Lễ Nhô R’he - nét văn hóa truyền thống độc đáo của người Mạ
Già làng cùng chủ lễ kiểm tra lễ vật cúng Giàng và thần linh
Lễ hội mừng lúa mới thường được tổ chức vào tháng 12 âm lịch hàng năm sau khi lúa đã mang về kho, thóc chất đầy nhà. Theo phong tục của người Mạ ở Lâm Đồng, sau mỗi một năm làm việc nhọc nhằn khi vụ mùa đã thu hoạch xong lúa đã chất đầy kho, ngô bắp đầy nhà, các buôn làng người Mạ lại tổ chức lễ Nhô R‘he. Đây là lễ nghi mang đậm tín ngưỡng vạn vật hữu linh, là bản sắc văn hóa độc đáo và là lễ hội lớn nhất, có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của bà con đồng bào dân tộc Mạ với ý nghĩa để tạ ơn các thần linh như Giàng M’ Tơ Ngai (thần mặt trời, thần sông, thần Núi), thần Giàng N’du (tức là thần lúa) các thần đã cho buôn làng một mùa bội thu, cuộc sống no đủ.
Lễ vật cúng được chuẩn bị bao gồm cây nêu, nhà kho, rượu cần, trứng, cơm mới, đọt mây, nước trắng và đặc biệt là gà một con vật hiến sinh không thể thiếu
Chủ lễ thổi tù và để báo cáo Giàng, thần linh và buôn làng gần xa về việc tổ chức lễ hội
Lễ vật cúng lễ Nhô R‘he được chuẩn bị tươm tất, bao gồm cây nêu, nhà kho, rượu cần, trứng, cơm mới, đọt mây, nước trắng và đặc biệt là gà một con vật hiến sinh không thể thiếu.
Trong nghi thức lễ của người Mạ, cây nêu là một trong những thành tố hết sức quan trọng vì là nơi để thần linh trú ngụ và hưởng vật hiến tế. Còn cây nêu, tức là thần còn ở đó. Đây là vật linh thiêng nhất của người Mạ. Thân cây nêu từng khúc một ở dưới là cái cột nhà, tiếp đến là hình tượng một hạt lúa; tiếp phía bên trên đấy là một cái cối giã gạo, và chày giã gạo. Với văn hóa canh tác nông nghiệp của người Tây Nguyên nói chung và người Mạ nói riêng thì nó gắn liền với lợi ích thiết thực nhất là cây lúa, cái cối và cái chày.
Khèn bầu, dàn chiêng tấu lên cùng những vũ điệu thông báo buổi lễ bắt đầu
Khi các lễ vật dâng cúng được xếp xung quanh cây nêu, già làng tiến hành nghi thức hiến sinh (gà) và khấn Giàng
Sau khi chủ nhà đã niềm nở đón khách tới, già làng và chủ nhà cùng cầu khấn cầu cho chủ nhà làm ăn ngày càng được nhiều ngô lúa, heo gà, con cháu được mạnh khỏe, buôn làng được cái no, cái ấm…
Tiết gà được bôi lên đầu mọi người để cầu cho con cháu sống lâu, mạnh khỏe, bôi lên cây nêu, chiêng, trống, bôi lên nhà kho…hai người cùng khấn ”Hỡi Giàng ...chiêng Đã mời ông, Chiêng đã gọi ông về cho đông về dự cho đủ... hỡi giàng...”
Tiếp đó chủ nhà và già làng cùng cắt tiết gà được bôi lên đầu mọi người để cầu cho con cháu sống lâu, mạnh khỏe, tiết gà cũng được bôi lên chiêng, trống, bôi lên nhà kho, cây nêu và rượu cần cũng được khai ché hòa chung với tiết gà để bôi lên các vật thiêng cũng như dụng cụ sinh hoạt và lao động sản xuất.
Nghi thức cúng tế đã xong cả nhà cùng nghe lời dặn dò của già làng qua điệu hát dân ca R’ tắp R’ ting - ý là để dặn dò con cháu phải sống ngoan hiền và giữ lấy phong tục, tập quán ông cha để lại.
Các chàng trai, cô gái nhảy múa ca hát hát bên tiếng cồng, tiếng chiêng. Dân làng vui chơi, nhảy múa trong không khí náo nhiệt của lễ hội sau những ngày lao động vất vả
Điệu múa Nhô R‘he mừng lúa mới là lúc cả gia đình từ ông bà bà con cháu cháu sum họp, nhảy múa vui vẻ xung quanh không gian lễ hội. Cứ thế cuộc vui diễn ra thâu đêm suốt sáng bên tiếng cồng, tiếng chiêng, uống rượu cần và thưởng thức những món ẩm thực dân gian truyền thống để quên đi những nỗi nhọc nhằn đã qua.
Du khách cùng đồng bào giao lưu văn hóa, thưởng thức ẩm thực truyền thống
Việc tổ chức lễ Nhô R‘he góp phần giúp đồng bào Mạ nâng cao ý thức giữ gìn, bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc cũng như phát huy tinh thần đoàn kết, gắn bó cộng đồng.
Trần Huấn
Tin liên quan
Tin mới hơn
Nguyễn Đình Thi và khúc tráng ca "Người Hà Nội"
23:47 | 17/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Triển lãm thư pháp “ Nghiên bút còn thơm ”
23:46 | 17/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Hội đồng nữ doanh nhân Việt Nam - ASEAN “Báo công dâng Bác” 2024 với khát vọng vươn xa
16:13 | 16/10/2024 Văn hiến Hà Thành
Bình Định: Chuyện về Đào Duy Từ cùng gia phả họ Đào
15:00 | 14/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tạp chí Tài nguyên và Môi trường tổ chức về nguồn và Tọa đàm nhân dịp kỷ niệm 21 năm thành lập
15:00 | 14/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Bác Hồ với Hà Nội những ngày mới giải phóng
13:48 | 11/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Nghệ sĩ Lưu Hồng Quang với độc tấu Piano “Hành Trình Hồi Sinh”
11:03 | 10/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch
10:01 | 09/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Sống động chương trình “Ký ức Hà Nội - 70 năm”
14:32 | 07/10/2024 Văn hiến Hà Thành
Lễ hội Thành Tuyên 2024
09:16 | 07/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp đại diện trí thức kiều bào thuộc cộng đồng Pháp ngữ
09:14 | 07/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp gỡ cộng đồng người Việt tại Mông Cổ ở Đại sứ quán
15:23 | 02/10/2024 Văn hiến Hà Thành
70 Năm Giải Phóng Ứng Hòa và Chiến Thắng Khu Cháy
13:28 | 02/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Nghề nhuộm vải truyền thống của dân tộc Dong ở Qúy Châu
10:08 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Nghị lực của một thầy giáo khiếm thị
09:55 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Hà Tĩnh: Công nhận Miếu Nhàng Nhàng là di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh
09:53 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Nỗ lực lưu giữ và lan tỏa giá trị văn hóa của gốm Mường
09:28 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Đón Bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghề chằm nón ngựa Phú Gia”
10:31 | 25/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Khai mạc Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam lần thứ IV - năm 2024.
09:42 | 25/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Tưởng niệm 724 năm ngày mất Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo
14:51 | 23/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Ấn tượng Triển lãm 3D trực tuyến “Hỡi đồng bào Thủ đô”
14:04 | 23/09/2024 Văn hiến Hà Thành
Tân Chủ tịch nước Lương Cường: Nỗ lực hết sức mình, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ Đảng, Nhà nước, Nhân dân tin tưởng giao phó
10:40 Tin tức
TRỰC TIẾP: Quốc hội khóa XV khai mạc kỳ họp thứ 8, tiến hành bầu Chủ tịch nước
20:00 Tin tức
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh
19:59 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh
19:59 Làng nghề, nghệ nhân
Gia Lai: Sức trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới
19:58 Nông thôn mới