Nghề chạm bạc của người Nùng Hà Giang
![]() |
Sử dụng những công cụ đặc thù, các nghệ nhân tỷ mỉ chạm khắc bạc theo phương pháp thủ công truyền thống. |
Theo ông Trần Chí Nhân, Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hoàng Su Phì (tỉnh Hà Giang), truyền thuyết của dân tộc Nùng, huyện Hoàng Su Phì kể rằng, ngày xưa, người Nùng rất giàu mạnh, cuộc sống no đủ và hạnh phúc. Bỗng một hôm, vua người Hán sai quân đến xâm chiếm đất đai, cướp bóc của cải của người Nùng. Để bảo vệ đất đai, các thanh niên trai tráng tập hợp thành những đạo quân chống lại. Quân giặc vốn tàn ác, nham hiểm, chúng bắt phụ nữ lấy cối đá đeo vào lưng, lấy kim bằng bạc cắm vào đầu, lại lấy những sợi dây xích bằng sắt buộc vào cổ, lấy vòng sắt đeo vào cổ tay... sau đó bắt họ phải làm những công việc nặng nhọc để hành hạ nhằm khiến trai tráng nản lòng về quy hàng.
Nhiều ngày trôi qua, sức nặng của chiếc cối đá và vòng xích sắt đã khiến tấm lưng của những người phụ nữ còng xuống nhưng họ vẫn một lòng nhớ đến chồng con đang chiến đấu với quân giặc để chờ ngày được đến cứu. Cuối cùng, câu chuyện về tấm lòng thủy chung của phụ nữ người Nùng đã khiến vua Hán nể phục, sai quân lính tháo những chiếc cối đá, những vòng xích sắt; sai quân lính đánh những chiếc vòng cổ, những chiếc dây xà tích bằng sắt, những cái vòng tay và nhẫn nhỏ hơn đeo vào cổ phụ nữ người Nùng; đồng thời rút quân, chấm dứt chiến tranh với người Nùng.
![]() |
Sản phẩm vòng tay bạc của người Nùng tại huyện Hoàng Su Phì, Hà Giang. |
Để con cháu đời sau biết và nhớ những ngày gian nan vất vả, phụ nữ người Nùng đã mặc váy có cạp to phía sau và dùng những chiếc vòng cổ, dây xà tích, vòng tay... đeo lên người. Từ đó, những đồ trang sức luôn được phụ nữ người Nùng đeo đến tận ngày nay.
Cũng theo ông Trần Chí Nhân, để tạo nên những món đồ trang sức chất lượng, các nghệ nhân phải tìm kiếm, sử dụng nguyên liệu là bạc hoa xòe và bạc miếng. Với những dụng cụ thủ công như kéo, kìm, búa, đế gỗ, nồi đun, cân tiểu ly, cùng với bàn tay khéo léo, óc sáng tạo, những nghệ nhân dân tộc Nùng đã chế tác ra nhẫn, vòng tay, xà tích, trâm cài đầu, cúc bạc với những họa tiết, hoa văn tinh xảo, gần gũi với cuộc sống con người. Họ cũng cho rằng nghề chạm bạc rất kén người. Phải là người tỉ mẩn, nhẫn nại mới theo được nghề, vì tất cả các công đoạn để làm ra những sản phẩm đều đòi hỏi sự khéo léo, kiên trì mới tạo ra được những họa tiết tinh tế.
![]() |
Khi đã tạo hình thành công, nghệ nhân dùng một số nước chuyên dụng và chấu để đánh sáng bạc. |
Nghệ nhân Nùng Văn Húi, xã Pờ Ly Ngài, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang chia sẻ ông học nghề từ khi còn rất trẻ, đã làm nghề chạm bạc được hơn 30 năm. Một sản phẩm trang sức bằng bạc được tạo ra phải trải qua rất nhiều công đoạn như nấu chảy bạc, đổ ra khay, tiếp tục nung nóng để cán mỏng, tiếp đến dùng các vật dụng đặc thù để đục, chạm tỷ mỉ. Sau nhiều công đoạn, thanh bạc đã được chạm hoa văn sẽ được uốn cong, rửa, đánh bóng để cho ra một sản phẩm hoàn mỹ. Địa phương hiện không còn nhiều người biết nghề và làm nghề chạm bạc, ông đang truyền nghề cho con trai. Hy vọng rằng, các thế hệ sau tiếp tục lưu truyền và gìn giữ nghề, gìn giữ nét đẹp văn hóa của người Nùng.
![]() |
Sản phẩm bạc của người Nùng khác biệt và nổi trội hơn hẳn so với ở nhiều nơi bởi họa tiết tinh tế, mẫu mã đa dạng, cân đối ở thủ pháp xử lý sáng tối nhờ kỹ thuật tạo khối của nghệ nhân trên chất liệu bạc. Các sản phẩm mỹ nghệ làm từ bạc không chỉ tiêu thụ trong cộng đồng người Nùng ở Hoàng Su Phì mà còn bán ra thị trường với giá khá cao để đem lại thu nhập cho các nghệ nhân làm bạc. Với những giá trị văn hóa, lịch sử và khoa học tiêu biểu, nghề chạm bạc của người Nùng tại xã Pờ Ly Ngài và Nàng Ðôn được đưa vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật
Nghề làm giấy bản của người Nùng Giữ lửa nghề chạm bạc 600 năm |
Tin liên quan

Hà Giang phát huy hiệu quả các đề án khuyến công
09:57 | 26/05/2023 Khuyến công

Hà Giang: Phát huy lợi thế tiềm năng du lịch nông thôn
13:22 | 09/05/2023 Nông thôn mới
Tin mới hơn

Một số làng nghề truyền thống ở Hà Nội
09:26 | 01/06/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Độc đáo nghề làm hương trám đen làng Chóa
14:10 | 30/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề tủ thờ truyền thống hơn 100 tuổi
14:10 | 30/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Khám phá làng nghề Sơn Đồng nghìn năm tuổi
14:00 | 30/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Doanh nghiệp và hợp tác xã thúc đẩy sự phát triển của làng nghề
09:59 | 30/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ và phát triển nghề nón lá truyền thống
16:18 | 26/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Nghề chạm bạc của người Nùng Hà Giang
09:57 | 26/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Cô gái trẻ đam mê với hát Then
09:57 | 26/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Quảng Nam: Ra mắt mô hình CLB Dệt thổ cẩm tại xã Axan
09:57 | 26/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Công nhận nghề làm bánh tráng Thuận Hưng là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
14:49 | 22/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân đam mê sinh vật cảnh và sưu tầm cổ vật
10:50 | 19/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân bàn tay vàng tạo hình xếp mâm ngũ quả
11:53 | 18/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Đậm sâu gốm Kim Lan
11:52 | 18/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Có một nghề như thế…
11:45 | 18/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội gìn giữ, quảng bá nghề thủ công truyền thống
11:45 | 18/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Hầu Thanh Tĩnh: Người giữ lửa điệu múa Tắc Xình
15:35 | 16/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nâng cao ý thức sản xuất sạch để tạo lập các làng nghề "xanh"
15:39 | 15/05/2023 Môi trường

Nghị lực của cô gái một chân làm nghề điêu khắc gỗ
14:43 | 12/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Rối nước Đào Thục lưu giữ tinh hoa, hoà nhập quốc tế
14:42 | 12/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Mây tre đan Tăng Tiến đứng vững trên thị trường
14:32 | 12/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân cao tuổi truyền nghề cho con cháu
14:31 | 12/05/2023 Làng nghề, nghệ nhân



Phụ nữ tích cực tham gia xử lý rơm rạ sau thu hoạch
15:29 Tin tức

Sắc vàng Tam Cốc-Tràng An: Cơ hội tiêu thụ sản phẩm OCOP Ninh Bình
11:34 OCOP

Nhiều sản phẩm OCOP tại Quảng Bình bị "hạ sao"
11:34 OCOP

Nghề dệt thổ cẩm của người M’nông là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
11:28 Văn hóa - Xã hội

Giải pháp nâng cao quản lý Nhà nước về làng nghề ở tỉnh Đồng Tháp
11:28 Nghiên cứu trao đổi










