Đoàn nghệ nhân người Mường biểu diễn tại chương trình. Ảnh: TITC

Chiêng Mường là di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu, gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần của cộng đồng người Mường. Trong hành trình bảo tồn và phát huy di sản, nghệ nhân chiêng Mường giữ vai trò trung tâm, vừa là người thực hành, vừa là người truyền dạy, lưu giữ những tri thức dân gian được kết tinh qua nhiều thế hệ.

Tại chương trình trưng bày năm nay, sự hiện diện của các nghệ nhân chiêng Mường không chỉ mang đến những tiết mục trình diễn đặc sắc mà còn góp phần tái hiện sinh động không gian văn hóa Mường giữa lòng Thủ đô. Thông qua tiếng chiêng trầm hùng, sâu lắng, các nghệ nhân đã giới thiệu tới công chúng những giá trị văn hóa gắn với nghi lễ, lễ hội, sinh hoạt cộng đồng và tín ngưỡng truyền thống của người Mường.

Nghệ nhân là người giữ chiêng, truyền dạy cho thế hệ trẻ trong bản, góp phần duy trì sức sống của di sản trong đời sống đương đại. Ảnh: TITC

Đối với cộng đồng người Mường, nghệ nhân chiêng Mường thường là những người am hiểu sâu sắc về cấu trúc dàn chiêng, kỹ thuật diễn tấu, bài bản chiêng cũng như ý nghĩa văn hóa của từng nhịp chiêng trong các nghi lễ khác nhau. Họ đồng thời là người giữ chiêng, truyền dạy cho thế hệ trẻ trong bản, góp phần duy trì sức sống của di sản trong đời sống đương đại.

Trong bối cảnh hiện nay, khi không gian sinh hoạt truyền thống có nhiều thay đổi, vai trò của nghệ nhân càng trở nên quan trọng. Thông qua việc tham gia các chương trình giới thiệu, trưng bày di sản gắn với phát triển du lịch, nghệ nhân chiêng Mường có thêm cơ hội đưa di sản ra khỏi phạm vi cộng đồng, tiếp cận với đông đảo công chúng, đặc biệt là du khách trong và ngoài nước.

Bên cạnh hoạt động trình diễn, các nghệ nhân còn tích cực tham gia giao lưu, trao đổi với các nhà nghiên cứu, chuyên gia và công chúng, chia sẻ câu chuyện về hành trình gắn bó với chiêng, kinh nghiệm bảo tồn và truyền dạy di sản. Đây là cầu nối quan trọng giúp nâng cao nhận thức xã hội về giá trị của di sản văn hóa phi vật thể và vai trò của cộng đồng chủ thể trong công tác bảo tồn.

Sự kết nối giữa trình diễn di sản, không gian trưng bày và trải nghiệm văn hóa từng bước định vị chiêng Mường như một nguồn lực văn hóa quan trọng phục vụ phát triển du lịch theo hướng bền vững. Ảnh: TITC

Thông qua chương trình, chiêng Mường được đặt trong mối liên hệ với các sản phẩm du lịch văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Sự kết nối giữa trình diễn di sản, không gian trưng bày, giới thiệu sản vật địa phương và trải nghiệm văn hóa không chỉ góp phần khẳng định vai trò của cộng đồng chủ thể, trong đó có các nghệ nhân chiêng Mường, trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản mà còn từng bước định vị chiêng Mường như một nguồn lực văn hóa quan trọng phục vụ phát triển du lịch theo hướng bền vững, tôn trọng giá trị truyền thống và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong giai đoạn hiện nay.