Tính đến nay, tỉnh Thái Nguyên đã có trên hơn 100 xã được công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới, chiếm tỷ lệ khoảng 72% tổng số xã nông thôn trên địa bàn, bình quân mỗi xã đạt 17,2 tiêu chí Nông thôn mới.

Để đảm bảo hoàn thành các mục tiêu Chương trình quốc gia xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn, tỉnh Thái Nguyên phấn đấu đến hết năm 2020 không còn xã đạt dưới 10 tiêu chí Nông thôn mới.

Với mục tiêu: Xây dựng Nông thôn mới không có điểm kết thúc, Thái Nguyên đã đồng thời chỉ đạo các địa phương tập trung xây dựng xã Nông thôn mới nâng cao, Nông thôn mới kiểu mẫu, đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng các mô hình “hộ gia đình Nông thôn mới”, “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu”.

Xã Tiên Hội đang được huyện Đại Từ tập trung xây dựng mô hình xóm, xã nông thôn mới kiểu mẫu.

Theo Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới tỉnh Thái Nguyên, đến nay, toàn tỉnh đã có 13 xóm được UBND cấp huyện công nhận đạt “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu” gồm: Xóm Bến 1, xóm Bến 2, xóm Đấp 1, xóm Đấp 3, xóm Chiềng, xóm Tuần, xóm Ba Xã (xã Đắc Sơn, thành phố Sông Công), xóm Khe Đù (xã Phúc Thuận, Thị xã Phổ Yên), xóm Mỏ Gà, xóm Phượng Hoàng, xóm Suối Cạn (xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai), xóm Bãi Bằng, xóm Gốc Gạo (xã Tức Tranh, huyện Phú Lương), xóm Ao Trám (xã Động Đạt, huyện Phú Lương), xóm Thanh Thế (xã Yên Đổ, huyện Phú Lương), thôn Bãi Hội (xã Bảo Cường, huyện Định Hóa); xóm Hồng Thái (xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên) và xóm Cà Phê (xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ).

Năm 2020, Thái Nguyên đang triển khai xây dựng xã Nông thôn mới kiểu mẫu tại 9 xã gồm: Đắc Sơn (Phổ Yên), Đồng Liên (Thành phố Thái Nguyên), Minh Lập (Đồng Hỷ), Tức Tranh (Phú Lương), Vinh Sơn (Thành phố Sông Công), Phú Thượng (Võ Nhai), Tiên Hội (Đại Từ), Tân Đức (Phú Bình) và Bảo Cường (Định Hóa).

Huyện Định Hóa là một trong những huyện khó khăn nhất của tỉnh Thái Nguyên, việc triển khai chương trình xây dựng Nông thôn mới nói chung và xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu nói riêng được triển khai khá bài bản với những cách làm sáng tạo.

Theo đó, cùng với những cơ chế, chính sách chung, huyện đã thực hiện phân bổ nguồn vốn chương trình xây dựng Nông thôn mới cùng với việc lồng ghép các nguồn vốn từ các chương trình, dự án khác như: Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, vốn trọng tâm ATK, chương trình phát triển lâm nghiệp… để giảm đối ứng của cộng đồng dân cư và đẩy nhanh tiến độ thực chương trình.

Bên cạnh đó, huyện cũng đã áp dụng cơ chế đặc thù đối với xây dựng “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu” trên địa bàn. Ngoài xóm Tổ, xã Phượng Tiến và xóm Bãi Hội, xã Bảo Cường được hỗ trợ xây dựng “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu” từ nguồn vốn do tổ chức KOICA (Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc) và tỉnh Thái Nguyên hỗ trợ, huyện trích nguồn vốn từ ngân sách địa phương hỗ trợ với mức 600 triệu đồng/xóm trong vòng 2 năm để tập trung phát triển sản xuất...

Ông Hoàng Văn Sơn - Chủ tịch UBND huyện Định Hóa cho biết: Cùng với huy động các nguồn lực để hỗ trợ xã Bảo Cường thực hiện hoàn thành xây dựng “xã Nông thôn mới kiểu mẫu” giai đoạn 2018 - 2020, Định Hóa nhân rộng và có thêm 8 xóm đạt xóm Nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2020 tại các xã Phúc Chu, Kim Phượng, Trung Hội, Đồng Thịnh...

Còn tại huyện Phú Lương, việc xây dựng mô hình xóm, xã Nông thôn mới kiểu mẫu được tập trung thực hiện tại xã Tức Tranh - xã có vùng chè đặc sản lớn nhất huyện. Nhờ có sự tập trung đầu tư của huyện tại xã này hiện đã có 14/19 tiêu chí đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu; trong đó, có nhiều tiêu chí quan trọng như: Thủy lợi, điện nông thôn, cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, phát triển sản xuất, giảm nghèo và an sinh xã hội... Trong tổng số 24 xóm trong xã đã có 2 xóm Bãi Bằng và Gốc Gạo đạt chuẩn “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu” và 7 xóm khác đang được đầu tư để đạt chuẩn “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu” vào năm nay...

Tuy nhiên thực tiễn cho thấy, tiến độ thực hiện xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu, xóm nông thôn mới kiểu mẫu tại Thái Nguyên còn chậm so với kế hoạch. Đến nay, toàn tỉnh mới có 01 xã đạt chuẩn, các xã còn lại tiêu chí đạt thấp. Nguyên nhân được xác định là: Việc thực hiện tiêu chí “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu”, hộ gia đình Nông thôn mới chưa được quan tâm; Chưa xây dựng được nội dung nổi bật của xã Nông thôn mới kiểu mẫu như: Mô hình tổ chức sản xuất, văn hóa, môi trường…

Để có thể triển khai thực hiện xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu một cách hiệu quả Thái Nguyên cũng đã kịp thời đề ra giải pháp cho các tháng cuối năm 2020 là: Đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng các mô hình “hộ gia đình Nông thôn mới”, “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu”, lấy mô hình xây dựng “xóm Nông thôn mới kiểu mẫu” làm hạt nhân; quan tâm thực hiện tốt các mô hình phát triển tổ chức sản xuất (hợp tác xã, doanh nghiệp); công tác bảo vệ môi trường, xây dựng và phát triển cảnh quan, môi trường “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn” làm tiền đề cho phát triển du lịch nông thôn; phát huy vai trò của nhân dân, nhân rộng và phát huy hiệu quả các mô hình tự quản bảo đảm giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn nông thôn.

Nguyễn Thành