Vai trò quản lý Nhà nước của ngành Công thương trong phát triển Cụm công nghiệp
Sẽ có nhiều quy định mới để quản lý và phát triển cụm công nghiệp |
Theo Cục Công Thương địa phương – Bộ Công Thương, hiện nay công tác quản lý CCN đang được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 68/2017/NĐ-CP ngày 25/5/2017 của Chính phủ về quản lý, phát triển CCN và Nghị định số 66/2020/NĐ-CP ngày 11/6/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP và pháp luật liên quan.
Trước đây, chưa có khung pháp lý về quản lý, phát triển CCN nên các địa phương chủ yếu phát triển CCN theo kiểu tự phát, thiếu quy hoạch. Ngày 19/8/009, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg về quy chế quản lý CCN (Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg). Từ đây, khái niệm về CCN đến các quy định về quản lý CCN được thống nhất trên phạm vi cả nước và đã tạo ra khung pháp lý thống nhất quản lý CCN từ Trung ương đến các địa phương; Làm cơ sở cho các cơ quan quản lý, chủ đầu tư hạ tầng và các đơn vị liên quan chấp hành đúng chủ trương, quy định của Nhà nước về phát triển CCN.
Sau đó, Bộ Công Thương đã chủ trì xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về công tác quản lý CCN như: Thông tư số 39/2009/TT-BCT ngày 28 tháng 12 năm 2009 hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19/8/2009; Thông tư liên tịch số 31/2012/TTLT-BCT-BKHĐT ngày 10 tháng 10 năm 2012 của liên Bộ Công Thương và Bộ Kế hoạch & Đầu tư hướng dẫn xử lý CCN hình thành trước khi Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg có hiệu lực; Thông tư số 17/2016/TT-BCT ngày 30 tháng 8 năm 2016 sửa đổi, bổ sung Điều 10 của Thông tư số 31/2012/TTLT-BCT-BKHĐT.
Từ đây, công tác quy hoạch, thành lập, đầu tư xây dựng hạ tầng và quản lý hoạt động của CCN ngày càng được các địa phương nhận thức một cách đúng mức, tổ chức thực hiện theo trình tự, quy định của pháp luật; hạn chế việc phát triển CCN tự phát, thiếu quy hoạch như trước đây. Hầu hết các tỉnh/thành phố đã ban hành quy chế phối hợp quản lý Nhà nước về CCN trên địa bàn, tạo được mối quan hệ phối hợp giữa các sở, ngành và UBND cấp huyện trong việc quản lý, đầu tư, quy hoạch và phát triển CCN gắn với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; Nhiều tỉnh/thành phố đã thực hiện công tác lập quy hoạch riêng phát triển CCN, ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển CCN trên địa bàn.
Việc phát triển CCN đã góp phần thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp ở địa phương theo định hướng quy hoạch; Đồng thời, di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm ra khỏi khu dân cư, thuận tiện cho việc xử lý ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện đã bộc lộ một số bất cập như: (1) Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg không có quy định về cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển CCN như ưu đãi, hỗ trợ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, sản xuất kinh doanh trong CCN; (2) Các tiêu chí, điều kiện quy hoạch, thành lập, mở rộng CCN chưa chặt chẽ; (3) Việc xác định mô hình chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật CCN ở địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, địa bàn không thu hút được doanh nghiệp đầu tư hạ tầng chưa rõ, chưa có quy định về việc lựa chọn doanh nghiệp/hợp tác xã làm chủ đầu tư xây dựng hạ tầng CCN; (4) Việc phân công, giao trách nhiệm cụ thể cho các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Sở Công Thương, UBND cấp huyện trong hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chưa đáp ứng yêu cầu quản lý CCN; (5) Chưa có cơ chế báo cáo tình hình CCN dẫn đến khó khăn cho các Sở Công Thương trong công tác quản lý, thống kê báo cáo.
Ông Nguyễn Sinh Nhật Tân, Thứ trưởng Bộ Công Thương phát biểu tại Hội nghị về cơ chế chính sách quản lý phát triển CCN, khu vực phía Bắc vừa được tổ chức tại tỉnh Nam Định. |
Để khắc phục các tồn tại, hạn chế nêu trên cũng như nâng cao hiệu lực pháp lý của Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg, ngày 25/ 5/ 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 68/2017/NĐ-CP về quản lý, phát triển CCN, Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 15/2017/TT-BCT ngày 31/8/2017 quy định, hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP. Sau khi Quốc hội ban hành Luật Quy hoạch, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định số 66/2020/NĐ-CP ngày 11/6/2020 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP (Nghị định số 66/2020/NĐ-CP); Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 28/2020/TT-BCT ngày 16/11/ 2020 quy định, hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP và Nghị định số 66/2020/NĐ-CP.
Nghị định số 68/2017/NĐ-CP chủ yếu tập trung vào các vấn đề: (i) Phạm vi điều chỉnh, định nghĩa CCN, lĩnh vực, ngành nghề khuyến khích đầu tư, di dời vào CCN; (ii) Quy định về trình tự, thủ tục quản lý quy hoạch, thành lập, mở rộng, bổ sung CCN; (iii) Quy định quản lý đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng CCN và đầu tư sản xuất kinh doanh trong CCN, lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật CCN, quyền, nghĩa vụ của đơn vị kinh doanh hạ tầng CCN; (iv) Chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển CCN; (v) Quy định quản lý Nhà nước đối với CCN và phân công trách nhiệm, quyền hạn của các Bộ, ngành, UBND cấp tỉnh, Sở Công Thương và UBND cấp huyện trong việc quản lý phát triển CCN.
Và Nghị định số 66/2020/NĐ-CP chủ yếu tập trung vào các vấn đề: (i) Sửa đổi các quy định về quản lý quy hoạch phát triển CCN tại Nghị định số 68/2017/NĐ-CP cho phù hợp theo Luật quy hoạch (theo đó, quy hoạch phát triển CCN được tiếp tục xây dựng, quản lý dưới hình thức phương án phát triển CCN, là một nội dung của Quy hoạch tỉnh; được xây dựng, tích hợp vào quy hoạch tỉnh theo quy định của pháp luật quy hoạch); (ii) Sửa đổi, bổ sung quy định về lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng CCN đối với trường hợp CCN có nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã đề nghị làm chủ đầu tư; (iii) Một số nội dung khác liên quan của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP (như: xử lý chuyển tiếp, thay đổi từ ngữ, trách nhiệm của một số cơ quan quản lý CCN, …) cũng được bổ sung, chỉnh sửa lại cho phù hợp với quy định của pháp luật quy hoạch.
Ông Nguyễn Văn Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Công Thương địa phương phát biểu tại Hội nghị về cơ chế chính sách quản lý phát triển CCN. |
Việc ban hành, tổ chức thực hiện Nghị định số 68/2017/NĐ-CP, Nghị định số 66/2020/NĐ-CP đã tạo hành lang pháp lý thống nhất thực hiện trong cả nước từ quy hoạch, thành lập, đầu tư xây dựng hạ tầng, thu hút đầu tư, hoạt động trong CCN. Đồng thời, chấn chỉnh việc phát triển CCN tự phát trước đây, thu hút được các nhà đầu tư hạ tầng và đầu tư thứ cấp vào CCN.
Công tác quản lý, đầu tư phát triển CCN nhìn chung được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo theo trình tự, quy định của pháp luật. Nhiều địa phương đã rà soát xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện quy chế quản lý, quy hoạch phát triển và chính sách hỗ trợ CCN trên địa bàn. Việc quy hoạch, phát triển CCN đã tạo thuận lợi trong tiếp cận chính sách về đất đai, đáp ứng nhu cầu mặt bằng sản xuất cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các hợp tác xã, cơ sở sản xuất hộ gia đình.
Tuy nhiên, tiến độ đầu tư, hoàn thiện hạ tầng CCN tại các địa phương nhìn chung còn chậm, trông chờ vào ngân sách; thu hút doanh nghiệp làm chủ đầu tư hạ tầng các CCN tại nhiều địa phương, nhất là địa phương vùng miền núi, vùng sâu vùng xa còn nhiều khó khăn; Vấn đề môi trường chưa được cải thiện rõ rệt,... Vì vậy, cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý, phát triển CCN để khắc phục những tồn tại, hạn chế, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn quản lý, phát triển CCN.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật đánh giá, Nghị định 68, Nghị định 66, đã góp phần thúc đẩy phát triển CCN, giúp công tác quản lý bài bản và hiệu quả hơn. Từ đó, tạo động lực cho phát triển ngành công nghiệp nói chung và tiểu thủ công nghiệp nói riêng. Tuy nhiên trong quá trình thực thi, có 1 số nội dung phát sinh từ sự chồng chéo giữa các băn bản quy phạm pháp luật, thực tiễn và những tồn tại từ lịch sử, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung 2 nghị định trên.
Do đó, sắp tới sẽ có nhiều quy định mới về quản lý và phát triển CCN. Theo Phó Cục trưởng Cục Công Thương địa phương (Bộ Công Thương) Nguyễn Văn Thịnh, việc sửa đổi, bổ sung Nghị định cũng hướng tới việc đồng bộ, thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có hiệu lực pháp lý cao hơn như Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, Luật Doanh nghiệp, Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Quản lý và sử dụng tài sản công…
Bộ Công thương đang tiếp tục rà soát, xây dựng Dự thảo Nghị định của Chính phủ về quản lý, phát triển CCN và tiếp tục ghi nhận những ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý thống nhất trong quản lý và phát triển CCN.
Tin liên quan
Bắc Ninh: Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá - Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường
09:57 | 13/10/2023 Môi trường
Hoạt động khuyến công góp phần khẳng định vai trò, vị thế của ngành công thương
09:50 | 10/07/2023 Khuyến công
Tin mới hơn
Hội chợ triển lãm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc- Hà Nội năm 2024
11:46 | 17/05/2024 Khuyến công
Thanh Hóa: Sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khẳng định chất lượng, giá trị thương hiệu
10:44 | 17/05/2024 Khuyến công
Vĩnh Long: Kinh phí khuyến công địa phương năm 2024 gần 5 tỷ đồng
10:44 | 17/05/2024 Khuyến công
Khuyến công Quảng Trị Hỗ trợ doanh nghiệp tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị
10:42 | 17/05/2024 Khuyến công
Bạc Liêu: Tạo đòn bẩy để cơ sở CNNT phát triển bền vững
10:42 | 17/05/2024 Khuyến công
Hội nghị khuyến công các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc lần thứ XVIII
09:22 | 17/05/2024 Khuyến công
Tin khác
Hội nghị khuyến công các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc lần thứ XVIII
22:00 | 16/05/2024 Khuyến công
Bắc Giang: Phê duyệt kế hoạch kinh phí khuyến công năm 2024
09:23 | 16/05/2024 Khuyến công
Tuyên Quang: Triển khai hiệu quả Chương trình khuyến công
09:23 | 16/05/2024 Khuyến công
Lào Cai hỗ trợ chương trình khuyến công
09:21 | 16/05/2024 Khuyến công
Hà Giang: 10 năm qua hỗ trợ 180 đề án khuyến công
14:03 | 15/05/2024 Khuyến công
Tổ chức bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu - năm 2024
10:58 | 15/05/2024 Khuyến công
Hà Nội: Thực hiện chương trình khuyến công hiệu quả, đúng mục tiêu
10:58 | 15/05/2024 Khuyến công
Cao Bằng: Thực hiện 8 đến 10 đề án khuyến công trong năm 2024
09:47 | 13/05/2024 Khuyến công
Chương trình Khuyến mại tập trung TP. Hà Nội 2024: Xúc tiến thương mại gắn với xây dựng thương hiệu
10:10 | 10/05/2024 Khuyến công
Khuyến công Vĩnh Phúc: Đồng hành cũng doanh nghiệp
11:19 | 07/05/2024 Khuyến công
Bắc Giang: Khuyến công tích cực trợ lực cho công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp tăng trưởng
15:07 | 06/05/2024 Khuyến công
Bộ Công Thương phổ biến một số điểm mới tại Nghị định số 43 quy định về xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ
11:35 | 24/04/2024 Khuyến công
Bắc Giang: Xây dựng kế hoạch khuyến công năm 2024
09:25 | 23/04/2024 Khuyến công
Đẩy mạnh hoạt động kích cầu hàng Việt
09:24 | 23/04/2024 Khuyến công
Gần 5,1 tỷ đồng thực hiện chương trình khuyến công địa phương
09:55 | 15/04/2024 Khuyến công
Bế mạc Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 9
09:00 Tin tức
Toàn văn phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 9 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
08:56 Tin tức
Khai mạc Đại hội Hội chiếu sáng Việt Nam lần thứ V, nhiệm kỳ 2024-2029
08:55 Tin tức
Diễn đàn "Khó khăn, vướng mắc trong thực hiện phân loại, thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt"
08:53 Tin tức
Hội chợ triển lãm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc- Hà Nội năm 2024
11:46 Khuyến công