Diêm dân Ninh Thuận thu lãi từ giá muối tăng cao

Những ngày này, không khí hàng trăm diêm dân ra quân thu hoạch muối tại những cánh đồng của diêm dân ở các xã Tri Hải, Nhơn Hải, Phương Hải,… huyện Ninh Hải rất nhộn nhịp. Giá muối năm nay tăng gấp đôi so với năm trước, nên diêm dân tỉnh Ninh Thuận rất vui vì có mức thu nhập khá.

Hiện, thương lái thu mua tại ruộng muối nền đất (gọi là ruộng muối truyền thống, hình thức sản xuất là diêm dân bơm hút nước biển vào giang để muối kết tinh ngay trên nền đất của ruộng) với giá từ 2-2,5 triệu đồng/tấn.

Riêng muối kết tinh trên nền ruộng có trải bạt ni-lông công nghiệp, chất lượng muối cao hơn sẽ có giá dao động từ 2,2-2,7 triệu đồng/tấn. Mỗi tháng, diêm dân thu hoạch từ 3-4 lần.
Tại ruộng muối rộng 1,8ha của anh Nguyễn Văn Tín ở thôn Khánh Phước 2, xã Nhơn Hải, nhiều nhân công đang tất bật cào muối. Anh Tín cho biết: “Thương lái đang thu mua muối tại ruộng với giá 2,1 triệu/tấn. Cứ 7 ngày cào muối/lần, mỗi lần thu xấp xỉ 30 tấn. Sau khi trừ các khoản chi phí, tôi lãi từ 40-45 triệu đồng/1,8ha”.

Gần đó, 4 sào (4.000m2) muối của diêm dân Phạm Thành Vinh vừa cào hơn 5 tấn, bán hơn 10 triệu đồng, lãi hơn 8 triệu đồng/lần cào.

Nhiều diêm dân cho biết, giá muối bắt đầu tăng cao từ trước Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 đến nay, có thời điểm tăng từ 2,5-3 triệu đồng/tấn. Nếu giá muối tiếp tục ổn định như hiện nay, diêm dân sẽ có lãi nhiều hơn, có thêm động lực để gắn bó với nghề làm muối truyền thống.

Tuy giá muối cao, nhưng sản lượng kém hơn so với năm trước. Anh Nguyễn Văn Tín cho biết thêm, giá muối cao một phần do cung không đủ cầu. Nếu như cùng kỳ năm trước, 1 sào muối (1.000m2) có thể thu sản lượng khoảng 1,5 tấn/lần cào (từ 7-10 ngày/lần) nhưng năm nay, sản lượng chỉ đạt khoảng 1 tấn/lần cào.

Nguyên nhân là do năm nay xuất hiện nhiều đợt mưa trái mùa đã làm cho độ mặn của nước biển khi bơm hút vào và giang nắng trong ruộng giảm xuống. Mặt khác, thời tiết lạnh kéo dài khiến cho độ kết tinh của hạt muối giảm, hạt muối không kết tinh dày và to như trước.

Gần đây, để nâng cao chất lượng hạt muối và có lợi nhuận cao hơn so với cách làm muối truyền thống trên nền đất của ruộng, nhiều diêm dân đã chủ động chuyển dần diện tích sản xuất muối trên nền đất ruộng sang hình thức đầu tư kinh phí để mua và trải bạt ni-lông lên trên nền đất ruộng để sản xuất. Nhờ đó, chất lượng hạt muối cao hơn (hạt muối kết tinh giảm tạp chất nhiều hơn so với hạt muối kết tinh trên nền đất ruộng), nên vừa đạt năng suất cao và giá bán cũng cao hơn.
Lãnh đạo Phòng Nông nghiệp huyện Ninh Hải cho biết, toàn huyện có hơn 600 hộ sản xuất hơn 652 ha, trong đó, có 70ha được diêm dân đầu tư, áp dụng kỹ thuật trải bạt ni-lông trên nền đất ruộng để sản xuất muối kết tinh cho năng suất, chất lượng cao, còn lại 582ha tập trung ở các xã Tri Hải, Nhơn Hải, Phương Hải, Khánh Hải… là ruộng muối sản xuất trên nền đất ruộng truyền thống.

Mấy năm qua, huyện Ninh Hải đã vận động diêm dân tăng cường đầu tư, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, chuyển đổi từ làm muối trên nền đất truyền thống sang làm muối có trải bạt ni-lông trên nền đất ruộng để tăng năng suất, giá bán sản phẩm đầu ra ổn định, từng bước giảm nỗi lo được mùa mất giá và ngược lại.

Qua thực nghiệm và đạt kết quả tốt, nên diêm dân đang dần chuyển dịch hình thức sản xuất theo định hướng của địa phương, diện tích sản xuất muối có trải bạt ni-lông trên nền đất của ruộng ngày càng được nhân rộng.

Với lịch sử hơn 100 năm làm muối (từ thời Pháp thuộc), đến nay; với vị trí địa lý đặc thù khô hạn, lượng mưa thấp, nắng và gió nhiều, nền nhiệt độ ở mức 26-27 độ C, độ ẩm không khí từ 75-77% và có vùng biển rộng lớn, Ninh Thuận là một trong những tỉnh có tiềm năng, lợi thế để sản xuất muối và luôn được đánh giá chất lượng tốt nhất cả nước nhờ hương vị đậm đà, thanh thanh đặc trưng của vùng nắng gió.