Hà Nội: Phát huy vai trò hợp tác xã trong liên kết chuỗi giá trị

Với mục tiêu nâng cao giá trị gia tăng, giúp nông dân có thu nhập ổn định, phát triển kinh tế bền vững, có chiều sâu, nhiều đơn vị trên địa bàn TP Hà Nội đang thúc đẩy phát triển nông nghiệp theo quy mô lớn, với điểm tựa từ các HTX, tổ hợp tác.

Hiệu quả từ liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm

Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, việc liên kết HTX trong sản xuất nông nghiệp là hướng đi tất yếu để phát triển nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.

Với nhu cầu phát triển của thị trường mô hình HTX liên kết trong những năm gần đây phát triển với những định hướng bền vững, phát huy được hiệu quả sản xuất kinh tế, tạo ra nhiều khu sản xuất tập trung, cánh đồng mẫu lớn, vùng nguyên liệu dồi dào, khắc phục được những tồn tại mà HTX trước đây với quy mô phát triển nhỏ lẻ, manh mún.

Ngay tại địa bàn xã Dương Xá, huyện Gia Lâm, HTX sản xuất tinh bột nghệ và tinh dầu Bà Bé do anh Phùng Đắc Dũng làm giám đốc. Người đầu tiên tại Hà Nội sáng tạo ra được hương thơm tinh dầu mùi già thoang thoảng vị hương thơm “đồng nội” mùi hương tỏa ra thơm ngát, ấm áp, tinh khiết, nhẹ nhàng đậm nét truyền thống xưa.

Mô hình kinh tế do HTX quy hoạch được vùng sản xuất nguyên liệu tại sông Đuống, xã Lệ Chi và liên kết với bà con trong thôn thu mua tại vùng.

Mô hình liên kết sản xuất trà dược liệu Cà gai leo của ông Phan Trung Kiên huyện Chương Mỹ.

Ông Phùng Đắc Dũng – Giám đốc HTX cho biết: “Ban đầu, để có đủ nguyên liệu sản xuất, hợp tác xã phải đi vận động bà con trồng cây mùi. Hiện cứ vào dịp gần Tết cuối năm, mỗi ngày, hợp tác xã thu mua 2 tấn mùi già của các hộ dân để chưng cất tinh dầu. Nông dân sản xuất theo kế hoạch nên làm ra đến đâu được thu mua đến đấy với mức giá ổn định. Còn bản thân HTX có vùng nguyên liệu ổn định, tập trung sản xuất cho ra thị trường sản phẩm hiệu quả, chất lượng.

Đến nay, hợp tác xã đang hoạt động hiệu quả, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho thành viên, góp phần xóa đói giảm nghèo tại địa phương. Để xây dựng thương hiệu cho Hợp tác xã, tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao, ngay từ đầu HTX tinh bột nghệ và tinh dầu bà Bé đã xây dựng kế hoạch, hướng dẫn các thành viên trong khu nuôi trồng theo tiêu chuẩn chất lượng an toàn.

Tương tự, HTX Sản xuất rau hữu cơ công nghệ cao Cuối Quý, bà Đặng Thị Cuối làm giám đốc ở xã Đan Phượng (huyện Đan Phượng) từ nhiều năm qua đã chứng minh được giá trị của việc liên kết chuỗi với các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch trên địa bàn Hà Nội tạo được sự ổn định trong đầu ra của rau sạch sản xuất theo hướng hữu cơ.

Bà Đặng Thị Cuối chia sẻ: “Trong nhiều năm qua thương hiệu rau hữu cơ của HTX Cuối Quý đã nổi tiếng khắp trong ngoài, thành phố Hà Nội. Việc liên kết để với các hệ thống thực phẩm, trường học, siêu thị… ngay trên địa bàn Hà Nội để tiêu thụ sản phẩm là một phương án hoàn toàn mang lại thu nhập cao cho HTX.

Việc sản xuất nông nghiệp gắn với liên kết tác nhân theo chuỗi, đã và đang đóng góp hiệu quả kinh tế cao, giúp người nông dân ổn định cuộc sống.

Ưu tiên phát triển

các mô hình liên kết theo chuỗi

Trong xu thế hội nhập nông dân thời 4.0, không chỉ tạo ra được sản phẩm mà còn phải bán được sản phẩm mình tạo ra và phải bán được giá. Vì thế việc liên kết theo chuỗi giá trị và kết nối tiêu thụ nông sản được quan tâm hơn cả.

Những năm qua, Hà Nội ưu tiên phát triển các mô hình liên kết theo chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ nông sản, đặc biệt đối với các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của thành phố. Trên địa bàn Hà Nội, nhiều mô hình liên kết chuỗi được xây dựng thành công, phát triển các chuỗi nông sản chủ lực như lúa gạo, rau màu, hoa, bưởi, dược liệu,… hoạt động hiệu quả, tạo được bước chuyển biến tích cực cho nông nghiệp.

Có thể kể đến chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm gạo chất lượng cao Khu Cháy của Hợp tác xã sản xuất kinh doanh nông nghiệp Đoàn Kết (huyện Ứng Hòa); Chuỗi rau của Hợp tác xã rau quả sạch Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ), hay một số chuỗi liên kết chăn nuôi hoạt động hiệu quả sản xuất và cung cấp sản phẩm chăn nuôi bảo đảm an toàn thực phẩm của Hợp tác xã thỏ Việt – Nhật, Hợp tác xã Nông nghiệp (HTXNN) hữu cơ Đồng Phú, chuỗi tiêu thụ sản phẩm trứng gà, lấy thương hiệu trứng sạch Tiên Viên (huyện Chương Mỹ), Hợp tác xã Chăn nuôi và dịch vụ Đồng Tâm (huyện Quốc Oai)… với phần lớn sản lượng được tiêu thụ tại hệ thống siêu thị lớn (như Big C, Tmart, Coop Mart, Metro, AEON…)

Đặc biệt, thành phố cũng xây dựng và duy trì 2 chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm lúa, gạo Japonica thông qua phát triển chuỗi giá trị giữa Hợp tác xã Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú (huyện Chương Mỹ) và Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu GreenPath Việt Nam, Công ty Bảo Minh; Hay Hợp tác xã Sản xuất và kinh doanh nông nghiệp Đoàn Kết, huyện Ứng Hòa (đảm nhận khâu sản xuất - chế biến - tiêu thụ)…

Cánh đồng sản xuất lúa hữu cơ xã Đồng Phú, huyện Chương Mỹ.

Theo Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội cho biết: Xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp liên kết theo chuỗi giá trị và kết nối tiêu thụ nông sản, đang trở thành hướng đi mới giúp người nông dân nâng cao giá trị sản phẩm một cách bền vững, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, thúc đẩy nâng cao hiệu quả sản xuất. Đồng thời, tạo vị thế và nâng cao sức cạnh tranh cho nông sản trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Hiện nay, Hà Nội đã xây dựng được 141 chuỗi liên kết sản xuất nông nghiệp, trong đó có 59 chuỗi sản phẩm có nguồn gốc động vật, 82 chuỗi sản phẩm có nguồn gốc thực vật.

Việc xây dựng và liên kết các sản phẩm nông sản từ khâu sản xuất đến tiêu thụ đã giúp nông nghiệp Hà Nội phát triển bền vững, nâng cao được hiệu quả sản xuất và thu nhập cho nông dân. Tuy nhiên để phát huy được những tiềm năng vốn có, nông nghiệp thực sự là bệ đỡ của kinh tế thì bản thân mỗi HTX, doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội rất cần có sự hỗ trợ của nhà nước về vùng nguyên liệu, tư liệu sản xuất, hành lang pháp lý…

Đặc biệt là sự liên kết của 4 nhà: nhà nông dân – nhà doanh nghiệp – nhà khoa học – nhà nước cần có sự tương tác, hỗ trợ nhau thực sự hiệu quả từ từng bước để bản thân mỗi HTX, doanh nghiệp phát huy được tối đa khả năng của mình.

Định hướng phát triển kinh tế nông thôn của Hà Nội trong giai đoạn 2021 - 2025 xác định sẽ ưu tiên xây dựng những mô hình sản xuất hàng hóa chất lượng, an toàn thực phẩm và đặc biệt là tiết kiệm chi phí, nguồn nhân lực. Để đạt được mục tiêu trên, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, đổi mới công nghệ, hoàn thiện quy trình sản xuất là vấn đề cấp thiết đặt ra đối với các HTX.


Mô hình trồng nho Hạ đen tại xã Đan Phượng, huyện Đan Phượng (Hà Nội) mang lại hiệu quả kinh tế cao.


Việc xây dựng và liên kết các sản phẩm nông sản từ khâu sản xuất đến tiêu thụ đã giúp nông nghiệp Hà Nội phát triển bền vững, nâng cao được hiệu quả sản xuất và thu nhập cho nông dân.