Hà Nội: 16°C Hà Nội
Đà Nẵng: 21°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 25°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 21°C Thừa Thiên Huế

Nhớ mâm cỗ tất niên của mẹ

LNV - Trong tâm thức người Việt Nam, Tết Nguyên đán rất hệ trọng. Người ta cầu mong gặp được nhiều may mắn trong năm mới. Tết cũng là dịp để đoàn tụ gia đình. Dù đi làm ăn xa nhưng khi những ngày cuối năm cận kề thì ai cũng gắng thu xếp công việc để về nhà ăn Tết. Đối với người khá giả thì Tết là dịp sắm sửa, vui chơi. Còn với người nghèo thì “lo Tết, chạy Tết”. Bởi vậy, dân gian có câu: “Tết đến sau lưng, ông vải thì mừng, con cháu thì lo”.


Đến phiên chợ Đơ 25 tháng Chạp, mẹ đi chợ mang về mấy bó lá dong, yến gạo nếp cái hoa vàng, mấy cân đậu xanh xanh lòng, mấy cân thịt sấn vai và vài bó lạt giang chẻ sẵn. Rồi mẹ sai anh cả tôi mang cái thùng mọi năm vẫn luộc bánh chưng ra cọ rửa cho sạch sẽ. Cô út phải rửa lá dong, kêu rét cóng cả tay rồi cằn nhằn: “Sao mẹ không mua bánh chưng gói sẵn cho anh chị em con đỡ vất vả?”. Mẹ nói: “Là con gái thì phải biết nữ công gia chánh, kẻo mai kia về nhà chồng lóng nga lóng ngóng, để thông gia người ta cười là mẹ không biết dạy con”. Đến bây giờ khi chị em chúng tôi đã làm mẹ, làm bà, mới thấm thía những lời răn của mẹ.

Tôi vẫn nhớ cảnh đón Tết trong những ngày gió bấc se se. Mâm cỗ tất niên được mẹ tôi chuẩn bị công phu, cầu kỳ lắm. Thường là phải đủ 4 bát, 9 đĩa. Bát canh bóng màu vàng trong như hổ phách, vừa xốp vừa giòn được làm từ bóng cá thủ hoặc bì lợn. Miếng bóng được tẩy kỹ bằng rượu trắng và gừng giã nhỏ rồi cắt lát hình vuông hoặc hình quả trám. Su hào thái vuông quân cờ, xanh trong màu ngọc bích. Cà rốt tỉa hình, cắt lát mỏng như những đóa hoa đồng nội. Vài quả đậu Hà Lan, mấy miếng súp lơ trắng, súp lơ xanh tạo màu đẹp mắt. Nước dùng nấu canh bóng phải là nước luộc gà trong, có tí bọt nào nổi lên là phải vớt bỏ đi, cho thêm ít tôm nõn khô làm ngọt và thơm nước. Không thể thiếu mấy miếng thịt thăn thái mỏng, mấy miếng mộc nhĩ, nấm hương. Canh bóng múc ra bát rồi lại rắc thêm trứng gà tráng mỏng thái chỉ lăn tăn, vài ngọn rau mùi thấp thoáng càng làm cho sắc men trắng muốt của chiếc bát sứ thêm trang trọng, gợi thèm.

Bát canh ninh với nguyên liệu là măng lưỡi lợn và khuỷu chân giò. Khuỷu móng giò chẻ đôi, chặt thành từng miếng vừa vặn, rồi buộc chặt bằng lạt. Măng khô ngâm kỹ trong nước vo gạo, vớt ra thái vuông, luộc vài lượt cho mềm và bớt màu sẫm. Cho móng giò và măng với một ít nước luộc gà, nêm mắm muối xào kỹ cho ngấm rồi mới cho nước dùng vào ninh nhỏ lửa để nước canh không bị đục. Mỗi bát canh chỉ đơm vài cục móng giò với 7 - 8 miếng măng là vừa đủ, phía trên rải một lớp miến dong dưới mấy củ hành trần trắng muốt. Màu măng nâu nâu, lá hành xanh mướt, khúc móng giò hơi vàng như màu nghệ nhạt, nom bát canh ninh màu mỡ nhưng ăn lại không ngán.

Để nấu được bát canh mọc ngon cũng khá cầu kỳ. Phải là loại nấm hương rừng mọc ở thân cây sung dì tôi mua được của người Dao Đỏ ở Lào Cai là thơm ngon nhất. Nấm hương ngâm kỹ, rửa sạch, cắt hết chân, để ráo nước rồi mới nêm giò sống vào từng cánh nấm cho tròn đầy. Nước nấu mọc cũng là nước luộc gà, cho hạt sen trần hầm nhừ rồi mới thả nấm mọc vào. Có người còn cho thêm trứng chim cút luộc bóc vỏ chiên qua dầu mỡ, nhưng mẹ tôi bảo có mùi tanh và váng dầu mỡ nên không thích. Bát canh mọc trong veo, hạt sen trắng ngà, những cánh nấm ôm gọn miếng giò trong lòng, lơ lửng bồng bềnh bên những sợi rau mùi xanh xanh thật là bắt mắt.

Bát canh thứ tư là bát miến, nấu bằng nước xuýt với bộ lòng gà và mộc nhĩ, nấm hương thái chỉ. Xưa kia người Hà Nội toàn dùng miến Tàu làm từ bột đỗ xanh. Sau này, các nhà sản xuất đã “cải tiến”, chế biến miến bằng tinh bột củ dong riềng. Đây là món canh mát, dễ ăn, đám trẻ thích nhất.

Bốn bát canh đặt vào bốn góc mâm đồng. Chính giữa là bát nước mắm ngon, thơm mặn mòi mùi biển. Hạt tiêu xay nhỏ rắc vào. Đầu vị là đĩa thịt gà ri luộc chặt miếng to, vuông vức xếp úp, da vàng nhẫy điểm thêm chút lá chanh thái nhỏ như sợi chỉ xanh. Giò bò, giò lụa, giò xào, chả quế, nem rán, khúc cá kho riềng, đều là những món ăn nguội, hợp với bốn bát canh tạo nên màu sắc riêng cho mâm cỗ Tết Việt Nam. Cũng không thể quên món nem chạo trộn thính và lá ổi, được bọc kín trong lá chuối tươi. Những quả nem như những chiếc kim tự tháp xinh xinh màu xanh nõn, thứ đồ nhắm này quả là tốn rượu. Bánh chưng được bóc ra, rồi dùng lạt tước nhỏ xắt thành 8 miếng. Rau sống, dưa hành cũng được đưa cả lên mới đủ vị.

Mâm cỗ tinh tươm được bày trang trọng trên ban thờ. Sáu chiếc bát sứ, sáu đôi đũa mun được sắp bên thành mâm. Cha tôi trịnh trọng thắp ba nén nhang dưới trụ hương vòng thơm ngát, rồi sửa lại khăn lượt áo the, thành kính nhìn lên bài vị rồi khấn Trời, Phật, thần linh, tổ tiên “phù hộ độ trì cho toàn gia mạnh khỏe, con cháu thông minh, học hành tấn tới…”.

Anh chị em chúng tôi hiện tại đều có cuộc sống gia đình ổn định và vẫn giữ nguyên nếp cũ của gia đình. Mâm cỗ tất niên vẫn đủ 4 bát 9 đĩa, chỉ có các món bày đĩa trên mâm cỗ bây giờ đã thay đổi đôi chút tùy theo điều kiện của mỗi nhà.

Bài, ảnh: Nguyễn Thị Kim Oanh

Tin liên quan

Tin mới hơn

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Hưng Yên

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Hưng Yên

LNV - Trong không khí phấn khởi của những ngày đầu Xuân năm mới, sáng 5/2, tại thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh tổ chức Lễ phát động Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” - Xuân Ất Tỵ năm 2025. Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây.
Hoài Đức phấn đấu trồng 15.000 cây các loại trong năm 2025

Hoài Đức phấn đấu trồng 15.000 cây các loại trong năm 2025

LNV - Sáng 3-2, Huyện ủy, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam huyện Hoài Đức tổ chức Lễ phát động Tết trồng cây Xuân Ất Tỵ năm 2025.
Rực rỡ cờ hoa chào mừng 95 năm Ngày thành lập Đảng

Rực rỡ cờ hoa chào mừng 95 năm Ngày thành lập Đảng

LNV - Những ngày này, khắp các tuyến đường, góc phố của Thủ đô Hà Nội khoác lên mình tấm áo rực rỡ sắc màu với cờ, hoa, pa nô, áp phích tuyên truyền chào mừng kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025).
Hàng ngàn du khách trẩy hội Đống Đa Tây Sơn Bình Định

Hàng ngàn du khách trẩy hội Đống Đa Tây Sơn Bình Định

LNV - Ngày 1/2, (nhằm ngày mùng 4 Tết Nguyên đán Ất Tỵ) tại Bảo tàng Quang Trung, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định tổ chức Lễ kỷ niệm 236 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (1789 - 2025). Sự kiện đã thu hút hàng ngàn người dân và du khách về trẩy hội đầu xuân.
Kẹo lạc Phố Hiến – hương vị quê nhà trên bàn trà ngày tết

Kẹo lạc Phố Hiến – hương vị quê nhà trên bàn trà ngày tết

LNV - Bên cạnh mứt cổ truyền, ô mai và các loại hạt, bàn trà ngày Tết của người Việt luôn được tô điểm bởi những món ăn truyền thống. Trong đó, kẹo lạc luôn xuất hiện như một món quà giản dị mà ý nghĩa. Đến từ vùng đất Phố Hiến (Hưng Yên), món kẹo dân dã này đã mang đến hương vị ngọt ngào, góp phần làm đậm thêm hương vị ngày xuân.
Từ chiếc võng chuối mộc mạc đến sản phẩm du lịch hấp dẫn

Từ chiếc võng chuối mộc mạc đến sản phẩm du lịch hấp dẫn

LNV - Với đôi tay khéo léo, bà Bàn Thị Xiếu (79 tuổi) đã "hô biến" những tàu lá chuối khô thành những chiếc võng quê gợi nhớ, gợi thương về một thời ký ức xưa cũ và trở thành sản phẩm du lịch du lịch độc đáo tại cồn Sơn.

Tin khác

Đảng mãi mãi là mùa Xuân

Đảng mãi mãi là mùa Xuân

LNV - Một mùa Xuân mới - Xuân Ất Tỵ 2025 đang về trên khắp các nẻo đường của đất nước. Cứ mỗi độ Xuân về cả dân tộc lại hân hoan chào đón kỷ niệm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/02/1930-03/02/2025).
Mai vàng một góc nhà xưa

Mai vàng một góc nhà xưa

LNV - Tôi cố gắng thu xếp công việc để kịp về nhà lặt lá mai phụ ba và tham gia tát ao bắt cá như những năm trước. Tôi nhớ nhà quay quắt, tôi thèm nghe cái mùi bùn non ngai ngái mỗi dịp xuân về. Nhớ, cứ đến sáng 23 tháng chạp, ông Nội lại “phát động phong trào” tát ao bắt cá. Cá ở ao đủ loại, con nào con nấy đều mập mạp, đám con nít chúng tôi khoái lắm. Bắt được cá, chỉ cần nó quẫy mạnh một cái là tuột khỏi tay, có đứa ngã dúi dụi xuống bùn trong tiếng hò reo ầm ĩ. Tôi không đếm xuể mình đã ngã xuống bùn bao nhiêu lần như thế!
Nét quê ngày Tết

Nét quê ngày Tết

LNV - Tháng mười hai đang trôi qua thật nhanh, thoáng chốc chúng ta đã đi qua tuổi thơ tự lúc nào không hay, nhìn lại tất cả đã già nua, đã mờ nhòe, đã thôi những chông chênh và vấp ngã. Bất chợt ta nhận ra kỷ niệm tuổi thơ với những ngày giáp Tết vẫn cứ len lỏi trong từng miền ký ức, để rồi nghe đâu đây mùi hương không lẫn vào đâu được đó là hương của Tết, hương của những ngày thơ ấu, của những phong tục, của tình thân và hương vị của nét quê hồn hậu, đậm đà.
Biểu tượng hòa bình hữu nghị ở ngã ba Đông Dương

Biểu tượng hòa bình hữu nghị ở ngã ba Đông Dương

LNV - Không chỉ là biểu tượng của hòa bình và hữu nghị giữa Việt Nam - Lào - Campuchia, cột mốc Ngã ba Đông Dương còn là địa điểm tham quan hấp dẫn, thu hút du khách yêu thiên nhiên, thích khám phá lịch sử.
Ấn tượng với cụm linh vật năm Ất Tỵ 2025 tại Bình Định

Ấn tượng với cụm linh vật năm Ất Tỵ 2025 tại Bình Định

LNV - Chiều 21/1, tại quảng trường Nguyễn Tất Thành, TP Quy Nhơn, Sở Văn hóa và Thể thao Bình Định tổ chức Lễ khánh thành cụm linh vật năm Ất Tỵ 2025 đã thu hút đông đảo người dân và du khách đến xem thưởng lãm, chụp hình vào những ngày giáp Tết Nguyên đán Ất Tỵ.
Tết về gói bánh chưng xanh

Tết về gói bánh chưng xanh

LNV - Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/ Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh. Hai câu ca dao trên đã gói ghém được những thứ thiết yếu trong Tết xưa của người Việt. Mỗi gia đình dù giàu hay nghèo, sang hay hèn cũng đều chuẩn bị mọi thứ cho tươm tất, đủ đầy hơn ngày thường, trong đó không thể thiếu được chiếc bánh chưng xanh. Trước là để cúng trời đất, tổ tiên, sau là ăn trong mấy ngày Tết và còn để đi lễ hay làm quà biếu. Đó là một phong tục đẹp và nét văn hóa truyền thống từ ngàn đời nay của dân tộc ta. Song có lẽ háo hức và mong chờ Tết hơn cả vẫn là lứa tuổi học trò vô lo vô nghĩ nhất.
Giữ gìn nét đẹp văn hóa Tết truyền thống của người Việt

Giữ gìn nét đẹp văn hóa Tết truyền thống của người Việt

LNV - Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, những phong tục trong ngày Tết Nguyên đán vẫn được người Việt giữ gìn nguyên vẹn đến ngày nay. Mỗi khi Tết đến Xuân về các con, các cháu đem lễ vật để dâng cúng tổ tiên, các cụ, ông bà, cha mẹ…, luôn được xem là một nét đẹp truyền thống theo đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “chim có tổ, người có tông”…
TP. HCM: Không khí rộn ràng, vàng mã đắt hàng dịp Tết ông Công, ông Táo

TP. HCM: Không khí rộn ràng, vàng mã đắt hàng dịp Tết ông Công, ông Táo

LNV - Để phục vụ cho dịp đưa tiễn ông Công, ông Táo về trời (23 tháng Chạp, Âm lịch), người dân TP. HCM lại tranh thủ thời gian đi mua sắm vàng mã, nhang đèn chuẩn bị cho mâm cúng.
Rau dớn " gọi" mùa Xuân xứ Quảng

Rau dớn " gọi" mùa Xuân xứ Quảng

LNV - Nhắc đến Quảng Nam, không thể không kể đến một loại rau độc đáo - rau dớn, mà không chỉ là nguồn dinh dưỡng quan trọng của miền núi mà còn là biểu tượng sống động của mùa Xuân ấm áp lại về. Rau dớn không chỉ thu hút sự ưa chuộng trong bữa ăn hàng ngày mà còn trở thành một món đặc sản quyến rũ cho du khách và những người sành ẩm thực.
Lời giải cho bài toán bảo tồn văn hóa đồng bào M’Nâm

Lời giải cho bài toán bảo tồn văn hóa đồng bào M’Nâm

LNV - Nhờ định hướng kết hợp phát triển du lịch với nông nghiệp, lấy cây cà phê làm điểm nhấn để quảng bá và bảo tồn giá trị văn hóa đồng bào M’Nâm, làng Kon Chênh ở xã Măng Cành (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) đang trở thành một trong những “điểm sáng” trên bản đồ du lịch cộng đồng Việt Nam.
Trường THCS Nga Liên Giữ vững danh hiệu trường chuẩn Quốc gia

Trường THCS Nga Liên Giữ vững danh hiệu trường chuẩn Quốc gia

LNV - Trong nhiều năm qua, trường THCS Nga Liên (Nga Sơn, Thanh Hóa) đã không ngừng phấn đấu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, luôn được các cấp lãnh đạo huyện Nga Sơn quan tâm, nhân dân địa phương tin tưởng, ủng hộ và đánh giá cao về đổi mới công tác quản lí giáo dục, cũng như nâng cao chất lượng dạy và học. Với sự cố gắng vươn lên qua từng năm học, trường vinh dự được UBND tỉnh Thanh Hóa công nhận đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 năm 2023.
Gốm Chu Đậu - Món Quà Truyền Thống Văn Hóa Và Niềm Tự Hào Thương Hiệu Quốc Gia Việt Nam

Gốm Chu Đậu - Món Quà Truyền Thống Văn Hóa Và Niềm Tự Hào Thương Hiệu Quốc Gia Việt Nam

LNV - Gốm Chu Đậu không chỉ là sản phẩm thủ công mỹ nghệ nổi tiếng của Việt Nam mà còn là biểu tượng văn hóa mang đậm nét truyền thống dân tộc. Được công nhận là thương hiệu quốc gia, gốm Chu Đậu đã ghi dấu ấn sâu sắc trên bản đồ gốm sứ thế giới, trở thành món quà ý nghĩa dành tặng đối tác, bạn bè và người thân, mang theo giá trị lịch sử, nghệ thuật và phong thủy.
Bình Định: Phù Mỹ tận tâm với công tác an sinh xã hội

Bình Định: Phù Mỹ tận tâm với công tác an sinh xã hội

LNV - Xác định chính sách an sinh xã hội là nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa chiến lược đối với sự ổn định chính trị - xã hội, là chìa khóa để phát triển toàn diện và bền vững, huyện Phù Mỹ thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, nâng cao sức khỏe thể chất, đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân.
Rắn trong nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc Việt Nam

Rắn trong nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc Việt Nam

LNV - Nhắc đến rắn, chúng ta có thể hình dung ra một loại động vật bò sát có máu lạnh với những nét uốn lượn mềm mại khi chúng di chuyển. Tuy nhiên đâu phải sợ là không gặp, hoặc không có cơ hội được thấy, nhất là ở miền nam Việt Nam. Bắt rắn, ăn rắn, làm thuốc rắn, rượu rắn, cao rắn, kể chuyện về rắn, tất cả những điều này đã trở thành một nét văn hoá sâu đậm trong đời sống của người bình dân Việt Nam.
Người thi sỹ gieo những vần thơ bằng trái tim nhiệt huyết

Người thi sỹ gieo những vần thơ bằng trái tim nhiệt huyết

LNV - Với những vần thơ trong trẻo và bình dị, Nhà báo, Nhạc sĩ Đinh Văn Bình đã bước vào sân chơi văn học khi vừa chính thức trở thành hội viên Hội Nhà văn Hà Nội. Từ trải nghiệm trong cuộc sống, anh đã xuất bản 3 tập thơ: “Một mình”, “Chồi xuân ngày mới” và “Thân thương tuổi học trò” do Nhà xuất bản Hội Nhà văn, Nhà xuất bản Tri thức phát hành được gửi tặng đến người thân, bạn bè và bạn đọc.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Bình Định trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc

Bình Định trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc

LNV - Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng tin tưởng với sự đoàn kết, nhất trí, sự đồng tâm, sự nỗ lực của tất cả các cấp, ngành, các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh, chúng ta sẽ đạt được mục tiêu đưa Bình Định trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc,
Bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ từ những ngày đầu Xuân mới, quyết tâm hoàn thành mục tiêu cả năm 2025

Bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ từ những ngày đầu Xuân mới, quyết tâm hoàn thành mục tiêu cả năm 2025

LNV - Sáng 5/2, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1, thảo luận cho ý kiến về tình hình kinh tế-xã hội tháng 1 và triển khai Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ, xây dựng kịch bản tăng trưởng của các
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Hưng Yên

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Hưng Yên

LNV - Trong không khí phấn khởi của những ngày đầu Xuân năm mới, sáng 5/2, tại thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh tổ chức Lễ phát động Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” - Xuân Ất Tỵ năm 2025. Tổng
Quảng Ngãi: Những “điểm tựa” nơi vùng cao

Quảng Ngãi: Những “điểm tựa” nơi vùng cao

LNV - Lực lượng Người có uy tín của tỉnh Quảng Ngãi được xem là cầu nối quan trọng giữa chính quyền và Nhân dân, góp phần đưa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với người dân. Đồng thời, họ tích cực tham gia vào các phong trào thi đua phát triể
Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ

Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ

LNV - Nghề sản xuất nón lá trên địa bàn xã Nhơn Mỹ có từ rất lâu đời gắn với làng nghề truyền thống nón lá Gò Găng của thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Làm thế nào để bảo tồn, phát triển làng nghề gắn với du lịch là những trăn trở của lãnh đạo xã Nhơn Mỹ h
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-61
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-66
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-67
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-91
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-32
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-50
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-33
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-51
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-54
so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-75
Giao diện di động