Nem chua Lai Vung - Tinh hoa ẩm thực đồng bằng sông Cửu Long
Lai Vung, vùng đất nổi tiếng với câu thơ miêu tả: “Nem chua mà ngọt, thơm lừng mà say”, đã trở thành cái nôi của món nem chua nổi tiếng với hương vị độc đáo và khác biệt. Nghề làm Nem Lai Vung ra đời vào khoảng năm 1960, do bà Nguyễn Thị Mặn (Tư Mặn) ở ấp Tân Khánh, xã Tân Thành, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp, khởi xướng. Đây không chỉ là món ăn đặc sản mà còn là niềm tự hào của người dân địa phương.
![]() |
Nem chủ yếu được bà Tư làm để cúng trong các dịp lễ giỗ, Tết. Bà con trong vùng ăn thử thấy ngon, lạ miệng lại có thể bảo quản dùng dần cả tuần, nên nhiều người lấy làm thích thú tìm đến bà Tư học nghề. Họ mang ra chợ Lai Vung để bán, do đó nem Lai Vung được gọi theo tên chợ thời đó.
Ban đầu nem Lai Vung chỉ được bán nhỏ lẻ ở các chợ, rồi dần dần theo chân những tiểu thương vào các bến xe, bến phà và ra khắp các tỉnh miền Tây. Dần dà hình thành cả làng nghề chuyên chế biến nem trên địa bàn huyện Lai Vung, nhưng tập trung nhất là xã Tân Thành và thị trấn Lai Vung. Nhiều năm gần đây, nem Lai Vung đã trở thành đặc sản của nhiều bữa tiệc lớn, thậm chí nó còn là một trong 8 thành phần trân quý (bát bửu) của món khai vị của các bữa tiệc quan trọng.
Các gia đình làm nem cho biết, ban đầu, từ nguyên liệu thịt heo, lá vông, lá chuối, kết hợp với gia vị phổ biến trong chế biến thức ăn hằng ngày, bà Tư Mặn sáng chế ra món nem chủ yếu dùng để cúng trong ngày giỗ, Tết và biếu người thân chứ không bán. Điểm khác biệt của chiếc nem do bà Tư Mặn làm ra so với nem ở các nơi khác là bên trong lót lá vông (chứ không lót bằng lá ổi) giúp lên men nhanh; Bên ngoài gói bằng lá chuối, có hình vuông. Đặc biệt, chiếc nem có sự hòa quyện của 4 vị: Chua, cay, mặn, ngọt, không lẫn với các loại nem khác. Có thể mở ăn nem trực tiếp hoặc kết hợp với bún, bánh mì hay cuộn với bánh tráng kèm rau thơm để tạo sự mới lạ, kích thích vị giác gây "thương nhớ" cho người dùng.
![]() |
Nem Lai Vung được người tìm mua ở Đồng Tháp vì hương vị độc đáo |
Theo chia sẻ của một số chủ cơ sở nem ở Lai Vung, muốn làm nem cho ngon thì khâu chọn nguyên liệu rất quan trọng. Nguyên liệu phải đảm bảo chất lượng và phối trộn theo tỷ lệ 8 phần thịt, 2 phần bì. Thịt làm nem phải là thịt nạc đùi sau hoặc nạc mông heo tươi, thịt còn ấm nóng, thớ thịt dẻo. Đối với da heo, chọn da phần thân mới đảm bảo độ giòn, độ dai cần thiết. Đồng thời, gia vị nêm vào gồm muối, đường, tiêu, bột ngọt… với tỷ lệ phù hợp.
Khâu gói nem cũng không kém phần quan trọng. Nem lên men nhanh hay chậm tùy thuộc vào lớp lá chuối dày hay mỏng. Đây là công đoạn góp phần quyết định cho chiếc nem ngon, bảo quản được lâu và trông bắt mắt. Vì vậy, dân trong nghề hay có câu vè: "Từng gói, từng gói/Nếu ai không giỏi thì gói không đều/Từng lá nhỏ tươi, bao tròn nhân thịt/Để lá ít thì nem lâu chua/Để thịt vừa vừa thì nem lâu chín".
Năm 2012, nem Lai Vung được sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận nằm trong top 10 đặc sản nem chả nổi tiếng Việt Nam. Đến năm 2013, nem Lai Vung nằm trong top 50 đặc sản quà tặng Việt Nam lần thứ nhất do trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công bố.
![]() |
Nem Lai Vung sau công đoạn gói lá vông |
Đến nay, một số cơ sở làm nem Lai Vung được tỉnh Đồng Tháp cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao, có mặt trong top những mặt hàng quà tặng đặc sản địa phương vang tiếng gần xa. Mới đây, ngày 10.11.2023, Bộ VH-TT-DL đưa làng nghề làm nem Lai Vung vào danh mục làng nghề di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Để giữ vững thương hiệu nem Lai Vung, thời gian qua, UBND tỉnh Đồng Tháp đã quan tâm hỗ trợ và yêu cầu các cơ sở làm nem không ngừng nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã sản phẩm đáp ứng đầy đủ nhu cầu, thị hiếu của thị trường. Trong đó, đặt chữ tín, chất lượng sản phẩm lên trên lợi nhuận kinh tế để nem Lai Vung có chỗ đứng vững chắc trong lòng thực khách gần xa.
Nem Lai Vung không chỉ là một món ăn đặc sản mà còn là niềm tự hào của người dân Đồng Tháp. Với hương vị đặc trưng và quy trình chế biến tinh tế, nem Lai Vung đã chứng minh được giá trị và sự hấp dẫn của mình trong nền ẩm thực Việt Nam. Để bảo tồn và phát triển sản phẩm này, sự quan tâm và hỗ trợ từ cộng đồng, các cơ quan chức năng và các nhà đầu tư là rất cần thiết. Nem Lai Vung, với sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và đổi mới, chắc chắn sẽ tiếp tục đóng góp vào bản sắc ẩm thực phong phú của đất nước và mang đến những trải nghiệm ẩm thực độc đáo cho thực khách trong và ngoài nước.
Theo UBND huyện Lai Vung, trên địa bàn huyện hiện có hơn 20 cơ sở làm nem, tổng sản lượng hàng trăm ngàn chiếc mỗi ngày, giá trị tổng sản lượng ước đạt trên 60 tỉ đồng/năm. Nghề làm nem tạo việc làm ổn định cho hơn 300 lao động địa phương.
Tin liên quan

Gà Lạc Thủy - Từ giống gà bản địa đến thương hiệu OCOP tiêu biểu của Hòa Bình
14:07 | 02/07/2025 OCOP

Làng nghề bánh pía Vũng Thơm
09:39 | 09/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trải nghiệm Hà Nội từ thực tế ảo đến ẩm thực, làng nghề
09:40 | 09/06/2025 Tin tức
Tin mới hơn

Chương trình OCOP ở Hòa Bình đi qua một chặng đường gian khó
09:17 | 07/07/2025 OCOP

Đại Từ Phát triển sản phẩm OCOP thúc đẩy xây dựng nông thôn mới
09:17 | 07/07/2025 OCOP

Cả nước đã có 16.543 sản phẩm OCOP
14:57 | 04/07/2025 OCOP

Chè kho Đại Đồng - Từ thức quà dân dã đến đặc sản làng nghề đạt OCOP 4 sao
09:08 | 04/07/2025 OCOP

Cả nước có 47 sản phẩm OCOP 5 sao đợt 1 năm 2025
10:36 | 01/07/2025 OCOP

Phát triển sản phẩm OCOP từ tài nguyên bản địa
10:31 | 30/06/2025 OCOP
Tin khác

Xúc tiến thương mại OCOP Góp phần cùng chủ thể phát triển, nông thôn mới bền vững
15:29 | 25/06/2025 OCOP

Bắc Kạn: Xây dựng thương hiệu OCOP gắn với bản sắc và phát triển bền vững
10:27 | 24/06/2025 OCOP

Sa Pa có thêm 13 sản phẩm OCOP
09:52 | 24/06/2025 OCOP

Hà Nội quảng bá sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh Nam Bộ
16:15 | 21/06/2025 Tin tức

Đồng Yên nâng tầm nông sản địa phương qua sản phẩm OCOP
09:00 | 19/06/2025 OCOP

“OCOP Bắc Kạn - Từ bản làng đến thị trường toàn cầu”
15:40 | 13/06/2025 OCOP

Chủ thể OCOP Cần Thơ khát vọng đưa trà mãng cầu xiêm vươn ra quốc tế
15:40 | 13/06/2025 OCOP

OCOP Bắc Kạn - Một chặng đường không chỉ có vinh quang
15:40 | 13/06/2025 OCOP

Hà Nội quảng bá sản phẩm OCOP gắn với văn hóa miền Trung, Tây Nguyên
15:39 | 13/06/2025 OCOP

Chuyên gia và người trong nghề nói gì về nghệ Việt Nam
15:39 | 13/06/2025 OCOP

Vĩnh Phúc: Phát triển vùng trồng cây ăn quả đạt chứng nhận sản phẩm OCOP
15:19 | 10/06/2025 OCOP

Bình Thuận có 7 sản phẩm OCOP 4 sao năm 2024
09:38 | 09/06/2025 OCOP

Hà Nội khai mạc sự kiện quảng bá sản phẩm OCOP và bản sắc văn hóa miền Trung, Tây Nguyên
10:27 | 06/06/2025 Tin tức

Đại Từ: Chú trọng phát triển sản phẩm OCOP gắn với xây dựng nông thôn mới
15:12 | 31/05/2025 OCOP

Nghệ Bắc Kạn Giấc mơ đổi đời của nhiều hộ nông dân
09:52 | 30/05/2025 OCOP

Hai làng nghề được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
09:19 Tin tức

Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp năm 2025 từ ngày 1/7
09:18 Tin tức

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng
09:18 Làng nghề, nghệ nhân

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước
09:18 Làng nghề, nghệ nhân

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề
09:18 Làng nghề, nghệ nhân