Hà Nội: 33°C Hà Nội
Đà Nẵng: 31°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 34°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 32°C Thừa Thiên Huế

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Một số tranh sơn mài tại làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp (Thành phố Hồ Chí Minh).
Một số tranh sơn mài tại làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp (Thành phố Hồ Chí Minh).

Một người bạn dẫn tôi đến làng nghề đúc gang Trường Thọ, tỉnh Tây Ninh. Hiện nay còn rất ít hộ giữ nghề truyền thống gần trăm năm của làng. Người bạn khẽ thở dài bảo, mẫu mã sản phẩm hàng hóa lĩnh vực ngành nghề truyền thống cũng như chất lượng chưa ổn định, giá thành cao, sức cạnh tranh so sản phẩm hàng hóa được sản xuất theo công nghiệp còn hạn chế; sản phẩm ngành nghề chưa gắn kết với các điểm, tuyến du lịch nên hạn chế việc quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ các sản phẩm.

Gần đây, chúng tôi đến làng nghề mành trúc Tân Thông Hội, TP. Hồ Chí Minh, thấy chủ yếu là lao động nữ lớn tuổi, tranh thủ làm nghề lúc nhàn rỗi. Nhìn rộng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, tính đến trước thời điểm sáp nhập với một số tỉnh khác thì trong 7 làng nghề (trong đó 4 làng nghề truyền thống được công nhận gồm các làng có nghề se nhang, đan lát, sản xuất bánh tráng, sản xuất muối) có 8 doanh nghiệp, 8 hợp tác xã, 23 tổ hợp tác và 65 hộ kinh doanh và tổng doanh thu chỉ tròm trèm 100 tỷ đồng/năm. Một con số quá nhỏ so với siêu đô thị kinh tế lớn nhất nước.

Đi và thấy, rồi đôi lần trò chuyện cùng những chuyên gia kinh tế thì mới thấy hầu hết các làng nghề chưa xây dựng được mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị. Sản xuất vẫn còn manh mún, chủ yếu là vốn gia đình, chưa có nguồn đầu tư vào kinh doanh kiểu công nghiệp thủ công như xu thế phát triển của công nghiệp văn hóa, công nghiệp du lịch hiện nay. Phần lớn các hộ kinh doanh, hợp tác xã, tổ hợp tác trong làng nghề vẫn chưa đăng ký nhãn hiệu làng nghề truyền thống, sản phẩm đặc trưng của địa phương, đăng ký nhãn hiệu và xây dựng thương hiệu. Hoặc giới thiệu các sản phẩm làng nghề, ngành nghề tham gia trưng bày, quảng bá và kết nối tiêu thụ tại các hội chợ triển lãm trong và ngoài tỉnh/thành phố.

Giữa năm 2024, ghé đảo Thiềng Liềng của TP. Hồ Chí Minh, tôi ngỡ ngàng thấy bảo tàng muối của người dân trên đảo. Hầu hết khách du lịch đều tham quan, tự tay làm muối, rồi trải nghiệm 1 ngày làm diêm dân, rồi được mua nhiều sản phẩm từ muối với giá cả rất hợp lý so thị trường. Một cách ứng dụng hay để tạo nên chuỗi giá trị của làng nghề truyền thống. Hay như Trường trung cấp Mỹ thuật-Văn hóa Bình Dương đã tổ chức cho học sinh đi trải nghiệm, giáo dục ngoại khóa tại các làng nghề truyền thống đặc sắc của tỉnh, như một hình thức kết nối giới trẻ ngày nay với văn hóa bản sắc dân tộc.

Chỉ khi tạo ra chuỗi giá trị thì các làng nghề truyền thống mới không mai một theo dòng chảy hiện đại hóa công nghệ của thời đại 4.0 này.

Tống Phước Bảo

Tin liên quan

Nét đẹp làng nghề truyền thống ở Quảng Bình

Nét đẹp làng nghề truyền thống ở Quảng Bình

LNV - Giữa lòng Quảng Bình – mảnh đất nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ – vẫn còn lưu giữ những làng nghề truyền thống mang đậm dấu ấn văn hóa lâu đời. Làng nghề truyền thống ở Quảng Bình không chỉ là nơi sản sinh ra những sản phẩm thủ công tinh xảo, mà còn là minh chứng sống động cho sự khéo léo, cần cù của người dân địa phương. Ghé thăm những làng nghề này, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng quy trình làm nghề độc đáo mà còn được lắng nghe câu chuyện đầy tự hào phía sau mỗi sản phẩm thủ công.
Giải pháp phát huy giá trị các làng nghề truyền thống

Giải pháp phát huy giá trị các làng nghề truyền thống

LNV - Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cả nước có khoảng hơn 5.400 làng nghề, trong đó, riêng vùng Đồng bằng sông Hồng có hơn 1.500 làng, với khoảng 300 làng được công nhận là làng nghề truyền thống.
Gìn giữ, phát triển làng nghề truyền thống: Tiềm năng nhưng đầy thách thức

Gìn giữ, phát triển làng nghề truyền thống: Tiềm năng nhưng đầy thách thức

LNV - Làng nghề truyền thống tại Hà Nội cũng như trên cả nước dù có nhiều thuận lợi và tiềm năng nhưng những điểm yếu cố hữu như hoạt động manh mún, thiếu liên kết, già hóa nhân lực, thiếu cả vốn lẫn công nghệ... khiến các làng nghề Hà Nội phản ứng chậm chạp với những đổi thay của kinh tế hiện đại.

Tin mới hơn

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

LNV - Nằm ven sông Cầu hiền hòa, làng Thổ Hà (phường Vân Hà, tỉnh Bắc Ninh) từ lâu đã nổi tiếng khắp trong và ngoài nước với nghề làm bánh đa nem. Nghề đã tồn tại hàng trăm năm, trở thành nét văn hóa đặc trưng và là niềm tự hào của người dân địa phương.
Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa

LNV - Thủ công mỹ nghệ từ lâu được coi là một trong những ngành nghề truyền thống đặc sắc nhất của Thủ đô Hà Nội. Không chỉ mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử, sản phẩm thủ công mỹ nghệ còn góp phần quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông thôn và xuất khẩu. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường quốc tế nhiều biến động, nhu cầu tiêu dùng trong nước đang trở thành một “nguồn lực mềm” mạnh mẽ, mở ra sức sống mới cho ngành thủ công mỹ nghệ Thủ đô.
An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người

LNV - Suốt hàng chục năm qua, nghề chẻ đá tại ấp Hòn Sóc, xã Hòn Đất vẫn được người dân nơi đây duy trì như một phần không thể thiếu trong cuộc sống mưu sinh. Mỗi buổi sáng, cả bãi đá rộng lớn vang lên âm thanh đặc trưng của làng nghề: tiếng máy cắt xèng xèng, tiếng búa tạ nện vào nêm thép cắc cắc, hòa quyện thành nhịp điệu lao động cần cù.
Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày

Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày

LNV - Giữa đại ngàn xanh thẳm của vùng cao Đông Bắc, người Tày vẫn gìn giữ một món bánh giản dị nhưng đậm đà bản sắc – bánh gio. Bánh được làm từ gạo nếp thơm ngâm nước tro vỏ cây, gói trong lá chít và nấu bằng lửa nhỏ. Bánh gio mang hương vị thanh mát, mộc mạc, gắn liền với ký ức mỗi mùa Tết, ngày rằm. Giữa vòng xoay hiện đại, bánh gio vẫn giữ nguyên hương vị truyền thống như cách người Tày gìn giữ bản sắc dân tộc mình một cách tự nhiên, bền bỉ và đầy tự hào.
Nâng tầm đặc sản quê hương

Nâng tầm đặc sản quê hương

LNV - Với khát vọng nâng tầm giá trị đặc sản quê hương từ nguồn nguyên liệu có sẵn, nhiều hộ gia đình đã tạo nên các sản phẩm độc đáo.
Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ

Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ

LNV - Khi nhắc đến đồ gỗ mỹ nghệ truyền thống là ai cũng biết làng nghề mộc Chợ Thủ ở tỉnh An Giang. Làng nghề mộc Chợ Thủ từ lâu đã trở thành một thương hiệu đồ gỗ uy tín trên thị trường.

Tin khác

Bình Giọt Ngọc gốm Chu Đậu – Quà tặng đặc biệt của Hà Nội dịp Quốc khánh 2/9

Bình Giọt Ngọc gốm Chu Đậu – Quà tặng đặc biệt của Hà Nội dịp Quốc khánh 2/9

LNV - Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Thành phố Hà Nội lựa chọn Bình Giọt Ngọc gốm Chu Đậu làm quà tặng trang trọng. Tác phẩm là sự kết tinh tinh hoa văn hóa truyền thống và niềm tự hào dân tộc.
Làng Từ Vân tất bật may, thêu cờ Tổ quốc

Làng Từ Vân tất bật may, thêu cờ Tổ quốc

LNV - Làng Từ Vân (Thường Tín, Hà Nội) nổi tiếng với nghề may, thêu cờ Tổ quốc từ lâu đời. Làng nghề đang bước vào những ngày cao điểm sản xuất, phục vụ nhu cầu cờ Tổ quốc tăng cao dịp Quốc khánh 2/9.
Bắc Ninh: Về Đồng Cống nghe đất chuyển mình

Bắc Ninh: Về Đồng Cống nghe đất chuyển mình

LNV - Khoảng 10 năm về trước, thôn Đồng Cống, xã Bảo Đài (Bắc Ninh) thuộc diện nghèo khó nhất xã. Mấy năm gần đây, nhờ biết cách khai thác tốt lợi thế tự nhiên từ đất vườn đồi, đời sống kinh tế của người dân trong thôn có nhiều khởi sắc.
Nỗi lo ở làng nghề gỗ truyền thống Đồng Kỵ

Nỗi lo ở làng nghề gỗ truyền thống Đồng Kỵ

LNV - Như một bản nhạc, sau những nốt thăng vút cao sẽ có những nốt trầm da diết, lắng đọng. Với ngành sản xuất gỗ mỹ nghệ cũng vậy. Giữa “bản giao hưởng hội nhập” của công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang vang lên mạnh mẽ thì ở những “thủ phủ” đồ gỗ mỹ nghệ nổi tiếng của Bắc Ninh như Đồng Kỵ, Hương Mạc, Phù Khê… lại đang ở “nốt trầm”, loay hoay tìm hướng đi mới.
Ninh Bình: Hiến đất mở đường - Khi tinh thần cộng đồng tạo nên kỳ tích

Ninh Bình: Hiến đất mở đường - Khi tinh thần cộng đồng tạo nên kỳ tích

LNV - Từ sự lãnh đạo quyết liệt của các cấp ủy đảng, chính quyền, tinh thần tiên phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên cùng sự đồng thuận của nhân dân, phong trào hiến đất làm đường xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Ninh Bình đã tạo nên những đổi thay rõ nét. Từng mét đường được mở rộng không chỉ mở lối cho xe cộ, hàng hóa giao thương thuận lợi, gắn kết cộng đồng, nâng cao đời sống nhân dân, mà còn là minh chứng sống động cho tinh thần “ý Đảng hợp lòng dân” lan tỏa khắp các vùng quê, đưa NTM phát triển bền vững.
Giữ hồn nghề, mở lối mới cho làng nghề Phú Thọ

Giữ hồn nghề, mở lối mới cho làng nghề Phú Thọ

LNV - Từ nón lá Sai Nga đến rượu men lá Mai Hạ, mỗi làng nghề ở Phú Thọ đều mang dấu ấn riêng, vừa lưu giữ hồn cốt văn hóa, vừa tạo sinh kế cho hàng vạn lao động. Song, trước sức ép của thị trường và sự thiếu vắng lớp thợ trẻ, làng nghề chỉ có thể bền vững khi mạnh dạn đổi mới công nghệ, xây dựng thương hiệu và gắn với du lịch, thương mại điện tử.
Nghề trồng dâu nuôi tằm – Hướng phát triển bền vững ở xã Đak Lua, Đồng Nai

Nghề trồng dâu nuôi tằm – Hướng phát triển bền vững ở xã Đak Lua, Đồng Nai

LNV - Nghề trồng dâu nuôi tằm là một trong những nghề truyền thống lâu đời tại Việt Nam, gắn liền với lịch sử sản xuất tơ lụa dân tộc. Tại xã Đak Lua, huyện Tân Phú (Đồng Nai), nghề này đã được duy trì và phát triển suốt hơn 30 năm, trở thành nguồn thu nhập chính cho nhiều hộ dân, đồng thời góp phần gìn giữ giá trị văn hóa làng nghề.
Làng nghề gửi hồn dân tộc đi khắp muôn phương

Làng nghề gửi hồn dân tộc đi khắp muôn phương

LNV - Những ngày cận kề Quốc khánh 2/9, không khí tại làng Từ Vân (xã Chương Dương, Hà Nội) trở nên nhộn nhịp lạ thường. Con đường làng yên bình bỗng rộn rã tiếng máy khâu, kéo cắt vải... như nhịp trống báo hiệu ngày lễ lớn đang đến gần. Với người dân nơi đây, ngày 2/9 không chỉ là dịp trọng đại của đất nước, mà còn là thời khắc thiêng liêng để họ góp phần lan tỏa hồn dân tộc qua từng lá cờ Tổ quốc.
Làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa vào mùa

Làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa vào mùa

LNV - Khi con nước bắt đầu "nhảy" khỏi bờ cũng là lúc làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa, phường Long Xuyên (tỉnh An Giang) trở nên nhộn nhịp. Dù đã qua thời hưng thịnh, nhưng vào mùa nước về, xóm nhỏ này vẫn vang lên âm thanh của tiếng máy mài giũa, tiếng máy cán, tiếng búa dập lưỡi câu đều đặn…
Xã Bát Tràng phát huy giá trị làng nghề truyền thống gắn với phát triển du lịch

Xã Bát Tràng phát huy giá trị làng nghề truyền thống gắn với phát triển du lịch

LNV - "Trong thời gian tới, xã Bát Tràng cần tiếp tục phát huy các giá trị làng nghề truyền thống gắn với phát triển du lịch. Trong đó, cần gắn các tour, tuyến du lịch sông Hồng với du lịch làng nghề, sinh thái, trải nghiệm", Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội Hoàng Trọng Quyết nói.
Làng nghề Ninh Bình đứng trước cơ hội bứt phá

Làng nghề Ninh Bình đứng trước cơ hội bứt phá

LNV - Ngày 1/7 vừa qua, tỉnh Ninh Bình mới chính thức được thành lập trên cơ sở hợp nhất ba tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình cũ. Với diện tích gần 4.000 km² và dân số hơn 4,4 triệu người, đứng thứ 6 cả nước, tỉnh Ninh Bình mới không chỉ tinh gọn bộ máy hành chính mà còn mở ra dư địa lớn để phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là lĩnh vực làng nghề truyền thống gắn với du lịch và công nghiệp văn hóa.
Bánh cuốn Thanh Trì – Niềm tự hào mới của văn hóa ẩm thực Hà Nội

Bánh cuốn Thanh Trì – Niềm tự hào mới của văn hóa ẩm thực Hà Nội

LNV - Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chính thức công nhận nghề làm bánh cuốn Thanh Trì (phường Vĩnh Hưng, TP Hà Nội) là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình tri thức dân gian và nghề thủ công truyền thống. Sự kiện này đánh dấu bước phát triển quan trọng không chỉ với người dân Thanh Trì mà còn góp phần khẳng định giá trị văn hóa ẩm thực độc đáo của đất Thăng Long – Hà Nội.
Gìn giữ nghề mây tre đan truyền thống

Gìn giữ nghề mây tre đan truyền thống

LNV - Từ bao đời nay, hình ảnh cây tre đã gắn liền với làng quê Việt Nam, đặc biệt ở các vùng quê phía Đông của Đắk Lắk. Những lũy tre xanh không chỉ là biểu tượng văn hóa mà còn là nguồn nguyên liệu quý cho các làng nghề thủ công truyền thống, trong đó có làng nghề mây tre đan.
Đưa làng nghề hội nhập thế giới

Đưa làng nghề hội nhập thế giới

LNV - Hà Nội có 1.350 làng nghề, làng có nghề, hội tụ 47 nghề trong tổng số 52 nghề truyền thống cả nước. Việc làng nghề gốm sứ Bát Tràng và dệt lụa Vạn Phúc được công nhận là thành viên của Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo thế giới tiếp tục mở ra cơ hội để các làng nghề Hà Nội phát triển, nâng tầm vị thế trên thị trường quốc tế.
Tinh hoa nghề gốm - Khúc hát từ đất, lửa và lòng người

Tinh hoa nghề gốm - Khúc hát từ đất, lửa và lòng người

LNV - Sông Hồng vào mùa tháng Ba, dòng nước đỏ nặng phù sa lững lờ trôi qua những bãi bồi xanh mướt. Bên triền sông, lửa lò nung ở Bát Tràng vẫn cháy rực, tiếng bàn xoay vẫn quay đều, nhịp chày vẫn gõ vang. Đất, nước, lửa - ba yếu tố tưởng chừng bình thường nhưng qua bàn tay khéo léo của người thợ gốm lại hóa thành những tác phẩm mang hồn Việt. Và giờ đây, tất cả những tinh túy ấy được ngân lên thành giai điệu trong ca khúc “Tinh hoa nghề gốm” - sáng tác mới của nhạc sĩ Tiến Hùng (thơ Thượng tá Nguyễn Hồng Hạnh).
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Hà Nội đẩy mạnh khuyến nông sinh thái, nâng cao giá trị nông nghiệp

Hà Nội đẩy mạnh khuyến nông sinh thái, nâng cao giá trị nông nghiệp

LNV - Vừa qua, UBND thành phố vừa ban hành Chương trình khuyến nông giai đoạn 2026-2030, với định hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, bền vững, đa giá trị gắn với xây dựng nông thôn mới thông minh, hiện đại.
Mừng Lễ Vu Lan báo hiếu 2025

Mừng Lễ Vu Lan báo hiếu 2025

LNV - Tháng Bảy âm lịch hằng năm mang theo không khí dịu dàng của mùa Vu Lan – mùa báo hiếu, mùa tri ân. Đối với nhiều người, Vu Lan không chỉ là một ngày lễ Phật giáo, mà còn là dịp để lắng lại giữa nhịp sống hối hả, dành thời gian nhớ về công cha nghĩa
Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

LNV - Nằm ven sông Cầu hiền hòa, làng Thổ Hà (phường Vân Hà, tỉnh Bắc Ninh) từ lâu đã nổi tiếng khắp trong và ngoài nước với nghề làm bánh đa nem.
Thời tiết trên cả nước trong ngày khai giảng đặc biệt của năm 2025

Thời tiết trên cả nước trong ngày khai giảng đặc biệt của năm 2025

LNV - Ngày khai giảng năm học mới 2025-2026, thời tiết trên cả nước về cơ bản thuận lợi, có nắng, một số nơi nắng nóng; mưa giông chủ yếu xuất hiện vào chiều và tối.
Xây dựng nông thôn trong bối cảnh mới, phát triển đi đôi với giữ gìn

Xây dựng nông thôn trong bối cảnh mới, phát triển đi đôi với giữ gìn

LNV – Với sự thay đổi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xây dựng nông thôn mới ở thành phố Hà Nội phát triển theo hướng nông thôn mới hiện đại, văn minh nhưng vẫn gìn giữ được bản sắc văn hóa, giá trị truyền thống.
Giao diện di động