Rằm tháng Giêng có ý nghĩa thế nào?

Người dân đi chùa cầu an, cầu may mắn trong năm mới.(Ảnh: Internet)
Về nguồn gốc của Rằm tháng Giêng - Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích. Có truyền thuyết cho rằng, Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ việc đồng áng trong dân gian. Sau ngày Rằm tháng Giêng hàng năm, công việc cày bừa của vụ chiêm sẽ bắt đầu, bà con nông dân ở các nơi đều khẩn trương chuẩn bị cho công việc đồng áng. Trước khi xuống đồng, họ làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Lại có ý kiến cho rằng, Rằm tháng Giêng bắt nguồn từ hoạt động của Phật giáo, vào ngày này chư Tăng tập trung đông đủ để nghe Phật thuyết Pháp. Những người theo đạo Phật dùng ngày này để tưởng nhớ đức Phật... Nhiều người tin rằng đây là đêm Phật giáng lâm nên rằm tháng Giêng thường là dịp người người đi chùa cầu an, cầu may, cúng sao giải hạn…
Việc cúng lễ trong ngày này phần lớn được tổ chức tại chùa, vì ngày rằm tháng giêng còn là ngày vía của Phật tổ. Vào ngày này, người Việt thường đi chùa lễ Phật để cầu mong quanh năm an lành cho bản thân và gia đình. Hoặc cũng có gia đình Việt Nam tụ tập ở nhà trưởng họ hay nhà thờ họ.
Trước đây, lễ rằm tháng Giêng còn thường gọi là Tết muộn bởi những gia đình khá giả tiếp tục ăn Tết và chơi mai, đào nở muộn; những người đi làm ăn xa ở lại qua ngày rằm tháng Giêng mới lên đường,... Vì vậy, từ lâu trong tâm thức người Việt, rằm tháng Giêng đã có ý nghĩa không khác gì ngày Tết Nguyên đán.
Cùng với rằm tháng Giêng, còn có rằm tháng Bảy là Tết Trung Nguyên và rằm tháng Mười là Tết Hạ Nguyên là những ngày rằm quan trọng nhất của người Việt Nam.
Ý nghĩa ngày tết Nguyên tiêu
Tết Nguyên tiêu nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới, “Nguyên” nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” nghĩa là đêm. Ngoài ra tết Nguyên tiêu còn được gọi là tết Thượng nguyên để phân biệt với tết Trung nguyên (Rằm tháng Bảy) và tết Hạ nguyên (Rằm tháng Mười).
Tết Nguyên tiêu là một ngày lễ quan trọng với người theo Phật giáo. Do đó, dân gian có câu nói: “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”.
Vào ngày lễ này, mỗi gia đình thường sẽ bày một mâm cỗ cúng để thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, ông bà tổ tiên, cầu mong năm mới an lành, nhiều tài lộc.
Tùy vào điều kiện kinh tế và phong tục tập quán mà mỗi vùng miền sẽ có cách thể hiện mâm cỗ khác nhau. Tuy nhiên, dù ít hay nhiều thì đều chung mục đích tỏ lòng thành kính với Phật và tổ tiên của mình.
Gia Hân TH
Tin liên quan
Tin mới hơn
Hội Cựu chiến binh xã Đào Xá hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao
16:56 | 24/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Quần thể Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO vinh danh Di sản Văn hóa Thế giới
10:30 | 23/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Khi người trẻ đánh thức di sản múa rối qua những trải nghiệm mới mẻ
08:30 | 23/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy trong dịp lễ Giáng sinh
12:34 | 22/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Cựu chiến binh thương binh Đàm Văn Đức sáng mãi phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ
08:42 | 19/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Công an tỉnh Gia Lai tô thắm hình ảnh người chiến sĩ vì Nhân dân phục vụ
08:40 | 19/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai trí tuệ, bản lĩnh và trách nhiệm trước Nhân dân
18:23 | 18/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Xây nhà “thần tốc” “Chiến dịch Quang Trung” giúp người dân có nhà mới đón Tết
09:28 | 16/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Ký sự về nguồn ở Kroong – giữa đại ngàn, lịch sử tên trách nhiệm
15:49 | 15/12/2025 Văn hóa - Xã hội
“RốiGenz!”: Khi nghệ thuật rối nước Việt Nam hóa thân thành trò chơi Gen Z
13:02 | 15/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Cụ bà 91 tuổi gắn bó với nghề thợ may nuôi dạy con thành đạt
15:59 | 13/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Xã Hương Sơn (Hà Nội): Xây dựng Chùa Hương “Sáng - xanh - sạch - đẹp - văn minh”
17:21 | 09/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Phát động cuộc thi sáng tác ca khúc “Việt Nam - Cuba: Vang mãi bài ca Hữu nghị”
10:56 | 08/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Bệnh viện Y dược cổ truyền tỉnh Thanh Hóa hướng tới sự hài lòng của người bệnh
10:55 | 08/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Tạp chí Làng nghề Việt Nam kết nối 300 suất quà của kiều bào Mỹ đến với bà con vùng lũ Bình Định
10:54 | 08/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Giữ lại mái đình thiêng Ngọc Thạnh trong ký ức cộng đồng làng quê Việt
10:07 | 03/12/2025 Văn hóa - Xã hội
LuxurySilk phát triển sản phẩm đa dạng với nhiều chất liệu cao cấp
09:00 | 03/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai xây dựng khu tái định cư an toàn cho người dân vùng ngập sâu trong bão lũ
10:02 | 01/12/2025 Văn hóa - Xã hội
Hà Nội ban hành Quy chế xét tặng danh hiệu “Công dân Thủ đô ưu tú” năm 2025
13:37 | 29/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Về Tuyên Quang vui hội nhảy lửa độc đáo của người Pà Thẻn
13:36 | 29/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nhịp sống chưa trở lại sau mưa lũ, người dân tiếp tục đối mặt với trận bão lũ mới
11:03 | 25/11/2025 Tin tức
Làng gốm Bát Tràng chuyển mình nhờ chuyển đổi số
16:57 Làng nghề, nghệ nhân
Hội Cựu chiến binh xã Đào Xá hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao
16:56 Văn hóa - Xã hội
Chuyển đổi số để làng nghề Việt Nam vươn xa và giữ hồn truyền thống
16:56 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng Trị tạo việc làm cho trên 34.000 lao động hàng năm
06:45 Kinh tế
Công tác đào tạo nghề tại Khe Sanh
06:45 Đào tạo nghề
