Hành trình nâng cao giá trị nông sản Việt Nam

Từ lâu, bún, phở, bánh đa nem đã là những món ăn quen thuộc của người Việt, đó cũng là một nét đặc trưng trong ẩm thực Việt Nam được quốc tế chú ý và đón nhận. Ngoài những bát bún phở tươi thì sản phẩm bún phở khô đóng gói cũng được nhiều khách hàng trong và ngoài nước yêu thích sử dụng bởi sự thơm ngon và tiện lợi. Nắm bắt được nhu cầu đó, bà Trần Thị Thu Hằng - Tổng giám đốc Công ty CP XNK nông sản, thực phẩm Việt Nam - VAFOOD (quận Hoàng Mai, Hà Nội) đã dành nhiều tâm huyết để sản xuất ra các sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao hướng tới xuất khẩu.

Bà Trần Thị Thu Hằng (bên trái) tham gia Hội chợ xúc tiến thương mại tại Thái Lan 2022.

Bà Hằng vốn là người có nhiều tâm huyết với ngành thực phẩm, trước đây, bà đã có kinh nghiệm nhiều năm công tác trong một doanh nghiệp thực phẩm lớn ở Hà Nội. Trong quá trình làm việc, bà nhận thấy nông sản Việt Nam có nhiều tiềm năng và lợi thế lớn, nhưng nông dân phần lớn cũng xuất thô chứ chưa đi sâu vào chế biến. Nhìn chung, giá trị nông sản còn thấp, được mùa mất giá, đầu ra không ổn định nên thu nhập không cao, ảnh hưởng tới đời sống và sự phát triển kinh tế chung của khu vực nông thôn.

Từ năm 2009, bà Hằng đã bắt đầu thành lập doanh nghiệp và hoạt động sâu rộng trong ngành chế biến thực phẩm. Bà Hằng “khởi nghiệp” bằng việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên sẵn có của Việt Nam để tạo ra các sản phẩm chất lượng theo xu hướng cạnh tranh với những hàng hóa quốc tế. Các sản phẩm đã đạt được một số thành công nhất định, giúp bà Hằng và doanh nghiệp của mình rút ra nhiều bài học quan trọng để tiếp tục phát triển.

“Trong quá trình làm việc và tự khởi nghiệp, tôi nhận thấy nông sản Việt có đủ tiềm năng để vươn tầm thế giới, bởi khách hàng quốc tế yêu thích các sản phẩm đặc trưng vùng miền, có quy trình sản xuất chuyên nghiệp, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đặc biệt, tôi ấn tượng với cách người Nhật Bản làm nông nghiệp nên muốn học hỏi và áp dụng cách làm của họ cho các sản phẩm của mình. Tuy nhiên, tôi chưa lựa chọn được sản phẩm chủ lực để phát triển.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan thăm khu trưng bày sản phẩm công ty tại Hội nghị Nghị sỹ trẻ toàn cầu 2023.

Đến năm 2015, tôi có cơ duyên tham gia một chương trình xúc tiến thương mại tại Nam Phi. Lúc đó, tôi muốn mang một số loại phở khô, bánh đa nem sang Nam Phi để làm quà tặng cho Đại sứ quán và cung cấp cho một nhà hàng ẩm thực của người Việt. Thời điểm đó, tôi đã tới chợ Đồng Xuân để tìm mua sản phẩm của một số làng nghề nổi tiếng. Sau đó, tôi nhận ra một vấn đề lớn của nhiều làng nghề Việt Nam, đó là sản phẩm tuy ngon nhưng còn nhiều hạn chế về chất lượng, đóng gói và đặc biệt là yếu trong khâu sản xuất, chưa đảm bảo được tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm”, bà Hằng chia sẻ.

Sau chuyến đi đó, bà Hằng đã tìm hiểu nhiều hơn về các làng nghề ở miền Bắc, lựa chọn những sản phẩm nổi bật đem tới nhiều hội chợ khác ở nước ngoài. Năm 2018, bà Hằng liên kết với một cơ sở sản xuất ở Làng Chều (Hà Nam) để làm bánh đa nem. Đây là sản phẩm đầu tiên thành công và tạo nên dấu mốc quan trọng cho thương hiệu VAFOOD. Tiếp nối thành công của bánh đa nem, bà Hằng đã tiếp tục mở rộng sản xuất bún khô, phở khô cùng với một làng nghề ở Hải Dương.

Quyết tâm mang bún phở Việt ra thế giới

Khác với cách làm truyền thống, bà Hằng đã đầu tư công nghệ sấy lạnh để giúp sản phẩm nâng cao chất lượng , phù hợp với tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, hướng tới xuất khẩu. Sau 3 năm nghiên cứu, thử nghiệm và nhận nhiều phản hồi , góp ý của khách hàng, năm 2021 các sản phẩm của VAFOOD chính thức hoàn thiện để đưa ra thị trường. Nhờ mạnh dạn đầu tư, cải tiến trong sản xuất và sản phẩm, trong thời gian qua, bà Trần Thị Thu Hằng đã thành công đưa sản phẩm sang nhiều quốc gia như Pháp, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Indonesia… để quảng bá, giới thiệu và kết nối đầu ra.

VAFOOD tham gia Hội chợ CISMEF 2023 tại Quảng Châu, Trung Quốc tháng 6/2023.

Chia sẻ về quy trình sản xuất, chị Lê Thị Kiều - Phó Tổng giám đốc Công ty cho biết: “Chúng tôi kiểm soát chặt chẽ mọi khâu sản xuất, toàn bộ nguyên liệu đầu vào sẽ do VAFOOD cung cấp, các cơ sở liên kết sẽ thực hiện theo yêu cầu riêng của chúng tôi. Người ở làng nghề sử dụng kinh nghiệm và tay nghề của mình để chế biến, sau đó toàn bộ thành phẩm sẽ được vận chuyển về Hà Nội để ủ và sấy lạnh. Khi bún phở khô 70% thì được xe chuyên dụng chở về kho ủ qua đêm, hôm sau mới thái sợi và xếp khay, đưa vào kho sấy lạnh trong 48 giờ. Sau đó mới đóng gói và hoàn thiện sản phẩm”.

“Ban đầu, khi chúng tôi sử dụng công nghệ này, nhiều người thắc mắc là tại sao phải mua máy sấy lạnh cho tốn kém, trong khi làm theo cách truyền thống nhiều năm nay vẫn ổn, giá thành lại rẻ, và sản lượng cao hơn. Nhưng chúng tôi hiểu rằng đó là tư duy cũ, cần được thay đổi, giữ gìn giá trị, bản sắc truyền thống nhưng phải phù hợp với xu hướng thời đại. Ưu điểm của công nghệ sấy lạnh Nhật Bản là sợi bún phở được hút ẩm tốt, không bị mùi hôi, độ hoàn nguyên của sợi bún, phở hơn hẳn, có thể bảo quản lâu mà không cần chất bảo quản. Công nghệ này phù hợp với sản xuất trong đô thị không có diện tích lớn để phơi nắng, gió tự nhiên như tại các làng nghề ”, bà Trần Thị Thu Hằng chia sẻ thêm.

Khi thưởng thức bún, phở của VAFOOD, khách hàng chỉ cần chần qua nước sôi và chế biến tùy thích giống với bún tươi, phở tươi. Hương vị của sản phẩm nổi bật với mùi gạo đặc trưng, sợi phở tơi, không dính nhau, có sự dẻo dai, mềm của sợi bún, phở truyền thống.

Các sản phẩm đạt chất lượng OCOP 4 sao của VAFOOD.

Nói về kế hoạch phát triển trong thời gian tới, bà Trần Thị Thu Hằng cho biết: “Trước mắt, VAFOOD tập trung hoàn thiện hơn nữa quy trình sản xuất để tạo ra những sản phẩm chất lượng nhất. Hiện công ty cũng liên kết với vùng trồng lúa ở Cổ Loa (Đông Anh) để có vùng nguyên liệu ổn định phục vụ sản xuất. Chúng tôi cũng tìm kiếm các giải pháp thu hút vốn đầu tư nhằm mở rộng xưởng sản xuất thành một quy trình chuyên nghiệp và khép kín. Sản phẩm bánh đa nem, bún phở khô sẽ đặt mục tiêu hướng tới chất lượng OCOP 5 sao cùng nhiều tiêu chuẩn chất lượng quốc tế khác để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài. Thành công của VAFOOD không chỉ là của riêng chúng tôi mà nó có ý nghĩa quan trọng để nâng tầm sản phẩm Việt và nâng cao giá trị nông sản Việt Nam.”/.

Bài viết có sự phối hợp với Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội