quận Tây Hồ diễn ra trong 5 ngày
11:27 | 07/02/2025 Tin tức

Tạp chí Làng nghề Việt Nam: Lan tỏa tinh thần tri ân, kết nối người trẻ với cựu chiến binh
09:00 | 07/02/2025 Tin tức

TỔNG GIÁM ĐỐC TỔ CHỨC LƯƠNG THỰC VÀ NÔNG NGHIỆP CỦA LIÊN HỢP QUỐC (FAO) THĂM VÀ LÀM VIỆC TẠI VIỆT NAM
15:34 | 06/02/2025 Emagazine

Bình Định trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc
09:44 | 05/02/2025 Tin tức

Bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ từ những ngày đầu Xuân mới, quyết tâm hoàn thành mục tiêu cả năm 2025
09:42 | 05/02/2025 Tin tức

Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì Hội nghị của Ban Bí thư đánh giá công tác tổ chức Tết Ất Tỵ năm 2025
15:36 | 04/02/2025 Tin tức

Khai mạc Lễ hội chùa Hương năm 2025: Điểm đến du lịch, văn hóa, truyền thống Việt
15:33 | 04/02/2025 Tin tức

Họp mặt Truyền thống tại Đền Gia Định nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025
16:22 | 03/02/2025 Tin tức

Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 -3/2/2025): Đảng gần gũi trong lòng Nhân dân
12:04 | 03/02/2025 Tin tức

Vietnam Has the First Two Craft Villages in the World Network of Creative Craft Cities

Việt Nam có 2 làng nghề đầu tiên thuộc Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo thế giới
22:00 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam gửi thư chúc mừng đến hai làng nghề tại Hà Nội
18:08 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Thọ: Phát triển sản phẩm OCOP gắn với du lịch
15:03 Du lịch làng nghề

Sản phẩm OCOP làng nghề Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội
15:03 OCOP









