Để hạn chế các sản phẩm nhựa dùng một lần
Rác thải nhựa xả ra biển không chỉ ô nhiễm môi trường mà còn cản trở sự phát triển bền vững của du lịch Việt Nam
Làm thế nào để giảm thiểu tác hại của rác thải nhựa, đó là câu hỏi không dễ gì tìm được lời giải đáp?
Mỗi ngày hơn 2.000 tấn rác nhựa thải ra biển
Theo Bộ TN&MT, một tháng, mỗi gia đình ở Việt Nam mỗi tháng sử dụng đến 1 kg túi nilon, tại những thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, số lượng rác thải nhựa mỗi ngày thải ra môi trường lên tới 80 tấn. Mỗi ngày có hơn 2.000 tấn rác nhựa được thải ra biển và đại dương tại Việt Nam và Việt Nam là nước có tỉ lệ xả rác thải nhựa ra biển ở top đầu thế giới.
Tình trạng ô nhiễm, đặc biệt là ô nhiễm rác thải nhựa đã làm giảm đi ít nhiều sự hấp dẫn của các điểm đến. Trong bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh du lịch và lữ hành toàn cầu do Diễn đàn kinh tế thế giới công bố, tiêu chí bảo vệ môi trường của Việt Nam đang ở vị trí thấp. Nhận thức rõ về việc này, trong những năm qua, ngành du lịch đã triển khai nhiều chương trình, hành động cụ thể để góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên và từng bước cải thiện chỉ số xếp hạng năng lực cạnh tranh về môi trường.
Hưởng ứng phong trào nói không với rác thải nhựa, tháng 5.2019, Bộ VHTTDL đã ban hành Công văn về bảo vệ môi trường, hạn chế sử dụng túi nilon, ống hút nhựa, cốc nhựa dùng một lần. Theo đó, Bộ đề nghị các Sở VHTTDL, Sở Du lịch thực hiện và chỉ đạo các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, khu du lịch, điểm du lịch tuyên truyền tới toàn thể cán bộ, nhân viên về công tác bảo vệ môi trường, phát triển du lịch bền vững; đặt các tài liệu truyền thông, thông điệp bảo vệ môi trường, tiết kiệm điện, nước tại khu vực lễ tân, nơi đón tiếp trong cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch và trong phòng ngủ các
khách sạn nhằm kêu gọi, hướng dẫn khách du lịch cùng tham gia bảo vệ môi trường... Cùng với đó, Hiệp hội Du lịch Việt Nam (VITA), cùng Hiệp hội Du lịch Hà Nội đã có những hoạt động thiết thực triển khai Chương trình “Du lịch chung tay bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa” hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường ở tất cả các doanh nghiệp du lịch cũng như lao động trong lĩnh vực du lịch.
Thực hiện chỉ đạo này, các doanh nghiệp lữ hành, du lịch, lưu trú đã chủ động bắt tay hành động nhằm cải thiện tình trạng ô nhiễm rác thải nhựa, nhất là nhựa dùng một lần bằng các biện pháp như dùng bình nước lớn, tái sử dụng chai đựng nước thay vì phát chai nước nhựa cho du khách; các phòng họp, khách sạn chuyển chai nước nhựa sang dùng dùng cốc, chai thuỷ tinh để dùng được nhiều lần. Nhiều cơ sở dịch vụ ăn uống đã thay thế ống hút nhựa bằng ống hút tre, inox, giấy…
Cần sự chung tay của toàn xã hội
Tuy nhiên, việc giảm thiểu rác thải, trong đó có rác thải nhựa không thể một ngành, một tổ chức hay cá nhân nào có thể làm được, mà cần sự chung tay của các cấp ngành và toàn xã hội. Trong đó, thay đổi nhận thức của người dân cũng như doanh nghiệp là điều cấp thiết hiện nay. Tại các điểm du lịch, khách du lịch vẫn có thói quen sử dụng một cách tùy tiện túi chất liệu ni lông từ việc gói, đựng đồ dùng cá nhân, đồ ăn uống để mang đi du lịch. Trong khi đó, nhiều cơ sở kinh doanh du lịch vẫn sử dụng túi ni lông, hộp xốp để gói đựng đồ cho du khách.
Việc thiếu đồng bộ trong quản lý, xử lý rác thải nhựa vẫn đang diễn ra tại nhiều nơi. Những chiến dịch làm sạch bờ biển, thay thế túi nilon dùng một lần bằng các vật liệu thân thiện với môi trường đã được phát động, tuy nhiên hiệu quả chưa cao, chưa thường xuyên và chưa tạo được hiệu ứng cho toàn xã hội. Tại các điểm mua sắm, cửa hàng, chợ… tỉ lệ sử dụng túi nilon vẫn đang rất cao bởi những loại túi thân thiện với môi trường hiện vẫn có giá thành tương đối cao, trong khi đó, túi nilon lại được sản xuất với giá thành rất rẻ.
Luật Bảo vệ Môi trường (sửa đổi) năm 2020 được Quốc hội thông qua vào tháng 11.2020, có hiệu lực từ ngày 1.1.2022, Điều 73 đã quy định riêng về “Giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa, phòng, chống ô nhiễm rác thải nhựa đại dương”. Theo đó, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm hạn chế sử dụng, giảm thiểu, phân loại, thải bỏ chất thải là sản phẩm nhựa sử dụng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy sinh học theo quy định; không thải bỏ chất thải nhựa trực tiếp vào hệ thống thoát nước, ao, hồ, kênh, rạch, sông và đại dương. Chất thải nhựa phát sinh từ hoạt động du lịch và dịch vụ biển, kinh tế hàng hải, khai thác dầu khí và tài nguyên khoáng sản biển, nuôi trồng và khai thác thủy sản phải được thu gom, lưu giữ và chuyển giao cho cơ sở có chức năng tái chế và xử lý. Các sản phẩm thân thiện môi trường, sản phẩm thay thế sản phẩm nhựa sử dụng một lần và sản phẩm thay thế bao bì nhựa khó phân hủy sinh học được chứng nhận thì được hưởng ưu đãi, hỗ trợ theo quy định của pháp luật…
Mặc dù đã có nhiều quy định luật pháp, phong trào nói không với túi nilon, tuy nhiên vẫn còn những khó khăn để thay đổi nhận thức của người dân và doanh nghiệp. Bởi để sản xuất, tiêu thụ sản phẩm thân thiện môi trường các doanh nghiệp cũng gặp rất nhiều khó khăn như về nguồn vốn, tiêu chuẩn, công nghệ... Đặc biệt, cơ chế chính sách cụ thể về thuế, vay vốn cũng chưa khuyến khích doanh nghiệp sản xuất cũng như doanh nghiệp bán lẻ chuyển đổi từ sử dụng túi ni lông khó phân hủy sang túi ni lông dễ phân hủy. Bên cạnh đó, chưa có một cơ chế nào để tăng thuế hay có biện pháp nào để giảm hay chấm dứt việc sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất túi ni lông khó phân hủy. Do đó, bên cạnh những phong trào, những sáng kiến về bảo vệ môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa, cần thúc đẩy nghiên cứu quy định sản xuất nhựa và các sản phẩm từ nhựa thân thiện môi trường và các vật liệu thay thế. Đồng thời, có những biện pháp hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần cũng như thúc đẩy việc tiến hành phân loại rác cũng như các cấp chính quyền, đặc biệt là chính quyền cơ sở cần mạnh tay với việc xả rác thải, trong đó có rác thải nhựa ra môi trường.
Bài, ảnh: Hoàng Anh
Tin liên quan
Tin mới hơn

Bảo vệ môi trường làng nghề theo hướng phát triển bền vững: Tìm hướng đi mới của các làng nghề
15:11 | 25/06/2025 Môi trường

Hà Nội nỗ lực 'xanh hóa' các làng nghề
09:46 | 24/06/2025 Môi trường

Giá vàng trong nước đứng yên, cao hơn thế giới khoảng 12,5 triệu đồng/lượng
10:57 | 18/06/2025 Môi trường

Bình Định: Mô hình “Tàu cá mang rác nhựa về bờ” thu hút sự tham gia của 200 tàu cá
15:45 | 13/06/2025 Môi trường

Doanh nghiệp cần biết trước Quy định chống phá rừng có hiệu lực
09:48 | 30/05/2025 Môi trường

Bảo vệ môi trường làng nghề theo hướng phát triển bền vững
10:24 | 28/05/2025 Môi trường
Tin khác

Sáng, xanh, sạch, đẹp nhờ giải pháp đồng bộ
09:33 | 27/05/2025 Môi trường

Bắc Ninh đồng thuận xử lý dứt điểm ô nhiễm làng nghề
14:01 | 26/05/2025 Môi trường

Hỗ trợ đổi mới công nghệ, giảm ô nhiễm tại các làng nghề
09:07 | 07/05/2025 Môi trường

Nam Định: Ô nhiễm bủa vây làng nghề thu 100 tỷ mỗi năm
08:51 | 22/04/2025 Môi trường

Phú Yên triển khai hoạt động phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn
13:41 | 07/03/2025 Môi trường

Bắc Ninh: Các cơ sở sản xuất giấy ở làng nghề Phong Khê dừng hoạt động
11:39 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội: Không khí ở ngưỡng tốt vào buổi sáng, chiều lại kém
10:16 | 18/02/2025 Môi trường

Cuộc sống mới ở làng nghề ô nhiễm nhất Bắc Ninh
08:41 | 14/02/2025 Môi trường

Để Hà Nội thực sự sáng - xanh - sạch - đẹp
11:14 | 07/02/2025 Môi trường

Hoài Đức phấn đấu trồng 15.000 cây các loại trong năm 2025
12:08 | 03/02/2025 Văn hóa - Xã hội

Bắc Ninh: Mạnh tay xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường làng nghề
10:13 | 30/12/2024 Môi trường

Dự báo thời tiết ngày 30/12/2024: Hà Nội sương mù, rét ngày đầu tuần
09:56 | 30/12/2024 Môi trường

Nông nghiệp xanh gắn với bảo vệ môi trường ở Đồng bằng sông Cửu Long
09:54 | 19/12/2024 Môi trường

Gian Hàng Xanh ESG - Mô hình thúc đẩy tăng trưởng xanh, phát triển bền vững
19:11 | 30/09/2024 Môi trường

HTX Nông nghiệp Sông Hồng nỗ lực khôi phục sản xuất sau bão lũ
09:33 | 27/09/2024 Môi trường

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ công bố Nghị quyết, quyết định của Trung ương và địa phương về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh cấp xã
14:33 Tin tức

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 Làng nghề, nghệ nhân

Hoà Bình: Lan tỏa phong trào nông dân chung tay vì nông thôn mới bền vững
14:01 Nông thôn mới

Thanh Hoá: Phát huy vai trò của chi bộ trong xây dựng nông thôn mới
14:01 Nông thôn mới

Bà Rịa - Vũng Tàu: Thêm 2 làng nghề được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
14:00 Tin tức