Lễ cấp sắc - nét đẹp văn hóa độc đáo của người Dao Tiền

LNV - Cấp sắc là một nghi thức tín ngưỡng đặc trưng của đồng bào dân tộc Dao ở tỉnh Sơn La nói chung và người Dao Tiền ở huyện Mộc Châu nói riêng. Đàn ông người Dao đều trải qua lễ cấp sắc, một nghi lễ đánh dấu sự trưởng thành, cũng như sự thừa nhận của cộng đồng về người được cấp sắc.


Thầy cúng làm lễ cho người được cấp sắc


Trong lễ cấp sắc, người thụ lễ được đặt pháp danh - tên âm và được học những giáo lý về đạo đức, nhân sinh quan. Sau khi trải qua lễ này, người đàn ông Dao được công nhận là con cháu Bàn Vương và được trao quyền làm thầy, thờ cúng tổ tiên. Vì vậy, đây là hoạt động hết sức quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người Dao ở Sơn La.

Theo phong tục của người Dao Tiền, khi con trai lớn lên, chưa lập gia đình sẽ được tổ chức lễ cấp sắc, chính thức đặt pháp danh - tên âm và công nhận sự trưởng thành cho chàng trai. Để chuẩn bị cho lễ cấp sắc, gia đình người thụ lễ phải chuẩn bị khá công phu gồm gạo, thịt, rượu, quần áo, tranh thờ, nhạc cụ truyền thống… Việc tổ chức to hay nhỏ phụ thuộc vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình.
Lễ cấp sắc của người Dao Tiền thường được tổ chức vào lúc nông nhàn, khoảng tháng 12 năm trước đến tháng 1, tháng 2 Âm lịch. Trong ngày đặc biệt này, cả bản đến giúp hành lễ và phần hội được tổ chức cho cộng đồng cùng tham gia ngay tại nhà gia chủ.


Thầy cúng chủ nhà làm lễ trước ban thờ tổ tiên.


Ông Đặng Quyết Tiến, già làng bản Suối Khem, xã Phiêng Luông chia sẻ, lễ cấp sắc của người Dao Tiền được ông bà từ xa xưa truyền lại. Nam giới từ 9 tuổi trở lên phải đặt tên, nếu không làm lúc nhỏ khi lớn lên hay lúc về già vẫn phải làm.

Trong quá trình thực hành lễ cấp sắc, thầy cúng sử dụng một số nhạc cụ, đạo cụ trong một số nghi lễ nhất định. Ngoài trang phục của thầy cúng và con thầy, trong lễ cấp sắc không thể thiếu tranh thờ, sách cúng, vải trắng, thanh âm dương, dấu gỗ, tích trượng, đèn, nến. Nhạc cụ gồm có trống, thanh la, nạo bạt, chiêng, tù và chuông.


Trình tự của nghi lễ cấp sắc của người Dao Tiền ở Mộc Châu gồm: Gia đình người được cấp sắc làm lễ nhận thầy cả và thầy hai; Trong đó, thầy cả làm lễ cấp đèn, cấp hương cho người được cấp sắc. Sau đó, cả hai thầy làm lễ cấp đèn cho người được cấp sắc. Thầy cả đứng trước ban thờ tổ tiên, thần linh cầu phù hộ và xin đưa thần linh đến nhà người thụ lễ để làm lễ cấp sắc, xin được lấy tên cho người được cấp sắc. Đặt tên xong thầy cả làm lễ cấp phép cho người cấp sắc. Thầy hai và người được cấp sắc đứng trước ban thờ đọc bài cúng xin thần linh về chứng giám. Sau đó, thầy hai và người được cấp sắc cùng nhảy múa theo nhịp nhạc trống, chiêng.

Thông qua nghi lễ cấp sắc, cộng đồng dân tộc Dao Tiền đề cao tính giáo dục luân thường, đạo lý truyền thống đối với nam thanh niên. Các thành viên trong mỗi dòng họ, mỗi cộng đồng Dao Tiền có dịp nghe lại lịch sử của gia đình, dòng tộc, hiểu hơn về nguồn cội, ghi nhớ công ơn tổ tiên, cha ông, từ đó tự điều chỉnh mình, sống sao cho xứng đáng với tổ tiên, dòng tộc.

Anh Lý Đức Trọng, bản Suối Khem, xã Phiêng Luông, cho biết gia đình anh làm lễ cấp sắc cho con trai để có tên trong dòng họ và hòa nhập với cộng đồng. Qua lễ cấp sắc, gia đình anh cầu mong cho con luôn khỏe mạnh và giỏi giang hơn.

Tại lễ cấp sắc có hai phần lễ và hội được tổ chức đan xen. Nếu như phần lễ nghiêm trang thì phần hội lại sôi động, vui tươi. Tất cả mọi người trong bản, từ cụ già đến thanh niên và các em nhỏ, ai có mặt đều hòa mình vào điệu múa Dao Tiền trong tiếng trống, tiếng chiêng và tiếng những quả chuông lắc ở tay rất nhịp nhàng.

Em Lý Phúc Anh, bản Suối Khem, Phiêng Luông, chia sẻ, được gia đình tổ chức lễ cấp sắc, em rất vui. Vì đây là sự việc đánh dấu em đã trưởng thành hơn. Em rất tự hào và mong muốn bản sắc văn hóa của dân tộc mình sẽ được giữ gìn, không bị mai một.

Lễ cấp sắc luôn được người Dao Tiền ở Mộc Châu gìn giữ, phát huy và đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể năm 2016, qua đó góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời tạo động lực để phát triển đời sống kinh tế, xã hội, ổn định chính trị, an ninh quốc phòng vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông- Văn hóa huyện Mộc Châu Lý Văn Vinh cho biết, Trung tâm đang tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền về lễ cấp sắc cho người dân trên địa bàn. Đặc biệt, Trung tâm đã mở những lớp truyền dạy về lễ cấp sắc và tuyên truyền giới thiệu về bản sắc văn hóa của lễ cấp sắc để góp phần bảo tồn nét văn hóa độc đáo này. Đây cũng là nét độc đáo để thu hút du khách gần xa tìm hiểu về đời sống văn hóa vô cùng phong phú của cộng đồng người Dao Tiền ở Mộc Châu.

Bài, ảnh: Hữu Quyết

Tin liên quan

Tin mới hơn

Khi hoa văn đình làng trở thành nguồn cảm hứng cho quà Tết Nguyên đán

Khi hoa văn đình làng trở thành nguồn cảm hứng cho quà Tết Nguyên đán

LNV - Những hoa văn chạm khắc cổ kính trong đình làng xưa đang bước ra đời sống hiện đại qua một dự án thiết kế quà Tết độc đáo. Lấy cảm hứng từ đình làng Hạ Hiệp (Hát Môn, Hà Nội), bộ bao bì Tết 2026 mang đến sự kết hợp tinh tế giữa truyền thống và sáng tạo đương đại.
Câu lạc bộ Hưu trí Quy Nhơn chúc thọ hội viên nhân Ngày Quốc tế Người cao tuổi

Câu lạc bộ Hưu trí Quy Nhơn chúc thọ hội viên nhân Ngày Quốc tế Người cao tuổi

LNV - Ngày 1/10, Câu lạc bộ (CLB) Hưu trí Quy Nhơn (phường Quy Nhơn), Ban Chủ nhiệm CLB tổ chức chương trình ca múa nhạc kịch chào mừng Ngày Quốc tế Người cao tuổi (1/10).
“Ông” trâu của Nghệ nhân dân gian Đinh Đình Phú giành ngôi vô địch tại Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn năm 2025

“Ông” trâu của Nghệ nhân dân gian Đinh Đình Phú giành ngôi vô địch tại Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn năm 2025

LNV - Sáng ngày 30/9 (9/8 âm lịch), vòng chung kết Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn - VTV năm 2025 đã diễn ra thành công, an toàn. Nghệ nhân dân gian Đinh Đình Phú - Đình Ngọc Xuyên, phường Đồ Sơn đã giành ngôi vô địch lần thứ 3 trong lịch sử lễ hội.
Tết Trung thu phố cổ Hà Nội 2025: Gìn giữ hồn cốt, lan tỏa sáng tạo

Tết Trung thu phố cổ Hà Nội 2025: Gìn giữ hồn cốt, lan tỏa sáng tạo

LNV - Với chủ đề “Mùa Trăng cổ tích”, Tết Trung thu truyền thống 2025 tại khu phố cổ Hà Nội không chỉ tái hiện nét đẹp Trung thu xưa, mà còn mở ra không gian sáng tạo mới, kết nối di sản với đời sống đương đại.
Phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

LNV - Sáng ngày 29/9/2025, tại Nhà Văn hóa nghệ thuật tỉnh, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã tiến hành phiên trù bị với sự tham dự của 500 đại biểu, đại diện cho trên 257.000 đảng viên trong toàn Đảng bộ.
Đoàn đại biểu dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030: Dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng

Đoàn đại biểu dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030: Dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng

LNV - Sáng 29/9/2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Phú Thọ thay mặt các đại biểu dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã thành kính dâng hương tưởng niệm, tri ân công đức các Vua Hùng, các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước.

Tin khác

Bánh trung thu handmade ngày càng được nhiều người chọn mua

Bánh trung thu handmade ngày càng được nhiều người chọn mua

LNV - Tết Trung thu đang đến gần, thị trường bánh Trung thu ngày càng sôi động với đa dạng chủng loại từ bình dân đến cao cấp. Bên cạnh những sản phẩm bánh Trung thu nổi tiếng thì hiện nay bánh Trung thu handmade cũng đang rất phổ biến.
Những thức quả đặc trưng của mùa thu Cao Bằng

Những thức quả đặc trưng của mùa thu Cao Bằng

LNV - Mùa thu Cao Bằng nổi bật với thức quả hồng chín đỏ rực, có vị ngọt thanh, tan chảy trong miệng. Và trám đen Đại Tiến, một loại quả có vị chát, hậu ngọt thường được bán ở chợ phiên.
Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn

Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn

LNV - Sáng 28/9/2025, tại Nhà văn hóa thôn Bặt Chùa, xã Ứng Thiên (Thành phố Hà Nội), Văn phòng Quốc hội chủ trì phối hợp với Thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Lễ Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn.
Khai trương Trung tâm báo chí phục vụ Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Khai trương Trung tâm báo chí phục vụ Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

LNV - Chiều 28/9/2025, tại Nhà Văn hóa Nghệ thuật tỉnh (tỉnh Phú Thọ) long trọng tổ chức lễ khai trương Trung tâm báo chí phục vụ Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đánh dấu bước chuẩn bị chu đáo, toàn diện của tỉnh trước thềm Đại hội.
Mô hình "làng hoa du lịch" từ đề tài nghiên cứu của Hà Nội

Mô hình "làng hoa du lịch" từ đề tài nghiên cứu của Hà Nội

LNV - Từ một làng hoa truyền thống của Thủ đô đang chứng kiến những bước chuyển mình mới nhờ đề tài “Nghiên cứu thiết kế và xây dựng mô hình làng hoa, cây cảnh gắn với du lịch tại Hà Nội”. Đây là đề tài mô hình “làng hoa du lịch” nông nghiệp hiện đại do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hoa, Cây cảnh thuộc Viện Nghiên cứu Rau quả chủ trì; PGS.TS. Đặng Văn Đông làm chủ nhiệm (triển khai giai đoạn 2023 -2025) đã mở ra cách tiếp cận mới để phát huy giá trị kinh tế, văn hóa và cảnh quan của các làng nghề hoa, cây cảnh ngoại thành Hà Nội.
Đèn Trung thu khổng lồ rực sáng ở Tuyên Quang

Đèn Trung thu khổng lồ rực sáng ở Tuyên Quang

LNV - Vào tối ngày 19 - 20/9, các tuyến đường trung tâm phường Minh Xuân (Tuyên Quang) bừng sáng với hơn 50 mô hình đèn độc đáo, đầy màu sắc, thu hút đông đảo người dân và du khách. Những chiếc đèn với đủ hình thù các con vật, nhân vật cổ tích, hiện đại do các tổ dân phố thiết kế không chỉ mang đến sự sáng tạo, mà còn tạo nên nét riêng biệt cho Lễ hội Thành Tuyên năm 2025.
Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Gia Lai lần thứ I, khát vọng bứt phá trên hành trình mới

Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Gia Lai lần thứ I, khát vọng bứt phá trên hành trình mới

Ngày 25/9, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh (phường Quy Nhơn), tỉnh Gia Lai long trọng tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I, giai đoạn 2025 - 2030. Đây là sự kiện chính trị - xã hội đặc biệt, lần đầu tiên được tổ chức sau khi tỉnh Gia Lai và Bình Định hợp nhất, đánh dấu bước khởi đầu mới trong phong trào thi đua yêu nước, khẳng định quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh nhà trong hành trình xây dựng Gia Lai phát triển nhanh, bền vững, phồn vinh và hạnh phúc.
Đêm hội trăng rằm ấm áp nơi biên giới Lai Châu

Đêm hội trăng rằm ấm áp nơi biên giới Lai Châu

LNV - Chương trình trung thu tại Lai Châu mang đến niềm vui, quà tặng ý nghĩa, và thắt chặt tình quân dân, hỗ trợ thiếu nhi vượt khó vùng biên giới.
Đại hội Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ I mở ra chặng đường phát triển mới, giàu khát vọng và quyết tâm

Đại hội Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ I mở ra chặng đường phát triển mới, giàu khát vọng và quyết tâm

Trong không khí phấn khởi chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Đảng bộ tỉnh Gia Lai bước vào sự kiện chính trị trọng đại, đó là Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, diễn ra từ ngày 2 đến ngày 4/10/2025 tại Hội trường Trung tâm Hội nghị tỉnh số 01, Nguyễn Tất Thành, phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai.
Trường THCS Nguyễn Trường Tộ - Điểm sáng của ngành giáo dục Thủ đô

Trường THCS Nguyễn Trường Tộ - Điểm sáng của ngành giáo dục Thủ đô

LNV - Trường THCS Nguyễn Trường Tộ là ngôi trường thuộc TOP trường THCS chất lượng tốt ở Hà Nội. Để đạt được những thành tích đáng tự hào ấy, Trường THCS Nguyễn Trường Tộ luôn chú trọng đổi mới việc dạy và học với phương châm ”Lấy học sinh làm trung tâm”, “Phát huy khả năng sáng tạo của học sinh”.
Gia Lai: Lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung lần thứ 233 khắc ghi công đức vị anh hùng áo vải, hun đúc truyền thống yêu nước

Gia Lai: Lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung lần thứ 233 khắc ghi công đức vị anh hùng áo vải, hun đúc truyền thống yêu nước

Năm nay, Lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung có ý nghĩa đặc biệt khi lần đầu tiên được tỉnh Gia Lai (sau khi sáp nhập Gia Lai - Bình Định) tổ chức trên quy mô rộng lớn. Đây là dịp giáo dục truyền thống yêu nước, đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, đồng thời góp phần bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử gắn liền với phong trào Tây Sơn.
Thị trường bánh Trung thu khởi động sớm đón mùa trăng

Thị trường bánh Trung thu khởi động sớm đón mùa trăng

LNV - Khám phá xu hướng bánh trung thu năm 2025 với giá tăng, mẫu mã đa dạng từ truyền thống đến cao cấp, cùng kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm.
Lễ hội chọi trâu truyền thống Đồ Sơn 2025 được truyền hình trực tiếp trên VTVgo

Lễ hội chọi trâu truyền thống Đồ Sơn 2025 được truyền hình trực tiếp trên VTVgo

LNV - Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn 2025 tổ chức từ 22/9 đến 7/10, phần Hội diễn ra ngày 30/9, truyền hình trực tiếp trên VTVgo và các nền tảng số.
Thủ tướng: Từ năm học 2026-2027 triển khai bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc

Thủ tướng: Từ năm học 2026-2027 triển khai bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc

LNV - Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: “Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho tương lai dân tộc. Chúng ta phải hành động quyết liệt, mạnh mẽ, hiệu quả hơn nữa để giáo dục thực sự là động lực phát triển nhanh và bền vững”.
Trường THCS Nguyễn Trường Tộ- Điểm sáng của ngành giáo dục Thủ đô

Trường THCS Nguyễn Trường Tộ- Điểm sáng của ngành giáo dục Thủ đô

LNV - Trường THCS Nguyễn Trường Tộ là ngôi trường thuộc TOP trường THCS chất lượng tốt ở Hà Nội. Để đạt được những thành tích đáng tự hào ấy, Trường THCS Nguyễn Trường Tộ luôn chú trọng đổi mới việc dạy và học với phương châm ”Lấy học sinh làm trung tâm”, “Phát huy khả năng sáng tạo của học sinh”.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Vỏ lon hóa lồng đèn sáng tạo độc đáo của thợ khóa Sài Gòn

Vỏ lon hóa lồng đèn sáng tạo độc đáo của thợ khóa Sài Gòn

LNV - Giữa phố phường Sài Gòn nhộn nhịp, ông Nguyễn Văn Tuấn người thợ sửa khóa ở phường Tân Định (TP HCM) đã sáng tạo nên lồng đèn Trung thu từ những vỏ lon bỏ đi. Từ vật liệu tưởng chừng vô giá trị, ông mang đến cho lễ hội trăng rằm một sắc màu rất riên
Ninh Bình bảo tồn và quảng bá làng nghề truyền thống gắn với du lịch

Ninh Bình bảo tồn và quảng bá làng nghề truyền thống gắn với du lịch

LNV - Ninh Bình không chỉ nổi tiếng với những danh thắng thiên nhiên hùng vĩ như Tràng An, Tam Cốc – Bích Động hay chùa Bái Đính, mà còn là vùng đất giàu truyền thống lịch sử và văn hóa với các làng nghề thủ công truyền thống, là yếu tố góp phần làm nên n
Diễn đàn OCOP vùng Đồng bằng sông Cửu Long 2025 kết nối, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững

Diễn đàn OCOP vùng Đồng bằng sông Cửu Long 2025 kết nối, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững

OVN - Diễn đàn OCOP vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) 2025 với chủ đề “Liên kết cùng phát triển - An Giang 2025” dự kiến có 226 gian hàng, không gian triển lãm sẽ giới thiệu sản phẩm OCOP tiêu biểu, đặc sản của tỉnh An Giang, các tỉnh ĐBSCL và nhiều đị
Đẩy mạnh quảng bá làng nghề gắn với du lịch

Đẩy mạnh quảng bá làng nghề gắn với du lịch

LNV - Sở Công Thương Hà Nội vừa ban hành kế hoạch tổ chức chuỗi triển lãm năm 2025, nhằm thúc đẩy phát triển sản phẩm OCOP và làng nghề gắn với du lịch. Mục tiêu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn, nghệ nhân,... trưng bày, giới thiệ
Thành lập Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú nghề thủ công mỹ nghệ

Thành lập Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú nghề thủ công mỹ nghệ

LNV - Hội đồng Nhà nước xét tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ được thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Giao diện di động