Câu đối đỏ ngày Tết

LNV - Bên cạnh hoa mai, hoa đào, bánh chưng, bánh tét, ... những câu đối đỏ đã trở thành một phần không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền dân tộc.

Tại Việt Nam, những câu thơ đối vần, đối nghĩa sẽ được viết lên những tờ giấy màu hồng, màu đỏ với quan niệm màu đỏ là tượng trưng cho sự may mắn, cát tường, biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, xua đi những điều xấu xa. Những câu đối này được viết bằng mực tàu như một lời cầu chúc ý nghĩa nhất mà người "xin chữ" muốn dành tặng cho bạn bè, người thân.

Câu đối đỏ ngày Tết

Cuộc sống hiện đại tuy có nhiều thay đổi nhưng những nét hay, nét đẹp trong văn hóa ngày Tết vẫn được gìn giữ và phát huy. Ở những “phố ông đồ” hay ở các gian hàng của các “ông đồ hiện đại”, nô nức người mua chữ gửi gắm nhiều tâm sự, nỗi lòng, những ước nguyện trong năm mới vào trong câu thơ, chữ viết.

Câu đối là một loại văn thuộc biền văn (“biền” nghĩa đen là hai con ngựa đi song song nhau), là loại văn không có vần nhưng có đối, vốn thường thấy trong các thể cổ như chiếu, hịch, cáo, văn sách, kinh nghĩa (lối hát cổ)… Đối là 2 chữ, câu, hoặc đoạn văn đi sóng đôi với nhau cân xứng cả về ý lẫn lời. Yêu cầu về đối thì có đối ý (hai ý tưởng cân xứng nhau) và đối chữ. Trong đối chữ phải có đối về thanh của chữ và đối về loại của chữ; về thanh, vần bằng đối với vần trắc và ngược lại; đối về loại, hai chữ phải cùng một loại, thực tự (chữ nặng, như trời đất, cây cỏ, nhà cửa, ao vườn…) phải đối với thực tự, hư tự (chữ nhẹ, như thì, là, mà, vậy, ru…) phải đối với hư tự, tức là, danh từ đối với danh từ, tính từ đối với tính từ, trạng từ đối với trạng từ, động từ đối với động từ… Nếu 2 câu mà đối được cả về ý lẫn chữ thì được gọi là đối chỉnh hay đối cân. Điều này đòi hỏi các câu phải theo một khuôn phép nhất định về dùng ý và dùng từ nhưng cũng có những sáng tạo để câu đối không chỉ thể hiện ý mà còn tình, không chỉ thể hiện nghĩa mà còn có dụng ý hoặc thái độ.

Thầy đồ Ngọc Đình , Chủ nhiệm CLB Thư pháp Việt UNESCO tặng chữ
Thầy đồ Ngọc Đình , Chủ nhiệm CLB Thư pháp Việt UNESCO tặng chữ

Các câu đối có nội dung phản ánh cảnh sắc, tình cảm và các mong mỏi trong những ngày đầu năm mới. Những câu như:

Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ/ Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh

Hay: Đuốc ngất trời một cây nêu tối bữa ba mươi, ri cũng tết/ Vang đất đùng ba tiếng pháo rạng ngày mồng một, rứa là Xuân

Hoặc: Giao thừa hái lộc, cung kính ông bà, rượu rót đôi ly, nghe lời chúc/ Mồng một đơm hoa, nhớ ơn cha mẹ, trà dâng ba chén, nhận lì xì

Hay: Tết đến, rượu ngon đưa mấy chén/ Xuân về, bút mới thử vài trang (Nguyễn Khuyến)…

Câu đối Tết đã thể hiện phong tục, quang cảnh của dịp tết với thói quen đón Tết của dân ta thế nào, ngày Tết có những gì, người ta ăn Tết ra sao…

Còn những câu như:

Chúc Tết đến trăm điều như ý/ Mừng xuân sang vạn sự thành công.

Tết đến gia đình vui sum họp/ Xuân về con cháu hưởng bình an.

Đất nước phồn vinh câu chúc Tết/ Gia đình hòa thuận thiệp mừng xuân…

Những câu đối này thể hiện mong muốn trong dịp Tết đến Xuân về, bản thân, gia đình được mạnh khỏe, hạnh phúc, bình an, người với người sống chan hòa, nhân ái và đất nước được phồn vinh, thái bình.

Các câu đối trong dịp Tết còn dặn dò, nhắc nhở nhau những điều tốt đẹp.

Xuân sang cội phúc sinh nhành lộc/ Tết về cây đức trổ thêm hoa.

Sắc xuân tô thắm lòng nhân ái/ Hương Tết đượm nồng nghĩa vị tha.

Ơn nuôi dưỡng sâu tựa biển Đông/ Nghĩa sanh thành cao như non Thái.

Cây sinh ngàn nhánh do từ gốc/ Nước chảy muôn nơi bởi có nguồn…

Đó là lòng hiếu kính với cha mẹ ông bà, là những người trực tiếp sinh thành, dưỡng dục, nhớ ơn nguồn cội, sống yêu thương, chan hòa, vị tha nhau, không tranh giành, ganh ghét, đố kỵ nhau.

Nhiều năm nay, còn có thêm những câu đối mừng Xuân mừng Đảng, bởi Đảng ra đời vào mùa Xuân năm Canh Ngọ (1930), chính Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta giành được những thắng lợi vĩ đại, đưa đất nước ta bước vào những mùa xuân mới huy hoàng, rực rỡ, tiến tới một mùa xuân của nhân loại, là chủ nghĩa cộng sản. Có thể kể đến những câu như:

Đảng vững Dân tin, 90 tuổi thanh xuân, cơ đồ lưu vạn thuở/ Nhà an Nước thịnh, 4.000 năm văn hiến vững ngàn thu;

Mọi nhà nỗ lực sản xuất kinh doanh, hết sức kiệm cần, hạnh phúc gia đình bừng lộc Tết/ Cả nước đồng tâm làm giàu chính đáng, hăng say lao động, niềm vui xã hội tỏa hương Xuân;

Tư tưởng Người tỏa sáng nghĩa nhân, đưa dân tộc qua đêm đen nô lệ/ Đường lối Đảng chói ngời chân lý, dắt giống nòi đến bờ bến vinh quang; …

Tuy chịu ảnh hưởng của văn học nước ngoài nhưng thể loại câu đối ở Việt Nam có sự sáng tạo đặc sắc để thể hiện cảnh, ý, tình, tư tưởng… rất sâu sắc trong 2 câu ngắn gọn, chỉ vài chục chữ. Trong đời sống hiện đại, câu đối vẫn rất được ưa chuộng, đặc biệt trong những ngày Xuân vui tươi, đầy ý nghĩa của cả đất trời, của đất nước, của xã hội, của lòng người!

Dã Quỳ

Tin liên quan

Bàn thờ gia tiên - Chốn linh thiêng trong ngôi nhà ngày Tết

Bàn thờ gia tiên - Chốn linh thiêng trong ngôi nhà ngày Tết

LNV - Đối với mỗi gia đình người Việt chúng ta thì khi Tết đến Xuân về, ngoài việc chuẩn bị đủ đầy thực phẩm, các món ngon vật lạ, mọi thứ để ăn Tết ra, thì thường là gia đình nào cũng lo chú tâm tới một công việc rất quan trọng, đó là lau dọn, trang hoàn bàn thờ để sắp đặt lễ vật cúng ông bà, tiên tổ trong dịp Tết Nguyên đán!
Phong tục Tết Nguyên đán của người Việt

Phong tục Tết Nguyên đán của người Việt

LNV - Những ngày Tết Nguyên đán tại Việt Nam diễn ra trong không khí nô nức, tưng bừng với nhiều phong tục truyền thống và hoạt động đặc sắc. Dưới đây là một số phong tục tiêu biểu trong dịp Tết Cổ truyền.

Tin mới hơn

Bình Định chung sức xây dựng cộng đồng nhân ái

Bình Định chung sức xây dựng cộng đồng nhân ái

Tháng Nhân đạo năm 2025, Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bình Định tổ chức chương trình Chợ Nhân ái 0 đồng, phục cho 200 bà con là hộ nhèo, cận nghèo, khó khăn, với gần 30 mặt hàng như gạo, mì tôm, các loại nhu yếu phẩm, nhằm hỗ trợ, giúp đỡ bà con phần nào khó khăn trong cuộc sống.
Bình Định: Huyện Tuy Phước hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bình Định: Huyện Tuy Phước hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát

LNV - Huyện Tuy Phước có thể xem là địa phương đầu tiên của tỉnh Bình Định hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm hơn kế hoạch 1 tháng, đúng dịp chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025).
Sôi động đêm đại nhạc hội Dạ Khúc Tháng Tư 2025: Viễn Nguyên

Sôi động đêm đại nhạc hội Dạ Khúc Tháng Tư 2025: Viễn Nguyên

LNV - Tối 24/4, đêm Đại nhạc hội Dạ Khúc Tháng Tư 2025 với chủ đề “Viễn Nguyên” chính thức diễn ra tại Hội trường lớn Học viện Báo chí và Tuyên truyền. Đêm đại nhạc hội thu hút sự quan tâm của đông đảo sinh viên.
Đoàn kiều bào dâng hương tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào

Đoàn kiều bào dâng hương tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào

LNV - Đoàn kiều bào gồm 50 đại biểu từ hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, do Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Phạm Thị Kim Hoa dẫn đầu, đã có một số hoạt động tại Tuyên Quang.
Phát pháo cuối cùng trong ngày lịch sử 30.4

Phát pháo cuối cùng trong ngày lịch sử 30.4

LNV - Cựu chiến binh Đinh Vượng - thiếu tá, nguyên Trợ lý tuyên huấn của Lữ đoàn pháo Bông Lau anh hùng kể lại cho chúng tôi nghe về trận pháo kích cuối cùng vào sân bay Tân Sơn Nhất trong ngày toàn thắng 30/4/1975.
Bản hùng ca Ngày đại thắng mùa xuân

Bản hùng ca Ngày đại thắng mùa xuân

LNV - Tạp chí Làng nghề Việt Nam xin trân trọng gửi đến quý độc giả bài thơ "Bản hùng ca Ngày đại thắng mùa xuân" của tác giả Tiên Sa

Tin khác

Dũng sỹ trên đồi “thịt băm”

Dũng sỹ trên đồi “thịt băm”

LNV - Đại tá Đào Quang Đới, chạm ngưỡng 75, nhưng tác phong nhanh nhẹn, gương mặt tươi tắn, toát lên nét thanh tú của thời trai trẻ. Qua trò chuyện mới biết, gần 40 năm phục vụ quân đội, trong đó có 24 năm ông là lính Sư đoàn 324, từng tham gia chiến đấu trên đồi A Bia - trận đánh thay đổi cục diện chiến trường, làm rung chuyển Lầu Năm Góc. Đào Quang Đới 3 lần được tặng danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ, 1 lần Chiến sỹ Quyết thắng, cùng nhiều Huân, Huy chương các loại...
Người giữ hồn Tây Nguyên

Người giữ hồn Tây Nguyên

LNV - “Người giữ hồn Tây Nguyên” là biệt danh nhiều người đặt cho ông Nguyễn Văn Hải, một nhà sưu tập cổ vật văn hoá vùng cao nguyên Nam Trung Bộ. Cuộc đời người đàn ông này gắn liền với những hành trình khám phá, đam mê tìm kiếm và lưu giữ nhiều bộ sưu tập mang đậm giá trị lịch sử vùng đất Tây Nguyên huyền bí.
Cơm nắm lá cọ ở làng cổ Phù Ninh

Cơm nắm lá cọ ở làng cổ Phù Ninh

LNV - Cây cọ đã trở thành một phần quan trọng trong văn hóa ẩm thực Phú Thọ. Món cơm nắm lá cọ cũng là một đặc sản nổi tiếng tại vùng đất này.
Thơ người Làng nghề

Thơ người Làng nghề

LNV - Tạp chí Làng nghề Việt Nam xin trân trọng gửi đến quý độc giả mốt số bài thơ nhân dịp ky niệm 50 năm giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước.
Bánh bột lọc - Biểu tượng ẩm thực của Cố đô

Bánh bột lọc - Biểu tượng ẩm thực của Cố đô

LNV - Ẩm thực Huế luôn thu hút du khách bởi những món ăn giản dị nhưng mang đến hương vị độc đáo. Trong số những đặc sản đó, bánh bột lọc Huế đứng đầu danh sách không chỉ bởi vẻ ngoại hình tinh tế mà còn bởi phần nhân tinh tế xuyên qua lớp bột mỏng. Để rồi sau mỗi chuyến thăm Huế, người người lại háo hức muốn tìm kiếm và mua bánh lọc Huế về làm quà như một nét đặc trưng không thể thiếu trong hành trình khám phá ẩm thực tại Cố đô.
Bình Định: Huyện Vân Canh thực hiện đồng bộ, hiệu quả chính sách xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bình Định: Huyện Vân Canh thực hiện đồng bộ, hiệu quả chính sách xóa nhà tạm, nhà dột nát

Toàn huyện Vân Canh có 419 hộ gia đình xây dựng sửa chữa nhà ở. Đến nay, 100% hộ gia đình khởi công xây dựng, 230 nhà đã xây dựng hoàn thành. Mục tiêu đến cuối tháng 5/2025 sẽ hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn huyện.
Hương vị đặc biệt - Hủ tiếu Mỹ Tho

Hương vị đặc biệt - Hủ tiếu Mỹ Tho

LNV - Hủ tiếu được xem là món ăn quen thuộc với người dân vùng Nam Bộ vì tỉnh nào cũng có, nhưng để trở thành đặc sản Tiền Giang vang danh khắp nơi thì hủ tiếu Mỹ Tho sở hữu riêng cho mình một hương vị đặc biệt. Sự đặc biệt ấy không chỉ ở từng sợi hủ tiếu mà hương vi của nồi nước lèo cũng là một ẩn số tại sao lại thơm và ngọt đến thế.
Phát huy bản chất tốt đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong xây dựng cuộc sống

Phát huy bản chất tốt đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong xây dựng cuộc sống

LNV - Ở vị trí nào, ông Lý Văn Quang- cựu chiến binh, thương binh hạng 3/4 ở xã Dân Quyền (huyện Tam Nông, Phú Thọ) cũng làm việc hết mình với tinh thần " Vì nhân dân phục vụ ", hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Ông luôn tự hào vì gia đình mình đã có công lao, hy sinh xương máu cùng với quân dân cả nước đem lại chiến thắng 30/04, giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh tại thành phố Hồ Chí Minh

Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh tại thành phố Hồ Chí Minh

LNV - Trước kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam (30/4/1975 – 30/4/2025), “Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh” TP. Hồ Chí Minh đã thu hút lượng lớn du khách cả trong lẫn ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu về lịch sử.
Hồi ức của Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu về ngày giải phóng miền Nam 30/4/1975

Hồi ức của Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu về ngày giải phóng miền Nam 30/4/1975

LNV - Nhân kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), chúng tôi có dịp ghé thăm văn phòng làm việc của Thượng tướng, Viện sĩ, Tiến sĩ Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Cũng tại đây, chúng tôi được lắng nghe hồi ức của Thượng tướng về những ngày chiến đấu hào hùng.
Sống lại ký ức nơi “Đất thép thành đồng”

Sống lại ký ức nơi “Đất thép thành đồng”

LNV - Kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” (đạo diễn Bùi Thạc Chuyên) ra đời như một lát cắt lịch sử nhắc về năm tháng chiến đấu hào hùng của quân dân vùng đất Củ Chi. Xây đắp từ những khung cảnh ngột ngạt dưới lòng đất, bộ phim đã cho thấy nhiều nỗi đau chưa được lắng nghe, có cả những cái tôi đau đớn chưa được vỗ về trên nền chiến tranh đầy khốc liệt.
Tình thơ người lính trong tâm hồn dũng sĩ diệt xe cơ giới Lê Sỹ Thái

Tình thơ người lính trong tâm hồn dũng sĩ diệt xe cơ giới Lê Sỹ Thái

LNV - Trong không khí lắng đọng giữa những ngày tháng Tư lịch sử, một buổi ra mắt thơ đặc biệt của Đại tá, thương binh Lê Sỹ Thái - người được Nhà nước phong danh hiệu “Dũng sĩ diệt xe cơ giới” năm 19 tuổi làm tôi nể, phục. Tập thơ “Lục bát tôi say” được tổ chức ra mắt và giới thiệu, tọa đàm tại Hội trường UBND phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội trong buổi sáng ngày 19/4/2025 trước sự chứng kiến của đông đảo bạn bè, đồng đội, người thân và người yêu thơ.
Bảo tồn văn hoá truyền thống qua tác phẩm truyện tranh về làng nghề

Bảo tồn văn hoá truyền thống qua tác phẩm truyện tranh về làng nghề

LNV - Chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam 2025, Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức giao lưu ra mắt bộ sách "Vang danh nghề cổ, khám phá những làng nghề thủ công truyền thống của Việt Nam".
Phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn nghề truyền thống ở bản Sưng

Phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn nghề truyền thống ở bản Sưng

LNV - Cho đến hiện tại, bản Sưng, xã Cao Sơn (Đà Bắc) là bản người dân tộc Dao duy nhất trên địa bàn tỉnh phát triển mô hình du lịch cộng đồng (DLCĐ). Bên cạnh vẻ đẹp cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, bản sắc văn hóa là điểm nhấn tạo sức hút cho điểm đến.
Lễ hội Tràng An - Hành trình về miền di sản linh thiêng

Lễ hội Tràng An - Hành trình về miền di sản linh thiêng

LNV - Không chỉ là sự kiện độc đáo, giúp ngành du lịch tỉnh Ninh Bình phát triển theo hướng bền vững, gắn kết giữa bảo tồn và khai thác di sản một cách có trách nhiệm, Lễ hội Tràng An còn góp phần quan trọng trong việc quảng bá hình ảnh, giá trị nổi bật toàn cầu về địa chất, địa mạo, thẩm mỹ, văn hóa của Di sản thế giới Quần thể danh thắng Tràng An - Di sản hỗn hợp duy nhất tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á tới đông đảo du khách trong nước, quốc tế.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Bí thư Tỉnh ủy Bình Định tiếp xã giao Đoàn công tác quận Yongsan

Bí thư Tỉnh ủy Bình Định tiếp xã giao Đoàn công tác quận Yongsan

Ngày 1/5, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng tiếp xã giao Đoàn công tác quận Yongsan (TP Seoul, Hàn Quốc) do bà Park Heeyoung, Quận trưởng quận Yongsan làm Trưởng đoàn.
Từ Nhật Bản trở về, anh nông dân trẻ "thay áo mới" cho thanh long quê nhà

Từ Nhật Bản trở về, anh nông dân trẻ "thay áo mới" cho thanh long quê nhà

LNV - Mang theo những kiến thức và kinh nghiệm sau thời gian làm việc tại Nhật Bản, anh Phan Phúc Thiện (xã Bình Quới, Châu Thành, Long An) đã mạnh dạn đầu tư mô hình trồng thanh long trong nhà lưới kết hợp công nghệ tưới tự động, góp phần nâng cao giá trị nông sản và thúc đẩy sản xuất nông nghiệp sạch tại địa phương.
Phát huy vai trò chủ thể của người dân: Động lực bền vững trong xây dựng nông thôn mới ở Quảng Trị

Phát huy vai trò chủ thể của người dân: Động lực bền vững trong xây dựng nông thôn mới ở Quảng Trị

LNV - Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Quảng Trị đã chứng minh một chân lý rõ ràng: khi người dân thực sự trở thành chủ thể, mọi thay đổi đều trở nên bền vững. Từ những vùng đất khó, diện mạo nông thôn khởi sắc từng ngày nhờ sự chung tay, đồng lòng và tinh thần chủ động của chính những người nông dân.
Bình Định chung sức xây dựng cộng đồng nhân ái

Bình Định chung sức xây dựng cộng đồng nhân ái

Tháng Nhân đạo năm 2025, Hội Chữ thập đỏ tỉnh Bình Định tổ chức chương trình Chợ Nhân ái 0 đồng, phục cho 200 bà con là hộ nhèo, cận nghèo, khó khăn, với gần 30 mặt hàng như gạo, mì tôm, các loại nhu yếu phẩm, nhằm hỗ trợ, giúp đỡ bà con phần nào khó khăn
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

LNV - Nhân kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), sáng 29/4, Đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ trên đường Bắc Sơn.
Giao diện di động