Mai vàng một góc nhà xưa
![]() |
Nội chuẩn bị cúng ông Táo rất kỹ lưỡng. Sau khi “hóa vàng”, mỗi đứa được nội giao ôm một con cá chép ra thả lại xuống ao bên cạnh. Ông Táo về trời với nguyên đàn cá chép. Lũ trẻ chúng tôi lấy làm hãnh diện vì ông Táo nhà Nội giàu nhất xóm!
Những ngày tiếp theo, tôi phụ Nội nhổ cỏ trong những chậu bông mồng gà, bưng những cây vạn thọ ở ruộng sau nhà trồng vào chậu, xếp hàng ngay ngắn trước sân cạnh những hàng mai đã được lặt lá từ rằm tháng Chạp, bắt đầu lún phún nụ xanh lẫn lá non. Nội chỉ tôi tỉa bớt những lá non hoặc nụ lá mới nhú, chỉ chừa nụ bông. Tôi thường đứng kế bên Nội để được ngửi cái mùi bùn non ngai ngái toát ra từ người của Nội. Đó là mùi của ruộng đồng, ao đầm mà Nội gắn bó cả cuộc đời.
Sáng 30, sau khi lau dọn nhà cửa lần cuối thật sạch sẽ, Nội chưng mâm ngũ quả, cắm mấy bình bông vạn thọ, bông trường sanh trên bàn thờ gia tiên rồi chưng một bình mai vàng rực giữa nhà. Cạnh bình mai, Nội đặt thêm một chiếc bình nhỏ hơn và cắm vào đó một bụi lúa – tượng trưng cho sự no đủ, đầm ấm và một nhành cây tầm gửi – ngụ ý nhắc nhở con cháu trong nhà phải biết siêng năng lao động, không được sống dựa dẫm, ăn bám người khác. Quẩn quanh cạnh Nội, tôi lại nghe mùi bùn từ bụi lúa, từ đôi chân trần của Nội phảng phất, thơm thơm.
Nội thường chỉ cho đám cháu xem những cành tầm gửi bám trên cây mai và nói: “Tầm gửi sở dĩ xanh tốt là vì nó thuộc loại ăn bám, hút nhựa và chất dinh dưỡng từ cây khác mà sống, nếu cây nào mà bị tầm gửi bám vào, lâu ngày sẽ héo khô mà chết, thì cây tầm gửi cũng chết theo. Con người cũng vậy, nếu muốn thành công thì phải tự mình lao động, nếu cứ tập tính ỷ lại, sống bám vào người khác thì đến một lúc nào đó cũng sẽ thất bại. Giàu có vì sống bám thì sẽ nhanh chóng trắng tay”. Nội vừa bẻ những nhánh tầm gửi thả xuống đất, chỉ chừa lại một nhánh tươi tốt nhất trên cây mai để 30 chưng tết.
![]() |
Ông bà Nội đi xa, để lại cho đám cháu con tình thương vô bờ bến. Từ ngày Nội mất, những gốc mai vàng cứ đứng lặng lẽ nơi góc vườn. Những cành mai vươn cao, khẳng khiu, liêu xiêu chống chọi qua bao mùa gió bất, vậy mà tết năm nào cũng sai bông. Nếu về kịp trước rằm, giống mọi năm, tôi sẽ cùng ba lặt lá mai, bẻ hết những cành tầm gửi sống bám trên thân mai và chừa lại một nhánh nhỏ để ngày 30 đem vào cắm trong nhà cùng bụi lúa, như Nội đã làm khi xưa. Mỗi lần nhìn những cây mai vàng khoe sắc, nhìn cành tầm gửi “ăn bám”, tôi lại nhớ lời dạy của Nội, nhớ mùi bùn toát ra từ người Nội, người ba.
Tôi đã sắm sẵn cho ba chiếc bình mới để chưng lúa, chưng tầm gửi, bởi chiếc bình cổ của Nội tết năm ngoái, ba đã vuột tay làm bể trong ngày hạ nêu. Nhớ bàn tay ba run run nhặt những mảnh vỡ của chiếc bình, tôi bất giác chạnh lòng, lo lắng nghĩ bâng quơ “Ba đã hơn 70 tuổi rồi”, lòng tôi lại bùi ngùi khi những cái Tết đang dần dần vắng đi tiếng cười của những người thân…
Đứng trên bến Ninh Kiều, nhìn những chiếc xuồng, chiếc ghe chở đầy những chậu mai, bông vạn thọ ngược xuôi tấp nập, tiếng người mua kẻ bán náo động cả quãng sông, càng khiến tôi nôn nao, mong sớm về nhà. Tôi về sẽ cùng chị Hai chặt những buồng trái thướt tha trên cây đủng đỉnh để trang trí nhà cửa cho đẹp trong những ngày giáp tết.
Về nhà để cảm nhận rõ hơn cuộc sống thường nhật với bao bộn bề, nỗi lo cơm áo gạo tiền dường như tan biến khi mọi người quây quần chuyện trò rôm rả bên bên mâm cơm, hoặc ngồi canh nồi bánh tét bên ngọn lửa hồng ấm áp. Về nhà dịp tết để thấy rõ hơn câu nói: “Bà con xa không bằng láng giềng gần”, để cảm nhận cái tình, cái nghĩa đậm đà của bà con chòm xóm. Họ mời nhau chén trà, tấm bánh, giúp nhau lợp lại mái nhà, chằm lại vách bếp, sửa sang đón tết. Một bức tranh sinh hoạt thấm đẫm nghĩa tình.
Về nhà để được nhìn đôi bàn chân ba nức nẻ, khô khốc, mông mốc mùi bùn và đôi mắt hằn vết chân chim lúc nào cũng ánh lên niềm vui khi cả nhà sum họp. Về nhà để thưởng thức những món ăn dân dã ngon lành của má, ôm tấm lưng hơi khom của chị Hai mà ngủ một giấc ngon lành.
Lòng tôi như giục giã: “Về mau! Tết đang gõ cửa từng nhà!”
Mái nhà thân yêu ơi, hãy đợi ta về trong nay mai!
Tin liên quan

Lung linh sắc vàng tại Lễ hội Mai vàng An Nhơn lần thứ 2 năm 2025
09:53 | 10/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

TP. HCM: Không khí rộn ràng, vàng mã đắt hàng dịp Tết ông Công, ông Táo
20:52 | 23/01/2025 Văn hóa - Xã hội

Bình Định: Mai khoe sắc vàng đón Tết
10:03 | 21/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành
08:47 | 18/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khai mạc Triển lãm ảnh nghệ thuật Mưa đỏ: Tri ân từ khuôn hình
19:13 | 17/07/2025 Văn hóa - Xã hội

"Việt Nam Bách Nghệ" tái hiện các làng nghề thủ công truyền thống Việt
13:45 | 17/07/2025 Văn hóa - Xã hội

9 Di sản Thế giới ở Việt Nam được UNESCO vinh danh
15:01 | 15/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Định vị thương hiệu du lịch sen Hà Nội
10:44 | 10/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Gia Lai quyết liệt vận hành hiệu quả chính quyền hai cấp "gần dân, sát dân, vì dân"
09:44 | 10/07/2025 Văn hóa - Xã hội
Tin khác

Kinh tế Việt Nam - Thăng trầm và đột phá: Góc nhìn xuyên suốt một hành trình đổi mới
09:44 | 10/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Ninh Bình: Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lễ hội truyền thống
13:57 | 09/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh người dân tộc thiểu số
13:57 | 09/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Chủ tịch Hà Thị Tính được vinh danh “Doanh nghiệp Văn hóa UNESCO năm 2025”
09:11 | 09/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Hướng dẫn thí sinh xác nhận nhập học vào lớp 10 năm học 2025 - 2026
08:44 | 08/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Vào hạ
09:17 | 07/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi Đạo giáo trở thành điểm tựa tinh thần trong biến động lịch sử Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Dấu ấn văn hóa đặc sắc trong dòng chảy tín ngưỡng Việt Nam
11:14 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Quán Đạo giáo - Di sản tôn giáo độc đáo cần được bảo tồn đúng giá trị
11:13 | 05/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Khi vũ điệu Chăm làm 'sống' lại không gian tháp cổ
14:07 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Kỳ họp thứ nhất HĐND tỉnh Gia Lai mới, dấu mốc khởi đầu hành trình mới với một niềm tin lớn
11:01 | 02/07/2025 Văn hóa - Xã hội

“Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” - Lịch sử gần gũi từ những câu chuyện dân gian
09:18 | 01/07/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhà báo, nhạc sĩ, nhà thơ Đinh Văn Bình: “Không có giới hạn nào giữa báo chí, thơ ca và âm nhạc”
09:54 | 28/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Hơn 8.000 tình nguyện viên Thủ đô tiếp sức kỳ thi tốt nghiệp THPT
10:19 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Nhiệm kỳ 2021–2026, HĐND tỉnh Bình Định hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vì dân
09:14 | 26/06/2025 Văn hóa - Xã hội

Khai mạc Hội nghị Trung ương 12
15:11 Tin tức

Hà Nội: Hàng loạt biệt thự, nhà cao tầng xây trái phép trên đất cụm công nghiệp làng nghề
14:52 Bạn đọc và tòa soạn

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch
08:48 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0
08:48 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025
08:48 Tin tức