Rằm tháng Giêng có ý nghĩa thế nào?

Người dân đi chùa cầu an, cầu may mắn trong năm mới.(Ảnh: Internet)
Về nguồn gốc của Rằm tháng Giêng - Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích. Có truyền thuyết cho rằng, Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ việc đồng áng trong dân gian. Sau ngày Rằm tháng Giêng hàng năm, công việc cày bừa của vụ chiêm sẽ bắt đầu, bà con nông dân ở các nơi đều khẩn trương chuẩn bị cho công việc đồng áng. Trước khi xuống đồng, họ làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Lại có ý kiến cho rằng, Rằm tháng Giêng bắt nguồn từ hoạt động của Phật giáo, vào ngày này chư Tăng tập trung đông đủ để nghe Phật thuyết Pháp. Những người theo đạo Phật dùng ngày này để tưởng nhớ đức Phật... Nhiều người tin rằng đây là đêm Phật giáng lâm nên rằm tháng Giêng thường là dịp người người đi chùa cầu an, cầu may, cúng sao giải hạn…
Việc cúng lễ trong ngày này phần lớn được tổ chức tại chùa, vì ngày rằm tháng giêng còn là ngày vía của Phật tổ. Vào ngày này, người Việt thường đi chùa lễ Phật để cầu mong quanh năm an lành cho bản thân và gia đình. Hoặc cũng có gia đình Việt Nam tụ tập ở nhà trưởng họ hay nhà thờ họ.
Trước đây, lễ rằm tháng Giêng còn thường gọi là Tết muộn bởi những gia đình khá giả tiếp tục ăn Tết và chơi mai, đào nở muộn; những người đi làm ăn xa ở lại qua ngày rằm tháng Giêng mới lên đường,... Vì vậy, từ lâu trong tâm thức người Việt, rằm tháng Giêng đã có ý nghĩa không khác gì ngày Tết Nguyên đán.
Cùng với rằm tháng Giêng, còn có rằm tháng Bảy là Tết Trung Nguyên và rằm tháng Mười là Tết Hạ Nguyên là những ngày rằm quan trọng nhất của người Việt Nam.
Ý nghĩa ngày tết Nguyên tiêu
Tết Nguyên tiêu nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới, “Nguyên” nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” nghĩa là đêm. Ngoài ra tết Nguyên tiêu còn được gọi là tết Thượng nguyên để phân biệt với tết Trung nguyên (Rằm tháng Bảy) và tết Hạ nguyên (Rằm tháng Mười).
Tết Nguyên tiêu là một ngày lễ quan trọng với người theo Phật giáo. Do đó, dân gian có câu nói: “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”.
Vào ngày lễ này, mỗi gia đình thường sẽ bày một mâm cỗ cúng để thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, ông bà tổ tiên, cầu mong năm mới an lành, nhiều tài lộc.
Tùy vào điều kiện kinh tế và phong tục tập quán mà mỗi vùng miền sẽ có cách thể hiện mâm cỗ khác nhau. Tuy nhiên, dù ít hay nhiều thì đều chung mục đích tỏ lòng thành kính với Phật và tổ tiên của mình.
Gia Hân TH
Tin liên quan
Tin mới hơn
Gia Lai không để người dân đói rét và tình người ánh lên như những tia nắng trong mưa lũ
09:18 | 21/11/2025 Tin tức
Trường Tiểu học Nga Thái Giữ vững danh hiệu trường chuẩn Quốc gia mức độ 2
09:15 | 21/11/2025 Tin tức
Trường mầm non Nga Tiến - Nơi lan tỏa sự yêu thương
09:15 | 21/11/2025 Tin tức
Gia Lai: Xuất quân tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hy sinh tại Campuchia
15:53 | 19/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Âm vang Plei Me bản hùng ca bất tử giữa đại ngàn Tây Nguyên
10:04 | 19/11/2025 Tin tức
Hà Tĩnh có thêm chính sách cho vùng khó khăn và đồng bào dân tộc thiểu số
16:32 | 18/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Gia Lai: Thầy cô giáo mang ánh sáng tri thức về làng xa Canh Tiến qua bài giảng điện tử
10:21 | 17/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Gần 89 tỷ đồng ủng hộ Nhân dân tỉnh Gia Lai khắc phục hậu quả cơn bão số 13
23:17 | 13/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Trường THCS Thụy Sơn Vượt khó vươn lên trong giáo dục và đào tạo
10:10 | 13/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Tự hào về mái trường THPT Bất Bạt 60 năm xây dựng và trưởng thành
10:10 | 13/11/2025 Tin tức
Hội Chữ thập đỏ tỉnh Gia Lai nhìn lại chặng đường 5 năm chung sức vì nhân đạo
18:57 | 12/11/2025 Tin tức
Ngư dân Hà Tĩnh trúng đậm ghẹ biển sau mưa lũ
10:18 | 12/11/2025 Tin tức
Gia Lai nặng lòng tri ân đưa 18 hài cốt anh hùng liệt sĩ về đất mẹ Tây Nguyên
10:18 | 12/11/2025 Tin tức
Trường THCS Thụy Sơn (Hưng Yên): Vượt khó để vươn lên trong giáo dục và đào tạo
13:29 | 11/11/2025 Tin tức
Nơi những phận người trắng tay sau bão số 13 và mệnh lệnh vì dân từ Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng
09:30 | 10/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Trường THCS Nguyễn Trường Tộ tổ chức Hội nghị cán bộ, viên chức và người lao động năm học 2025 – 2026 thành công
10:08 | 09/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Người truyền cảm hứng gắn kết cội nguồn, lan toả sức mạnh cộng đồng doanh nhân
10:07 | 09/11/2025 Tin tức
Trường THCS Thụy Liên - 60 năm xây dựng và trưởng thành
09:46 | 09/11/2025 Tin tức
Trường mầm non Nga An Điểm sáng trong phong trào chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ
10:06 | 08/11/2025 Tin tức
Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III: Tiếp nhận tài liệu quý của hai nhạc sĩ An Thuyên và Võ Vang
20:01 | 07/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Về Hợp Thành trải nghiệm hương cốm mới
16:03 | 05/11/2025 Văn hóa - Xã hội
Sơn Đồng mở rộng hợp tác quốc tế trong hành trình giữ gìn nghề truyền thống
17:53 Emagazine
Thanh Oai – Điểm hẹn quảng bá thương hiệu OCOP và làng nghề Thủ đô
14:12 Tin tức
TP.HCM công bố chương trình kết nối cung cầu lớn nhất từ trước đến nay
09:44 Tin tức
Chuyên Mỹ: Vùng đất của những bàn tay giữ lửa nghề truyền thống
09:44 Tin tức
Gia Lai không để người dân đói rét và tình người ánh lên như những tia nắng trong mưa lũ
09:18 Tin tức
