Làng khoa bảng Yên Hoà
Kẻ Cót xưa và Yên Hoà ngày nay (gồm hai làng cổ: Hạ Yên Quyết và Thượng Yên Quyết) là một vùng đất học nổi tiếng chốn kinh kỳ nhiều đời nay với nhiều dòng họ có công lao đóng góp lớn, đã làm nên những danh thơm Khoa bảng, đã cất lên bao trí thức tài danh thời hội nhập, như mạch nguồn chảy mãi. Đó là hai mươi tiến sĩ được ghi danh trên 82 văn bia ở văn miếu Quốc Tử Giám. Đó là nhiều giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ và hàng nghìn thạc sĩ, kỹ sư, cử nhân… là những con số biết nói, là chứng nhân cho một hành trình dài có sự nối tiếp của truyền thống khoa bảng ngàn năm, của chính sách khuyến học khuyến tài thời hội nhập. Yên Hoà luôn tự hào cuộn chảy trong mình mạch nguồn của vùng đất Tứ danh hương.
Chùa Làng Cót (tức làng Hạ Yên Quyết) phường Yên Hoà |
Ngay từ xa xưa, người dân Yên Hoà đã nổi tiếng vì chăm lo việc học hành khoa cử để tuyển chọn người tài ra gánh việc nước. Có “quan văn chương” trông nom việc học, có “văn chỉ” để thờ đạo học, có “độc thư điền” - ruộng học để biếu người đỗ đạt, Yên Hoà được vinh danh là một trong hai mươi làng khoa bảng điển hình của Việt Nam và là một trong năm làng khoa bảng nổi tiếng của đất kinh kỳ Thăng Long xưa. Qua bao triều đại, đến nay những người con Yên Hoà vẫn giữ gìn, phát huy được danh thơm đó.
Người dân nơi đây luôn coi trọng việc học, lấy việc học tập là đích phấn đấu để tôn vinh truyền thống mà các lớp tiền nhân để lại. Trong giai đoạn hiện nay, Yên Hoà đã, đang và sẽ tiếp tục cống hiến, đóng góp cho sự nghiệp đổi mới đất nước.
Như một sự gìn giữ nếp học xưa, từ lâu danh hiệu “Làng khoa bảng”, “Đất danh hương” đã trở thành niềm tự hào của mỗi người dân Yên Hoà, là động lực để phát huy sự hiếu học vốn có. Truyền thống khoa bảng làm điểm tựa cho công tác khuyến học, khuyến tài Yên Hoà. Từng bước đưa vào chương trình giáo dục phổ thông để giáo dục, khơi dậy, giữ gìn và phát huy truyền thống gia đình, gia tộc, dòng họ, quê hương.
Tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Làng khoa bảng - Đất Tứ Danh Hương” cho học sinh |
Dựa theo các tài liệu biên soạn cho thấy, làng Hạ Yên Quyết xưa (phường Yên Hoà ngày nay) là một vùng đất cổ, địa linh nhân kiệt. Đầu tiên về lập làng có 4 dòng họ: Nguyễn, Hoàng, Quản, Doãn, sau đó đến Trần, Phạm, Lê, Ngô. Về sau, các dòng họ khác nối tiếp nhau định cư xây dựng nên làng khoa bảng Hạ Yên Quyết, được vang danh “Tứ danh hương: Mỗ, La, Canh, Cót”.
Dòng họ cụ tổ Nguyễn Vân Sơn ở làng Hạ Yên Quyết từ xa xưa luôn đặt nền nhân, nết nghĩa, lấy việc học làm trọng thành truyền thống, cốt lõi của Nhân - Nghĩa - Lễ - Trí - Tín. Tại nhà thờ họ có 17 câu đối, qua thế phả dòng họ, con cháu đời sau tự hào tổ tiên: Đức cao - vọng trọng làm nên sự nghiệm vinh hiển.
Dòng họ khoa bảng Nguyễn Như Uyên là một dòng họ đông dân nhất làng Hạ Yên Quyết và có truyền thống khoa bảng. Dòng họ Nguyễn Quang Minh cũng đã có đóng góp một phần không nhỏ để làng Cót trở thành một làng khoa bảng ven đê. Dòng họ Nguyễn Giáp Hạ đã có mặt ở vùng đất này từ những buổi đầu sơ khai và rất chú trọng đến việc học hành thi cử. Ngoài ra, dòng họ Nguyễn Quang, Nguyễn Công, Nguyễn Văn, Nguyễn Thế, Nguyễn Đình, dòng họ Lê Công, cũng có nhiều công lao trên địa bàn phường để làm nên làng khoa bảng, đất danh hương Yên Hoà.
Dòng họ Hoàng ở Hạ Yên Quyết là một trong những dòng họ lớn, có từ lâu đời. Dòng họ luôn giữ được truyền thống hiếu học, có nhiều người tài giỏi, giúp dân, giúp nước. Dòng họ Quản là một dòng họ khoa bảng, học vấn cao, tài trí, thông minh có nhiều chức sắc trong các triều đình phong kiến. Bên cạnh đó, dòng họ Trần, dòng họ Tô, dòng họ Kim cùng nhiều dòng họ khác đến nơi này định cư sinh sống rất lâu đời và đã có công lao xây dựng quê hương Yên Hoà ngày nay thành đất “Tứ danh hương”, làng “Khoa bảng”, luôn động viên con cháu chăm ngoan học tập.
Tin liên quan
Tin mới hơn
Festival Nghề truyền thống Quảng Nam 2024
07:37 | 25/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Bình Định: Lễ hội Cầu ngư Vạn đầm Xương Lý được đề cử là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
15:21 | 19/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Bình Định: Tiếng vọng đồng đội từ lòng đất mẹ
09:53 | 19/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Bà giáo tâm huyết lưu giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Thái ở Nghệ An
09:52 | 19/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Đô thị cổ Hội An: Nhiều hoạt động kỷ niệm 25 năm được công nhận Di sản Thế giới
11:13 | 17/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Thanh niên xung phong là biểu tượng sáng ngời của thế hệ trẻ Việt Nam
14:23 | 16/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Học sinh Bình Định tham gia trải nghiệm nghệ thuật truyền thống
10:54 | 12/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Độc đáo Lễ hội Khô già già của người Hà Nhì ở Lào Cai
14:23 | 11/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Người mẹ có hai con là Nghệ sĩ Nhân dân
14:23 | 11/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Tinh hoa các sản phẩm quý từ sen
10:11 | 10/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Phụ nữ Vĩnh Phúc - Cử chỉ đẹp, sống nhân văn
09:31 | 09/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Hà Nội: Lễ hội hoa sen lần đầu tiên
09:10 | 05/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Một nhà báo tâm huyết với nghề
09:10 | 05/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Khúc hẹn hò cồn cào sóng sông Như Nguyệt
09:10 | 05/07/2024 Thơ làng nghề, thơ nghệ nhân
Quảng Ngãi: Phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn
15:05 | 03/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Thanh niên miền núi chung tay xây dựng đô thị văn minh
09:25 | 01/07/2024 Văn hóa - Xã hội
Hội thi diễn xướng dân gian văn hoá các dân tộc tại Quảng Ngãi
09:59 | 25/06/2024 Văn hóa - Xã hội
Trường THCS Nguyễn Trãi A Tổng kết năm học 2023-2024
09:58 | 25/06/2024 Văn hóa - Xã hội
Sắp diễn ra lễ hội hoa sen lần đầu tiên được tổ chức tại Hà Nội
14:31 | 24/06/2024 OCOP
Trường Trung học Phổ thông Hậu Lộc I hướng tới kỷ niệm 60 năm thành lập
09:58 | 24/06/2024 Văn hóa - Xã hội
Cô giáo Mầm non ở vùng quê nghèo đam mê Thư pháp
09:26 | 24/06/2024 Văn hóa - Xã hội
TỔNG THUẬT: LỄ TRUY ĐIỆU VÀ LỄ AN TÁNG TỔNG BÍ THƯ NGUYỄN PHÚ TRỌNG
15:27 Tin tức
Huyện Bình Liêu (Quảng Ninh): Ứng dụng công nghệ số trong xây dựng Nông thôn mới
15:16 Nông thôn mới
Nghề đan võng ngô đồng đón nhận danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia
15:15 Tin tức
Quản lý và giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề
15:14 Nghiên cứu trao đổi
Khuyến công Hà Nam: Hỗ trợ cơ sở công nghiệp nông thôn thiết bị tiên tiến vào sản xuất
15:14 Khuyến công