Rằm tháng Giêng có ý nghĩa thế nào?

13:56 | 03/02/2023 Văn hóa - Xã hội Theo dõi langngheviet.com.vn trên

LNV - Dân gian có câu

Người dân đi chùa cầu an, cầu may mắn trong năm mới.(Ảnh: Internet)

Về nguồn gốc của Rằm tháng Giêng - Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích. Có truyền thuyết cho rằng, Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ việc đồng áng trong dân gian. Sau ngày Rằm tháng Giêng hàng năm, công việc cày bừa của vụ chiêm sẽ bắt đầu, bà con nông dân ở các nơi đều khẩn trương chuẩn bị cho công việc đồng áng. Trước khi xuống đồng, họ làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Lại có ý kiến cho rằng, Rằm tháng Giêng bắt nguồn từ hoạt động của Phật giáo, vào ngày này chư Tăng tập trung đông đủ để nghe Phật thuyết Pháp. Những người theo đạo Phật dùng ngày này để tưởng nhớ đức Phật... Nhiều người tin rằng đây là đêm Phật giáng lâm nên rằm tháng Giêng thường là dịp người người đi chùa cầu an, cầu may, cúng sao giải hạn…

Việc cúng lễ trong ngày này phần lớn được tổ chức tại chùa, vì ngày rằm tháng giêng còn là ngày vía của Phật tổ. Vào ngày này, người Việt thường đi chùa lễ Phật để cầu mong quanh năm an lành cho bản thân và gia đình. Hoặc cũng có gia đình Việt Nam tụ tập ở nhà trưởng họ hay nhà thờ họ.

Trước đây, lễ rằm tháng Giêng còn thường gọi là Tết muộn bởi những gia đình khá giả tiếp tục ăn Tết và chơi mai, đào nở muộn; những người đi làm ăn xa ở lại qua ngày rằm tháng Giêng mới lên đường,... Vì vậy, từ lâu trong tâm thức người Việt, rằm tháng Giêng đã có ý nghĩa không khác gì ngày Tết Nguyên đán.

Cùng với rằm tháng Giêng, còn có rằm tháng Bảy là Tết Trung Nguyên và rằm tháng Mười là Tết Hạ Nguyên là những ngày rằm quan trọng nhất của người Việt Nam.

Ý nghĩa ngày tết Nguyên tiêu

Tết Nguyên tiêu nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới, “Nguyên” nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” nghĩa là đêm. Ngoài ra tết Nguyên tiêu còn được gọi là tết Thượng nguyên để phân biệt với tết Trung nguyên (Rằm tháng Bảy) và tết Hạ nguyên (Rằm tháng Mười).

Tết Nguyên tiêu là một ngày lễ quan trọng với người theo Phật giáo. Do đó, dân gian có câu nói: “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”.

Vào ngày lễ này, mỗi gia đình thường sẽ bày một mâm cỗ cúng để thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, ông bà tổ tiên, cầu mong năm mới an lành, nhiều tài lộc.

Tùy vào điều kiện kinh tế và phong tục tập quán mà mỗi vùng miền sẽ có cách thể hiện mâm cỗ khác nhau. Tuy nhiên, dù ít hay nhiều thì đều chung mục đích tỏ lòng thành kính với Phật và tổ tiên của mình.

Gia Hân TH

Tin mới hơn

Chuỗi hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội Hoa Ban 2025

09:01 | 14/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Lễ hội Hoa Ban là sự kiện văn hóa tiêu biểu của tỉnh Điện Biên, với chuỗi các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch phong phú, đặc sắc

Lễ hội đền Hai Bà Trưng: Bảo tồn, gìn giữ nét đẹp văn hóa dân tộc

08:59 | 14/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Sáng ngày 4/3, tại Miếu thờ Hai Bà Trưng, Bến rước nước phường Bạch Đằng long trọng tổ chức Lễ hội truyền thống kỷ niệm 1985 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng nhằm bày tỏ lòng biết ơn tới hai vị anh hùng.

Hoa tháng 3

08:59 | 14/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Mùa xuân bên bờ cánh đồng, tháng ba tỏa hương. Những bông hoa tinh khôi, màu sắc hòa quyện, là điểm nhấn của sự sống mới. Cỏ mơn mởn, lối đi nhỏ xinh bước chân ai kia, là những góc kỷ niệm dịu dàng. Hoa bưởi, như những viên ngọc tinh khôi, tỏa sáng giữa làn gió nhẹ. Hương thơm của hoa làm bừng tỉnh tâm hồn, như một câu chuyện êm đềm của quê hương.

Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 với 15 hoạt động chính thức

08:59 | 14/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 đang nóng lên từng ngày, hứa hẹn mang đến một sự kiện văn hóa - kinh tế hoành tráng, khẳng định vị thế “Thủ phủ cà phê” của Việt Nam trên bản đồ thế giới. Với chủ đề “Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới”, lễ hội diễn ra từ ngày 9 - 13/3 tại TP. Buôn Ma Thuột và các địa phương lân cận, quy tụ 15 hoạt động chính thức đặc sắc.

Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42 tổ chức tại Bình Định

08:58 | 14/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Chiều 13/3, tại Hà Nội, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức họp báo thông tin về Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42 tại thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.

Lễ hội làng Bát Tràng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

11:42 | 13/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Tối 12-3, tại đình làng Bát Tràng, UBND huyện Gia Lâm long trọng tổ chức Lễ công bố Lễ hội làng Bát Tràng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và khai mạc lễ hội truyền thống làng Bát Tràng năm 2025.

Tin khác

Bình Định: Lễ hội Cầu ngư vạn chài ở Nhơn Hải mang đậm bản sắc văn hóa đặc trưng của ngư dân miền biển

08:50 | 12/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Lễ hội Cầu ngư vạn chài ở Nhơn Hải không chỉ đem lại giá trị văn hóa, mà còn là chiếc cầu nối giữa nhiều nét văn hóa biển đảo từ các thế hệ ngư dân vạn chài cổ truyền Nhơn Hải trong qúa trình xây dựng và phát triển kinh tế xã hội. Xã Nhơn Hải đang triển khai các bước lập hồ sơ khoa học đề nghị công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Quảng Ngãi: Khởi nghĩa Ba Tơ - Giá trị lịch sử và bài học kinh nghiệm

08:49 | 12/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Thắng lợi của cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ không phải là ngẫu nhiên, mà là kết quả của quá trình chuẩn bị lâu dài, đầy khó khăn, gian khổ, hy sinh của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi. 80 năm trôi qua nhưng giá trị của cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ vẫn mang tính thời sự nóng hổi.

Quận Tây Hồ (Hà Nội): Phát động sáng tác ca khúc chào mừng 30 năm thành lập quận Tây Hồ

15:20 | 11/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Sáng ngày 11/03/2025, UBND quận Tây Hồ tổ chức gặp mặt các nhạc sĩ tham gia cuộc thi sáng tác ca khúc về quận Tây Hồ nhân kỷ niệm 30 năm thành lập Quận (28/10/1995 - 28/10/2025). Đến dự có 35 nhạc sĩ, nghệ sĩ là Hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Hội viên Hội Âm nhạc Hà Nội. Chủ trì Hội nghị là đồng chí Bùi Thị Lan Phương, Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ và nhạc sĩ Nguyễn Tiến Mạnh, Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội.

Lễ hội Áo dài TP. HCM 2025 – Tôn vinh vẻ đẹp truyền thống và hiện đại

14:32 | 10/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Lễ hội Áo dài TP. HCM 2025 diễn ra từ ngày 1/3 - 31/3/2025 là sự kiện văn hóa đặc sắc nhằm tôn vinh vẻ đẹp của áo dài Việt Nam cũng như lan tỏa tình yêu dành cho trang phục truyền thống. Với chủ đề “Áo dài – Tinh hoa hội tụ”, lễ hội không chỉ mang đến những chương trình nghệ thuật đặc sắc mà còn giúp kết nối cộng đồng, quảng bá hình ảnh áo dài đến với bạn bè quốc tế.

Đắk Lắk - “Thủ phủ cà phê”

14:00 | 07/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Cuối thế kỷ 19, cây cà phê du nhập vào Việt Nam, sau đó phát triển mạnh nhất tại Tây Nguyên, đặc biệt là ở Đắk Lắk - “Thủ phủ cà phê” với thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột. Tồn tại, phát triển hơn 100 năm nay, cà phê Buôn Ma Thuột mạnh mẽ vươn mình đến hơn 100 quốc gia và các vùng lãnh thổ, khẳng định hương vị cà phê Robusta của Việt Nam là số 01 thế giới.

Cá cơm và mắm nêm: Từ món ăn quen thuộc đến những kỷ niệm ngọt ngào

09:51 | 07/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Bởi “hiền” nhất trong các loài cá, nhiều canxi, đạm cao, lành cho người bệnh, phụ nữ mới sinh; cá cơm có thể chế biến thành nhiều món ăn quanh năm không ngán, đặc biệt là các loại mắm.

Thư pháp “Chân quê” của một Chi hội trưởng Cựu chiến binh

15:45 | 06/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Dưới ngòi bút của thời gian, cụ Vũ Văn Doãn – người lính dũng cảm năm xưa, từng “tay súng, tay đạn” chiến đấu bảo vệ quê hương, đồng thời cứu thương cho đồng đội và người dân trong chiến tranh bảo vệ bầu trời Tổ quốc thân yêu. Nay lại miệt mài vun đắp những tác phẩm thư pháp Hán Nôm đầy tâm huyết. Với đôi bàn tay tài hoa và ý chí bền bỉ, cụ đã trở thành một “nghệ nhân chân quê,” được bao người trân quý và ngưỡng mộ.

Hòa Bình: Ngoại giao văn hóa - cầu nối tạo động lực phát triển du lịch

14:48 | 05/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Những năm qua, tỉnh Hòa Bình chú trọng hoạt động ngoại giao văn hóa, qua đó góp phần quảng bá hình ảnh, con người Hoà Bình, ghi dấu ấn trong bức tranh đa sắc của văn hóa dân tộc và thế giới. Các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hoá (DSVH) và giao lưu văn hóa tạo động lực phát triển du lịch bền vững.

Áo tơi: Sự khéo léo trong việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên

14:34 | 05/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Áo tơi, một sản phẩm đặc biệt của người dân Việt Nam, gắn liền với đời sống lao động và sinh hoạt thường nhật của cộng đồng nông thôn. Là một món đồ vật dụng giản dị nhưng vô cùng quan trọng, áo tơi không chỉ thể hiện sự sáng tạo khéo léo trong việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên mà còn phản ánh những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của người Việt.

Lễ hội đền Hai Bà Trưng: Khi lòng biết ơn đi vào văn hóa truyền thống

11:03 | 05/03/2025 Văn hóa - Xã hội

Lễ hội truyền thống Bích Câu Đạo Quán – Dấu ấn văn hóa giữa lòng Thủ đô

09:28 | 05/03/2025 Văn hóa - Xã hội

LNV - Lễ hội truyền thống Di tích Bích Câu Đạo Quán (Đống Đa, Hà Nội) được tổ chức hàng năm vào ngày mùng 4 tháng 2 âm lịch, nhằm kỷ niệm ngày thành đạo của Đức Tiên ông Trần Tú Uyên. Bên cạnh các hoạt động đặc sắc như lễ dâng hương của các dòng họ, tế lễ, viết tặng thư pháp, chương trình biểu diễn nghệ thuật truyền thống, còn có đại lễ cung rước Tiên ông Chân Nhân trang trọng và linh thiêng.

LỄ HỘI CÀ PHÊ BUÔN MA THUỘT 2025 – ĐIỂM HẸN VĂN HÓA VÀ THƯƠNG HIỆU CÀ PHÊ TOÀN CẦU

11:35 | 01/03/2025 Tin tức

LNV - Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 diễn ra từ ngày 9-13/3 tại TP. Buôn Ma Thuột và một số địa phương của Đăk Lăk, với chủ đề “Buôn Ma Thuột - Điểm đến của cà phê thế giới” . Đây là sự kiện quan trọng quảng bá thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột, nâng cao vị thế ngành cà phê Việt Nam, tôn vinh người trồng, chế biến và kinh doanh cà phê, đồng thời xúc tiến đầu tư và bá văn hóa Tây Nguyên.

Lễ hội văn hóa dân gian Việt Bắc Ea Tam: “chợ tình” giữa đại ngàn Tây Nguyên

11:33 | 01/03/2025 Tin tức

LNV - Từ ngày 10-12/2 (tức 13-15 tháng Giêng), xã Ea Tam, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk sẽ tưng bừng tổ chức Lễ hội Văn hóa dân gian Việt Bắc Ea Tam lần thứ 14 năm 2025. Đây là sự kiện truyền thống mang đậm dấu ấn của cộng đồng người Tày, Nùng từ các tỉnh miền núi phía Bắc di cư đến Tây Nguyên sinh sống và lập nghiệp.

Quận Liên Chiểu (Đà Nẵng): Hòa Khánh Nam phát triển văn hóa đảm bảo an sinh xã hội

11:32 | 01/03/2025 Tin tức

LNV - Theo đó, Chủ tịch UBND phường Hòa Khánh Nam ông Nguyễn Thiện Chương cho biết, UBND phường Hoà Khánh Nam đã chỉ đạo các khu dân cư tổ chức các hoạt động văn hóa – văn nghệ - thể dục thể thao đảm bảo các quy định; phối hợp cùng các đình, làng hướng dẫn tổ chức lễ hội đảm bảo nghi thức cổ truyền của dân tộc, các hoạt động TDTT nhân dịp kỉ niệm các ngày lễ lớn. Kết hợp đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn phường.

Khi xuân chạm đất trời

11:31 | 01/03/2025 Tin tức

LNV - Khi xuân chạm đất trời Hà Giang, cao nguyên đá sau bao ngày chìm trong giấc ngủ đông lạnh lẽo đã bừng tỉnh với muôn sắc hoa làm say lòng người.

Xem thêm

Mới nhất Đọc nhiều

Bước chuyển mới của làng gốm Phù Lãng

09:04 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Những chính sách liên kết, hỗ trợ mở rộng thị trường và sự năng động, sáng tạo của những nghệ nhân, gốm Phù Lãng ( huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh) đang có bước chuyển mình mạnh mẽ để đưa sản phẩm truyền thống Kinh Bắc đến với khách hàng trong và ngoài nước.