Đọc sách: Con Út gia đình ông Lân Trai
![]() |
Và bất ngờ hơn là quyển sách hơn 700 trang này đọc vô cùng hấp dẫn từ trang đầu đến tận trang cuối, hút người đọc từng trang sách, tuy không có những tình tiết ly kỳ, rùng rợn, câu khách… Chỉ là câu chuyện con người, chuyện tình người, chuyện sinh sống, làm ăn bươn trải… Nhưng xuyên suốt quyển sạch là cái tâm, cái tài, ý chí vươn lên của cậu bé Thành – nhân vật chính trong sách.
Cậu bé Thành sinh ra trong một gia đình tiểu thương ở Thanh Hoá, nhà có 5 anh chị em cả thảy. Bố là ông Lân Trai – một người làm nghề buôn bán gỗ, luồng nứa từ miền thương du về xuôi. Trước năm 45, nhờ chịu khó làm ăn, ông cũng có tiền mua được nhà riêng và có tham gia Hội kín Cách mạng. Trong thời kỳ cải cách ruộng đất, ông bị tố lên địa chủ, nhà cửa bị tịch thu, gia đình rơi vào khó khăn, bị o ép… Các con của ông phải đi làm thuê, ra các thành phố như Hải Phòng, Nam Định, Hà Nội… kiếm sống. Thành là út, lúc đó 10 tuổi cũng chịu gian nan, học hành bị đứt đoạn. Sau cải cách, nhờ quá khứ có tham gia cách mạng, gia đình ông Lân Trai được hạ xuống tiểu thương, nhưng của cải đã mất sạch. Cả gia đình lại quyết tâm lao động, làm lại từ đầu bằng con đường lương thiện, vươn lên bằng ý chí và sự chịu thương chịu khó.
10 tuổi, vì khó khăn không đủ ăn, Thành trải qua nhiều cảnh đời vất vả như phải đi làm con nuôi một gia đình khá giả (nhưng không thành), đi ở trong chùa, đánh chuông cho sư phụ để có ăn, rồi đi theo anh chị làm muối với ngư dân… Lớn hơn chút nữa, Thành ra Hà Nội học, vừa đi ở nhờ, đi học, lao động thêm để kiếm sống. Có dạo vừa đi học, vừa đi làm xe bò kéo. Có lúc đi dạy bổ túc văn hoá cho các cán bộ để lấy tiền ăn học…
Các anh chị em đều rời quê, lang bạt các thành phố, đi làm cho Nhà nước hoặc công nhân buôn bán lẻ… Ông Lân Trai thì ra Hải Phòng, tuy tuổi cao nhưng cũng ngồi bán nước chè để không làm nặng gánh con cháu. Cả gia đình lao vào cuộc mưu sinh. Có những trang tác giả miêu tả cuộc sống tuy khó khăn nhưng con người đối với nhau rất nhân văn, ấm áp. Toát lên một tình người, một chữ “tâm” giữa gian khổ, đau thương, xa cách. Tình bố mẹ, tình anh chị em, tình bạn bè, hàng xóm giúp nhau khi hoạn nạn… Có một thời đại tuy nghèo khổ nhưng con người luôn nhân ái như vậy.
Học xong phổ thông, Thành thi trượt vào đại học. Làm gì bây giờ? Một chàng trai không nhà cửa, không tương lai, chỉ có duy nhất một ý chí bền bỉ… Trong khi các bạn vào đại học, Thành đăng ký đi làm công nhân Đội Điều tra rừng thuộc Học viện Nông Lâm. Bạn đọc được phiêu du theo Thành tới những cánh rừng xa tít tận Quảng Bình, Vĩnh Linh, gặp các đồng bào thiểu số, xem họ sinh sống vào cái thời mà nền văn minh chưa đến đây. Rồi Thành lên các cánh rừng Tuyên Quang, Hoà Bình… ở đâu cũng có chuyện lạ, chuyện vui buồn, tình người yêu thương nhau. Đồng bào ta ở đâu cũng tốt, cũng quý người.
Sau bao nhiêu gian truân, cuối cùng Thành cũng đạt được tiêu chí là phải vào đại học. Ngày anh vào Đại học Lâm nghiệp cũng là ngày người yêu, đồng nghiệp trong tổ Điều tra rừng cũng có giấy gọi vào Sư phạm. Cuộc đời nở hoa, nhưng họ không thể lường được trước còn bao gian truân đang chờ họ trên mỗi bước đường đời.
Nhờ học giỏi, Thành tốt nghiệp dễ dàng trong Đại học 5 năm. Ngày anh ra trường cũng là lúc Khuê – vợ anh, tốt nghiệp Đại học Sư phạm, khoa Văn. Đám cưới được tổ chức giản dị, chỉ có bánh kẹo nhưng rất vui. Bạn bè đến rất đông vì ai cũng yêu quý anh.
Rồi Thành được phân làm giáo viên chủ nhiệm khoá 3 một trường về chế biến gỗ. Vợ đi dạy xa. Một cuộc chiến đấu mới. Trường thuyên chuyển địa điểm, giáo viên ít vì là thời chiến. Một tay anh Thành tổ chức, xây dựng trường, rồi đào tạo các thế hệ trẻ. Và khó khăn khi nền kinh tế thị trường mở cửa, con người thay đổi…
Sau nhiều năm phấn đấu, anh Thành dần được cấp trên, đồng nghiệp, bạn bè tín nhiệm. Hơn 30 năm sau, ông Thành đã về hưu với vị trí Hiệu trưởng, là nhà giáo ưu tú và được Huân chương Lao động hạng Nhì vì công tác tận tuỵ, đối xử nhân ái và đào tạo một thế hệ tương lai cho đất nước. Ngày ông Thành lên chia tay, cũng là ngày ông nhận Huân chương Lao động trong tình cảnh tràn đầy trìu mến của thầy cô, đồng nghiệp và bè bạn.
Đóng quyển sách lại, dư âm về sự nỗ lực phấn đấu của một con người, một thanh niên có tâm, có tài, tình người, tình yêu lao động thật đáng trân trọng. Xin cảm ơn tác giả, nhà giáo ưu tú Trịnh Quốc Đạt đã đem lại cho bạn đọc một tác phẩm văn học quý giá, và cho chúng tôi hiểu hơn nữa về một thời đại lịch sử gian khó mà mỗi người Việt Nam đều trải qua.
Tin liên quan

Cộng đồng làng nghề sẽ bước sang thời kỳ mới
15:00 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam: Kết nối cộng đồng làng nghề - Hội nhập quốc tế
10:28 | 26/01/2024 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Lưu Duy Dần biểu dương, đánh giá cao hoạt động của Tạp chí Làng nghề Việt Nam
09:47 | 22/12/2023 Tin tức
Tin mới hơn

Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành
08:47 | 18/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khai mạc Triển lãm ảnh nghệ thuật Mưa đỏ: Tri ân từ khuôn hình
19:13 | 17/07/2025 Văn hóa - Xã hội

"Việt Nam Bách Nghệ" tái hiện các làng nghề thủ công truyền thống Việt
13:45 | 17/07/2025 Văn hóa - Xã hội

9 Di sản Thế giới ở Việt Nam được UNESCO vinh danh
15:01 | 15/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Định vị thương hiệu du lịch sen Hà Nội
10:44 | 10/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Gia Lai quyết liệt vận hành hiệu quả chính quyền hai cấp "gần dân, sát dân, vì dân"
09:44 | 10/07/2025 Văn hóa - Xã hội
Tin khác

Kinh tế Việt Nam - Thăng trầm và đột phá: Góc nhìn xuyên suốt một hành trình đổi mới
09:44 | 10/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Ninh Bình: Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lễ hội truyền thống
13:57 | 09/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh người dân tộc thiểu số
13:57 | 09/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Chủ tịch Hà Thị Tính được vinh danh “Doanh nghiệp Văn hóa UNESCO năm 2025”
09:11 | 09/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Hướng dẫn thí sinh xác nhận nhập học vào lớp 10 năm học 2025 - 2026
08:44 | 08/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Vào hạ
09:17 | 07/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi Đạo giáo trở thành điểm tựa tinh thần trong biến động lịch sử Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Dấu ấn văn hóa đặc sắc trong dòng chảy tín ngưỡng Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Quán Đạo giáo - Di sản tôn giáo độc đáo cần được bảo tồn đúng giá trị
11:13 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi vũ điệu Chăm làm 'sống' lại không gian tháp cổ
14:07 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Kỳ họp thứ nhất HĐND tỉnh Gia Lai mới, dấu mốc khởi đầu hành trình mới với một niềm tin lớn
11:01 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

“Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” - Lịch sử gần gũi từ những câu chuyện dân gian
09:18 | 01/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhà báo, nhạc sĩ, nhà thơ Đinh Văn Bình: “Không có giới hạn nào giữa báo chí, thơ ca và âm nhạc”
09:54 | 28/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hơn 8.000 tình nguyện viên Thủ đô tiếp sức kỳ thi tốt nghiệp THPT
10:19 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhiệm kỳ 2021–2026, HĐND tỉnh Bình Định hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vì dân
09:14 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Khai mạc Hội nghị Trung ương 12
15:11 Tin tức

Hà Nội: Hàng loạt biệt thự, nhà cao tầng xây trái phép trên đất cụm công nghiệp làng nghề
14:52 Bạn đọc và tòa soạn

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch
08:48 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0
08:48 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025
08:48 Tin tức