Hà Nội: 14°C Hà Nội
Đà Nẵng: 21°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 26°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 20°C Thừa Thiên Huế

Nhớ mâm cỗ tất niên của mẹ

LNV - Trong tâm thức người Việt Nam, Tết Nguyên đán rất hệ trọng. Người ta cầu mong gặp được nhiều may mắn trong năm mới. Tết cũng là dịp để đoàn tụ gia đình. Dù đi làm ăn xa nhưng khi những ngày cuối năm cận kề thì ai cũng gắng thu xếp công việc để về nhà ăn Tết. Đối với người khá giả thì Tết là dịp sắm sửa, vui chơi. Còn với người nghèo thì “lo Tết, chạy Tết”. Bởi vậy, dân gian có câu: “Tết đến sau lưng, ông vải thì mừng, con cháu thì lo”.


Đến phiên chợ Đơ 25 tháng Chạp, mẹ đi chợ mang về mấy bó lá dong, yến gạo nếp cái hoa vàng, mấy cân đậu xanh xanh lòng, mấy cân thịt sấn vai và vài bó lạt giang chẻ sẵn. Rồi mẹ sai anh cả tôi mang cái thùng mọi năm vẫn luộc bánh chưng ra cọ rửa cho sạch sẽ. Cô út phải rửa lá dong, kêu rét cóng cả tay rồi cằn nhằn: “Sao mẹ không mua bánh chưng gói sẵn cho anh chị em con đỡ vất vả?”. Mẹ nói: “Là con gái thì phải biết nữ công gia chánh, kẻo mai kia về nhà chồng lóng nga lóng ngóng, để thông gia người ta cười là mẹ không biết dạy con”. Đến bây giờ khi chị em chúng tôi đã làm mẹ, làm bà, mới thấm thía những lời răn của mẹ.

Tôi vẫn nhớ cảnh đón Tết trong những ngày gió bấc se se. Mâm cỗ tất niên được mẹ tôi chuẩn bị công phu, cầu kỳ lắm. Thường là phải đủ 4 bát, 9 đĩa. Bát canh bóng màu vàng trong như hổ phách, vừa xốp vừa giòn được làm từ bóng cá thủ hoặc bì lợn. Miếng bóng được tẩy kỹ bằng rượu trắng và gừng giã nhỏ rồi cắt lát hình vuông hoặc hình quả trám. Su hào thái vuông quân cờ, xanh trong màu ngọc bích. Cà rốt tỉa hình, cắt lát mỏng như những đóa hoa đồng nội. Vài quả đậu Hà Lan, mấy miếng súp lơ trắng, súp lơ xanh tạo màu đẹp mắt. Nước dùng nấu canh bóng phải là nước luộc gà trong, có tí bọt nào nổi lên là phải vớt bỏ đi, cho thêm ít tôm nõn khô làm ngọt và thơm nước. Không thể thiếu mấy miếng thịt thăn thái mỏng, mấy miếng mộc nhĩ, nấm hương. Canh bóng múc ra bát rồi lại rắc thêm trứng gà tráng mỏng thái chỉ lăn tăn, vài ngọn rau mùi thấp thoáng càng làm cho sắc men trắng muốt của chiếc bát sứ thêm trang trọng, gợi thèm.

Bát canh ninh với nguyên liệu là măng lưỡi lợn và khuỷu chân giò. Khuỷu móng giò chẻ đôi, chặt thành từng miếng vừa vặn, rồi buộc chặt bằng lạt. Măng khô ngâm kỹ trong nước vo gạo, vớt ra thái vuông, luộc vài lượt cho mềm và bớt màu sẫm. Cho móng giò và măng với một ít nước luộc gà, nêm mắm muối xào kỹ cho ngấm rồi mới cho nước dùng vào ninh nhỏ lửa để nước canh không bị đục. Mỗi bát canh chỉ đơm vài cục móng giò với 7 - 8 miếng măng là vừa đủ, phía trên rải một lớp miến dong dưới mấy củ hành trần trắng muốt. Màu măng nâu nâu, lá hành xanh mướt, khúc móng giò hơi vàng như màu nghệ nhạt, nom bát canh ninh màu mỡ nhưng ăn lại không ngán.

Để nấu được bát canh mọc ngon cũng khá cầu kỳ. Phải là loại nấm hương rừng mọc ở thân cây sung dì tôi mua được của người Dao Đỏ ở Lào Cai là thơm ngon nhất. Nấm hương ngâm kỹ, rửa sạch, cắt hết chân, để ráo nước rồi mới nêm giò sống vào từng cánh nấm cho tròn đầy. Nước nấu mọc cũng là nước luộc gà, cho hạt sen trần hầm nhừ rồi mới thả nấm mọc vào. Có người còn cho thêm trứng chim cút luộc bóc vỏ chiên qua dầu mỡ, nhưng mẹ tôi bảo có mùi tanh và váng dầu mỡ nên không thích. Bát canh mọc trong veo, hạt sen trắng ngà, những cánh nấm ôm gọn miếng giò trong lòng, lơ lửng bồng bềnh bên những sợi rau mùi xanh xanh thật là bắt mắt.

Bát canh thứ tư là bát miến, nấu bằng nước xuýt với bộ lòng gà và mộc nhĩ, nấm hương thái chỉ. Xưa kia người Hà Nội toàn dùng miến Tàu làm từ bột đỗ xanh. Sau này, các nhà sản xuất đã “cải tiến”, chế biến miến bằng tinh bột củ dong riềng. Đây là món canh mát, dễ ăn, đám trẻ thích nhất.

Bốn bát canh đặt vào bốn góc mâm đồng. Chính giữa là bát nước mắm ngon, thơm mặn mòi mùi biển. Hạt tiêu xay nhỏ rắc vào. Đầu vị là đĩa thịt gà ri luộc chặt miếng to, vuông vức xếp úp, da vàng nhẫy điểm thêm chút lá chanh thái nhỏ như sợi chỉ xanh. Giò bò, giò lụa, giò xào, chả quế, nem rán, khúc cá kho riềng, đều là những món ăn nguội, hợp với bốn bát canh tạo nên màu sắc riêng cho mâm cỗ Tết Việt Nam. Cũng không thể quên món nem chạo trộn thính và lá ổi, được bọc kín trong lá chuối tươi. Những quả nem như những chiếc kim tự tháp xinh xinh màu xanh nõn, thứ đồ nhắm này quả là tốn rượu. Bánh chưng được bóc ra, rồi dùng lạt tước nhỏ xắt thành 8 miếng. Rau sống, dưa hành cũng được đưa cả lên mới đủ vị.

Mâm cỗ tinh tươm được bày trang trọng trên ban thờ. Sáu chiếc bát sứ, sáu đôi đũa mun được sắp bên thành mâm. Cha tôi trịnh trọng thắp ba nén nhang dưới trụ hương vòng thơm ngát, rồi sửa lại khăn lượt áo the, thành kính nhìn lên bài vị rồi khấn Trời, Phật, thần linh, tổ tiên “phù hộ độ trì cho toàn gia mạnh khỏe, con cháu thông minh, học hành tấn tới…”.

Anh chị em chúng tôi hiện tại đều có cuộc sống gia đình ổn định và vẫn giữ nguyên nếp cũ của gia đình. Mâm cỗ tất niên vẫn đủ 4 bát 9 đĩa, chỉ có các món bày đĩa trên mâm cỗ bây giờ đã thay đổi đôi chút tùy theo điều kiện của mỗi nhà.

Bài, ảnh: Nguyễn Thị Kim Oanh

Tin liên quan

Tin mới hơn

Triển lãm 300 hình ảnh, hiện vật về “Đảng ta thật là vĩ đại” và “Hội Xuân Ất Tỵ 2025”

Triển lãm 300 hình ảnh, hiện vật về “Đảng ta thật là vĩ đại” và “Hội Xuân Ất Tỵ 2025”

LNV - Chào mừng kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025), mừng Xuân Ất Tỵ 2025, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp cùng UBND tỉnh Thái Nguyên tổ chức triển lãm “Đảng ta thật là vĩ đại” và “Hội Xuân Ất Tỵ 2025”.
Festival hoa Mê Linh lần thứ 2: Vinh danh giá trị nghề trồng hoa

Festival hoa Mê Linh lần thứ 2: Vinh danh giá trị nghề trồng hoa

LNV - Festival hoa Mê Linh lần thứ 2 năm 2024 với chủ đề "Mê Linh rực rỡ sắc hoa" diễn ra từ ngày 26/12/2024 đến hết ngày 01/01/2025 và được tổ chức tại Quảng trường Trung tâm Hành chính huyện Mê Linh (Hà Nội) trong khuôn viên rộng gần 10.000 m². Lễ hội hoa Mê Linh không chỉ mang đến một không gian thưởng ngoạn đậm đà xuân mà còn trở thành một điểm nhấn quan trọng trong việc quảng bá, tôn vinh giá trị của làng nghề trồng hoa, đồng thời quảng bá tiềm năng du lịch và nét đẹp truyền thống của huyện Mê Linh. Đưa hình ảnh của huyện Mê Linh đến với du khách gần xa.
“Bánh chưng xanh - Tết vì người nghèo” năm 2025

“Bánh chưng xanh - Tết vì người nghèo” năm 2025

LNV - Cùng với các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân, đón Tết Ất Tỵ, Ban Quản lý Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức chương trình “Bánh chưng xanh - Tết vì người nghèo” năm 2025 tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Võ cổ truyền Bình Định hành trình ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Võ cổ truyền Bình Định hành trình ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

LNV - Hội thảo quốc tế “Bảo vệ, phát huy di sản văn hóa phi vật thể và Võ cổ truyền Bình Định” là dịp các nhà khoa học quốc tế và trong nước cùng nhau nhận diện giá trị di sản văn hóa phi vật thể nói chung, Võ cổ truyền Bình Định nói riêng và hướng tới việc hoàn thiện hồ sơ đệ trình UNESCO ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Phù điêu Kala Núi Bà là bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Phú Yên

Phù điêu Kala Núi Bà là bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Phú Yên

LNV - Phù điêu Kala Núi Bà là bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Phú Yên đến thời điểm hiện tại, là một trong 33 hiện vật, nhóm hiện vật vừa được Thủ tướng Chính phủ công nhận bảo quốc gia đợt 13 năm 2024.
Bình Định: Giữ gìn di sản văn hóa phi vật thể của người Hrê

Bình Định: Giữ gìn di sản văn hóa phi vật thể của người Hrê

LNV - An Lão là huyện miền núi vùng cao của tỉnh Bình Định đang thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Hrê gắn với phát triển du lịch theo tinh thần Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”.

Tin khác

Năm Ất Tỵ 2025 kể chuyện bài võ Xà quyền

Năm Ất Tỵ 2025 kể chuyện bài võ Xà quyền

LNV - Xà quyền là một trong 8 bài quyền nổi tiếng và cũng là một trong Tứ hình quyền gồm Hổ quyền, Xà quyền, Hạc quyền và Hầu quyền của võ cổ truyền Bình Định, do 6 võ tướng thời Tây Sơn đúc kết soạn thảo và chép vào quyển “Lục lăng bạo chúa”.
Người thi sĩ gieo những vần thơ bằng trái tim nhiệt huyết

Người thi sĩ gieo những vần thơ bằng trái tim nhiệt huyết

LNV - Với những vần thơ trong trẻo và bình dị, Nhà báo, Nhạc sĩ Đinh Văn Bình đã bước vào sân chơi văn học khi chính thức trở thành hội viên Hội Nhà văn Hà Nội với tấm thẻ Nhà văn trên tay. Từ trải nghiệm trong cuộc sống, anh đã xuất bản 03 tập thơ: “Một mình”, “Chồi xuân ngày mới” và “Thân thương tuổi học trò” do Nhà xuất bản Hội Nhà văn, Nhà xuất bản Tri thức phát hành được gửi tặng đến người thân, bạn bè và đối tác.
Festival hoa Mê Linh - Tôn vinh nghề trồng hoa

Festival hoa Mê Linh - Tôn vinh nghề trồng hoa

LNV - Nhằm tôn vinh nghề trồng hoa gắn với phát triển thương mại, du lịch và dịch vụ, huyện Mê Linh vừa tổ chức thành công Festival hoa Mê Linh lần thứ hai, một trong những lễ hội hoa lớn nhất miền Bắc. Sự kiện này không chỉ là dịp để giới thiệu vẻ đẹp và giá trị của nghề trồng hoa mà còn góp phần quảng bá các sản phẩm đặc trưng của địa phương.

'Xuân về trên bản làng' - Hoạt động văn hóa đặc sắc chào mừng xuân 2025

LNV - Từ ngày 1 - 31/01/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Xuân về trên bản làng”. Đây là sự kiện nhằm tái hiện những nét văn hóa truyền thống độc đáo, giới thiệu các nghi lễ, lễ hội, phong tục tập quán và các hoạt động đón Tết cổ truyền đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên khắp mọi miền đất nước.
Ngành văn hóa Bình Định bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

Ngành văn hóa Bình Định bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

LNV - Trong năm 2024, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bình Định tổ chức nhiều hoạt động nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, nghệ thuật truyền thống Bình Định, góp phần giữ gìn, lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống và thúc đẩy phát triển du lịch, kinh tế - xã hội.
Phát huy giá trị văn hóa Việt Nam qua lăng kính nghệ thuật thực cảnh "Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ trấn"

Phát huy giá trị văn hóa Việt Nam qua lăng kính nghệ thuật thực cảnh "Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ trấn"

LNV - Tối ngày 29/12, tại Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long, Ba Đình, Hà Nội, Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VHTTDL) chủ trì, phối hợp với Liên đoàn Xiếc Việt Nam, Nhà hát Múa rối Việt Nam, Nhà hát Chèo Việt Nam, Nhà hát Kịch Việt Nam, Nhà hát Cải lương Việt Nam, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam tổ chức Chương trình nghệ thuật thực cảnh với chủ đề "Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ trấn". Chương trình biểu diễn nghệ thuật thực cảnh Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ Trấn do PGS. TS Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VHTTDL chỉ đạo thực hiện, Tổng đạo diễn.
Nguyễn Phương Trà đoạt vương miện Queen Kid international 2024

Nguyễn Phương Trà đoạt vương miện Queen Kid international 2024

LNV - Nguyễn Phương Trà, mẫu nhí 11 tuổi đến từ Thái Nguyên, vừa đăng quang ngôi vị cao nhất tại cuộc thi Queen Kid international 2024.
Đêm Nhạc Acoustic "Đoá xuân ngời" - Nơi những tâm lòng yêu nước hướng về

Đêm Nhạc Acoustic "Đoá xuân ngời" - Nơi những tâm lòng yêu nước hướng về

LNV - Đêm Nhạc Acoustic "Đoá xuân ngời" là hành trình của dự án âm nhạc "Hiệu triệu" nơi những tiếng lòng yêu nước hướng về. Tôn vinh tinh thần, hành động yêu nước của hàng trăm triệu người dân Việt Nam mỗi ngày.
Khai mạc Lễ hội Văn hóa – Du lịch Nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng

Khai mạc Lễ hội Văn hóa – Du lịch Nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng

LNV - Chiều ngày 23/12, Lễ hội Văn hóa – Du lịch Nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, lần thứ V, năm 2024 chính thức khai mạc. Lễ hội năm nay tổ chức từ ngày 23/12 đến ngày 30/12/2024. Đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng – Phó Bí thư Tỉnh ủy Tây Ninh; đồng chí Nguyễn Hồng Thanh – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh tham dự lễ khai mạc.
Cựu chiến binh, thương binh Nguyễn Đình Thi, tận tụy với phong trào địa phương

Cựu chiến binh, thương binh Nguyễn Đình Thi, tận tụy với phong trào địa phương

LNV - Sinh ra và lớn lên tại vùng đất quê luá Thái Bình, năm 1972 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta đang trong thời kỳ ác liệt, chàng trai trẻ Nguyễn Đình Thi (sn1953) ở thôn Vĩnh Gia, xã Phú Xuân, TP Thái Bình, tỉnh Thái Bình, cùng nhiều thanh niên đồng trang lứa hăng hái xung phong lên đường nhập ngũ.
Văn nghệ tri ân hướng đến kỷ niệm ngày Truyền thống Bộ đội Biên phòng

Văn nghệ tri ân hướng đến kỷ niệm ngày Truyền thống Bộ đội Biên phòng

LNV - Tối ngày 20/12, chương trình giao lưu biểu diễn nghệ thuật “Hoa Lửa Biên Cương” với thông điệp “Vững biên cương, vươn khát vọng” đã được tổ chức tại trường Đại học Văn hóa TP. HCM (phường Phước Long A, TP. Thủ Đức).
Giới thiệu sản phẩm lưu niệm độc đáo từ bộ tứ bảo vật của cố đô Huế

Giới thiệu sản phẩm lưu niệm độc đáo từ bộ tứ bảo vật của cố đô Huế

LNV - Ngày 18/12, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Công ty Comicola và Phygital Labs ra mắt khu vực trải nghiệm và giới thiệu dự án Đế đô khảo cổ ký tại khu vực nhà rường, Phủ nội vụ, Đại Nội Huế.
Bình Định: Vẻ đẹp hình tượng rắn Naga trên tháp Dương Long

Bình Định: Vẻ đẹp hình tượng rắn Naga trên tháp Dương Long

LNV - Hình tượng rắn thần Naga được khắc họa đậm nét trên cụm tháp Dương Long nằm ở thôn Vân Tường, xã Bình Hòa và thôn An Chánh, xã Tây Bình của huyện Tây Sơn. Tạo hình rắn thần Naga 5 đầu được chọn là biểu tượng linh vật năm Ất Tỵ 2025.
Festival Hoa Mê Linh lần thứ 2 - Lễ hội hoa lớn nhất Miền Bắc

Festival Hoa Mê Linh lần thứ 2 - Lễ hội hoa lớn nhất Miền Bắc

LNV - Theo thông tin từ Ban tổ chức, Lễ hội hoa lớn nhất miền Bắc - Festival Hoa Mê Linh lần thứ 2, với chủ để "Mê Linh rực rỡ sắc hoa" sẽ được tổ chức trong 04 ngày, từ ngày 26/12/2024 đến hết ngày 29/12/2024, tại Quảng trường Trung tâm hành chính huyện Mê Linh, Thành phố Hà Nội.
Ngày hội tôn vinh hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”

Ngày hội tôn vinh hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”

LNV - Cách đây 80 năm, thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng và Chỉ thị của Lãnh tụ Hồ Chí Minh, ngày 22-12-1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - đội quân chủ lực đầu tiên, tổ chức tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương

Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương

LNV - Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Khoái Châu, một vùng trồng nhãn trọng điểm, có diện tích lớn nhất tỉnh Hưng Yên, chàng trai trẻ Trần Minh Đức luôn tự hào về một loại trái cây ngon nức tiếng một vùng xưa nay của quê hương mình. Thiên nhiên đã ưu ái
Xã Thái Hòa (huyện Ứng Hòa, Thành phố Hà Nội): Ra mắt bộ máy chính quyền mới sau hợp nhất ba xã

Xã Thái Hòa (huyện Ứng Hòa, Thành phố Hà Nội): Ra mắt bộ máy chính quyền mới sau hợp nhất ba xã

LNV - Lễ công bố Quyết định thành lập Đảng bộ xã Thái Hòa và kỳ họp thứ nhất HĐND xã Thái Hòa đã đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong quá trình sáp nhập đơn vị hành chính theo Nghị quyết của Trung Ương, Thành phố Hà Nội và huyện Ứng Hòa. Việc thành lập Đảng
Nghệ nhân làng nghề Việt Nam Đào Thanh Hảo: Góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên

Nghệ nhân làng nghề Việt Nam Đào Thanh Hảo: Góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên

LNV - Chè Thái Nguyên từ lâu đã là niềm tự hào của vùng đất trung du, nơi những đồi chè xanh bạt ngàn với hương vị đặc trưng đã trở thành thương hiệu nổi tiếng trong và ngoài nước. Trong đó, chè Hảo Đạt không chỉ là biểu tượng cho chất lượng mà còn là niề
Chủ thể OCOP 5 sao nói về câu chuyện xuất khẩu

Chủ thể OCOP 5 sao nói về câu chuyện xuất khẩu

LNV - Nhân dịp Tết Ất Tỵ 2025, ông Đặng Khánh Duy, Tổng giám đốc điều hành (CEO) Công ty TNHH Tân Nhiên - Chủ thể đầu tiên của tỉnh Tây Ninh có sản phẩm đạt OCOP 5 sao đã có những chia sẻ với Tạp chí Làng nghề Việt Nam.
TP.Hồ Chí Minh: Người dân hưởng ứng lễ hội tôn vinh nông sản Việt

TP.Hồ Chí Minh: Người dân hưởng ứng lễ hội tôn vinh nông sản Việt

LNV - Từ ngày 20 - 22/12, chương trình “Kết nối sản phẩm OCOP thường kỳ tại TP. HCM” với chủ đề “Lễ Hội Nông Sản” lần thứ I đã thu hút đông đảo người dân và du khách ghé thăm, mua sắm.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
Giao diện di động