Xuân về nơi vùng cao A Lưới
Làm như vậy là để thần theo thang lên trần nhà, ở với lúa gạo, giữ lúa gạo cho mình. Khi lễ cúng bắt đầu, người phụ nữ chủ gia đình sẽ khấn vái, còn đàn ông lấy vật ký thác cho nữ thần lúa là tấm vải Zèng (vải thổ cẩm) đưa cho chủ lễ. Bà chủ lễ cầm lấy tấm Zèng vẩy nhiều lần lên trần nhà để yên vị hồn thần lúa. Cũng trong ngày hôm đó, lễ Acha Aza được tiếp tục bằng việc cúng ở rẫy nhằm cầu mong các vị thần tiếp tục cho mùa bội thu. Gia chủ có rẫy thường treo từ 3 - 5 hàng lúa có nhiều gié được buộc chặt vừa to vừa no hạt.
Khi chén Kì Cul cháy gần hết cũng là lúc lễ cúng ở gia đình xong xuôi, cả nhà cùng quây quần bên mâm lễ cúng ăn bữa cơm mới đầu tiên trong ngày Tết với tình cảm gia đình thắm thiết” - chị A Lăng Thị Chất, người Cơ Tu, xã A Ngo, huyện A Lưới, cho hay.
Ngày Tết ngoài bánh kẹo, mứt các loại, trong mâm cỗ của đồng bào dân tộc thiểu số ở đâỵ vẫn phải có bánh nếp như: A Quát, Adeep Man, Đệp Peng và các món cơm lam. Thức uống có rượu mía, rượu cần, rượu đoác. Hai món thịt rừng không thể thiếu từ các con vật như: dúi, chuột, nhím, gà, lợn rừng… do đàn ông săn được nhờ bẫy truyền thống.
Thịt chuột sau khi làm sạch, ướp các loại gia vị như muối, ớt, tiêu rừng kèm theo một số loại rau củ thái nhỏ như sắn tươi, môn thục, bắp chuối, rau dớn... trộn vào nhau, sau đó lèn chặt vào trong các ống lồ ô hay ống nứa rồi đem nướng và các thiếu nữ thì bắt cua ở suối trong các hốc đá. Cua bắt về được làm sạch, sau đó tách vỏ cua ra làm hai phần, cạo hết phần thịt riêng ra, nhét một ít đậu phụng (lạc) và rau thơm vào rồi đậy nắp vỏ lại, buộc chặt bằng dây lạt nhỏ, đặt tất cả những vỏ cua đó vào một cái rổ nhỏ để trên giàn bếp một đêm, hôm sau lấy xuống nướng ăn hoặc làm đồ nhắm với rượu, còn thịt cua thì kho ăn với xôi.
Anh Briu Sanh, xã Đông Sơn, huyện A Lưới, cho biết: “Trong ngày thứ nhất, họ tộc, gia đình làm lễ cúng thần Tro (thần lúa). Trong ngôi nhà Rông thường tập trung từ 10 - 20 gia đình góp lễ cúng: Một nồi cơm nếp, một con gà luộc, một bát Kì Cul, một bát gạo”. Người chủ họ thắp Ki Cul, xông trầm rồi khấn vái cầu xin các vị thần linh phù hộ cho mưa thuận gió hòa, người không đau ốm, vật nuôi không bị chết. Ngày thứ hai, mọi người dân trong làng lại nô nức đến ngôi nhà Rông giữa làng để xem lễ cúng cộng đồng. Đêm đến, mọi người đều tập trung để nghe người già hát Ba bói, Cà lơi, xem lớp trẻ nhảy múa những điệu Aza, Za Zả, Cha Chấp…
Ngày thứ ba của Tết Acha Aza, thanh niên trong bản được vui chơi thoải mái. Tiếng khèn bè vang lên rộn rã, tiếng trống, tiếng chiêng hòa vào tiếng hát đối đáp. Nhiều đôi uyên ương cũng nhờ ngày mồng 3 Tết mà nên vợ nên chồng. Đây cũng là thời điểm tổ chức các trò chơi dân gian như: Bắn nỏ, phóng lao, đá gót, kéo co, đu xà… diễn ra đẹp mắt và vui nhộn.
Bài, ảnh: Văn Kỳ Lê
Tin liên quan
Tin mới hơn
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch
10:01 | 09/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Sống động chương trình “Ký ức Hà Nội - 70 năm”
14:32 | 07/10/2024 Văn hiến Hà Thành
Lễ hội Thành Tuyên 2024
09:16 | 07/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp đại diện trí thức kiều bào thuộc cộng đồng Pháp ngữ
09:14 | 07/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp gỡ cộng đồng người Việt tại Mông Cổ ở Đại sứ quán
15:23 | 02/10/2024 Văn hiến Hà Thành
70 Năm Giải Phóng Ứng Hòa và Chiến Thắng Khu Cháy
13:28 | 02/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Tin khác
Nghề nhuộm vải truyền thống của dân tộc Dong ở Qúy Châu
10:08 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Nghị lực của một thầy giáo khiếm thị
09:55 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Hà Tĩnh: Công nhận Miếu Nhàng Nhàng là di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh
09:53 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Nỗ lực lưu giữ và lan tỏa giá trị văn hóa của gốm Mường
09:28 | 30/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Đón Bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghề chằm nón ngựa Phú Gia”
10:31 | 25/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Khai mạc Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam lần thứ IV - năm 2024.
09:42 | 25/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Tưởng niệm 724 năm ngày mất Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo
14:51 | 23/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Ấn tượng Triển lãm 3D trực tuyến “Hỡi đồng bào Thủ đô”
14:04 | 23/09/2024 Văn hiến Hà Thành
Khôi phục và phát triển lễ hội chọi trâu truyền thống Đồ Sơn: Ông Trâu số 04 - Phường Hải Sơn vô địch mùa thứ 35
10:15 | 23/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Trung thu nghĩa tình
14:01 | 20/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Lai Châu: Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch
13:55 | 18/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Đắk Lắk – Công ty Thanh Hằng tổ chức đêm hội trăng rằm và quyên góp hơn 160 triệu đồng hỗ trợ đồng bào miền Bắc
10:06 | 18/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Phú Yên: Lẫm An Nghiệp - công trình kiến trúc cổ trên 100 năm
15:06 | 17/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Hàng trăm ha Đào Nhật Tân bị lụi tàn sau Cơn bão số 3 (Yagi)
09:39 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ra mắt Làng Nghệ thuật Việt Nam
11:04 | 11/09/2024 Văn hóa - Xã hội
Âm nhạc huyền thoại của ABBA đến với nơi hội ngộ miền di sản
20:36 Tin tức
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch
10:01 Văn hóa - Xã hội
Bình Định: Ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp
09:54 Khuyến nông
Bộ NN và PTNT giới thiệu cuốn sách “Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, những ký ức và kỷ niệm”
17:00 Nông thôn mới
Sống động chương trình “Ký ức Hà Nội - 70 năm”
14:32 Văn hiến Hà Thành